HAKİM el-Müstedrek

TATAVVU NAMAZ

450- Tesbih Namazı

1233- Bize Ebu Bekr Muhammed b. Davud b. Süleyman ez-Zahid haber verdi. .. Bize Mılsa b. Abdulaziz el-Kınbari Aden'de tahdis etti.

Bize Ebu Bekr Ahmed b. İshak da haber verdi. .. Bize kendisine el-Kinbari denilen Mılsa b. Abdulaziz Ebu Şuayb Aden'de tahdis etti. Bize el-Hakem b. Eban tahdis etti. Bize İkrime'nin, İbn Abbas'tan tahdis ettiğine göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) el-Abbas b. Abdulmuttalib'e şöyle dedi: "Ey Abbas amcacığım sana bir şey vermeyeyim mi? Sana güzel bir bağışta bulunmayayım mı? Sana kendilerini yerine getirdiğin takdirde Allah'ın öncekisiyle sonrakisiyle, eskisiyle yenisiyle, hataen yaptığını da kasten yaptığını da, küçüğüyle büyüğüyle, gizlisiyle de açığıyla günahlarını bağışladığı on tane haslet göstermeyeyim mi? (Bunları sana öğreteyim.) Dört rekat namaz kıl. Her bir rekatta fatihatu'l-kitab ile birlikte bir sure oku. İlk rekatta kıraati bitirdikten sonra ayakta olduğun halde 15 defa subhanallahi velhamdulillahi ve la ilahe illallah vallahu ekber de. Sonra rükıla git ve rükılda olduğun halde on defa bu sözleri söyle. Sonra rükıldan başını kaldırarak bunları yine on defa söyle sonra secde yap ve bunları on defa söyle. Arkasından başını (secdeden) kaldır ve bunları on defa söyle sonra secdeye git, bunları on defa söyle. Daha sonra başını (secdeden) kaldırarak bunları on defa söyle. Böylelikle her rekatta bunları 75 defa söylemiş olacaksın. Aynı şeyi dört rekatta da yapacaksın. Bu namazı her gün bir defa kılabilirsen kıL. Böyle yapmazsan haftada bir defa kıl, böyle yapmazsan ayda bir defa kıL. Bunu da yapmayacak olursan yılda bir defa kıL. Eğer bunu da yapmazsan (hiç olmazsa) ömründe bir defa kıl."

Bu Musa b. Abdulaziz'in, el-Hakem b. Eban'dan mevsul olarak rivayet ettiği bir hadistir. Bunu ayrıca Ebu Bekr Muhammed b. İshak, Ebu Davud Süleyman b. el-Eş'as, Ebu Abdurrahman Ahmed b. Şuayb es-Sahih'te tahriç etmiş ve bunu Abdurrahman b. Bişr'den rivayet etmişlerdir. Bunu İshak b. Ebi İsrail de Musa b. Abdulaziz el-Kınbari'den rivayet etmiştir.

Diğer Tahric: Ebu Davud, 1297; İbn Huzeyme, 1216. Bu hadis İkrime'den mürselolarak da rivayet edilmiştir. İkrime ise İbn Abbas'tan rivayetinde bazı hallerde muzdariptir. Şu kadar var ki bu hadisin birtakım şahitleri vardır. Bunlar sayesinde kimi alimlere göre hasen mertebesine yükselir. Hadisin Taberani, el-Kebir'de bundan farklı lafızlarla anlatıldığı -Mecmau'zZevaid, II, 281'de olduğu gibi- belirtilmektedir. Hadisi Darakutni, el-Hakem b. Eban yoluyla böylece tahriç etmiştir. Sonra bunu bir başka yoldan el-Abbas'a onun Müsned'inde kaydetmiştir. Ebu Rafi yoluyla gelen bir hadis olarak da zikretmiştir. İbnu'l-Cevzi ise bu hadisi ve Darakutni'nin bu rivayet yollarını el-Mevzuat, I, 144'te kaydetmiş bulunmaktadır. Şu kadar var ki hafızlardan bir topluluk İbnu'l-Cevzi'yi tenkit etmiştir ki Suyuti ve İbn Hacer bunlardandır. Bu hususta İbn Mende bir eser tasnif edip ve hadisin kuvvetli olduğunu göstermiştir. Aynı şekilde el-Acurri, Hatib Bağdadi, Ebu's-Sad es-Sem'ani, Ebu Musa el-Medini, İbnu's-Salah ve Nevevi ile başkaları bu hadisin hasen olduğunu belirtmektedirler. Ayrıca bk. Tirmizi, 350; İbn Mace, 1387; Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra, III, 51; et-Terğfb ve'tTerhfb, I, 469. Bununla birlikte Hakim ile bu hadisin sıhhati de tartışılmıştır. Bir sonraki hadise de bakınız.

