MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR

CENAZELER

ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

Ölü Kabre Konulurken Söylenecek Sözler

7709- Şafii der ki: ÖLÜ mezara konulurken onu koyan kişi: "Allah'ın adıyla ve Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) dini üzere koyuyoruz" der.

7710- Yine şöyle demesini severim: "Allahım! Çocuklarından, ailesinden ve yakınlarından çevresinde bulunan cimri insanlar onu sana teslim ediyor. Yakınında olmasını sevdiği kişilerden ayrıldı. Dünyanın ferahlığı ve rahatlığından çıkıp kabrin karanlıkları ve sıkıntılarına girdi. Senin konuğun oldu ki konuklarını en iyi ağırlayan sensin. Şayet onu cezalandırırsan günahlarına karşılık cezalandırmış olursun. Onu bağışlarsan da sen buna layıksın. Allahım! Onu cezalandırmaya senin ihtiyacın yokken o senin rahmetine muhtaç. Allahım! iyiliklerinin mükafatını verip kötülüklerini bağışla. Bizleri ona şefaatçi kıL. Günahlarını bağışla! Kabrini ferah kıL. Kabir azabından onu koru. Kabrinde içine güveni ve sükuneti sok."(--- Şafii, el-Ümm (1/278).

7711- Başka bir yerde ise bu duaya yönelik şöyle der: "Allahım! Ailesi ve kardeşleri onu sana teslim ediyorlar. Yanında bulunan ne varsa onu bırakıp geriye dönüyor. Yanında da sadece amelleri kalıyor. Allahım! İyiliklerini arttır ve onu mükafatlandır. Günahlarını da silip onu bağışla. Rahmetinle onu azabından koru ve cennete girene kadar karşılaşacağı her türlü korkudan onu güvende kıL. Geride kalanlarına sen halef oL. Onu illiyyun'dan olanların arasına yükselt. Ona rahmetinle muamele et, ey merhametliler merhametlisi!"

7712- Beyhaki der ki: İbn Ömer'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ölüyü kabrine yerleştirirken: ''Allah'ın adıyla ve Resulullah'ın sünneti üzere koyuyoruz'' derdi. (--- Ebu Davud, cenaiz (3213), Ahmed, Müsned (2/27, 40, 59, 69,127), Hakim, Müstedrek (1/366) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (4/55).

7713- Başka bir kanalla İbn Ömer'den mevkuf olarak: "Allah'ın adıyla ve Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) dini üzere koyuyoruz" lafzıyla rivayet edilmiştir.(--- Hakim, Müstedrek (1/366) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (4/ SS).

7714- Ebu Said'in rivayetine göre Şafii şöyle demiştir: "Ölüler kabirlerde sağ yanlarına konulur. Başlarının altına taş veya kerpiç parçası konularak yüksekte tutulur. Yan durup düşmemeleri içinde arkalarına destek olarak bir şeyler konulur."

7715- Sonrasında Şafii kerpiçlerin sağlam bir şekilde dizilmesi ve aradaki boşlukların doldurulması konusunu anlatır.(--- Şafii, el-Ümm (1/276).

7716- Sünen eserinde bu konuda gelen rivayetleri zikretmiştik.

7717- Sonrasında mezarın kenarında olanlar üzerine üç avuç toprak atar.

7718- Cafer b. Muhammed, babasından bildiriyor: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ölünün üzerine iki eliyle üç avuç toprak attı.''(--- Şafii, el-Ümm (1/277).

7719- Ebu'l-Münzir'den mürselolarak bildirildiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir mezarın üzerine üç avuç toprak atmıştır. Zayıf olan başka bir kanalla mevsul olarak da rivayet edilmiştir.

7720- Bu konuda Hz. Ali, İbn Abbas ve Ebu Umame'den de rivayetler gelmiştir.

7721- Şafii der ki: "Kapatılan mezar düzlenir, üzerine su serpilip çakıl taşları konulur.''(--- Şafii, el-Ümm (1/276).

7722- Cafer b. Muhammed, babasından bildiriyor: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), oğlunun mezarının üzerine su serpip çakıl taşları koydu."(--- Şafii, el-Ümm (1/277).

7723- Şafii der ki: "Çakıl taşları da ancak düz olan bir mezarın üzerinde durabilir. "

Beyhaki der ki: Cafer b. Muhammed, babasından bildiriyor: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), oğlunun mezarının üzerine su serpip arsa çakıllarından çakıl taşları koydu. Mezarı da yerden bir karış kadar yüksek yaptı."

7724- Cafer, babasından bildiriyor: "Mezar üzerine su serpmek Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında olan bir uygulamaydı."

7725- Rivayet edildiği ne göre Hz. Ali, Ebu'I-Heyyac el-Esedl'ye şöyle demiştir: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) beni hangi görevle gönderdiyse ben de seni aynısıyla gönderiyorum. Yerden yüksek gördüğün her bir mezarı yer düzeyine indir ve gördüğün her bir heykeli parçala!"

7726- Ebu Said'in rivayetine göre Şafii şöyle demiştir: Bazıları mezarlarını yerden yüksek yaparlardı. Muhacir ve Ensar ise mezarlarını yerden sadece bir karış kadar yükseltirlerdi. Mezarın üzerini de bazen kumla bazen de çamurla kaplarlardı. Bu konuda da bizlere itiraz edileceğini sanmıyorum.

7727- Bize rivayet edildiğine göre Kasım b. Muhammed şöyle demiştir: "Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Ebu Bekr'in ve Ömer'in kabirlerini gördüm. Hepsi de yerle aynı seviyedeydi."(--- Şafii, el-Ümm (1/273).

7728- Beyhaki der ki: Aynısını bize İbn Ebi Fudeyk, Amr b. Osman b. Hani'den, o da Kasım b. Muhammed'den rivayet etmiştir.

7729- Bize rivayet edildiğine göre Süfyan et-Temmar da Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) mezarının yerden yüksek olduğunu görmüştür.

7730- Ebu Bekr b. Ayyaş bu rivayeti Süfyan'dan sağlam bir şekilde aklında tutmuşsa Muhammed b. Kasım'ın rivayet ettiğinden farklı demektir ve bu durumda Muhammed'in rivayetine itibar edilmez.

7731- Hadis alimlerinden bazıları, icmayla caiz olduğu için mezarların tümsek şeklinde yerden yüksek yapılmasını müstehab görmüşlerdir. Zira bu zamanlarda mezarın yer seviyesinde yapılması bidat sahiplerinin sembollerindendir. Bidat ahalisinden olmayıp da mezarlarını yer seviyesinde yapanlar konusunda ileri geri konuşulmasın diye tümsek yapılmasını müstehab görmüşlerdir. Doğrusunu da Allah bilir.

7732- ŞafiI der ki: "Mezarın baş ucuna da işaret olarak bir kaya veya benzeri bir şey konulur."

7733- BeyhaKi der ki: Bize rivayet edildiğine göre Osman b. Maz'un defnedildiği zaman Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir taş alıp mezarının baş tarafına koydu ve: ''Bununla kardeşimin mezarını tanırım ve ev halkından ölenleri de yanına defnederim" buyurdu.(--- Ebu Davud, cendiz (3206) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (3/412).

7734- ŞafiI der ki: "Ölü gömüldükten sonra dileyen oradan ayrılabilir. Ölü gömülene kadar kalmak da bir cenazeye katılmayı tamamlayan şeylerdendir. "

7735- Şafii burada Ebu Hureyre'den gelen rivayete işaret etmiştir. Zira Ebu Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Birinin cenaze namazını kılan kişiye bir kırat, defin işleri bitinceye kadar cenazede bulunan kişiye ise iki kırat sevap verilir" buyurdu. "İki kırat ne kadardır?" diye sorulunca da: "İki büyük dağ kadardır" buyurdu.

7736- Hadisi Müslim, Sahlh'de Ebu Bekr b. Ebi Şeybe'den rivayet etmiştir.

7737- Abdurrezzak bunu Ma'mer'den rivayet ederken: "Lahde konulana kadar" lafzını kullanır.

7738- A'rec bunu Ebu Hureyre'den rivayet ederken: "Defnedilinceye kadar" lafzını kullanır.

7739- Sevban ise bunu Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Defnedilinceye kadar cenazede bulunan" lafzıyla rivayet etmiştir.(--- Buhari, cenaiz (1325) ve Müslim, cenaiz (2154, 2155).

7740- Şafii der ki: Tavus'un bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) mezarların üzerine bina yapılmasını ve duvarlarının kireçlenmesini yasaklamıştır.(--- Şafii, el-Ümm (1/277).

7741- Valilerin Mekke'de mezar üzerine yapılan binaları yıktıklarını, bunu gören fakihlerin de buna itiraz etmediklerini gördüm.

7742- Ensar ve Muhacirlerin mezarlarının kireçlendiğini görmedim.(--- Şafii, el-Ümm (1/277).

7743- Cabir b. Abdillah bildiriyor: "Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) mezarların üzerine oturulmasını veya kireçlenmesini veya üzerine bina yapılmasını yasakladığını işittim."

Müslim, Sahih'de Harun b. Abdillah kanalıyla Haccac b. Muhammed'den rivayet etmiştir. (--- Müslim, cenaiz (2209).

7744- Hafs b. Giyas ise bunu İbn Cüreyc'ten rivayet ederken: "Veya

üzerine yazı yazılmasını" eklemesini yapar.

7745- İbn Cüreyc de Süleyman b. Musa'dan bunu mürselolarak rivayet ederken: "Ve üzerine yazı yazılmasını" eklemesini yapar.

7746- Şafii der ki: "Mezar başında Kur'an okunması ve ölü için dua edilmesini severim."

7747- Osman b. Affan der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir mezara uğradı. Ölen kişi henüz yeni defnediliyordu. Defin işi bittikten sonra oradakilere: "Kardeşiniz için bağışlanma ve (sorguya yönelik) muvaffakiyet dileyin. Zira şu an sorguya çekilecek'' buyurdu.(--- Ebu Davud, cenaiz (3221) ve Beyhaklı es-Sünenü'l-kübra (4/56).

7748- Şafii der ki: Bana bildirilene göre öncekilerden biri ölüp defnedildikten sonra mezarının başında bir deve kesimi kadar oturulmasını vasiyet etmiştir. Bu da güzel bir şeydir, ancak burada insanların bunu yaptığını görmüş değilim.

7749- Beyhaki der ki: Bize rivayet edildiğine göre Amr b. el-As, oğlu Abdullah'a şöyle dedi: "Öldüğüm zaman cenazemde ağıt yakanlar ve meşaleler bulunmasın. Defnederken üzerime toprağı yavaşça atın. Defin işi bittikten sonra mezarımın başında bir devenin kesilip etinin dağıtılacağı kadar bir süre bekleyin. Rabbimden gelen elçilerin sorularına vereceğim cevapları düşünene kadar sizinle yalnızlığımı gideririm.''(--- Müslim, iman (314).

7750- Bize rivayet edildiğine göre İbn Abbas, Abdullah b. es-Saib'in defin işi bittikten sonra mezarının başında durup ona dualar etmiştir.(--- Beyhaklı es-Sünenü'l-kübra (4/56).

7751- Hişam b. Urve, babasından bildiriyor: "Baki' mezarlığında değil başka bir yerde gömülmeyi isterim. Zira Baki'de gömülürsem ya zalim birinin yanında gömüleceğim ki böylesi birinin yanında durmak istemem. Ya da salih birinin yanında gömüleceğim ki mezarım için kemiklerinin çıkarılmasını istemem."(--- Şafii, el-Ümm (1/277).

7752- Malik'in bildirdiğine göre Hz. Aişe: "Ölünün kemiklerini kırmak, dirinin kemiklerini kırmak gibidir" demiştir.(--- Malik, cenaiz (45), Ebu Davud, cenaiz (3207), İbn Mace, cenaiz (1616), Aluned, Müsned (6/58, 168,200, 264), Şafii, el-Ümm (1/277), Tahavi, Şerh müşkili'l-asar (2/108), Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (4/58) ve DarekutnI, Sünen (3/188-189).

7753- Şafii der ki: "Hz. Aişe'nin kastı, günahı bakımından ikisi aynıdır. Ölünün kemikleri çıkarıldığı zaman geri gömülmesini isterim.''(--- Şafii, el-Ümm (1/277).

7754- Beyhaki der ki: "Bu hadis mevsul olarak da bize rivayet edilmiştir."

7755- Hz. Aişe'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ölünün kemiklerini kırmak, dirinin kemiklerini kırmak gibidir" buyurmuştur. (--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (4/58).

7756- Aynısını Yahya'nın kardeşi Sa'd b. Said, Amre'den, o da Aişe'den mevsul olarak rivayet etmiştir.(--- Ebu Davud, cenaiz (3207), İbn Mace, cenaiz (1616) ve Ahmed, Müsned (6/58,168,200,264).

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

Taziye, Cenaze Sahiplerine Karşı Yapılması Gerekenler