MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR

ORUÇ

ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

İftar İçin Hilalin Görüldüğüne Dair Şahitlik Edilmesi

8797- Şafii: "Bu konuda ancak hukuken dürüst olan iki veya daha fazla kişinin şahitliğini kabul ederim" demiştir.(--- Şafii, el-Ümm (2/94).

8798- Bize bildirilene göre Mekke emıri hutbe verip: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize hilali görerek, eğer göremezsek iki dürüst şahidin hilali gördüklerine dair şahitlikleri ile ibadet etmemizi tavsiye etti" dedi.(--- Beyhakl, es-Sünenü'l-kübra (4/247).

8799- Kays kabilesinin Cedile kolundan olan Hüseyn b. el-Haris el-Cedeli bildiriyor: Mekke valisi hutbe verip: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize hilali görerek, eğer göremezsek iki dürüst şahidin hilali gördüklerine dair şahitlikleri ile ibadet etmemizi tavsiye etti" dedi. Ravi der ki: Hüseyn b. elHaris'e: "(O zaman) Mekke valisi kimdi?" dediğimde: "Bilmiyorum" karşılığını verdi. Bir müddet sonra Hüseyn benimle karşılaştı ve: "O (Mekke valisi), Muhammed b. Hatib'in kardeşi el-Haris b. Hatib'dir" dedi. Sonra: "Muhakkak ki vali aranızda Allah ve Resulü'nü (Kur'an'ı ve sünneti) daha iyi bilen biridir ki o da bu sözün Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) olduğuna şahitlik etmektedir" dedi ve bir adamı işaret etti. Bu kişi İbn Ömer idi. İbn Ömer de valinin (Kur'an'ı ve sünneti) daha iyi bildiğini tasdik ederek: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize böyle emretti" dedi.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (4/247i 248), Darakutni, Sünen (2/167) ve Ebu Davud, savm (2338).

8800- Ebu Davud ve Darakutnı bunu kitaplarında Said b. Süleyman kanalıyla rivayet etmişlerdir. Sonra Darakutnı: "Bu, isnadı muttasıl sahih bir hadistir" dedi.

8801- Abdüla'la es-Sa'lebi'nin, Abdurrahman b. Ebi Leyla kanalıyla olan rivayeti: "Ben, Ömer ile birlikte iken bir adam geldi ve: ''Ben Şevval hilalini gördüm'' dedi. Bunun üzerine Hz. Ömer: ''Ey insanlar! Orucunuzu bozun'' dedi" şeklindedir.

8802- Başka bir rivayette ise: "Hz. Ömer: ''Allahu Ekber! Müslümanlara bir kişinin şahitlik etmesi yeterlidir'' dedi" şeklindedir. Abdüla'la zayıf birisidir ve Abdurrahman'ın, Ömer'den hadis işittiği sabit değildir.

8803- Abbas b. Muhammed der ki: Yahya b. Main'e, Abdurrahman b. Ebi Leyla'nın Hz. Ömer'den hadis nakletmesi sorulunca: "Kendisi Ömer'i görmemiştir" dedi. Kendisine: "Peki: ''Biz Ömer ile birlikte hilali gözetliyorduk'' hadisi nedir?" dediğimde: "Bir değeri yoktur" karşılığını verdi.

8804- Beyhaki der ki: Sahih bir hadisle bize bildirilene göre Ebu Vail şöyle demiştir: "Biz Hanikın'deyken bize Ömer'in mektubu geldi. Mektupta: ''Bazı aylar bazısından daha büyüktür. Hilali gündüzün başlangıcında görürseniz, müslüman olan iki kişi bir gün önce akşam vakti onu gördüklerine dair şahitlik etmedikçe iftar etmeyin'' yazıyordu."(--- Abdurrezzak, Musannef (4/262).

8805- Hilalin bir beldede görülüp diğerinde görü!memesi hususuna gelince; İbn Ebi Harmele, İbn Abbas'ın azatlısı Kureyb'den bildiriyor: "Ümmü'l-Fadl binti'I-Haris, onu Şam'da olan Muaviye'ye göndermişti." Kureyb şöyle devam etti: Şam'a vardığımda Ümmü'l-Fadl'ın isteklerini yerine getirdim. Ben daha Şam'da iken Ramazan hilali görüldü. Biz hilali Cuma gecesi görmüştük. Sonra (Ramazan) ayın(ın) sonunda Medine'ye geldim. Abdullah b. Abbas bana hilal hakkında sorup: "Hilali ne zaman gördünüz?" dedi. Kendisine: "Cuma gecesi gördük" dediğimde: "Onu sen de gördün mü?" dedi. "Evet, herkes gördü. Şamlılar da, Muaviye de oruç tuttu" cevabını verdiğimde: "Biz hilali cumartesi günü gördük ve otuza tamamlayıncaya kadar veya hilali görünceye kadar tutmaya devam edeceğiz" dedi. Kendisine:

"Muaviye'nin görmesi ve oruç tutması senin için yeterli değil midir?" dediğimde: "Hayır, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize böyle emretti" karşılığını verdi.

Müslim, Sahih'de Yahya b. Yahya'dan rivayet etmiştir.(--- Müslim, savm (28/1087).

8806- Muhtemelen: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize böyle emretti" demesi bunu başka bir hadiste: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Allah, görmeniz için onu(n görünme süresini) uzatmıştır. Şayet hava bulutlu olup da hilali göremezseniz ayı tamamlayın'' buyurdu" şeklinde açıklamasından dolayıdır. (--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (4/251).

8807- Bu da bu habere kıyasla oruca niyet etmediği manasında olabilir.

Doğrusunu da Allah bilir.

8808- Bize bildirilene göre Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hilali görerek, eğer göremezlerse iki dürüst şahidin hilali gördüklerine dair şahitlikleri ile amel etmelerini emretmiştir. Eğer iki dürüst şahidin şahadeti ile bulundukları ayı (otuz güne) tamamlıyorlarsa o zaman hilal başka şehirde görülmüş olsa bile ona uymak gerekir.

8809- Muhtemelen İbn Abbas, Kureyb bunu rivayette tek kaldığı ıçın böyle demiş ve bunu kabul etmemiştir. Doğrusunu da Allah bilir.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

Ramazan Orucunu Diğer Ramazan Ayı Gelmeden Kaza Etmek