|
HAKİM el-Müstedrek |
ZEKAT |
|
544- Zekat Toplayıcısı Ebu Riğal'in Hikayesi |
1490- * ... Bana Hişam
b. Sad, Abbas b. Abdullah b. Mabed b. Abbas'tan tahdis etti. O Asım b. Ömer b.
Katade el-Ensari'den, o Kays b. Sad b. Ubade el-Ensari'den rivayet ettiğine
göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kendisini zekat toplamak üzere
göndermişti. Babası ona şöyle demişti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
ile görüşmeden çıkma. Kendisi çıkmak isteyince Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'ın yanına gitti. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona dedi ki:
"Ey Kays kıyamet günü boynunda böğüren bir deve yahut bağıran bir inek
yahut meleyen bir koyun ile gelme. Sakın Ebu Riğal gibi olma." Sad: Ebu
Riğal de nedir? diye sordu. Allah Rasulü şöyle buyurdu: "(Ebu Riğal) Salih
(Peygamber)in gönderdiği bir zekat toplayıcısı idi. Bu adam Taif'te oldukça
zayıf, süt vermeyen, yüze yakın koyunu bulunan bir adam buldu. Ancak bunlar
arasından bir tek koyun ile annesi olmayan bir yavru vardı ki o koyunun sütü o
yavrunun hayatta kalmasını sağlıyordu. Koyunların sahibi: Sen kimsin? deyince,
o: Ben Allah'ın Rasulünün elçisiyim dedi. Koyunların sahibi onu hoş karşıladı
ve: Bunlar benim koyunlarım, hangisini arzu edersen onu al dedi. Ebu Riğal
sağmalolan o koyuna bir baktı ve bunu (alacağım) dedi. Adam: Şu yavrunun
gördüğün gibi ondan (sütünden) başka yiyecek ve içecek bir şeyi yoktur. Ebu
Riğal: Sen sütü seviyorsan, ben de seviyorum dedi. Koyunların sahibi: Onun
yerine iki tane koyun al dedi, kabul etmedi. Koyunların sayısını arttırıp durdu
ve onun yerine sütü olmayan beş tane koyuna kadar vermeyi teklif etti. Ancak o
kabul etmedi. (Koyunların sahibi) bu durumu görünce okunu alıp ona bir ok attı
ve onu öldürdü. Allah'ın Rasulüne bu haberi benden önce kimsenin ulaştırmaması
gerekir deyip, koyunların sahibi Salih peygamberin yanına gitti ve ona durumu
bildirdi. Salih Peygamber de: Allah'ım Ebu Riğal'e lanet et, Allah'ım Ebu
Riğal'e lanet et dedi."
Bunun üzerine Sad b.
Ubade: Ey Allah'ın Rasulü sen Kays'ı zekat toplayıcılık görevinden muaf tut
dedi.
Bu Müslim'in şartına
göre sahih bir hadis olmakla birlikte Buhari ile bunu tahriç etmemişlerdir.
Bunun Buhari ve Müslim'in şartına uygun muhtasar bir şahidi vardır.
Diğer Tahric: Bezzar,
Müsned, 897; İmam Ahmed, Müsned, V, 285; Taberani, el-Kebir, 5363.
Mecmau'z-Zevaid, III, 85'te olduğu gibi Sad b. Ubade'den rivayet etmişlerdir.
Oğlu Kays’dan değil. Bu da Said b. el-Müseyyeb 'in, Sad’dan yaptığı bir rivayet
olarak gelmiştir ki bu senet munkatıdır. Ayrıca hadis bu kaynaklarda muhtasar
bir şekildedir. Ben bunu Kays'ın rivayet ettiği bir hadis olarak tespit
edemedim. Senedi hakkında Zehebi de: Munkatıdır çünkü Asım, Kays'a
yetişmemiştir demektedir. Sonrakine de bakınız.
1491- * ... Bize Sad b.
