MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR

ALIŞVERİŞ

ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

Meyvelerinin Satışının Caiz Olma Vakti

11157- Salim, babasından bildiriyor: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) henüz olgunlaşma belirtileri görünmeyen meyvelerin satışını yasakladı."

Müslim, Sahih'de Yahya b. Yahya ve başkası kanalıyla İbn Uyeyne'den rivayet etmiştir.(--- Müslim, buyu' (1534).

11158- İbn Ömer bildiriyor: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) henüz olgunlaşma belirtileri görünmeyen meyvelerin satılmasını yasaktadı. Bunu hem satana, hem de alana yasakladı."

Buhari ve Müslim, Sahih'de Malik'ten tahric etmişlerdir.(--- Buhari, buyu' (2194) ve Müslim, buyu' (1534).

11159-11160- İbn Ömer bildiriyor: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) henüz olgunlaşma belirtileri görünmeyen meyvelerin satılmasını yasakladı."

Müslim, Sahih'de başka bir kanalla Abdullah b. DInar'dan rivayet etmiştir.(--- Müslim, buyu' (1534).

11161- Osman b. Abdillah b. Suraka bildiriyor: İbn Ömer: "Afetten etkilenmeyecek hale gelmedikten sonra Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) olgunlaşmamış meyvelerin satışını yasakladı" dedi. Ona: "Afet ne zaman geçmiş olur?" diye sorduğumda: "Süreyya yıldızı göründüğünde" dedi.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (5/300).

11162- Enes b. Malik bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Selleml, olgunlaşana kadar meyvelerin satışını yasakladı. "Ey Allah'ın Resulü! Olgunlaştığı nasıl belli olur?" diye sorulunca: "Kızardığı zaman" buyurdu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yine: "Zira Yüce Allah meyve vermeyecek olsa kişi kardeşinin malını (parasını) ne karşılığında almış olacak?" buyurdu.

Sünen'de zikrettiğimiz gibi Buhari ve Müslim bunu Sahih'de Malik'ten tahric etmişlerdir.

Bir grup da bunu Malik'ten Şafii'nİn rivayet ettiği gibi aktarmıştır.(--- Buhari, buyu' (2198) ve Müslim, buyu' (1555). --- Nesai, buyu' (7/264) ve Şafii, Müsned (2/148).

11163- Başka bir kanalla Enes b. Malik'in kendi sözü olarak da rivayet edilmiştir. Muhammed b. Abbad da bunu Deraverdı kanalıyla Humeyd'den naklederken Malik gibi müsned olarak aktarmıştır. Doğrusunu Allah bilir.

11164- Enes bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), olgunlaşana kadar meyvelerin satışını yasakladı. Ona: "Olgunlaştığı nasıl belli olur?" diye sorulunca: "Kızardığı zaman" buyurdu.

11165- Ata bildiriyor: Cabir: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), olgunlaşana

kadar meyvelerin satışını yasakladı" dedi.

İbn Cüreyc der ki: Ata'ya: "Cabir bunu sadece hurma konusunda mı yoksa tüm meyveler için mi söyledi?" diye sorduğumda: "Hurma konusunda söyledi, ama her türlü meyvenin de aynı hükümde olduğunu düşünüyoruz" dedi.

Buhari ve Müslim, Sahih'de İbn Cüreyc'ten tahric etmişlerdir.(--- Buharl, buyu' (2189) ve Müslim, buyu' (1536).

11166- Amre bildiriyor: "Afetten etkilenmeyecek hale gelmedikten sonra Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) olgunlaşmamış meyvelerin satışını yasakladı."(--- Şafii, Müsned (2/149) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (5/305).

11167- Tavus der ki: İbn Ömer'in: "Olgunlaşma belirtileri görülmeden önce meyve satılamaz" dediğini işittim.(--- Şafii, Müsned (2/149), Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (5/302) ve Abdurrezzak, Musannef (14318).

11168- İbn Abbas'ın da: "Olgunlaşıp tat verene kadar meyve satılamaz" dediğini işittik.(--- Şafii, Müsned (2/150) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (5/302).

11169- Ebu Ma'bed bildiriyor: İbn Abbas, efendi ile kölesi arasında faiz olmayacağını düşünür ve kölesinin hurmasını henüz olgunlaşıp tat vermeden önce satın alırdı.(--- Şafii, Müsned (2/149) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (5/302).

11170- Cabir bildiriyor: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) birkaç yılın mahsulünü önceden satmayı yasakladı."

Müslim, Sahih'de İbn Uyeyne'den rivayet etmiştir.(--- Müslim, buyu' (1543).

11171- Başka bir kanalla Cabir, Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) aynısını bildirmiştir.(--- Nesai, buyu' (7/294).

11172- Ebu Said'in rivayetine göre Şafii şöyle demiştir: Bu hadislerin tümüne itibar ediyoruz.

11173- Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu yöndeki emir ve yasakları bizlere birkaç şeyi göstermektedir. Satışı caiz olacak şekilde meyvenin olgunlaşması kızarıp sararmasıyla olur. "Yüce Allah meyve vermeyecek olsa kişi kardeşinin malını (parasını) ne karşılığında almış olacak?" sözü olgunlaşana kadar ağacında bırakılan meyvelerin satışına yöneliktir. Ancak bunlar içinde önceden olgunlaşıp koparılan hurmalara yönelik öylesi bir yasak yoktur. Zira koparılan hurmaya yönelik herhangi bir afet söz konusu değildir. Afet, olgunlaşana kadar ağacında bekletilen koruk hurmalarda olur. Koruk olmayan ve önceden koparılan hurmalar Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yasakladığı satış türünün dışında, Yüce Allah'ın helal kıldığı satış türünün içindedir.(--- Şafii, el-Ümm (3/48).

11174- Beyhaki der ki: "Rivayetleri kendi mezheplerine uydurmaya çalışanlar bu yöndeki rivayetleri, henüz mevcut olmayan meyvelerin satışının yasaklanması şeklinde yorumlamışlardır. Buna da Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem), birkaç yılın mahsulünü önceden satmayı yasaklaması ve benzeri rivayetleri delil olarak getirmişlerdir. Biz de bu rivayetlerden henüz mevcut olmayan meyvelerin önceden satışının yasaklandığını anlıyoruz. Aynı rivayetlerden anladığımız başka bir şey de mutlak manada henüz olgunlaşmamış tüm meyvelerin satışının yasak oluşudur. Zira bu yasağını, meyvenin ortaya çıkışından belli bir müddet sonrasına kadar götürüp, olgunlaşana kadar demiştir. Cabir'in rivayetinde de olgunlaşma belirtileri görülene kadar demiştir. Bu belirtilerin ne olduğu sorulunca da kızarması, sararması ve yenilecek kıvama gelmesi olduğunu söylemiştir. Cabir'den gelen başka bir rivayette tat verene kadar demiştir. Buradan da anlıyoruz ki meyvelerin olgunlaşmadan önceki hükmü olgunlaştıktan sonraki hükmünden farklıdır. Olgunlaştıktan sonra mutlak manada satışı caizdir. Olgunlaşmadan önce de diğerlerinden önce toplananlar hariç satışı caiz değildir. Doğrusunu da Allah bilir."

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

Meyvelerin Bir Kısmının Olgunlaşması