MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR |
HAC |
ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Medine'nin ve Başka
Yerlerin Haramlığı
10605- Şafii der ki:
"Mekke'nin dışında bir beldede av öldürmenin veya ağaç kesmenin bir cezası
yoktur. Ancak biz Medine'de ve TElif'in yakınlarında olan Vec'de av öldürmeyi veya
ağaç kesmeyi kerih görmekteyiz. Onlar Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) buraları haram bölge kıldığını söylemektedir. Biz de Allah Resulü'nün
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) haram bölge kıldığı bir yerde ağaç kesmeyi kerih
görmekteyiz. Allah Resulü'nün (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Baki'yi haram
bölge kıldığı konusunda hiçbir şüphe yoktur. Ancak burada av yapılmasını kerih
görmemekteyiz."
10606- Ebu Hassan
bildiriyor: Hz. Ali: "Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana has
insanların kendisinden duymadığı bir sözü ve vasiyeti olmadı. Ancak kılıcımın
kınında bulunan sahife bunun dışındadır" dedi. Sahifeyi açtığımızda içinde
şöyle yazılıydı: "Hz. İbrahım Mekke'yi haram kılarak onu kutsal yer ilan
etti. Ben de Medine'nin iki taşlık arasını haram kılıp kutsal yer ilan ettim.
Oranın yaş otu kesilemez, avı ürkütülemez, buluntu eşyaları sadece sahibini
bulmak ve vermek için alınabilir. Orada hayvanlara yaprak silkmek maksadı
dışında ağaçların yaprakları silkelenmeyecek ve savaşmak için silah taşınmayacak."
Sonrasında ravi söz konusu hadisi zikretti.(--- Ebu Davud, hac (2035) ve
Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (5/201).
10607- İbrahım b. YeZid
et-Teymi'nin, babası kanalıyla Hz. Ali'den bildirdiğine göre Allah Resulü
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Medine'nin, iyr'den Sevr'e kadar olan
kısmı kutsaldır" buyurmuştur.(--- Müslim, hac (2/994).
10608- Medine'nin
kutsallığı konusunda Sa'd b. Ebi Vakkas, Abdullah b. Zeyd, Ebu Hureyre, Ebu
Said el-Hudri, Rafi' b. Hadic, Enes b. Malik, Sehl b. Huneyf, Cabir b. Abdillah
ve Ubade b. es-Sam it, Allah Resulü'nden (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
rivayette bulunmuştur.
10609- Ayrıca bu bize
Abdurrahman b. Avf'tan merfu olarak ta rivayet edilmiştir.
10610- Aynısı bize Ebu
Eyyub el-Ensad ve Zeyd b. Sabit kanalıyla da rivayet edilmiştir.
10611- Harmele'nin
kitabında Şafii isnadıyla der ki: Şurahbil dedi ki: Bizler daha çocuk iken Zeyd
b. Sabifin bahçesine girdik ve kuş avlamak için kapanlar kurduk. Zeyd b. Sabit
bizi oradan kovarak: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) burada
avlanmayı yasakladı" dedi.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (5/196-202).
10612- Başka bir kanalla
bir öncekinin aynısı Süfyan'dan: "Ben bir kuş avlamıştım. Onu elimden
alarak serbest bıraktı" lafzıyla rivayet edilmiştir.
10613- Bize bildirilene
göre Sa'd b. Ebi Vakkas, AKik'teki köşküne gidince bir kölenin ağaç kestiğini
gördü ve onu kendisinden aldı. Döndüğü zaman kölenin sahipleri gelip köleden
aldıklarını geri vermesini isteyince: "Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) bana ganimet olarak bıraktığı şeyi geri vermekten Allah'a
sığınırım" dedi ve onlara bir şey vermedi.
Müslim'in kitabında
tahric olunmuştur.(--- Ahmed, Müsned (5/138) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra
(5/199).
10614- Beyhaki der ki:
"Medine'nin haram bölge kılınması hakkında Allah Resulü'nden (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) gelen sabit rivayetleri bırakan bazı kimseler bunu kendi
görüşlerine göre yorumlayarak, Allah Resulü'nün (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
bunu Medine'nin (yeşil içinde) güzel kalması ve orada huzur bulunması açısından
(atam denilen) yüksek binalarının (ya da kalelerinin) yıkılmasını yasakladığı
gibi bunu da yasakladığını söylemiştir." Bir sonraki hadiste bu şöyle
geçmektedir:
10615- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Medine'nin (atam
denilen) yüksek binalarının (ya da kalelerinin) yıkılmasını yasaklamış ve:
''Bunlar Medine'nin ziynetidir" buyurmuştur.
10616- Beyhaki der ki:
Bize göre bu yasaklama haram konumundadır.
Haram olması dışında
tenzihen mekruh olduğuna dair kesin bir delil gösterilinceye kadar bu böyledir.
10617- Bu konuda Ebu
Umeyr'in Medine'de kuşu hapsetmesiyle ilgili hadisini ve Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) ailesine ait yırtıcı hayvanla ilgili hadisi,
sonra aşağıdaki hadisi buna delil göstermiştir.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra
(5/203). --- Ahmed, Müsned (6/112,
10618- Seleme b.
el-Ekva' der ki: Vahşi hayvan avlar ve etini Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) hediye ederdim. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zaman zaman
ortadan kaybolduğumu görünce: "Ey Ebu Selemel Nerelere gitmektesin?"
diye sordu. "Ey Allah'ın Resulü! Av yeri artık bize uzak oldu. Bu sebeple
Kanat'ın filan filan yerinde avlanmaktayım" dediğimde: "Akık'te avlansaydın,
seni giderken uğurlar, gelirken de karşılardım. Zira ben Akık'i severim"
buyurdu.
10619- Beyhaki der ki:
Serçe ve vahşi hayvanı avlamakla ilgili hadisine dayanarak av hayvanını Harem'e
sokup hapsetmek caizdir. Caiz olmayan onu Harem'de avlamaktır.
10620- Bu konuda hadis
olarak delilimiz, serçe ve vahşi hayvanla ilgili hadis ile Hişam b. Urve'nin şu
hadisidir: "Abdullah b. ez-Zübeyr Mekke'de dokuz yıl emirlik yaptı, bu
sırada Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabı gelirler ve toygar
kuşu ile erkek keklikleri kafeslerde görürlerdi."(--- Beyhaki,
es-Sünenü'l-kübra (5/203).
10621- Nuğayr (serçe) ve
vahşi hayvana dair hadis, bunların haram bölgenin dışında avlandığı ve
Medine'ye getirildiği yönünde yorumlanmaktadır.
10622- Musa b. Muhammed
b. İbrahım'in hadisi zayıftır ve kendisi bunu rivayette tek kalmıştır. Yahya b.
Main, Musa b. Muhammed'i zayıf görür ve: ''Hadisi yazılmaz" derdi. Başka
hadis alimleri de kendisine mutabaat edilmeyecek münker hadislerini kabul
etmemiştir. (--- İbn Main, tarih (2/596) ile el-mecruhin (2/241) ve Ukayli,
ed-duafa (4/169) ile mizan (4/218).
10623- Hadis ilmi(nde
bilgili olduğu) iddiasında bulunan hiç kimse Medine'nin haram bölge olması
hakkındaki sabit hadisler karşısında bu zayıf hadisi delil gösteremez.
10624- Seleme'nin avlandığı
yerin Medine'nin haram bölgesi dışında olması konusundaki hadis ile Sa'd b. Ebi
Vakkas'ın bir kölenin Medine'nin haram bölgesinde ağaç kesmesini görmesi hadisi
birbirlerine muhalif değildir. Eğer muhalif olsalardı Sa'd'ın hadisinin sahıh
olmasından ve ravilerinin güvenilir olmasından dolayı, Seleme'nin de
ravilerinin zayıf olmasından dolayı Sa'd'ın hadisi ile hüküm kılınırdı."
10625- Sa'd'ın hadisine
dayanarak Medine ağaçlarını kesen veya Medine'de av yapan kişinin elde ettiğini
ondan almanın mubah olduğunu söyleyenler bunun masiyet karşılığında cezaların
mal ile ödenmesi zamanında olduğunu, sonra da bir huccet göstermeden bunun
neshedildiğini söylemektedir. Sa'd'ın hadisi hakkında böyle diyen kişiden bu
konuda delil göstermesini isteriz. Zira: "Mekke'de haram bölgede avlanmak
masiyettir. Cezası da mal ile ödenmek üzere vaciptir" denilmektedir.
Burada dediği gibi neshedilen bir şey yoktur. Ancak neshedildiğini söyleyenlere
göre Medine'de ağaç kesmek ve avlanmak kesinlikle masiyet değildir. O zaman
masiyet olmayan bir şeyde nasılolur da ceza uygulanır?
10626- Bu kişi
Medine'nin haram bölge olduğu konusunda sahıh olan hadisleri rivayet edip bunun
gibi huccet sayılmayacak hadisleri rivayet etmeseydi daha uygun olurdu. Allah
Resulü'nün (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "İbrahim, Mekke'yi haram bölge
ilan etti. Ben de Medine'yi haram bölge ilan ediyorum" buyurduğu
nakledilmektedir. Sonra bu kişi Medine'nin haramlığının Mekke'nin haramlılığı
gibi olmadığını bunun sadece bir benzetme olduğunu söylemekte ve haram olduğu
konusunda bir rivayet göstermemektedir. Allah Resulü'nün (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) haram olduğu yönündeki buyruğunu, bu konudaki kesin hükmünü ve bunu Hz.
İbrahım'in Mekke'yi haram bölge kılmasına benzetmesini hiçbir huccet
göstermeden yok saymaktadır ve bu şekilde kendiyle çeliştiğinin farkında
değildir.
10627- Hz. Ali'den:
"(Medine'nin) İyr'den Sevr'e kadar olan kısmı kutsaldır" şeklinde
rivayet edilen hadis hakkında Ebu Ubeyd şöyle demiştir: "Medine halkı,
Medine'de Sevr dağı diye bir dağ bilmemektedir. Zira Sevr dağı Mekke'dedir.
Hadisin aslı ise: ''iyr'den Uhud'a kadar olan kısmı kutsaldır''
şeklindedir."
10628- Beyhaki der ki:
Bana ulaştığına göre Ebu Ubeyd "Kittıbu'l-Cebel" adlı eserinde:
"Bana bildirilene göre Medine'de kendisine ''Sevr'' denilen bir dağ
vardır" demiştir.
10629- Zübeyr der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile beraber Mekke'ye gitmek için Liyye
vadisinden geldik. Arabistan kirazı ağacının yanına vardığımızda Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) o ağacın hizasındaki el-Kamu'lEsved denilen dağın
kenarında durdu ve gözünü Nahib isimli vadiye çevirdi. İnsanların hepsi
kendisine bakınca da: ''Bilin ki; Vecc'in avı ve ağacı(nı kesmek)
haramdır" buyurdu. Bu, Taif'ten inip Sakıf kabilesini kuşatmadan önce vaki
olmuştur.(--- Ahmed, Müsned (1 /l65), Ebu Divud, menasik (2032) ve Beyhaki,
es-Sünenü'l-kübra (5/200).
10630- Aynısı Cabir b.
Abdillah'tan merfu ve mevkuf olarak: ''Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) koruluk ilan ettiği yerlerdeki ağaçlara vurulamaz ve onlar kesilemez.
Ancak hafif ve yumuşak bir vuruşla vurulabilir'' şeklinde rivayet
edilmiştir.(--- Ebu Divud, menasik (2039).
10631- Bize bildirilene
göre bazen Ömer b. el-Hattab (gün ortasında, güneşten korunmak için giysisini
başının üzerine koymuş bir şekilde) gelip ağaçların kesilmemesi ve
yapraklarının silkilmemesi için kontrol ederdi. (Ravi der ki) Dedem Muhammed b.
Ziyad'a da: "Ağaç keseni veya yapraklarını silkeleyeni görürsen baltasını
ve ipini al" dedi. Dedem: "Ridasını alayım mı?" diye sorunca
ise: "Hayır" cevabını verdi.(--- Abdurrezzak, Musannef (9/263).
10632- İbn Ömer'in
bildirdiğine göre Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Naki'yi atlar
için koruluk ilan etmiştir.(--- Ahmed, Müsned (2/SS, lS7).
10633- Zühri kanalıyla
aynısı rivayet edilmiştir.(--- Beyhakl, es-Sünenü'l-kübra (S/20l).
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: