MARİFETU

SUNEN VE’L-ASAR

HUL’ VE TALAK

 

ANA SAYFA      Kur’an      Hadis      Sözlük      Biyografi

 

Zorlama Sonucu Yapılan Talak

 

14799- Şafii der ki: Yüce Allah: "Gönlü imanla dolu olduğu halde, zor altında olan kimse müstesna''[Nahl, 106] buyurmuştur. Küfrün gerçekleşmesi, eşlerin ayrılması ve kafirin öldürülüp malının ganimet olarak alınması için bazı şartlar vardır. Allah zor altında olan kişinin bütün sözlerindeki sorumluluğu kaldırır. Eğer zor altında büyük olan (küfür) sözünün sorumluluğu düşüyorsa, daha küçük olan (boşama) sözünün sorumluluğu da düşer.

Sonra Şafii bunun açıklamasında bulunarak: "Kişi korku altında zorlanarak bir şey dediği zaman sözü ne olursa olsun sözündeki sorumluluk düşer" dedi. Bu konuda alışverişi, nikahı, talakı ve azat etmeyi zikrederek açıklamalarda bulundu.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (7/356).

 

14800- Hasan'ın bildirdiğine göre Hz. Ali: "Zorlananın talakı geçerli değildir" demiştir.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-Kübra (7/357) ve Şafii, el-Ümm (7/173).

 

14801- Şafii bu rivayeti Iraklıların Hz. Ali'ye bu konuda muhalif düştüklerini vurgulamak için irad etmiştir.

 

14802- Ömer b. el-Hattab zamanında bir adam bal almak için iple sarkınca hanımı gelip ipin yanında durdu ve: "Ya ipi keserim ya da beni üç talakla boşarsın" deyip yemin etti. Adam hanımına Allah ve İslam'ı hatırlatıp yapmamasını istedi; ancak kadın kabul etmeyince onu üç talakla boşadı. Adam yukarı çıkınca Ömer b. el-Hattab'a gidip olanları anlattı. Ömer: "Ailene geri dön. Bu, talak değildir" dedi.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (7/357) ve İbn Hazm, el-Muhalla (8/331).

 

14803- Bu hadis başka bir kanalla: "Mesele Ömer'e arz edilince, Ömer kadını ondan bain talakla ayırdı" şeklinde nakledilmiştir.

 

14804- Ebu Ubeyd der ki: "Ömer'den bunun hilafına bir rivayet vardır.''(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra. (7/357) ve İbn Hazm, el-Muhalld (10/202).

 

14805- munkatı bir hadistir. İbn Ömer, İbn Abbas ve İbnu'z-Zübeyr'den mevsul olarak rivayet edilmiştir. Sahabelerden kendilerine muhalefet eden kimse yoktur.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (7/357).

 

14806- İkrime'den nakledildiğine göre kendisine hırsızların zorlamasıyla hanımını boşayan kişinin durumu sorulunca şu karşılığı verdi: "İbn Abbas: ''Bu talak geçersizdir'' dedi.''(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (7/358).

 

14807- İbn Ömer ile İbnü'z-Zübeyr'in söz konusu hadislerine gelince; Malik'in bildirdiğine göre Sabit b. el-Ahnef, Abdurrahman b. Zeyd b. el-Hattab'ın ümmü velediyle evlendi. Sabit der ki: Abdullah b. Abdirrahman beni çağırınca gidip yanına girdim ve önünde bir kırbaç, demir bukağı ve oturttuğu iki köle gördüm. Bana: "Onu boşa! Yoksa Allah'a yemin ederim ki sana şöyle şöyle yaparım" deyince, ben: "O bin talak ile boş olsun" deyip yanından çıktım. Mekke yolunda Abdullah b. Ömer'e yetiştim ve ona başıma gelenleri anlattım. Abdullah: "Bu talak sayılmaz, karın sana helaldir. Ona dönebilirsin" dedi. Sonra Abdullah b. ez-Zübeyr'e gidip başımdan geçeni ona anlattım. O da bana: "Karın sana helaldir, ailene dön" dedi.(--- Malikı Muvatta (2/587) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (7/358).

 

14808- Başka bir kanalla bir öncekinin aynısı bundan daha uzun bir şekilde rivayet edilmiştir. Ata, Tavus, Hasan, Cabir b. Zeyd, Şureyh, İkrime, Ömer b. Abdilaziz ve Abdullah b. Ubeyd b. Umeyr yine bu görüştedir.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (7/358).

 

14809- Muhammed b. Ubeyd b. Ebi Salih bildiriyor: Adiy b. Adiy beni Safiyye binti Şeybe'ye, Hz. Aişe'den naklettiği rivayetler hakkında sormam için gönderdi. Safiyye, Hz. Aişe'den naklederek şöyle dedi: "Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Zorlama sonucu yapılan talak ve köle azad etmek geçersizdir'' buyurduğunu işittim."

Ebu Davud, Sünen'de İbrahım b. Sa'd kanalıyla İbn İshak'tan rivayet etmiştir.(--- Ebu Davud, talak (2193).

 

14810- Ebu Süleyman el-Hattabı: "İğldk kelimesinin manası zorlamadır" dedi.

 

14811- İbn Abbas'ın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Yüce Allah, ümmetimden hata, unutma ve zorlama sonucu yaptıkları şeyleri bağışlamıştır. ''(--- Beyhaki, es-$ünenü'l-kübra (7/356) ve İbn Mace, talak (1/659).

 

14812- Beyhaki der ki: "Hadisin bazı lafızlarını delillerle bazı durumlara has kılmak, delilsiz olarak her şeyi bu kapsama almayı gerektirmez."

 

14813- Ali b. Hanzala'nın, babasından bildirdiğine göre Hz. Ömer: "Kişi aç bırakılınca, bağladığında veya dövülünce kendini emniyette hissedemez" demiştir.(--- Beyhakl, es-$ünenü'l-kübra (7/359).

 

14814- Beyhaki der ki: Kişi zorlanarak boşama yapabilir ve yemin edebilir.

Huzeyfe ve babası müşrikler tarafından yakalanınca Medine'ye gitmeleri ve Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikte savaşa katılmamaları konusunda kendilerine yemin ettirdiler. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Bedir savaşına çıkınca kendileri müşrikler tarafından yakalanmış, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikte savaşa katılmayıp Medine'ye gitmeleri konusunda müşrikler kendilerine yemin ettirmiş ve Yüce Allah adına kendilerinden söz almıştı. Bu durum Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) haber verilince: "Tamam gidin! Onlara verdiğimiz söze vifa gösterip, onlara karşı da Yüce Allah'tan yardım dileyelim'' buyurdu. Bu olay İslam'ın ilk dönemlerinde hükümlerin belli olmasından önce cereyan etmişti. Eğer bu zamanda bir Müslüman müşriklerle savaşmayacağına dair yemin ettirilecek olursa yeminini bozup müşriklere karşı savaşmasını söyleriz.(--- Müslim, meğazi (6/152).

 

14815- Ebu Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Üç şeyin şakası da, ciddisi de ciddi olarak sayılır. Bunlar nikah, boşama ve boşanan kadını döndürmedir.'' Ancak zorlama olayı bunun dışındadır. Çünkü zorlama ile yapılan şey ne ciddidir, ne de şakadır.

 

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

 

Sarhoşun Talakı