MARİFETU

SUNEN VE’L-ASAR

FEY VE GANİMET

 

ANA SAYFA      Kur’an      Hadis      Sözlük      Biyografi

 

Savaşsız Elde Edilen Ganimetin (Feyin) Beşte Dördünün Taksimi

 

13171- Ebu Abdirrahman el-Bağdadl'nin rivayetinde Şafii, el-Kadim'de İbn Bureyde'nin, babasından olan şu rivayetini zikreder: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) müfrezeye komutan tayin ettiği zaman ona şöyle derdi: ''(Savaş öncesi onları İslam'a davet et.) Şayet kabul ederlerse onlarla savaşma. Sonra onlara) kendi ülkelerini bırakıp Muhacirlerin yurduna göçmelerini teklif et ve bu durumda Muhacirlerin lehine olan şeyin onların da lehine) Muhacirlerin aleyhine olan şeyin de onların aleyhine olacağını söyle. Eğer kabul etmeyip kendi yurtlarında kalmayı tercih ederlerse Müslüman bedevilerin hükmünde olacaklarını) müminlere uygulanan Yüce Allah)ın hükümlerinin onlara da uygulanacağını) Müslümanlarla birlikte savaşa katılmadıkları sürece fey ve ganimetten payalamayacaklarını bildir.''

 

13172- Süleyman b. Bureyde'nin hadisini Nu'man b. Mukarrin de Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bildirmiştir.

Müslim, Sahih'de Vekl ve başkası kanalıyla rivayet etmiştir.(--- Müslim, ciMd (1731).

 

13173- Şafii yine Avf b. Malik'in şu rivayetini zikreder: "Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) savaşsız elde edilen bir ganimet (fey) getirildiği zaman gününde onu taksim eder, bekara bir, evliye ise iki hisse verirdi.''(--- Ebu Davud, harac (2953).

 

13174- Şafii yine Aişe'nin şu rivayetini zikreder: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) humusu köle ve hürler arasında dağıtırdı."

 

13175- Ebu Kurra der ki: "Hz. Ebu Bekr efendime verdiği payın aynısını bana da verdi."(--- Beyhaki, Sünenü'l-kübra (6/348).

 

13176- Şafii, Hz. Ömer'in köleler konusundaki: "Ganimette kölelerin bir hakkı yoktur" sözünü zikreder ve bu konuda tercihinin de bu olduğunu söyler.

 

13177- Şafii der ki: Karşılaştığım alimler arasında kölelerin ve zekat alan bedevilerin ganimette hakları olmadığı konusunda herhangi bir ihtilaf görmedim. Ancak soya ve Müslüman olma zamanına kadar birilerine öncelik tanınıp tanınmayacağı konusunda ihtilaf etmişlerdir. Bazıları şöyle demiştir:

"Ganimet konusunda herkesi eşit tutar, herhangi bir soyu veya daha önce Müslüman olan birini diğerlerine üstün tutmam. Zira Ömer, Ebu Bekr'e: ''Malları ve canlarıyla Allah yolunda cihad edip yurtlarından hicret edenleri zorla Müslüman olanlarla bir mi tutuyorsun?'' dediği zaman Ebu Bekr: ''Onlar Allah için bunu yapmışlardır ve karşılığını Allah'tan alacaklardır. Dünya da kişinin ahireti için bir araçtır. En iyi araç da rahat olanıdır'' karşılığını vermiştir. "

Hz. Ali de bütün Müslümanları bir saymış ve kimseyi kimseden üstün tutmamıştır.

 

13178- Şafii: "Benim de tercih ettiğim görüş budur. Bu konuda Yüce Allah'tan muvaffakiyet dilerim" demiş ve bu konudaki huccetini zikretmiştir.(--- Şifil, el-Ümm (4/155).

 

13179- Malik b. Evs'in bildirdiğine göre Hz. Ömer şöyle demiştir: "Köleler haricinde her bir kişinin bu mallarda bir hakkı vardır. Bu hakkı ister kendisine verilmiş, ister verilmemiş olsun."(--- Şafii, el-Ümm (4/155) ve Beyhaki, Sünenü'l-kübra (6/347).

 

13180- Başka bir kanalla Malik b. Evs bunu Hz. Ömer'den rivayet ederken: "Himyer'in bir dağında olan çoban bile payını alacaktır" eklemesini yapmıştır.(--- Şafii, el-Ümm (4/155).

 

13181- Ebu Abdillah'ın rivayetine göre Şafii şöyle demiştir: Bu rivayet birkaç manaya gelmektedir. Bunlardan biri, ihtiyaçtan dolayı kendisine zekat verilenlerin veya savaşa çıkıp da ganimetten hisse alan kişilerin bunlarda hakkı vardır. En belirgin manası da budur. Zira Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zekat konusunda: "Zenginin ve çalışıp kazanacak güce sahip olanın zekatta bir payı yoktur'' buyurmuştur.(--- Şafii, el-Ümm (4/155).

 

13182- Şafii der ki: "Alimlerden öğrendiğim şey bedevilere teyden bir şey verilmeyeceğidir."

 

13183- Şafii sözlerine devam edip sonunda şöyle der: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında teyden payalanlar zekat almazlar, zekattan payalanlar da teyden bir şey almazlardı."

 

13184- Müzeni'nin rivayetinde ise Şafii bunu İbn Abbas'tan naklen zikretmiştir.

 

13185- Osman b. Aftan'dan da buna işaret eden rivayet gelmiştir.

 

13186- Şafii el-Kadim'de ihtiyaç duyulması halinde tey ve zekat mallarının kendi sınıfları dışında kullanılabileceğini söylemiştir.

 

13187- Ebu Bekr Ridde savaşları zamanında Adiy b. Hatim'in kendi kabilesinden topladığı zekatı savaşa çıkan Halid b. el-Velld'e yardımda kullanmış, savaşa çıkmayan Müslümanların ona ihtiyacı olmasına rağmen Ebu Bekr'in bu yaptığına itiraz edilmemiştir.(--- Beyhaki, Sünenü'l-kübra (6/352).

 

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

 

Savaşa Çıkabilecek Yaşta Olan Kişiye Ganimetten Pay Verilmesi