MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR |
ŞAHİDLİKLER |
ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Şairlerin Şahitliği
20206- Şafii der ki:
"Şiir de diğer sözler gibidir. Güzel şiir güzelolan diğer sözler gibi,
kötü şiir de kötü olan diğer sözler gibidir. Ancak diğer sözlerden ayrıcalığı
ve diğer sözlere üstünlüğü dize halinde olmasıdır."(--- Şafii, el-Ümm (7/207).
20207- Müslümanlara
karşı eksiklik etmediği, onlara eziyet etmediği, bunda aşırı gitmediği ve
övgüde bulunurken şiirlerinde yalan söylemediği bilinen şairterin şahitliği
kabul edilir.(--- Şafii, el-Ümm (7/207).
20208- Kızgın olduğu
zaman veya istediği bir şeye engel olununca açıkça cephe alan, memnun olduğu
zaman da açık bir şekilde yalana kaçacak kadar kendilerinde bulunmayan
vasıflarla öven şairin şahitliği kabul edilmez. Bunlardan sadece biri olacak
olsa bile yine şahitliği kabul edilmez." Sonrasında Şafii bu konuda
açıklamalarda bulundu.(--- Şafii, el-Ümm (7/207).
20209- Hac kitabında
Şafii, isnadıyla der ki: Hişam b. Urve'nin, babasından bildirdiğine göre
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Şiir de diğer sözler gibidir. Güzel
şiir güzelolan diğer sözler gibidir. Kötü şiir de kötü olan diğer sözler
gibidir" buyurmuştur.(--- Beyhaki, Sünenü'l-kübra (10/237).
20210- Abdurrahman b.
el-Esved b. Abdi YağOs'un bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Bazı şiirlerde hikmetler bulunur" buyurmuştur.(--- Buhari,
edeb (8/42).
20211- Abdurrahman b.
Sabit ilk hadisi zayıf kişilerden naklederek, "Hişam b. Urve - babası -
Hz. Aişe" kanalıyla Allah Resulü'nden (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
rivayet etmiştir.
20212- İkinci hadisi ise
Ebu Bekr b. Furek, "Abdullah b. Cafer - Yunus b. Habıb - Ebu Davud -
İbrahım b. Sa'd - Zühri - Ebu Davud - Mervan - Abdurrahman - Ubey b. Ka'b"
kanalıyla Allah Resulü'nden (Sallallahu aleyhi ve Sellem) mevsul olarak rivayet
etmiştir.
20213- Şuayb b. Ebi
Hamza da bunu Zühri kanalıyla mevsul olarak rivayet etmiştir.
20214- Bu kanalla da
Buhari, Sahih'de rivayet etmiştir.
20215- Sabit bir şekilde
Ebu Hureyre ve başkası kanalıyla rivayet edilen hadis: "Allah Resulü
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Sizden birinin içine onu bozacak irin dolması,
şiir dolmasından hayırlıdır'' buyurdu" şeklindedir. (--- Müslim, şi'r
(5784-5786).
20216- Ebu Ubeyd der ki:
"Bana göre bu, kişinin içinin şiirle dolması ve bu meşgalesinin kendisini
Kur'an'dan ve Allah'ın zikrinden alıkoymasıdır. Şiir ne hakkında olursa olsun
böylesi bir durumda kişinin içi (Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
buyurduğu gibi) şiirle dolmuş olur.''(--- Nevevi, Şerh Müslim (7/204).
20217- Beyhaki der ki:
Said b. Zeyd'in bildirdiğine göre Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Ribanın en büyüğü, haksız yere bir Müslümanın onuruna dil
uzatılmasıdır" buyurmuştur.(--- Ebu Davud, edeb (4876) ve Beyhaki,
Sünenü'l-kübra (10/241).
20218- Abdullah b.
Mes'ud'un bildirdiğine göre Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Mümin başkalarına dil uzatan, lanet eden, kaba davranan ve çirkin sözler
söyleyen biri değildir" buyurmuştur. (--- Tirmizi, el-birru ve's-sıla
(1977), Buhari, el-Edebü'l-müfred (sh. 117), Heysemı, Mevaridu'z-Zem'dn (sh.
42), Hakim, Müstedrek (1/12), Ahmed, Müsned (1/405) ve Beyhaki, Sünenü'l-kübra
(10/193, 243).
