MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR

KADILIK ADABI

ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

Hüküm Verirken Araştırmak

19740- Şafii der ki: Yüce Allah: "Ey iman edenler! Eğer bir fasık size bir haber getirirse onun doğruluğunu araştırın. Yoksa bilmeden bir topluluğa kötülük edersiniz de sonra yaptığınıza pişman olursunuz''[Hucurat, 6] buyurmuştur.

19741- Yüce Allah, kullardan biri hakkında hüküm verecek kişinin önce hükmün doğruluğunu araştırmasını emretmiştir.

19742- Sonra Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hüküm verecek kişinin kızgın olduğu sırada hüküm vermemesini emretmiştir. Çünkü kızgın olanın iki şey yapmasından korkulur: biri, acele davranarak ihtiyatlı olmamasıdır. Diğeri ise kızgınlıkla birlikte aklın değişmesidir. Bu durumda olan kişi kızgınken yapmadığı şeyleri yapabilir.(--- Şafii, el-Ümm(6/199).

19743- Sonra Şafii şu hadisi zikretti: Abdurrahman b. Ebi Bekre'nin babasından bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Hakim -veya kadı- ifkeli olduğu halde iki kişi arasında hüküm vermesin" buyurdu.(--- Beyhaki, ahkam (7158) ve Müslim, akdiye (4410- 4411).

19744- Aynı hadis başka bir kanalla: "Kadı) kızgınken iki kişi arasında hüküm vermesin'' şeklinde nakledilmiştir.

Buhari ve Müslim bunu Sahih'te değişik yollarla Abdulmelik'ten rivayet etmiştir.

19745- Şafii, el-Kadim'de der ki: Humeyd b. Abdirrahman b. Avf'ın bildirdiğine göre bir adam Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gelerek: "Ey Allah'ın Resulü! Bana hayatıma uygulayacağım bir kaç kelime öğret. Unutacağım çok şey söyleme" deyince Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Öfkelenme!'' buyurdu.(--- Malik, Muvatta (2/905-906).

19746- Aynı hadis başka bir kanalla: "Bir adam Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gelerek ... " şeklinde nakledilmiştir.

19747- Bu rivayet mürseldir.

19748- Ma'mer ise bunu Zühri kanalıyla Humeyd'den, o da Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabından bir adamdan rivayet etmiştir.(--- Buhari, es-Sünenu'l-Kübra (10/105).

19749- Buhari ise Ebu Salih kanalıyla Ebu Hureyre ile Ebu Said'den rivayet etmiştir.(--- Buhari, edeb (8/35).

19750- Şafii der ki: Bize nakledildiğine göre Şa'bi, kadılık yaparken ekmekle peynir yediği görülüp bunun sebebi sorulunca: "Bunlardan hilmimi alıyorum (yumuşak huylu oluyorum)" cevabını verdi.

19751- Şa'bi bu sözüyle yemeğinı kişiyi sakinleştirdiğini, açlığın ise tedirgin ettiğini, kişinin bu durumda yemeği isteyip düşündüğü için sağlıklı hüküm vermekte zorlanacağını kasdetmiştir.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

Hakimin Hüküm Verirken Danışması