Yahya b. Said el-Umevi tahdis etti, bize babam Yahya b. Said'den tahdis etti. O
Nafi'den, o İbn Ömer (r.a.)'den rivayet ettiğine göre Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) Sad b. Ubade'yi zekat toplayıcısı olarak gönderdi ve:
"Ey Sad! Sakın kıyamet gününde taşıdığın ve böğürmesi olan bir deve ile
gelmeyesin" buyurdu. Sad dedi ki: Ben ne böyle bir şeyi bulurum, ne de
bunu getiririm deyince, onu görevden muaf tuttu.
Diğer Tahric: Bezzar,
Müsned, 898; İbn Hibban, Sahih, 3270; Temmam, Fevaid, 930. Bu Sahih bir
hadistir bundan önce de bunun şahidini kaydetmiştik.
1492- ... Bana Abdullah
b. Ebi Bekr b. Muhammed b. Amr b. Hazm, Yahya b. Abdullah'tan tahdis etti. O
Umare b. Amr b. Hazm’dan, o Ubey b. Kab (r.a.)'dan şöyle dediğini nakletti:
Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) beni zekat toplayıcısı olarak gönderdi. Bir
adama uğradım, bana malının tümünü topladı. Ben onun üzerinde sadece iki
yaşında bir dişi deve zekat yükümlülüğü olduğunu gördüm, kendisine: İki yaşında
bir dişi deve ver, o senin vermen gereken sadakandır dedim. O şöyle dedi:
Böylesinde ne süt olur, ne de ona binilir ama şu büyük ve semiz bir dişi
devedir onu al dedi. Ben kendisine: Emrolunmadığım bir şeyi almam dedim. İşte
Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sana yakındır. Onun yanına gidip de
bana yaptığın teklifi ona teklif etmeyi arzu ediyorsan yap, senden kabul ederse
ben de kabul ederim. Ama senin bu teklifini kabul etmeyip geri çevirirse ben de
geri çeviririm dedim. Adam: Ben böyle yapacağım dedi. (Ubey) dedi ki: Adam
benimle çıkıp geldi. Beraberinde de bana teklif ettiği dişi deveyi de aldı.
Sonunda Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın huzuruna vardık. Adam: Ey
Allah'ın Nebisi! Senin elçin benim malımın zekatını almak üzere bana geldi.
Allah'a yemin ederim bundan önce ne Allah'ın Rasulü (Sallallahu aleyhi ve
Sellem), ne de onun elçisi benim malımın başına gelip durmuş değildir. Bunun
için ben ona malımı toplayıp getirdim. Benim üzerimde iki yaşına basmış bir
dişi deve dışında bir yükümlülüğün bulunmadığını söyledi. Oysa böyle bir
devenin ne sütü olur, ne de ona binilebilir. Ben kendisine alması için oldukça
büyük (cüsseli) bir dişi deve teklif ettim, teklifimi kabul etmedi. İşte o deve
budur ey Allah'ın Rasulü onu sana getirdim, onu al dedi. Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) ona dedi ki: "Senin yükümlülüğün o dediğidir ama eğer
sen kendi rızanla nafile bir hayır işlemek istiyorsan bundan dolayı Allah sana
ecir verir (yahut versin). Biz de onu senden kabul ederiz." Adam: İşte o
dediğim deve budur ey Allah'ın Rasulü onu sana getirmiş bulunuyorum, onu al
dedi. (Ubey) dedi ki: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) o devenin
alınmasını emir buyurdu ve malına bereketlendirilmesi için dua etti.
Bu Müslim'in şartına
göre sahih bir hadis olmakla birlikte Buhari ile bunu tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: Hadis
Ebu Davud'da (1583) bu şekildedir. Aynı zamanda hadis İmam Ahmed, Müsned,
V, 142; Beyhaki,
es-Sünenu'l-Kübra, IV, 96; İbn Hibban, Sahih, 3269; İbn Huzeyme, Sahih, 2277.
Senedi ceyyiddir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: