MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR |
HUL’ VE TALAK |
ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Hasta Kişinin Talakı
14835- İbn Ebi Muleyke
bildiriyor: İbnu'z-Zübeyr'e, kişinin karısını bette talakıyla boşaması ve kadın
henüz iddeti içindeyken erkeğin ölmesi konusunu sorduğumda şöyle dedi:
"Abdurrahman b. Avf, Asbağ el-Kelbi'nin kızı Tumadir'i bette talakıyla
boşadıktan sonra kadın henüz iddeti içindeyken öldü. Osman da kadını
Abdurrahman'a mirasçı kıldı. Ben ise bette talakıyla boşanan kadının kocasına
mirasçı olamayacağını düşünüyorum."(--- Şafii, el-Ümm (5/245).
14836- Talha b. Abdillah
b. Avf ve Ebu Seleme b. Abdurrahman b. Avf şöyle dediler: "Abdurrahman b.
Avf hastayken hanımını kesin talakla boşadı. Hz. Osman o kadını iddeti
bittikten sonra Abdurrahman'a mirasçı kıldı." Şafii der ki: "Bazı
dostlarımız, hasta kişinin boşadığı karısını döndürme imkanı olmasa bile,
ölümünden önce iddeti bitse de kadının ona mirasçı olacağı görüşünde idi.''(---
Malik, Muvatta (2/571) ve Şafii, el-Ümm (5/254).
14837- Bazıları ise:
"Başka bir erkekle evlense bile varis olur" demiştir.
14838- Bazıları da:
"Evlenmediği sürece kocasına varis olur" demiştir.
14839- Bazıları da:
"İddeti içinde olduğu sürece varis olur. İddeti dolduktan sonra varis
olamaz" demiştir. Ancak ben bu konuda Yüce Allah'a istiharede
bulunacağım.(--- Şafii, el-Ümm (5/254).
14840- Sonra sözüne
devam ederek: "İddeti dolduktan sonra varis olamaz" dedi. Çünkü
İbnu'z-Zübeyr'in: "İddette onu mirasçı kıldı" hadisi muttasıl
hadistir. İbn Şihab'ın hadisi ise maktudur.(--- Şafii, el-Ümm (5/254).
14841- Şafii, el-İmla'da
şöyle dedi: Osman b. Affan, Abdurrahman b. Avf'ın üç talakla boşadığı hanımını
iddeti bittikten sonra mirasçı kıldı. Bunun iki hadisin en sabiti olduğunu
düşünüyorum.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (7/362).
14842- Beyhaki der ki: İbnu'z-Zübeyr'in
hadisinin muttasıl olması, İbn Şihab'ın hadisinin ise kopuk isnadlı olması
sebebiyle, İbnu'z-Zübeyr'in hadisi İbn Şihab'ın hadisine tercih edilmiştir.
14843- Muaviye b.
Abdillah b. Cafer bildiriyor: Nemir'in kız kardeşinin oğlu Saib b. Yezid, Osman
b. Aftan'ın, Tumadir binti'I-Asbağ hakkında verdiği hükme şahittir. İddeti
bittikten sonra onu kocası Abdurrahman b. Avf'a varis kıldı. Saib b. Yezid yine
Osman'ın, Ümmü Hakım hakkında verdiği hükme şahit oldu. Kocası Abdullah b.
Mükmil (hastayken) onu boşamıştı. Ümmü Hakım'in iddeti bitince Osman onu ölen
kocasına mirasçı kıldı."(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (7/363) ve Malik,
Muvafta (2/572).
14844- Hadisin isnadı
mevsuldür.
14845- Rabia b. Ebi
Abdirrahman bildiriyor: Abdurrahman'ın hanımı Abdurrahman'dan kendisini
boşamasını istedi. Bunun üzerine Abdurrahman:
"Hayız olup
temizlendiğinde bana haber ver" dedi. Abdurrahman hasta iken hanımı hayız
olup temizlendi ve Abdurrahman onu üç talakla yani geri dönmeyecek bir şekilde
boşadı. Abdurrahman o zaman hasta idi. Osman b. Aftan da kadını iddeti
bittikten sonra Abdurrahman'a mirasçı kıldı.(--- Malik, Muvaffa (2/Sn).