1234- Bunu bize Muhammed b. Harun b. Süleyman b. Hadrami tahdis etti. Bize İshak b. Ebi İsrail tahdis etti. Bize Musa b. Abdulaziz el-Kınbari tahdis etti. Sonra hadisi aynı lafız ile aynı şekilde zikretti. Musa b. Abdulaziz'in durumuna gelince: Bana Ebu'l-Hasan Muhammed b. Muhammed b. Yakub tahdis etti. Bize Abdullah b. Muhammed b. Abdulaziz tahdis etti. Bize Muhammed b. Sehl b. Asker tahdis edip dedi ki: Ben Abdurrezzak'ı, Ebu Şuayb el-Kınvari hakkında kendisine soru sorulurken ondan güzel ve övücü bir şekilde söz ettiğini dinledim.

el-Hakem b. Eban'ın durumuna gelince, bana Ahmed b. Muhammed b. Vasıl el-Beykendi haber verdi. Bize babam tahdis etti, bize Muhammed b. İsmail el-Buharitahdis etti. Bize Ali İbnu'l-Medini, İbn Uyeyne'den şöyle dediğini tahdis etti: Yusufb. Yakub'a, el-Hakem b. Eban nasıldı? diye sordum. o: O zat bizim efendimiz di dedi. İbrahim b. el-Hakem b. Eban'ın bu hadisi babasından mürselolarak rivayet etmesine gelince, bize Ali b. İsa tahdis etti, bize İbrahim b. Ebi Talib ve Muhammed b. İshak tahdis edip dediler ki: Bize Muhammed b. Rafi tahdis etti, bana İbrahim b. el-Hakem b. Eban tahdis etti. Bana babam tahdis etti, bana İkrime'nin tahdis ettiğine göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) amcası Abbas'a ... dedi ve hadisi zikretti.

Bu şekildeki mürsel rivayet hadisin mevsul oluşunu zayıflatmaz. Çünkü sika olan bir ravinin fazlalığı mürsel oluştan önceliklidir. Üstelik hadiste asrının imamı İshak b. İbrahim el-Hanzali bu isnadı İbrahim b. el-Hakem b. Eban’dan müstakim bir şekilde zikretmiş ve onu şöylece mevsul olarak rivayet etmiş bulunmaktadır:

1235- Bize Ebu Bekr b. Kureyş haber verdi, bize el-Has en b. Süfyan bildirdi, bize İshak b. İbrahim el-Hanzali tahdis etti, bize İbrahim b. el-Hakem b. Eban babasından bildirdi. O İkrime'den, o İbn Abbas'tan, o Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den Musa b. Abdulaziz'in, el-Hakem'den rivayet ettiği hadisin aynısını nakletti.

Diğer taraftan Abdullah b. Ömer b. el-Hattab (r.a)'dan da Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın amcasının oğlu Cafer b. Ebi Talib (r.a)'a amcası el-Abbas (r.a)'a öğrettiği gibi öğretmiş olduğuna dair rivayet sahih olarak gelmiş bulunmaktadır.

