HAKİM el-Müstedrek |
İLİM |
172- Cemaatten Bir Karış Kadar Ayrılan Bir Kimse islam
Boyunduruğunu Boynundan Çıkarmış Olur |
İcmaın bir huccet
olduğuna dair ilim adamlarının delillerine dair üçüncü hadis
409- Bize Fakih Ebu Bekr
Ahmed b. Süleyman Bağdat'ta haber verdi, bize Ahmed b. Muhammed b. İsa el-Kadi
tahdis etti, bize Amr b. Avn tahdis etti.
Bize Ebu Bekr b. İshak
da haber verdi, bize Ali b. Abdulaziz bildirdi, bize Amr b. Avn tahdis etti,
bize Halid b. Abdullah, Mutarrif'ten tahdis etti. O Halid b. Vehban'dan, o Ebu
Zerr'den şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu: "Bir karış kadar cemaatten ayrılan bir kimse İslam
boyunduruğunu boynundan çıkartmış olur."
Diğer Tahric: Ebu
Davud, Sünen, 4732; İmam Ahmed, Müsned, V, 165; Kudai, Müsneduş-Şihab, 448; İbn
Ebi Asım, es-Sünne, 892, 1053 sahih bir hadistir.
410- Bu hususta ona
(Halid b. Abdullah'a) Cerir b. Abdulhamid ed-Dabbi de Mutarrif'ten diyerek
mutabaat etmiştir. O Halid b. Vehban'dan, o Ebu Zerr'den şöyle dediğini
nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Müslümanların cemaatine bir karış muhalefet eden bir kimse, İslam
boyunduruğunu boynundan çıkarmış olur."
Halid b. Vehban
rivayetlerinde cerh edilmemiş birisidir. Bilinen bir tabiidir. Ancak Buhari ve
Müslim bu hadisi tahriç etmemişlerdir.
Bu hadis metni Buhari
ve Müslim'in şartına göre sahih bir senet ile Abdullah b. Ömer'den de rivayet
edilmiş bulunmaktadır:
411 - Bunu bize Ebu
Abdullah Muhammed b. Abdullah es-Saffar haber verdi, bize Ebu İsmail Muhammed
b. İsmail tahdis etti, bize Ebu Salih tahdis etti, bana el-Leys tahdis etti,
bana Yahya b. Said tahdis edip dedi ki: Halid b. Ebi İmran bana mektup yazarak
dedi ki: Bana Nafi, Abdullah b. Ömer'den tahdis ettiğine göre Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Kim cemaatin dışına bir
karış kadar çıkacak olursa tekrar vazgeçip geri dönünceye kadar İslam
boyunduruğunu boynundan çıkarmış olur." Yine şöyle buyurdu: "Kim
üzerinde cemaatin imamı bulunmaksızın ölürse şüphesiz ki onun ölümü bir
cahiliye ölümüdür."
İlim adamlarının
icmaı'nın bir huccet oluşunun delili olan dördüncü hadise gelince:
Diğer Tahric: Müslim,
1851; İmam Ahmed, Müsned, 5551; el-Kudai, Müsnedu'ş-Şihab, 450
412- Bize Ebu'l-Abbas
Muhammed b. Yaküb tahdis etti, bize Kadı Bekkar b. Kuteybe Mısır'da tahdis
etti, bize Ebu Davud Süleyman b. Davud et-Tayalisi tahdis etti, bize Ali b.
el-Mubarek Yahya b. Ebi Kesir'den tahdis etti. O Zeyd b. Selam'dan, o
dedesinden şöyle dediğini nakletti: Bana el-Haris elEş'ari tahdis edip dedi ki:
Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Rabbimin bana
emretmiş olduğu beş kelimeyi ben de size emrediyorum: Cemaat(le birlikte
olmayı), dinleyip itaat etmeyi, hicret etmeyi ve Allah yolunda cihad etmeyi.
Kim bir karış kadar cemaatten dışarıya çıkacak olursa İslam boyunduruğunu
boynundan çıkarmış olur dönmesi hali müstesna."
Hadisi böylelikle uzun
uzadıya Muaviye b. Selam ile Eban b. Yezid elAttar, Yahya b. Ebi Kesir'den
rivayet etmiş bulunmaktadır.
Diğer Tahric: Tirmizi,
3023
413- Muaviye'nin rivayet
ettiği hadise gelince, onu bize Ali b. Hamşaz tahdis etti, bize Muhammed b.
Galib'in bildirdiğine göre Hafs b. Amr elUmeri kendilerine tahdis ederek dedi
ki: Bize Muaviye b. Selam, Yahya b. Ebi Kesir'den tahdis etti, bana Zeyd b.
Selam'ın tahdis ettiğine göre o Ebu Selam'ı şöyle derken dinlemiştir: Bana
el-Haris el-Eş'ari tahdis ettiğine göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) şöyle buyurdu: "Şüphesiz Allah bana gereklerince amel etmemi
istediği beş hususu emretmiştir .. ." deyip, hadisi uzun uzadıya
zikretti.
414- Eban b. Yezid'in,
Yahya b. Ebi Kesir'den diye rivayet ettiği hadise gelince, onu bize Ali b.
Hamşaz tahdis etti, bize Temim b. Muhammed tahdis etti, bize Utbe b. Halid
tahdis etti, bize Eban b. Yezid tahdis etti, bize Yahya b. Ebi Kesir'in tahdis
ettiğine göre Zeyd kendisine şunu tahdis etmiştir: Ebu Selam'ın kendisine
tahdis ettiğine göre el-Haris el-Eş'ari kendisine Rasulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem)'ın şöyle buyurduğunu tahdis etmiştir: "Şüphesiz Allah
Zekeriya'nın oğlu Yahya'ya gereklerince amel etmek üzere beş şeyemretti. Ayrıca
İsrail oğullarına da gereklerince amel etmelerini emir buyurdu" ... deyip,
hadisi zikretti ve bu hadiste: "Şüphesiz Allah bana da beş
şeyemretti" buyurmuştur ve hadisi uzun uzadıya zikretmiştir.
Bu bizim ashab-ı kiram
hakkında yalnızca bir ravilerini bulmamız halinde benimsediğimiz esasa göre
sahih bir hadistir. Çünkü el-Haris el-Eş'ari bilinen bir sahabidir. Ben
Ebu'l-Abbas Muhammed b. Yakub'u şöyle derken dinledim: ed-Duri'yi şöyle derken
dinledim: Yahya b. Main'i: el-Haris elEş'ari'nin sahabiliği vardır derken
dinledim.
Hadiste yer alan bu
lafzın Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'dan gelmiş bir şahidi de
bulunmaktadır:
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: