MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR |
YARALAMA VE CİNAYETLER |
ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Köleye Karşılık Hür
Kişinin Öldürülememesi
15754- Şafii der ki:
"Köleye karşılık hür kişinin öldürülemeyeceği konusunda bizim yanımızda
ihtilaf yoktur. Bu görüşte almamızın sebebi de bu yöndeki rivayetlerin yanında İslami
hükümler bakımından hür olan kişinin tam, köle olan kişinin ise eksik
olmasıdır."
Sonrasında Şafii bu
konuya açıklamalar getirir ve hür ile köle arasındaki yaralamalarda kısas
yapılamayacağını söyleyenlere itirazlarda bulunur.
15756-15755- Şafii'nin
burada rivayetlerden kastı sanırım, Amr b. Şuayb'ın babası kanalıyla dedesinden
rivayet ettiği, Ebu Bekr ve Ömer'in köleye karşılık kısas olarak hür birini
öldürmedikleridir.(--- Abdurrezzak, Musannef (9/473) ve Beyhaki,
es-Sünenü'l-kübra (8/34).
15757- Amr b. Şuayb,
babası kanalıyla dedesinden bildirir: "Hz. Ebu Bekr ile Ömer, köleye
karşılık kısas olarak hür birini öldürmezlerdi."(--- Abdurrezzak, Musannef
(9/473).
15758- Rivayet
edildiğine göre Bukeyr b. Abdillah el-Eşec: "Şimdiye kadar olan uygulama,
köleye karşılık kısas olarak hür bir müslümanın öldürülmeyeceğidir"
demiştir.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (8/35).
15759- Aynısı Ali b. Ebi
Talib'den de rivayet edilmiştir.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (8/34).
15760- Amir'İn
bildirdiğine göre Hz. Ali: "Anlaşmalı (zımmı) birine karşılık Müslüman
birinin, köleye karşılık da hür birinin öldürülmemesi sünnettendir"
demiştir.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (8/34).
15761- Veki' b.
el-Cerrah da bunu İsrail'den rivayet ederek mutabaat etmiştir.
15762- Hakem b. Uteybe
bildiriyor: Hz. Ali ile Abdullah (b. Mes'ud), hür birinin köle birini öldürmesi
konusunda: "Kısas uygulanır" demişlerdir.(--- Beyhaki,
es-Sünenü'l-Kübra (8/35).
15763- Hakem'in
bildirdiğine göre Hz. Ali ile İbn Abbas: "Hür biri köle birini kasıtlı bir
şekilde öldürdüğü zaman kısas uygulanır" demişlerdir.(--- Abdurrezzak,
Musannef (10/10) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-Kübra (8/35).
15764- Bu
rivayetisnadında kopukluk olduğu için, bir önceki rivayet de Cabir el-Cu'fı
rivayetinde tek kaldığı için sabit değildir.
15766-15765- Rivayet
edildiğine göre Abdullah b. ez-Zübeyr, köleye karşılık hür birine kısas
uygulamamıştır. Bunu İbnü'l-Münzir zikretti.
15767- Rivayet
edildiğine göre Ata, Hasan ve Zühri: "Köleye karşılık hür biri
öldürülmez" demişlerdir.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-Kübra (8/35).
15768- İkrime, Amr b.
Dinar ve Ömer b. Abdilazız de bu görüştedir.
15769- Semure b.
Cundub'un bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Kölesini öldüren kişiyi öldürür, bir organını kesen kişinin o organını keser,
onu hadım edeni de hadım ederiz" buyurmuştur.
Hadis alimlerden bir
grup Hasan'ın Semure'den olan rivayetlerinin bir kitaptan alındığını, zira
aKika ile ilgili hadis dışında ondan başka bir hadis işitmediğini söylemiştir. Katade
de bu hadisi Hasan'dan rivayet etmiştir.(--- Ebu Davud, diyet (4515, 4517),
Tirmizi, diyet (1414), İbn Mace, diyet (2663) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-Kübra
(8/35).
15770- Katade der ki:
Hasan daha sonra bu hadisi unuttu ve: "Köleye Karşılık hür biri öldürülemez"
dedi.(--- Ebu Davud, diyet (4517).
15771- Beyhaki der ki:
Belki de Hasan sonradan bunu unutmamış, ancak zayıf olduğundan veya neshedilmiş
olduğunu öğrendiğinden dolayı bırakmıştır. Doğrusunu da Allah bilir.
15772- Hz, Ali
bildiriyor: "Adamın biri kölesini öldürünce Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) bu adama yüz kamçı attırdı. Bir yıllığına sürgüne gönderdi ve
beytülmaldan alacağı payı sildi. Köleyi öldürmesine karşılık onu
öldürmedi.''(--- İbn Mace, diyet (2664) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (8/36).
15774-15773- Amr b.
Şuayb da babası kanalıyla dedesinden aynısını bildirmiştir.(--- İbn Mace, diyet
(2664) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (8/37).
15775- İshak ve
İsmail'in zayıf olmalarından dolayı bu rivayet huccet olamaz.
15776- Aynısını İsmail,
Evzai kanalıyla Amr b. Şuayb'dan, o babasından, o da babasından: "Bir köle
azat etmesini söyledi" ziyadesiyle rivayet etmiştir.(--- Beyhaki,
es-Sünenü'l-kübra (8/36).
15778-15777- Amr b.
Şuayb, babası kanalıyla dedesinden bildiriyor:
Adamın biri kölesini,
karısını öperken gördü ve onu hadım etti. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Adamı yanıma getirin'' buyurdu, ancak adam tüm aramalara rağmen
bulunamadı. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) köleye:
"Git! Sen artık
özgürsün!" buyurdu. Köle: "Ey Allah'ın Resulü! Olası bir durumda bana
kim yardım edecek?" diye sorunca, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Her bir Müslüman" veya: ''Her bir mümin" buyurdu.(--- Ebu
Davud, diyet (4519), İbn Mace, diyet (2680) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra
(8/36).
15779- Aynısını Müsenna
b. es-Sabbah da Amr'dan rivayet etmiştir.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra
(8/36).
15780- Bu konuda
Ömer'den de rivayet gelmiştir. ancak -Allah doğrusunu bilir- isnadı sabit
değildir.
Rivayet edildiğine göre
İbn Abbas da köleye karşılık hür birinin öldürülmeyeceğini söylemiş ve:
"Bunun yerine öldüren adam bir köle azat eder veya peş peşe iki ay oruç
tutar" demiştir. (--- 4 Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (8/37) ve Abdurrezzak,
Musanne! (9/438). --- Beyhaki,
es-Sünenü'l-kübra (8/37).
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
Öldürülen Kölenin
Bedelinin Ödenmesi