HAKİM el-Müstedrek

CUMA NAMAZI

419- Cumanın Terkedilmesinin Vebalinin Ağır Olduğu

1073- Bunu bize Fakih Ebu Bekr Ahmed b. İshak tahdis etti. Bize Ebu'l-Musenna bildirdi, bize Müsedded tahdis etti, bize Yahya b. Said, Muhammed b. Amr'dan şöyle dediğini tahdis etti: Bana Ubeyde b. Süfyan el-Hadrami, Ebu Cadd el-Damri'den -ki sahabiliği vardı- tahdis ettiğine göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Her kim cumayı önemsemeyerek üç Cuma (namazın)ı terkedecek olursa Allah onun kalbini mühürler" buyurdu.

Bu Müslim'in şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte Buhari ile bunu tahriç etmemişlerdir.

Diğer Tahric: Ebu Davud, 1052; Nesdf, III, 88; Tirmizi, 500 hasendir diyerek; İbn Hibban, Sahih, 2786; İbnu'l-Carud, el-Munteka, 288; Darimi, Sünen, l, 307; İbn Huzeyme, Sahih, III, 176; Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra, III, ın ve Hakim, Müstedrek, III, 6679'da zikredilecek diğer geri kalan kaynaklarda görüleceği gibi başkaları da rivayet etmiş bulunmaktadır.

1074- ... Bize Katade, Kudame b. Vebra el-Cufi'den tahdis etti. O Semura b. Cundub’dan, o Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den şöyle buyurduğunu nakletti: "Mazeretsiz olarak cumayı (namazını) terk eden bir kimse bir dinar tasadduk etsin, bulamazsa yarım dinar (sadaka versin)."

Bu senedi sahih bir hadis olmakla birlikte Said b. Beşir ile Eyyub b. elAla'nın naklettikleri rivayetteki ihtilaf dolayısıyla (Buhari ve Müslim tarafından) tahriç edilmemiştir. Çünkü her ikisi de (rivayetlerinde) Katade'den, o Kudame b. Vebra’dan, o Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)’dan diye mürselolarak rivayeti nakletmiş bulunmaktadırlar.

Diğer Tahric: Ebu Davud, 1053; Nesai, III, 89; İbn Huzeyme, Sahih, 1861; İbn Hibban, Sahih, 2788. İbn Huzeyme dedi ki: Ben Kudame ile ilgili adaletli bir ravi olduğuna ya da cerh edilmiş olduğuna dair bir şey bilmiyorum demiştir. Zehebi de burada onun hakkında bir şey söylememiştir. el-Mizan'da ise (hadis rivayeti ile) bilinen birisi değildir demektedir. Ebu Hatim de bunun gibi demiştir. Evet, İbn Hibban onun sika olduğunu belirtmiş ve bu hususu İbn Main'den nakletmiş bulunmaktadır ama Hakim'in Hemmam'ın rivayet ettiği hadisi tercih ettiğine dair Ahmed'den naklettiği rivayet hadisin sahih kabul edildiği anlamına gelmez. Çünkü Müslim şöyle demiştir: Ahmed'e Semura'nın rivayet ettiği: "Kim ... cumayı terk ederse" hadisi sahih midir diye sormuş, o: Kudame bunu rivayet ediyor (ama) biz onu bilmiyoruz diye cevap vermiştir. Diğer taraftan hadisin dikkate değer bir illeti bulunmaktadır. Çünkü Buhari şöyle demiştir: Kudame'nin, Semura’dan hadis dinlediği sahih olarak sabit olmamıştır. O halde senet zayıftır. Özellikle de buna sözü geçen farklı kanaatler de eklenecek olursa. Bir sonrakine de bakınız.

1075- Bunu bize Ebu Bekr b. İshak tahdis etti, bize Ubeyd b. Abdulvahid bildirdi, bize Ebu'l-Cebahir tahdis etti, bize Said b. Beşir, Katade'den tahdis etti.

Bize Ebu Zekeriya Yahya b. Muhammed el-Anberi de haber verdi, bize İbrahim b. Ebi Talib tahdis etti, bize Ebu Hişam, Muhammed b. Yezid tahdis etti, bize İshak b. Yusuf, Eyyub b. el-Ala’dan tahdis etti. O Katade'den, o Kudame b. Vebra’dan şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:

"Mazeretsiz olarak Cuma namazın(ı) geçiren bir kimse bir dirhem yahut yarım dirhem yahut bir sa' buğday yahut yarım sa' buğday tasadduk etsin."

el-Anberi'nin rivayetiyle hadisin lafzı budur. Şeyh Ebu Bekr ise bu hadiste bize mürsellikten fazla bir şey de nakletmiş değildir.

Diğer Tahric: Ebu Davud, 1054 ve başkaları.

1076- Bana Ebu Bekr Muhammed b. Ahmed b. Baleveyh haber verdi, bize Abdullah b. Ahmed b. Hanbel tahdis edip dedi ki: Babama Hemmam'ın, Katade ve Hallad b. el-Ala’dan (bu hadiste) ondan (Katade'den) (rivayetinin durumuna dair) sorulması üzerine: Bize göre Hemmam'ın hıfzı Eyyub b. elAla’dan daha ileridir derken dinledim.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

420- Cuma Günü Gusletmek ve Güzel Koku Sürülmek