MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR |
HAC |
ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
İhramlının Kasıtlı
veya Yanlışlıkla Av Hayvanını Öldürmesi
10465- Şafii der ki:
Yüce Allah: "İhramlı iken avı öldürmeyin. Sizden bile bile onu öldürene,
ehli hayvanlardan öldürdüğü kadar olduğuna içinizden iki adil kimsenin hükmedeceği,
Kabe'ye ulaşacak bir kurbanı ödeme, yahut düşkünlere yemek yedirme şeklinde
kefaret ya da yaptığının ağırlığını tatmak üzere bunlara denk oruç tutma
vardır''[Maide, 95] buyurmuştur.
10466- Şafii der ki:
Kasıtlı olsun, yanlışlıkla olsun; avı öldüren ihramlı kefaret öder. Kur'an,
sünnet ve icmaya göre bu konuda kasıtla hata arasında fark yoktur. (--- Şafii,
el-Ümm (2/182).
10467- Sonra ŞafiI, yüce
Allah'ın, İslam'ın yasakladığı kasıtlı öldürmenin veya yanlışlıkla öldürmenin
kefaretini bildirmiştir.
10468- ŞafiI bu konudaki
açıklamayı yaptıktan sonra şöyle devam etti: İhramlıyken bütün avlar haramdır.
Kasıtlı olsun, hatayla olsun kişinin cana veya mala verdiği zararın fidyesini
nasıl ki vermesi gerekirse, ihramlının da kasıtlı olsun yanlışlıkla olsun
öldürdüğü avın kefaretini ödemesi gerekir.
10569- Şafii:
"Bizden önce gelenler de aynı şeyi söylemişlerdir" demiştir.
10470- İbn Cüreyc der
ki: Ata'ya, "İhramlı iken avı öldürmeyin. Sizden bile bile onu öldürene
... ''[Maide, 95] ayeti konusunda: "Yanlışlıkla öldürenin kefaret ödemesi
gerekir mi?" diye sordum. Ata: "Evet. Bu şekilde kişi Allah'ın
yasaklarına ve öncekilerin uygulamalarına gereken değer vermiş olur"
cevabını verdi.(--- Şafii, el-Ümm (2/183) ve Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra
(S/lS0).
10471- İbn Cüreyc'in
bildirdiğine göre Amr b. Dinar: "Alimlerin, hatayla
öldürmeye kefaretle
hükmettiklerini gördüm" demiştir.(--- Şafii, el-Ümm (2/183) ve Beyhaki,
es-Sünenu'l-Kübra (S/lS0).
10472- 10473- Ebu Abdillah'ın
rivayetinde Şafii şöyle dedi: Eğer kişi: "Bu konuda bundan daha büyük
delil var mı?" diye soracak olursa: "Bu manada veya tersine bir şey
vardır" deriz. "Bu nedir?" diye sorulacak olursa, şu rivayeti
gösteririz: Muhammed b. Sırın'in bildirdiğine göre bir adam Ömer b. el-Hattab'a
gelerek şöyle dedi: "Ben ve bir arkadaşım bir dağ yolunda yarışırken
ihramlı olduğumuz halde bir ceylan yakaladık. Bu konuda ne dersin?" Hz.
Ömer yanındaki bir adama: "Gel de seninle beraber bu işe hüküm
verelim" dedi ve bu adamla ilgili bir keçi kurban etmesini hükme
bağladılar. Bunun üzerine adam dönüp giderken: "Müminlerin emiri daha bir
ceylan hakkında bile hüküm veremiyor da başkasını çağırıyor" dedi. Adamın
sözlerini işiten Hz. Ömer onu çağırıp: "Maide suresini biliyor
musun?" diye sordu. Adam: "Hayır" cevabını verdi. Hz. Ömer:
"Benimle beraber hüküm - veren bu adamı tanıyor musun?" diye sordu.
Adam: "Hayır" cevabını verince Hz. Ömer şöyle dedi: "Eğer Maide
suresini bildiğini söyleseydin, seni döverek canını yakardım. Yüce Allah
kitabında: "İçinizden iki adil kimsenin hükmedeceği, Kabe'ye ulaşacak bir
kurbanı ödeme, yahut düşkünlere yemek yedirme şeklinde kefaret ya da yaptığının
ağırlığını tatmak üzere bunlara denk oruç tutma vardır''[Maide, 95]
buyurmuştur. Bu kişi de Abdurrahman b. Avf'tır.''(--- Malik, hac (231) ve
Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra (5/180).
10474- Şafii:
"Bunlar ceylanı hatayla öldürmüş olabilirler" demiştir.(--- Şafii,
el-Ümm (2/183).
10475- Başka bir yolla
Hz. Ömer'den nakledildiğine göre ihramlı olduğunu unutup ceylanı boğazlayan bir
kişiyle ilgili aynı hükmü verdi. Abdurrahman ve Sa'd da aynı yönde hüküm
verdiler.(--- Abdurrezzak, Musannef (4/393) ve Beyhaki, es-Sünenu'l- Kübra
(5/181).
10476- Ebu Ubeyde b.
Abdillah b. Mes'ud'un bildirdiğine göre ihramlı birinin araptavşanının üzerine
bir çul atarak onu öldürmesi konusunda İbn Mes'ud kefaret olarak erkek veya
dişi bir oğlak kesilmesine hükmetli.(--- Şafii, el-Ümm (2/193).
10477- İbn Cüreyc'in
bildirdiğine göre Mücahid şöyle derdi: Kim ihramda olduğunu unutmadan başka bir
şeyi değil de, doğrudan avı bilerek öldürürse ihramdan çıkmış olur ve kefaret
ruhsatı da yoktur. Kişinin ihramda olduğunu unutması ve başka bir şeyi vurmak
isterken avı vurup öldürmesi, kefareti olan kasıtlı öldürme şeklidir.(---
Şafii, el-Ümm (2/193).
10478- Ebu Abdillah'ın
rivayetinde Şafii: "Mücahid'in görüşüne göre bu kişi ihramdan çıkmış
olur" demiştir.
10479- Bunun manası da,
kasıtlı olan ve hata karışmamış öldürmede
efaret kabul edilmez.
Hatanın da karıştığı kasıtlı öldürmede ise kefaret geçerlidir. Yani kişi
ihramlı olduğunu unutup kasıtlı öldürürse veya başka bir şeyi öldürmek isterken
av hayvanını öldürürse kefaret geçerli olur.(--- Şafii, el-Ümm (2/193).
10480- İbn Ebi Necih'in
bildirdiğine göre Mücahid: "İhramlı iken avı öldürmeyin. Sizden bile bile
onu öldürene ... ''[Maide, 9S] ayetiyle ilgili şöyle dedi: ''İhramlı olduğunu
unutarak öldüren ayette geçen kefareti öder. İhramlı olduğunu bile bile kasıtlı
öldüren içince kefaret hükmü verilemez.''(--- Mücahid, Tefsir (1/204).
10481- Şafii der ki:
Ata: "Bu kişi hakkında da hüküm verilir" demiştir. Biz de bu görüşü
tercih ediyoruz.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
İhramlının Birden
Çok Defa Av Hayvanı Öldürmesi