14846- ŞaHt, el-Kadım'de
bunu Malik'ten rivayet etmiştir ve munkatı bir hadistir. Ancak İbn Şihab'ın
rivayetini güçlendirmektedir.
14847- Kureyşli yaşlı
birinden bize bildirilene göre Ubey b. Ka'b, hastayken hanımını boşayan kişiyle
ilgili olarak: "Adam bir yıl hasta kalsa bile, iyileşmedikçe veya kadın
başkasıyla evlenmedikçe onu mirasçı kılarız" demiştir.(--- Beyhaklı es-Sünenü'l-kübra
(7/363).
14848- Şafii der ki:
Başkaları: "İddet bitmedikten sonra ona varis olur" demiştir. Hadis
ehlinin yanında sabit olmayan bir isnadla Muğıre kanalıyla İbrahım'den şöyle
rivayet edilmiştir: Ömer b. el-Hattab, hastayken hanımını boşayan kişiyle
ilgili olarak: "İddet beklerken ölürse kocasına varis olur. Ancak iddet
beklerken kadın ölürse kocası ona varis olmaz" demiştir. (--- Beyhaki,
es-Sünenü'l-kübra (7/363), Abdurrezzak, Musannef (7/64) ve İbn Hazm, el-Muhalla
(10/219).
14849- Ömer ve İbrahım
arasında kopukluk vardır. Muğıre bunu İbrahım'den işitmemiştir. Şu'be b.
el-Haccac bunu "Muğıre - Ubeyde İbrahım" kanalıyla Hz. Ömer'den
rivayet etmiştir.
14850- Ubeyde ed-Dabbı
rivayeten güçlü biri değildir. Yahya b. Said elKattan'ın zikretmiş olduğu iki
illeti daha vardır.
14851- Yahya b. Said der
ki: Muğıre'nin, karısını hasta iken boşayan kişi hakkındaki hadisini Şu'be,
"Ubeyde - İbrahım" kanalıyla Ömer'den rivayet ederdi. Huşeym bu hadis
hakkında: "Ubeyde bunu İbrahım kanalıyla Ömer'den naklederdi" dedi.
Bunu Ubeyde'ye sorduğumda İbrahım ve Şa'bi kanalıyla naklederek: "Hubeyre,
(kadı) Şureyh'e hasta iken karısını boşayan kişi hakkında bir mektup
yazdı" dedi. Yani bunu Ömer'den zikretmedi.
14852- Buhari bunu
Tarih'te zikretmiştir. Huşeym'in hadisi hakkında da: "Huşeym bunu
Muğıre'den Ubeyde'yi zikrederek naklederdi" dedi. Sanki Muğıre'nin bunu
işittiği konusunda şüphe etmekteydiler. Yahya el-Kattan rivayetinde Ubeyde'yi
Ömer'e dayandırmamaktadır. Şafii'nin dediği gibi bu hadis Ömer kanalıyla sabit
değildir.
14853- Eş'as'ın, Şa'bi
kanalıyla olan rivayeti, Osman'ın karısını hasta iken üç talakla boşadığı ve
Ali'nin karısını ona varis kıldığı yönündedir. munkatı bir hadistir.
14854- Rabi der ki:
Şafii bu konuda Allah'dan hayrını murad ederek: "Kesin talakla boşanan
kadın varis olamaz" dedi.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (7/363).
14855- Rabi der ki:
Şafii, "İbnu'z-Zübeyr ile Abdurrahman b. Avf kendilerine varis olmamak
üzere eşlerini boşadılar" ifadesiyle aynı yönde değerlendirmede bulunmuştur.(---
Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (7/363).
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: