HAKİM el-Müstedrek

MENASİK [HAC]

694- Yolculuktan Geldiği Vakit Dua Etmek

1838- * ... Bize Zaide, Simak b. Harb'den tahdis etti. O İkrime'den, o İbn Abbas (r.a)’dan şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir seferden dönüp de aile halkını gördüğünde: "Döndük döndük Rabbimize aleyhimize hiçbir günah bırakmayacak şekilde tövbe ederiz" buyururdu.

Bu Buhari ile Müslim arasında kalan sahih bir hadistir. Çünkü Buhari tek başına İkrime'nin rivayetini delil gösterirken Müslim de tek başına Simak b. Harb'in rivayetini delil göstermiştir. Bununla birlikte her ikisi bu hadisi tahriç etmemişlerdir.

Diğer Tahric: Taberani, Dua, 852; Ebu Ya'la, Müsned, III, 3353; İmam Ahmed, Müsned, I, 256; Beyhaki, es-Sünenu'I-Kübra, V, 252; İbn Ebi Şeybe, Musannef, X, 359; Mecmau'z-Zevaid, X, 130 ile el-Metalibu'I-Aliye'de belirtildiği üzere hadisi Bezzar Müsned'inde Taberani, el-Kebir ve EvsM'ta da rivayet etmiştir.

1839- * ... Bize Muhammed b. Amr babasından bildirdi, o dedesinden, o müminlerin annesi Aişe (r.anha)'den şöyle dediğini nakletti: Hac yahut umre yapmış Mekke'den dönüyorduk. Useyd b. Hudayr da Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın önünde yürüyordu. Ensardan Medine'de geri döndükleri vakit akrabalarını karşılayan bazı çocukları köleler bizi karşıladı.

Bu Müslim'in şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte Buhari ile bunu tahriç etmemişlerdir.

Amr b. Alkame dışında ravileri sikadırlar. O da Takrib'de belirtildiği gibi makbul bir ravidir.

1840- * ... Bize Ebu Ferve er- Ruhavi, Urve b. Ruveyn el-Lahmi'den şöyle dediğini tahdis etti: Ebu Salebe el-Huşeni'yi şöyle derken dinledim: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir gazvesinden geri dönüyordu. Mescide girip içinde iki rekat namaz kıldı. Bir seferden döndüğü vakit mescide girip, içinde iki rekat namaz kıldıktan sonra çıkmak onun beğendiği bir işti. Sonra Fatıma'nın yanına gitti. İlk olarak onunla görüştü, Fatıma onu karşılayıp yüzünü, gözlerini öpmeye koyuldu. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: "Ne haber?" diye sordu. Fatıma: Ey Allah'ın Rasulü renginin solduğunu görüyorum dedi. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona şu cevabı verdi: "Ey Fatıma! Şüphesiz aziz ve celil olan Allah senin babanı öyle bir işle gönderdi ki yeryüzünde ister yerleşiklere, ister göçebelere ait olan herbir eve, mutlaka Allah onunla ya bir izzeti ya bir zilleti sokmuştur. Bu hal, bu emir gecenin ulaştığı yere ulaşıncaya kadar böyle olacaktır."

Bu Ebu Ferve -Yezid b. Sinan- dışında ravilerinin sika oldukları ittifakla kabul edilmiş bir hadistir. Ayrıca bunun İbrahim b. Kuays’dan gelen bir şahidi de bulunmaktadır:

Diğer Tahric: Taberilni, Müsnedu'ş-Şamiyyin, I, 299-300; el-Mucemu'l-Kebir, XXII, 225; Ebu Nuaym,

Hilyetu'l-Evliya, II, 30, VI, 123; İbnu'l-Arabi, el-Kubelu ve'l-Mualaka, s. ıs; Ebu Ferve hakkında birtakım eleştirilerde bulunulmuştur. Ancak hadisin bundan sonra gelen şahidi vardır. Bir de son taraflarına şahitlik eden Temim ed-Dari'den gelen bir başka hadis daha vardır ki bu da ileride Hakim, IV, 430'da gelecektir. Aynı şekilde el-Mikdad'dan gelen bir rivayet de bulunmaktadır.

1841- * ... Bize Yahya b. Hammad tahdis etti, bize Ebu Avane tahdis etti, bize el-Ala b. el-Müseyyeb, İbrahim b. Kuayz’dan tahdis etti. O Nafi'den, o İbn Ömer (r.a)'den rivayet ettiğine göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir gazaya çıktığı vakit (döndüğünde) ilk olarak Fatıma'yı görürdü. Sonra farklı bir lafızIa hadisin geri kalan kısmını zikretti.

Diğer Tahric: Hakim, Müstedrek, III, 156. Burada Zehebi hadis hakkında bir şey söylememiştir. Ancak hadisin bir daha zikredileceği yerde İbrahim'den ötürü hadis hakkında eleştirilerini dile getirecektir.

1842- ... Bize Cerir Ata b. es-Saib'den tahdis etti. O Abdullah b. Ubeyd b. Umeyr'den, onun babasından rivayet ettiğine göre İbn Ömer (r.a) iki rüknü istilam etmek için kalabalık arasına girer hatta sıkışırdı. Ben (Ubeyd b. Umeyr) ey Abdurrahman'ın babası sen iki rüknü istilam etmek için o kadar çok kalabalığa giriyorsun ki Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın ashabından kimsenin bu maksatla bu şekilde kalabalığa karıştığını görmedim. Şöyle dedi: Bunu yapıyorsam sebebi Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ı: "Bu iki rükne eli sürmek günahlar için bir kefarettir" buyururken dinlemiş olmamdır. Ayrıca ben onu şöyle buyururken de dinlemiştim: "Kim bu Beytin etrafında yedi şavt tavaf ederse bu bir köle azad etmek gibidir." Şöyle buyurduğunu da dinlemiştim: "Bir ayak atıp, diğerini kaldıracak olursa mutlaka Allah onun karşılığında bir günahını siler ve ona karşılık ona bir de hasene yazar."

Bu benim Ata b. es-Saib'in durumu ile ilgili olarak yaptığım açıklamaya göre sahih bir hadistir. Bununla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.

Diğer Tahric: Tirmizi, 959; Bir kısmı Nesai, V, 221; İbn Mace, 2956. Ayrıca bk. İbn Hibban, Sahih, 3697; İbn Huzeyme, Sahih, 2753. Hepsi de Cerir'in, Ata’dan diye rivayet ettiği bir hadis olarak kaydetmişlerdir. Cerir ise Ata'dan hafızasının karışmasından sonra hadis dinlemiştir. Ancak Tirmizi şöyle demektedir: Hammad b. Zeyd, Ata’dan, o İbn Ubeyd b. Umeyr'den, o İbn Ömer'den buna yakın olarak rivayet etmiştir. Derim ki: Hammad b. Zeyd'in, Ata’dan rivayeti istikametli bir rivayettir. Çünkü o Ata’dan hafızası karışmadan önce hadis dinlemiştir. Nitekim bunu birden çok kişi açıkça ifade etmiş bulunmaktadır. İbn Ubeyd b. Umeyr ise adı Abdullah olup, İbn Ömer'den hadis rivayet etmiştir. O halde hadis hasendir.

1843- ... Bize Ubeyd b. Abdullah b. Zem'a babasından ve annesi Ebu Seleme'nin kızı Zeynep'ten tahdis etti. İkisi kendisine Üm mü Seleme'den diye tahdis etti. Her ikisi de birlikte bunu Ümmü Seleme'den şöyle dedi diye tahdis etti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın yanıma geleceği sıra gecemdi. Yanıma Vehb b. Zem'a beraberinde Ebu Umeyye hanedanından bir adam ile birlikte ikisi de gömlek giyinmiş olarak geldi. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Abdullah'ın babası ifada yaptın mı?" dedi. O ey Allah'ın Rasulü Allah'a yemin ederim ki hayır deyince: "O halde gömleği üzerinden çıkart" buyurdu. Bunun üzerine o gömleği başından çıkardı, arkadaşı da gömleği başı tarafından çıkarttı. Niye ey Allah'ın Rasulü? demeleri üzerine şöyle buyurdu: "Size ruhsat cemreye taş atmanız şartıyla verilmiştir. O takdirde (ihram dolayısıyla) kendisinden mahrum kaldığınız her şey -kadınlar dışında- size helal olur. Eğer bu beyti tavaf etmeden önce akşamı edecek olursanız o takdirde cemreye taş atmadan önceki haliniz gibi yine ihramlı duruma düşersiniz, tavaf edinceye kadar (bu böyle sürer)."

Ebu Ubeyde dedi ki: Bana Um Kays da tahdis etti.

Diğer Tahric: Ebu Davud, 1999; Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra, V, 137; Taberani, el-Kebir, XXIII, 991. Ebu Ubeyde hakkında tenkit mahiyetinde ifadeler kullanılmıştır.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

695- Yüce Allah'a Göre (Ona) Dua Etmekten Daha Değerli Hiçbir Şey Yoktur