1236- Bunu bize Hafız Ebu Ali el-Huseyn b. Ali kitabının asıl nüshasında imla yoluyla tahdis etti, bize Ahmed b. Davud b. Abdulgaffar Mısır'da tahdis etti. Bize İshak b. Kamil tahdis etti, bize İdris b. Yahya, Hayve b. Şureyh'ten tahdis etti. O Yezid b. Ebi Habib'den, o Nafi'den, o İbn Ömer'den şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Cafer b. Ebi Talib'i Habeşistan'a gönderdi. Habeşistan’dan geri dönünce onu kucakladı ve gözlerinin arasından öptü, sonra: "Sana bir bağışta bulunmayayım mı? Sana müjde vermeyeyim mi? Sana karşılıksız bir ihsanda bulunmayayım mı? Sana bir armağan takdim etmeyeyim mi?" buyurdu. Cafer: Et, Ey Allah'ın Rasulü deyince, şöyle buyurdu: "Dört rekat namaz kılacaksın, herbir rekatta hamd (Fatiha) ve bir sure okuyacaksın. Kıraatten sonra ayakta olduğun halde rüküdan önce 15 defa subhanallahi velhamdulillahi ve la ilahe illallah vallahu ekber ve la havle ve la kuvvete illa billah diyeceksin. Sonra rüküa varacaksın ve bu sözleri on defa söyleyeceksin. İkinci rekata başlamadan önce bu rekatın tamamında (hep böyle) yapacaksın. Aynı şeyi sana anlattığım şekilde dört rekatı tamamlayıncaya kadar geri kalan üç rekatta da yapacaksın."

Bu üzerinde en ufak bir leke bulunmayan sahih bir senettir. Bu hadisin sıhhatine delil gösterilen hususlardan birisi de etbau't-tabiinden itibaren çağımıza kadar imamların bunu kullanmış olmaları, bunu ısrarla sürdürmeleri ve insanlara öğretmeleridir. Bunlardan birisi de Abdullah b. el-Mubarek'tir. Allah'ın rahmeti üzerine olsun.

Yezid b. Ebi Habib tedlis yapan bir ravidir ve semaını açıkça ifade etmemiştir.

1237- Bize adalet li Ebu Bekr Muhammed b. Abdullah b. el-Cerrah Merv'de haber verdi, bize Yahya b. Saseveyh tahdis etti, bize Abdulkerim b. Abdullah es-Subkeri tahdis etti, bize Ebu Vehb Muhammed b. Muzahim tahdis edip dedi ki: Ben Abdullah b. el-Mubarek'e tesbih getirilen namaza dair soru sordum. O şöyle dedi: Tekbir aldıktan sonra subhanekellahumme ve bi hamdik ve tebare kesmük ve teala cedduk ve la ilahe gayruk dersin. Sonra 15 defa: Subhanallahi velhamdulillahi ve la ilahe illallahu vallahu ekber dersin. Sonra istiazede bulunup Bismillahir rahmanirrahim, fatihatu'l-kitab ve bir sure okursun. Sonra da LO defa subhanallahi velhamdulillahi ve la ilahe illallah vallahu ekber deyip rükua varırsın ve (rükuda) bu sözleri 10 defa söylersin. Arkasından başını kaldırarak yine bunları 10 defa söylersin. Sonra secdeye varıp, bunları 10 defa söylersin. Başını secdeden kaldırarak bu sözleri yine 10 defa söylersin. Sonra ikinci defa secdeye varıp bunları 10 defa söylersin sonra başını kaldırarak bu sözleri 10 defa söylersin. Bu şekilde dört rekat namaz kılarsın. Böylelikle her bir rekatta 75 tane tesbih getirmiş olursun. Bu da toplam 300 tesbih eder. Kişi bu namazı geceleyin kılacak olursa iki rekat sonunda selam vermesini daha çok severim. Gündüz kılacak olursa arzu ederse (iki rekatın sonunda) selam verir, dilerse selam vermez.

Bu hadisi İbnu'l-Mubarek'ten rivayet edenlerin tamamı sika ve sağlam ravilerdir. Abdullah (İbnu'l-Mubarek) kendisi nezdinde senedi sahih olmayan bir namazı öğretmeye kalkışmakla itham edilemez.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

451- Sabah Namazının Farzından Önceki iki Rekat ile Akşam Namazının Farzından Sonraki iki Rekat