MARİFETU

SUNEN VE’L-ASAR

ŞAHİDLİKLER

 

ANA SAYFA      Kur’an      Hadis      Sözlük      Biyografi

 

Şairlerin Şahitliği

 

20206- Şafii der ki: "Şiir de diğer sözler gibidir. Güzel şiir güzelolan diğer sözler gibi, kötü şiir de kötü olan diğer sözler gibidir. Ancak diğer sözlerden ayrıcalığı ve diğer sözlere üstünlüğü dize halinde olmasıdır."(--- Şafii, el-Ümm (7/207).

 

20207- Müslümanlara karşı eksiklik etmediği, onlara eziyet etmediği, bunda aşırı gitmediği ve övgüde bulunurken şiirlerinde yalan söylemediği bilinen şairterin şahitliği kabul edilir.(--- Şafii, el-Ümm (7/207).

 

20208- Kızgın olduğu zaman veya istediği bir şeye engel olununca açıkça cephe alan, memnun olduğu zaman da açık bir şekilde yalana kaçacak kadar kendilerinde bulunmayan vasıflarla öven şairin şahitliği kabul edilmez. Bunlardan sadece biri olacak olsa bile yine şahitliği kabul edilmez." Sonrasında Şafii bu konuda açıklamalarda bulundu.(--- Şafii, el-Ümm (7/207).

 

20209- Hac kitabında Şafii, isnadıyla der ki: Hişam b. Urve'nin, babasından bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Şiir de diğer sözler gibidir. Güzel şiir güzelolan diğer sözler gibidir. Kötü şiir de kötü olan diğer sözler gibidir" buyurmuştur.(--- Beyhaki, Sünenü'l-kübra (10/237).

 

20210- Abdurrahman b. el-Esved b. Abdi YağOs'un bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bazı şiirlerde hikmetler bulunur" buyurmuştur.(--- Buhari, edeb (8/42).

 

20211- Abdurrahman b. Sabit ilk hadisi zayıf kişilerden naklederek, "Hişam b. Urve - babası - Hz. Aişe" kanalıyla Allah Resulü'nden (Sallallahu aleyhi ve Sellem) rivayet etmiştir.

 

20212- İkinci hadisi ise Ebu Bekr b. Furek, "Abdullah b. Cafer - Yunus b. Habıb - Ebu Davud - İbrahım b. Sa'd - Zühri - Ebu Davud - Mervan - Abdurrahman - Ubey b. Ka'b" kanalıyla Allah Resulü'nden (Sallallahu aleyhi ve Sellem) mevsul olarak rivayet etmiştir.

 

20213- Şuayb b. Ebi Hamza da bunu Zühri kanalıyla mevsul olarak rivayet etmiştir.

 

20214- Bu kanalla da Buhari, Sahih'de rivayet etmiştir.

 

20215- Sabit bir şekilde Ebu Hureyre ve başkası kanalıyla rivayet edilen hadis: "Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Sizden birinin içine onu bozacak irin dolması, şiir dolmasından hayırlıdır'' buyurdu" şeklindedir. (--- Müslim, şi'r (5784-5786).

 

20216- Ebu Ubeyd der ki: "Bana göre bu, kişinin içinin şiirle dolması ve bu meşgalesinin kendisini Kur'an'dan ve Allah'ın zikrinden alıkoymasıdır. Şiir ne hakkında olursa olsun böylesi bir durumda kişinin içi (Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) buyurduğu gibi) şiirle dolmuş olur.''(--- Nevevi, Şerh Müslim (7/204).

 

20217- Beyhaki der ki: Said b. Zeyd'in bildirdiğine göre Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ribanın en büyüğü, haksız yere bir Müslümanın onuruna dil uzatılmasıdır" buyurmuştur.(--- Ebu Davud, edeb (4876) ve Beyhaki, Sünenü'l-kübra (10/241).

 

20218- Abdullah b. Mes'ud'un bildirdiğine göre Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Mümin başkalarına dil uzatan, lanet eden, kaba davranan ve çirkin sözler söyleyen biri değildir" buyurmuştur. (--- Tirmizi, el-birru ve's-sıla (1977), Buhari, el-Edebü'l-müfred (sh. 117), Heysemı, Mevaridu'z-Zem'dn (sh. 42), Hakim, Müstedrek (1/12), Ahmed, Müsned (1/405) ve Beyhaki, Sünenü'l-kübra (10/193, 243).

 

 

20219- Ubade b. es-Samit'in hadisinde ise: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) asılsız yere birbirimize iftira etmemek üzere biatimizi kabul etti" lafzı bulunmaktadır.(--- Beyhaki, Sünenü'l-kübra (10/246).

 

20220- Abdullah b. Mes'ud der ki: Muhammed (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Size el-Adh kelimesinin ne olduğunu söyleyeyim mi? el-Adh, insanların arasını bozmak için laf taşımak demektir" buyurdu. Yine Muhammed (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "kişi doğru söylemeyi adet edindiği zaman Yüce Allah katında doğrulardan (sıddık) biri olarak yazılır. Yalan söylemeyi adet edindiği zaman da Allah katında yalancılardan biri olarak yazılır" buyurdu.(--- Müslim, edeb (6513).

 

20221- Şafii der ki: "Birinin nesebine dil uzatma olması veya had gerektirecek bir şeyolması veya kötü sözler olması dışında şakacının şahitliği kabul edilir. Eğer açık bir şekilde bu yönde şakada bulunursa şahitliği kabul edilmez."

 

20222- Bize Said el-Makburi'den bildirildiği ne göre Ebu Hureyre der ki: Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ey Allah'ın Resulü! Bizimle şakalaşmaktasın" denilince: ''Ben (şakalaşırken bile) ancak doğru olanı söylerim!" buyurdu.(--- Tirmizi, el-birru ve's-sıla (1990, "hasen sahih").

 

20223- Şafii der ki: "Zina eden adama karşı zinadan olma çocuğun şahitliği kabul edilir."

 

20224- Beyhaki der ki: Daha önce Enes b. Malik kanalıyla Allah Resulü'nün (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Müminler, Allah'ın yeryüzündeki şahitleridir" buyurduğunu rivayet etmiştik.

 

20225- Bize bildirilene göre Hasan(-ı Basri) zinadan olma çocuk hakkında: "MeşrG yoldan olan çocuk, ancak takva ile kendisinden daha üstündür" demiştir.

 

20226- Ata ve Şa'bi: "Zinadan olma çocuğun şahitliği kabul edilir" demişlerdir.(--- Beyhaki, Sünenü'l-kübra (10/249).

 

20227- Ebu'z-Zinad'ın bildirdiğine göre Medine ahalisinden dedikleriyle amel edilen fakih arkadaşları zinadan olma çocuk hakkında: "Onların ası! kötüdür. Zinadan olma çocuğun amelleri ve kişiliği güzelolursa şahitliği kabul edilir" demişlerdir.

 

20228- Bu fakihler de zinadan olma böylesi köle bir çocuğun azat edilmesini daha güzel görürlerdi.(--- Beyhaki, Sünenü'l-kübra (10/249).

 

20229- Beyhaki der ki: "Zinadan olma çocuğun azat edilmesi konusunda bize İbn Abbas, İbn Ömer, Ebu Hureyre ve Hz. Aişe'den rivayetler nakledilmiştir. "

 

20230- Ebu Hureyre'nin, Allah Resulü'nden (Sallallahu aleyhi ve Sellem) olan hadisi ise: "Zinadan doğan çocuk, üç kişinin en şerlisidir" buyurmuştur.

 

20231- Sefer b. Nuseyr el-Esedl'nin bize bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Zinadan doğan çocuk, anne babası Müslüman olduğu halde kendisi Müslüman olmazsa, üç kişinin en şerlisidir" buyurmuştur. (--- Heysemi, Mecmau'z-zevaid (6/257).

 

20232- Hasan(-! Basri) der ki: Zinadan doğan çocuğa üç kişinin en şerlisi denilmesinin sebebi şudur: Annesi ona: "Sen, nisbet edildiğin babanın oğlu değilsin" deyince onu öldürdü ve böylece üç kişinin en şerlisi oldu.

 

20233- Bize bildirilene göre Süfyan es-Sevrı: "(Zinadan doğan çocuk) anne babasının yaptığını yaparsa (üç kişinin en şerlisidir)" demiştir.

 

20234- Bu rivayet Hz. Aişe ve İbn Abbas'ın hadisinde merfu olarak rivayet edilmiştir. Ancak merfu olarak rivayet edilmesi zayıftır.(--- Heysemi, Mecmau'z-zevaid (6/257).

 

20235- Ebu Hureyre der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Allah yolunda kullanmak üzere kamçımı birine vermem benim için zinayı emredip de ondan doğacak bir çocuğu azat etmemden daha sevimlidir" buyurdu. Yine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Zinadan doğan çocuk, üç kişinin en şerlisidir" buyurdu. Yine: "Ölü, dirinin ağlaması sebebiyle azap görür" buyurdu. Ebu Hureyre'nin böyle dediği Hz. Aişe'ye ulaşınca Hz. Aişe şöyle dedi: "Allah, Ebu Hureyre'ye merhamet etsin. O iyi işitmemiş ve sorulan soruya iyi cevap verememiştir. Çünkü: ''Allah yolunda kullanmak üzere kamçımı birine vermem benim için zinadan doğacak bir çocuğu azat etmemden daha sevimlidir'' hadisinin söyleniş sebebi şudur: ''Fakat O, sarp yokuşu aşamadı. O sarp yokuş nedir bilir misin? Köle azat etmektir''[Beled, 11-13] ayetleri nazil olunca: ''Ey Allah'ın Resulü! Yanımızda azat edecek köle yoktur. Ancak bazımızın kendisine hizmet eden ve işlerini gören siyahı cariyesi var. Bu cariyelere emretsek de zina etseler, doğum yapınca o çocukları azat etsek'' denilince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Allah yolunda kullanmak üzere kamçımı birine vermem, benim için zinayı emredip de ondan doğacak bir çocuğu azat etmemden daha sevimlidir'' buyurdu."

 

20236- "Zinadan doğan çocuk üç kişinin (zina eden kadın, erkek ve zinadan doğan çocuğun) en şerlisidir" buyruğu, onun dediği maksatla söylenmemiştir. Münafıklardan bir adam Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) eziyet ediyordu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Kim falan kişiye karşı beni savunur?" diye sorunca: "Ey Allah'ın Resulü! Bu kişi bulunduğu hale ilaveten bir de zina çocuğudur" denildi. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Bu kişi, üç kişinin en şerlisidir'' buyurdu. Halbuki Allah: "Kimse başkasının yükünü taşımaz"[En'am, 164] buyurmuştur.

 

20237- ''Ölü, dirinin ağlaması sebebiyle azap görür'' buyruğu ise Ebu Hureyre'nin dediği gibi değildir. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Yahudilerden ölen bir adamın evine uğradı. Bu sırada adamın ailesi ağlıyordu. Bunun üzerine Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Bunlar ona ağlıyorlar, ancak kendisine azap edilmektedir'' buyurdu. Yüce Allah da: "Allah kişiye ancak gücünün yeteceği kadar yükler"[Bakara, 286] buyurmuştur.(--- Hakim, Müstedrek (2/215).

 

20238- Seleme b. Fadl el-Ebraş rivayeten güçlü biri değildir. "Burd b. Sinan Ebu Süleyman eş-Şamı - Zühri" kanalıyla Hz. Aişe'den, zinadan doğan çocuğu azat etme hakkında mürselolarak rivayette bulunmuştur. Bu da hadisin isnadında Zühri'nin de bulunduğuna delalet etmektedir. Doğrusunu da Allah bilir.

 

20239- Şafii der ki: "Bedevinin köylü aleyhindeki ve köylünün bedevi aleyhindeki şahitliği geçerlidir."

 

20240- Beyhakl der ki: Ata b. Yesar'ın bize bildirdiğine göre Ebu Hureyre, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bedevinin köylü aleyhindeki şahitliği geçerli değildir" buyurduğunu işitmiştir.(--- Ebü Davud, akdiye (3602), İbn Mace, ahkam (2366) ve Beyhaki, Sünenü'l-kübra (10/2S0).

 

20241- Muhammed b. Amr b. Ata bunu Ata b. Yesar kanalıyla rivayette tek kalmıştır. Bize bildirilene göre Ebu Süleyman el-Hattabi şöyle demiştir:

"Bedevinin şahitliğinin mekruh görülmesi, sert bir mizaca sahip olmaları ve şer'ı hükümler konusunda bilgisiz olmaları sebebiyle olabilir. Çünkü genellikle yersiz konuşmaları sebebiyle davanın seyrinin değişebileceğini bilmezler, şahitliği gereği gibi ve hakkıyla yerine getiremezler. Doğrusunu da Allah bilir.''(--- Beyhaki, Sünenü'l-kübra (10/250).

 

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

 

Saklanan Kişinin Şahitliği