HAKİM el-Müstedrek

İMAMET VE CEMAATLE NAMAZ

347- Namazda itminan ve Tadil-i Erkanın Emredildiği

916- * ... Bize Hemmam tahdis etti. Bize İshak b. Abdullah b. Talha tahdis etti. Bize Ali b. Yahya b. Hallad babasından tahdis etti. O amcası Rifaa b. Rafi'den rivayet ettiğine göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın yanında oturmakta iken bir adam gelip, mescide girdi ve namaz kıldı. Namazını bitirince gelip Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'a ve yanındakilere selam verdi. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: "Sana da selam olsun, dön ve namaz kıl çünkü sen namaz kılmış olmadın" buyurdu. Bunu iki ya da üç defa sözkonusu etti. Adam: Namazımın neresini kusurlu bulduğunu bilemiyorum deyince, Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Gerçek şu ki bir kimse aziz ve celil olan Allah'ın kendisine emretmiş olduğu şekilde yüzünü, dirseklerine kadar ellerini yıkayıp, başına mesh edip, ayaklarını da topuklarına kadar yıkamak suretiyle iyice abdest almadığı sürece kimsenin namazı tamam olmaz. Bundan sonra tekbir alır, Allah'a hamd eder, şanını yüceltir. Kur'an-ı Kerim'den de Allah'ın bu hususta kendisine izin verdiği kadarını okur. Sonra tekbir alarak rükua varır, avuç içlerini eklemleri yerli yerince oturuncaya (mutmain olup rahatlayıncaya) kadar diz kapakları üzerine koyar ve (bu haliyle) düzgün bir şekilde rükuunu yapar sonra semiallahu limen hamideh deyip, her bir kemiği yerli yerince oturup sonra da dimdik ayakta doğrulur. Sonra Allahu ekber diyerek secdeye varır, alnını yere -eklemleri yerlerini buluncaya ve secdede dosdoğru bir hal alıncaya kadar- alnını yere iyice koyar. Sonra Allahu ekber diyerek başını kaldırır ve makadı üzerine güzel bir şekilde oturup, bu haliyle doğrulur." Bu şekilde namazı bitirinceye kadar anlattı sonra da: "Sizden birinizin namazı bütün bunları yapmadıkça tamam olmaz" buyurdu.

Hemmam b. Yahya'nın bu hadisin senedini ikame etmesinden sonra hadis Buhari ve Müslim'in şartına göre sahihtir. Hemmam b. Yahya ise sika bir hafızdır. Sözü doğru dürüst gelmeyen her kişinin sözkonusu olması halinde kabul edilecek olan görüş Hemmam'ın görüşüdür. Bununla birlikte Buhari ve Müslim bu hadisi bu ifadelerle tahriç etmemişlerdir. Onlar bu hadisin senedinde Ubeydullah b. Ömer'in, Said el-Makburi'den, onun Ebu Hureyre'den diye rivayetini ittifakla kabul etmişlerdir. Ayrıca Muhammed b. İsmail (Buhari) bu hadisi et-Tarihu'l- Kebir'de, Haccac b. Minhal'den diye tahriç etmiş ve onun lehine bu hadisi hıfz ettiği hükmünü verdikten sonra:

Bu hadisi Hammad b. Seleme ikame etmemiştir (doğru bir şekilde rivayet etmemiştir).

Diğer Tahric: Darakutni, Sünen, I, 96; et-Taliku'l-Muğni'de: Ravileri sikadırlar demektedir. Ayrıca Tirmizi, 302 hasendir diyerek; Ebu Davud, 857-861; Nesai, II, 193; İbn Mace, 460 ve başkaları. Sözünü ettiğimiz kaynaklar abdest ile ilgili açıklamayı sözkonusu etmemektedirler.

917- Buhari'nin zikrettiğinin sahih olduğunu bize Ebu Bekr Muhammed b. Ahmed b. Baleveyh tahdis etti, bize Musa b. el-Hasen b. Abbad tahdis etti, bize Affantahdis etti, bize Hammad b. Seleme, İshak b. Abdullah b. Ebi Talha'dan tahdis etti. O Ali b. Yahya b. Hallam'dan, onun babasından rivayet ettiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazı kıldıktan sonra bir adam mescide gelip namaz kıldı sonra hadisin geri kalan kısmını zikretti.

Bu isnadı Davud b. Kays el-Ferra, Muhammed b. İshak b. Yesar ve İsmail b. Cafer b. Kesir ikame etmişlerdir.

918- Hadisin Davud b. Kays yoluyla gelen rivayetini bize Ebu'l-Abbas Muhammed b. Yakub tahdis etti, bize Bahr b. Nasr el-Havlani tahdis edip dedi ki: İbn Vehb'e: Sana Davud b. Kays haber verdi diye kıraat olundu:

Bize el-Hasen b. Hakim el-Mervezi de haber verdi, bize Ebu'l-Muveccih bildirdi, bize Abdan bildirdi, bize Abdullah bildirdi, bize Davud b. Kays bildirdi, bize Ali b. Yahya b. Hallad tahdis etti. Bana babam amcasından -ki Bedir'e katılmış birisi idi- şöyle dediğini tahdis etti: Mescitte Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikte oturuyordum. Bir adam mescide girip iki rekat namaz kıldıktan sonra gelip (bizlere) selam verdi ve sonra hadisi uzun uzadıya zikretti.

919- Hadisin Muhammed b. İshak b. Yesar yoluyla gelen rivayetini de bize Ahmed b. Cafer el-Katii haber verdi. .. Bana Ali b. Yahya b. Hallad b. Rafi el-Ensari tahdis etti, bana Zureyk babasından tahdis etti. O amcası Rifaa b. Rafi'den şöyle dedi diye nakletti: Biz mescitte Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın yanında iken Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazını bitirdikten sonra ensardan bir adam gelip namaz kıldı. Sonra Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın başı ucunda duruncaya kadar geldi ve ona selam verdi. Allah Rasulü: "Sana da selam olsun ama geri dön ve namaz kıl çünkü sen namaz kılmadın" buyurdu diyerek hadisi zikretti.

920- Hadisin İsmail b. Cafer yoluyla gelen rivayetini de bize Ebu'l-Abbas Muhammed b. Ahmed el-Mahbubi Merv'de haber verdi ... Bize İsmail b. Cafer, Yahya b. Ali b. Yahya b. Hallad b. Rafi ez-Zuraki'den tahdis etti. O babasından, o dedesinden, o Rifaa b. Rafi'den rivayet ettiğine göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir gün mescitte oturmakta iken -Rifaa dedi ki: Biz de onunla birlikte bulunuyorken- bedeviyi andıran bir adam geldi, namaz kıldı sonra hadisi uzun uzadıya zikretti.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

348- En Çok Kur'an Bilen Kişi Cemaate imam Olur