MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR |
FEY VE GANİMET |
ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Savaşsız Elde Edilen
Ganimetin (Feyin) Beşte Dördünün Taksimi
13171- Ebu Abdirrahman
el-Bağdadl'nin rivayetinde Şafii, el-Kadim'de İbn Bureyde'nin, babasından olan
şu rivayetini zikreder: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) müfrezeye komutan
tayin ettiği zaman ona şöyle derdi: ''(Savaş öncesi onları İslam'a davet et.)
Şayet kabul ederlerse onlarla savaşma. Sonra onlara) kendi ülkelerini bırakıp
Muhacirlerin yurduna göçmelerini teklif et ve bu durumda Muhacirlerin lehine
olan şeyin onların da lehine) Muhacirlerin aleyhine olan şeyin de onların
aleyhine olacağını söyle. Eğer kabul etmeyip kendi yurtlarında kalmayı tercih
ederlerse Müslüman bedevilerin hükmünde olacaklarını) müminlere uygulanan Yüce
Allah)ın hükümlerinin onlara da uygulanacağını) Müslümanlarla birlikte savaşa
katılmadıkları sürece fey ve ganimetten payalamayacaklarını bildir.''
13172- Süleyman b.
Bureyde'nin hadisini Nu'man b. Mukarrin de Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) bildirmiştir.
Müslim, Sahih'de Vekl ve
başkası kanalıyla rivayet etmiştir.(--- Müslim, ciMd (1731).
13173- Şafii yine Avf b.
Malik'in şu rivayetini zikreder: "Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) savaşsız elde edilen bir ganimet (fey) getirildiği zaman gününde onu
taksim eder, bekara bir, evliye ise iki hisse verirdi.''(--- Ebu Davud, harac
(2953).
13174- Şafii yine
Aişe'nin şu rivayetini zikreder: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
humusu köle ve hürler arasında dağıtırdı."
13175- Ebu Kurra der ki:
"Hz. Ebu Bekr efendime verdiği payın aynısını bana da verdi."(---
Beyhaki, Sünenü'l-kübra (6/348).
13176- Şafii, Hz.
Ömer'in köleler konusundaki: "Ganimette kölelerin bir hakkı yoktur"
sözünü zikreder ve bu konuda tercihinin de bu olduğunu söyler.
13177- Şafii der ki: Karşılaştığım
alimler arasında kölelerin ve zekat alan bedevilerin ganimette hakları olmadığı
konusunda herhangi bir ihtilaf görmedim. Ancak soya ve Müslüman olma zamanına
kadar birilerine öncelik tanınıp tanınmayacağı konusunda ihtilaf etmişlerdir.
Bazıları şöyle demiştir:
"Ganimet konusunda
herkesi eşit tutar, herhangi bir soyu veya daha önce Müslüman olan birini
diğerlerine üstün tutmam. Zira Ömer, Ebu Bekr'e: ''Malları ve canlarıyla Allah
yolunda cihad edip yurtlarından hicret edenleri zorla Müslüman olanlarla bir mi
tutuyorsun?'' dediği zaman Ebu Bekr: ''Onlar Allah için bunu yapmışlardır ve
karşılığını Allah'tan alacaklardır. Dünya da kişinin ahireti için bir araçtır.
En iyi araç da rahat olanıdır'' karşılığını vermiştir. "
Hz. Ali de bütün
Müslümanları bir saymış ve kimseyi kimseden üstün tutmamıştır.
13178- Şafii:
"Benim de tercih ettiğim görüş budur. Bu konuda Yüce Allah'tan
muvaffakiyet dilerim" demiş ve bu konudaki huccetini zikretmiştir.(---
Şifil, el-Ümm (4/155).
13179- Malik b. Evs'in
bildirdiğine göre Hz. Ömer şöyle demiştir: "Köleler haricinde her bir
kişinin bu mallarda bir hakkı vardır. Bu hakkı ister kendisine verilmiş, ister
verilmemiş olsun."(--- Şafii, el-Ümm (4/155) ve Beyhaki, Sünenü'l-kübra
(6/347).
13180- Başka bir kanalla
Malik b. Evs bunu Hz. Ömer'den rivayet ederken: "Himyer'in bir dağında
olan çoban bile payını alacaktır" eklemesini yapmıştır.(--- Şafii, el-Ümm
(4/155).
13181- Ebu Abdillah'ın
rivayetine göre Şafii şöyle demiştir: Bu rivayet birkaç manaya gelmektedir.
Bunlardan biri, ihtiyaçtan dolayı kendisine zekat verilenlerin veya savaşa
çıkıp da ganimetten hisse alan kişilerin bunlarda hakkı vardır. En belirgin
manası da budur. Zira Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zekat konusunda:
"Zenginin ve çalışıp kazanacak güce sahip olanın zekatta bir payı yoktur''
buyurmuştur.(--- Şafii, el-Ümm (4/155).
13182- Şafii der ki:
"Alimlerden öğrendiğim şey bedevilere teyden bir şey
verilmeyeceğidir."
13183- Şafii sözlerine
devam edip sonunda şöyle der: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
zamanında teyden payalanlar zekat almazlar, zekattan payalanlar da teyden bir
şey almazlardı."
13184- Müzeni'nin
rivayetinde ise Şafii bunu İbn Abbas'tan naklen zikretmiştir.
13185- Osman b.
Aftan'dan da buna işaret eden rivayet gelmiştir.
13186- Şafii el-Kadim'de
ihtiyaç duyulması halinde tey ve zekat mallarının kendi sınıfları dışında
kullanılabileceğini söylemiştir.
13187- Ebu Bekr Ridde
savaşları zamanında Adiy b. Hatim'in kendi kabilesinden topladığı zekatı savaşa
çıkan Halid b. el-Velld'e yardımda kullanmış, savaşa çıkmayan Müslümanların ona
ihtiyacı olmasına rağmen Ebu Bekr'in bu yaptığına itiraz edilmemiştir.(---
Beyhaki, Sünenü'l-kübra (6/352).
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
Savaşa Çıkabilecek
Yaşta Olan Kişiye Ganimetten Pay Verilmesi