20219- Ubade b.
es-Samit'in hadisinde ise: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
asılsız yere birbirimize iftira etmemek üzere biatimizi kabul etti" lafzı
bulunmaktadır.(--- Beyhaki, Sünenü'l-kübra (10/246).
20220- Abdullah b.
Mes'ud der ki: Muhammed (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Size el-Adh
kelimesinin ne olduğunu söyleyeyim mi? el-Adh, insanların arasını bozmak için
laf taşımak demektir" buyurdu. Yine Muhammed (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "kişi doğru söylemeyi adet edindiği zaman Yüce Allah katında
doğrulardan (sıddık) biri olarak yazılır. Yalan söylemeyi adet edindiği zaman
da Allah katında yalancılardan biri olarak yazılır" buyurdu.(--- Müslim,
edeb (6513).
20221- Şafii der ki:
"Birinin nesebine dil uzatma olması veya had gerektirecek bir şeyolması
veya kötü sözler olması dışında şakacının şahitliği kabul edilir. Eğer açık bir
şekilde bu yönde şakada bulunursa şahitliği kabul edilmez."
20222- Bize Said
el-Makburi'den bildirildiği ne göre Ebu Hureyre der ki: Resulullah'a
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ey Allah'ın Resulü! Bizimle
şakalaşmaktasın" denilince: ''Ben (şakalaşırken bile) ancak doğru olanı
söylerim!" buyurdu.(--- Tirmizi, el-birru ve's-sıla (1990, "hasen
sahih").
20223- Şafii der ki:
"Zina eden adama karşı zinadan olma çocuğun şahitliği kabul edilir."
20224- Beyhaki der ki:
Daha önce Enes b. Malik kanalıyla Allah Resulü'nün (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Müminler, Allah'ın yeryüzündeki şahitleridir" buyurduğunu
rivayet etmiştik.
20225- Bize bildirilene
göre Hasan(-ı Basri) zinadan olma çocuk hakkında: "MeşrG yoldan olan
çocuk, ancak takva ile kendisinden daha üstündür" demiştir.
20226- Ata ve Şa'bi:
"Zinadan olma çocuğun şahitliği kabul edilir" demişlerdir.(---
Beyhaki, Sünenü'l-kübra (10/249).
20227- Ebu'z-Zinad'ın
bildirdiğine göre Medine ahalisinden dedikleriyle amel edilen fakih arkadaşları
zinadan olma çocuk hakkında: "Onların ası! kötüdür. Zinadan olma çocuğun
amelleri ve kişiliği güzelolursa şahitliği kabul edilir" demişlerdir.
20228- Bu fakihler de
zinadan olma böylesi köle bir çocuğun azat edilmesini daha güzel
görürlerdi.(--- Beyhaki, Sünenü'l-kübra (10/249).
20229- Beyhaki der ki:
"Zinadan olma çocuğun azat edilmesi konusunda bize İbn Abbas, İbn Ömer,
Ebu Hureyre ve Hz. Aişe'den rivayetler nakledilmiştir. "
20230- Ebu Hureyre'nin,
Allah Resulü'nden (Sallallahu aleyhi ve Sellem) olan hadisi ise: "Zinadan
doğan çocuk, üç kişinin en şerlisidir" buyurmuştur.
20231- Sefer b. Nuseyr
el-Esedl'nin bize bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Zinadan doğan çocuk, anne babası Müslüman olduğu halde kendisi Müslüman
olmazsa, üç kişinin en şerlisidir" buyurmuştur. (--- Heysemi,
Mecmau'z-zevaid (6/257).
20232- Hasan(-! Basri)
der ki: Zinadan doğan çocuğa üç kişinin en şerlisi denilmesinin sebebi şudur:
Annesi ona: "Sen, nisbet edildiğin babanın oğlu değilsin" deyince onu
öldürdü ve böylece üç kişinin en şerlisi oldu.
20233- Bize bildirilene
göre Süfyan es-Sevrı: "(Zinadan doğan çocuk) anne babasının yaptığını
yaparsa (üç kişinin en şerlisidir)" demiştir.
20234- Bu rivayet Hz.
Aişe ve İbn Abbas'ın hadisinde merfu olarak rivayet edilmiştir. Ancak merfu
olarak rivayet edilmesi zayıftır.(--- Heysemi, Mecmau'z-zevaid (6/257).
20235- Ebu Hureyre der
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Allah yolunda kullanmak
üzere kamçımı birine vermem benim için zinayı emredip de ondan doğacak bir
çocuğu azat etmemden daha sevimlidir" buyurdu. Yine Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Zinadan doğan çocuk, üç kişinin en şerlisidir"
buyurdu. Yine: "Ölü, dirinin ağlaması sebebiyle azap görür" buyurdu.
Ebu Hureyre'nin böyle dediği Hz. Aişe'ye ulaşınca Hz. Aişe şöyle dedi:
"Allah, Ebu Hureyre'ye merhamet etsin. O iyi işitmemiş ve sorulan soruya
iyi cevap verememiştir. Çünkü: ''Allah yolunda kullanmak üzere kamçımı birine
vermem benim için zinadan doğacak bir çocuğu azat etmemden daha sevimlidir''
hadisinin söyleniş sebebi şudur: ''Fakat O, sarp yokuşu aşamadı. O sarp yokuş
nedir bilir misin? Köle azat etmektir''[Beled, 11-13] ayetleri nazil olunca:
''Ey Allah'ın Resulü! Yanımızda azat edecek köle yoktur. Ancak bazımızın
kendisine hizmet eden ve işlerini gören siyahı cariyesi var. Bu cariyelere
emretsek de zina etseler, doğum yapınca o çocukları azat etsek'' denilince,
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Allah yolunda kullanmak üzere
kamçımı birine vermem, benim için zinayı emredip de ondan doğacak bir çocuğu
azat etmemden daha sevimlidir'' buyurdu."
20236- "Zinadan
doğan çocuk üç kişinin (zina eden kadın, erkek ve zinadan doğan çocuğun) en
şerlisidir" buyruğu, onun dediği maksatla söylenmemiştir. Münafıklardan
bir adam Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) eziyet ediyordu. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Kim falan kişiye karşı beni savunur?"
diye sorunca: "Ey Allah'ın Resulü! Bu kişi bulunduğu hale ilaveten bir de
zina çocuğudur" denildi. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Bu kişi, üç kişinin en şerlisidir'' buyurdu. Halbuki Allah: "Kimse
başkasının yükünü taşımaz"[En'am, 164] buyurmuştur.
20237- ''Ölü, dirinin
ağlaması sebebiyle azap görür'' buyruğu ise Ebu Hureyre'nin dediği gibi
değildir. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Yahudilerden ölen bir
adamın evine uğradı. Bu sırada adamın ailesi ağlıyordu. Bunun üzerine Hz.
Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Bunlar ona ağlıyorlar, ancak
kendisine azap edilmektedir'' buyurdu. Yüce Allah da: "Allah kişiye ancak
gücünün yeteceği kadar yükler"[Bakara, 286] buyurmuştur.(--- Hakim,
Müstedrek (2/215).
20238- Seleme b. Fadl
el-Ebraş rivayeten güçlü biri değildir. "Burd b. Sinan Ebu Süleyman
eş-Şamı - Zühri" kanalıyla Hz. Aişe'den, zinadan doğan çocuğu azat etme
hakkında mürselolarak rivayette bulunmuştur. Bu da hadisin isnadında Zühri'nin
de bulunduğuna delalet etmektedir. Doğrusunu da Allah bilir.
20239- Şafii der ki:
"Bedevinin köylü aleyhindeki ve köylünün bedevi aleyhindeki şahitliği
geçerlidir."
20240- Beyhakl der ki:
Ata b. Yesar'ın bize bildirdiğine göre Ebu Hureyre, Resulullah'ın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Bedevinin köylü aleyhindeki şahitliği geçerli
değildir" buyurduğunu işitmiştir.(--- Ebü Davud, akdiye (3602), İbn Mace,
ahkam (2366) ve Beyhaki, Sünenü'l-kübra (10/2S0).
20241- Muhammed b. Amr
b. Ata bunu Ata b. Yesar kanalıyla rivayette tek kalmıştır. Bize bildirilene
göre Ebu Süleyman el-Hattabi şöyle demiştir:
"Bedevinin
şahitliğinin mekruh görülmesi, sert bir mizaca sahip olmaları ve şer'ı hükümler
konusunda bilgisiz olmaları sebebiyle olabilir. Çünkü genellikle yersiz
konuşmaları sebebiyle davanın seyrinin değişebileceğini bilmezler, şahitliği
gereği gibi ve hakkıyla yerine getiremezler. Doğrusunu da Allah bilir.''(---
Beyhaki, Sünenü'l-kübra (10/250).
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: