MARİFETU

SUNEN VE’L-ASAR

YARALAMA VE CİNAYETLER

 

ANA SAYFA      Kur’an      Hadis      Sözlük      Biyografi

 

Köleye Karşılık Hür Kişinin Öldürülememesi

 

15754- Şafii der ki: "Köleye karşılık hür kişinin öldürülemeyeceği konusunda bizim yanımızda ihtilaf yoktur. Bu görüşte almamızın sebebi de bu yöndeki rivayetlerin yanında İslami hükümler bakımından hür olan kişinin tam, köle olan kişinin ise eksik olmasıdır."

Sonrasında Şafii bu konuya açıklamalar getirir ve hür ile köle arasındaki yaralamalarda kısas yapılamayacağını söyleyenlere itirazlarda bulunur.

 

15756-15755- Şafii'nin burada rivayetlerden kastı sanırım, Amr b. Şuayb'ın babası kanalıyla dedesinden rivayet ettiği, Ebu Bekr ve Ömer'in köleye karşılık kısas olarak hür birini öldürmedikleridir.(--- Abdurrezzak, Musannef (9/473) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (8/34).

 

15757- Amr b. Şuayb, babası kanalıyla dedesinden bildirir: "Hz. Ebu Bekr ile Ömer, köleye karşılık kısas olarak hür birini öldürmezlerdi."(--- Abdurrezzak, Musannef (9/473).

 

15758- Rivayet edildiğine göre Bukeyr b. Abdillah el-Eşec: "Şimdiye kadar olan uygulama, köleye karşılık kısas olarak hür bir müslümanın öldürülmeyeceğidir" demiştir.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (8/35).

 

15759- Aynısı Ali b. Ebi Talib'den de rivayet edilmiştir.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (8/34).

 

15760- Amir'İn bildirdiğine göre Hz. Ali: "Anlaşmalı (zımmı) birine karşılık Müslüman birinin, köleye karşılık da hür birinin öldürülmemesi sünnettendir" demiştir.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (8/34).

 

15761- Veki' b. el-Cerrah da bunu İsrail'den rivayet ederek mutabaat etmiştir.

 

15762- Hakem b. Uteybe bildiriyor: Hz. Ali ile Abdullah (b. Mes'ud), hür birinin köle birini öldürmesi konusunda: "Kısas uygulanır" demişlerdir.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-Kübra (8/35).

 

15763- Hakem'in bildirdiğine göre Hz. Ali ile İbn Abbas: "Hür biri köle birini kasıtlı bir şekilde öldürdüğü zaman kısas uygulanır" demişlerdir.(--- Abdurrezzak, Musannef (10/10) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-Kübra (8/35).

 

15764- Bu rivayetisnadında kopukluk olduğu için, bir önceki rivayet de Cabir el-Cu'fı rivayetinde tek kaldığı için sabit değildir.

 

15766-15765- Rivayet edildiğine göre Abdullah b. ez-Zübeyr, köleye karşılık hür birine kısas uygulamamıştır. Bunu İbnü'l-Münzir zikretti.

 

15767- Rivayet edildiğine göre Ata, Hasan ve Zühri: "Köleye karşılık hür biri öldürülmez" demişlerdir.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-Kübra (8/35).

 

15768- İkrime, Amr b. Dinar ve Ömer b. Abdilazız de bu görüştedir.

 

15769- Semure b. Cundub'un bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Kölesini öldüren kişiyi öldürür, bir organını kesen kişinin o organını keser, onu hadım edeni de hadım ederiz" buyurmuştur.

Hadis alimlerden bir grup Hasan'ın Semure'den olan rivayetlerinin bir kitaptan alındığını, zira aKika ile ilgili hadis dışında ondan başka bir hadis işitmediğini söylemiştir. Katade de bu hadisi Hasan'dan rivayet etmiştir.(--- Ebu Davud, diyet (4515, 4517), Tirmizi, diyet (1414), İbn Mace, diyet (2663) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-Kübra (8/35).

 

15770- Katade der ki: Hasan daha sonra bu hadisi unuttu ve: "Köleye Karşılık hür biri öldürülemez" dedi.(--- Ebu Davud, diyet (4517).

 

15771- Beyhaki der ki: Belki de Hasan sonradan bunu unutmamış, ancak zayıf olduğundan veya neshedilmiş olduğunu öğrendiğinden dolayı bırakmıştır. Doğrusunu da Allah bilir.

 

15772- Hz, Ali bildiriyor: "Adamın biri kölesini öldürünce Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu adama yüz kamçı attırdı. Bir yıllığına sürgüne gönderdi ve beytülmaldan alacağı payı sildi. Köleyi öldürmesine karşılık onu öldürmedi.''(--- İbn Mace, diyet (2664) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (8/36).

 

15774-15773- Amr b. Şuayb da babası kanalıyla dedesinden aynısını bildirmiştir.(--- İbn Mace, diyet (2664) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (8/37).

 

15775- İshak ve İsmail'in zayıf olmalarından dolayı bu rivayet huccet olamaz.

 

15776- Aynısını İsmail, Evzai kanalıyla Amr b. Şuayb'dan, o babasından, o da babasından: "Bir köle azat etmesini söyledi" ziyadesiyle rivayet etmiştir.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (8/36).

 

15778-15777- Amr b. Şuayb, babası kanalıyla dedesinden bildiriyor:

Adamın biri kölesini, karısını öperken gördü ve onu hadım etti. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Adamı yanıma getirin'' buyurdu, ancak adam tüm aramalara rağmen bulunamadı. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) köleye:

"Git! Sen artık özgürsün!" buyurdu. Köle: "Ey Allah'ın Resulü! Olası bir durumda bana kim yardım edecek?" diye sorunca, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Her bir Müslüman" veya: ''Her bir mümin" buyurdu.(--- Ebu Davud, diyet (4519), İbn Mace, diyet (2680) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (8/36).

 

15779- Aynısını Müsenna b. es-Sabbah da Amr'dan rivayet etmiştir.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (8/36).

 

15780- Bu konuda Ömer'den de rivayet gelmiştir. ancak -Allah doğrusunu bilir- isnadı sabit değildir.

Rivayet edildiğine göre İbn Abbas da köleye karşılık hür birinin öldürülmeyeceğini söylemiş ve: "Bunun yerine öldüren adam bir köle azat eder veya peş peşe iki ay oruç tutar" demiştir. (--- 4 Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (8/37) ve Abdurrezzak, Musanne! (9/438).  --- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (8/37).

 

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

 

Öldürülen Kölenin Bedelinin Ödenmesi