MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR

CUMA NAMAZI

ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

Hutbe Esnasında Konuşmak

6529- Şafii der ki: İmam hutbe verirken kişinin konuşmasını istemem. Ancak konuştu diye de Cuma namazını iade etmesi gerekmez.(--- Şafii, el-Ümm (1/203).

6530- Zira Resulullah da (Sallallahu aleyhi ve Sellem) minber üzerindeyken İbn Ebi'lHukayk'ı öldüren kişilerle karşılıklı konuşmuştur.

6531- Aynı şekilde Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) minber üzerindeyken Mescid'e girip namaz kılmayan kişiyle konuşmuştur.(--- Şafii, el-Ümm (1/203).

6532- Beyhaki der ki: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Mescid'e girip de namaz kılmadan oturan Suleyk el-Gatafanı ile Minber üzerindeyken konuşmasını ŞafiI'den naklen daha önce zikretmiştik.

6533- İbn Ebi'I-Hukayk ile ilgili hadisi ise ŞafiI el-Kadım'de İbn Ka'b b.

Malik'ten şöyle nakleder: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem), İbn Ebi'I-Hukayk'ı öldürmek için Hayber'egönderdiği grup onu öldürüp geri döndüğünde Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Cuma günü minberde hutbe veriyordu. Onları görünce: "Yüzümüzü ağarttınız mı?" diye sordu. Onlar: "Ey Allah'ın Resulü! Yüzün her zaman aktır!" dediler. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Onu öldürdünüz mü?" diye sorunca: "Evet!" dediler.(--- Buhari, meğazi (7/340).

6534- Aynı isnadla İbrahim b. Sa'd bunu naklederken şu eklemeyi yapar:

Bunun üzerine minberin üzerindeyken öldürüldüğü kılıcı istedi. Kendisine verilince onu kınından çıkardı ve: "Evet, kılıcın üzerinde yediği şeylerin izleri var" buyurdu.

6535- Mürsel bir rivayet olsa da meğazi alimleri arasında meşhur bir hadistir.

6536- Başka bir kanalla Abdullah b. Uneys'ten mevsul olarak rivayet edilmiştir.(--- Bakın: İbn Sa'd, Tabakat (2/91), İbn Hişam, Siret (3/232), Taberl, Tarih (2/493) ve Beyhaki, Delailü'n-nübüvve (4/33-39)

6537- Şafii el-Kadim'de, Enes b. Malik'in rivayet ettiği, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir Cuma günü minberde hutbe verirken adamın birinin kalkıp: "Ey Allah'ın Resulü! Sürülerimiz telef, çoluk çocuğumuz helak oldu. Allah'a dua et..." demesini bu konuda delil olarak getirir. Yağmur duası konusu içinde bu hadis zikredilmiştir.

6538- Yine Osman b. Affan'ın hadisinin delil olarak getirir. Zira Osman b. Affan bir Cuma günü Ömer b. el-Hattab minber üzerinde hutbe verirken Mescid'e girmiş, Ömer ona: "Neden geç kaldın?" diye sorunca, Osman: "Çarşıdaydım" karşılığını vermiştir.

6539- Bu hadis de isnadıyla birlikte Şafii'den naklen Taharet konusu içinde zikredilmişti.(--- Bakın: Abdurrezzak, Musannef (5294).

6540- Şafii der ki: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem), "Boş konuşmuş olursun" sözünden kastının ne olduğu sorulacak olursa: "Allah doğrusunu bilir" deriz. ResUlullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) minberde iken biriyle konuşması, birinin minberde olan Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile konuşması da anlattığım gibidir. Susup imamı dinlemek kişinin tercihine bağlıdır. Ancak imam minberdeyken konuşmamak, Cumanın adabındandır, kişi konuşacaksa da kendisini ilgilendirmeyen bir konuda konuşmamalıdır.(--- Şafii, el-Ümm (1/203).

6541- Sünen Harmele'de geçtiği üzere Şafii'ye: "Bu konuda Ebu Hureyre'nin hadisi Cabir ve Ebu Said'in hadislerine muhalif düşüyor mu?" diye sorulmuştur.

6542- Şafii buna şu karşılığı vermiştir: Muhalif düşmez! Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu konudaki sözü böyledir. Bunun yanında minberdeyken biriyle namazını kılması konusunda konuşmuştur. Aynı şekilde öldürülen biri hakkında birileriyle konuşmuştur.

6543- Cuma namazında imam olan kişinin konuşması ile imam olmayan kişinin konuşması bir değildir. Cemaatten olan kişinin yanındakine "Sus!" demesine gelince, imam bunu diyebilir, ancak cemaatten olan kişinin bunu deme hakkı yoktur. Bu yönde imamın konumu ile cemaatten olan kişinin konumu farklıdır.

6544- imam hutbe verirken cemaatten olan birinin konuşmasını istemem.

Ancak konuşması Cumasını bozmaz. Konuşması durumunda en fazla hutbeyi dinleyen kişinin alacağı sevaptan mahrum kalır. Kişi hutbeyi kaçırsa Cuma namazı yine geçerli olur. Cuma namazının bir rekatına yetişirse üzerine bir rekat daha kılar. Durum bu iken hutbe esnasında konuşması namazını nasıl bozabilir?

6545- Abbad b. Abdillah bildiriyor: Hz. Ali tuğladan yapılmış olan bir minberin üzerinde hutbe veriyordu. O sırada Eş'as b. Kays geldi. Mescid doluydu ve herkes yerini almıştı. insanların arasında geçip öne doğru giderken de: "Atlarınızla bizden önce geldiniz" demeye başladı. Hz. Ali de minber üzerinden: "Şu tembellere ne oluyor da öyle geç geliyorlar!" dedi.(--- Şafii, el-Ümm (7/167).

6546- Şafii der ki: "Hutbe esnasında Eş'as konuşmasına rağmen Hz. Ali buna karşı çıkmamış, hatta o da konuşmuştur."

6547- Hasan(-ı Basrı) der ki: "Cuma günü imam hutbe verirken cemaatten olan kişinin ona selam vermesinin, imamın da selamını almasının bir sakıncası olmaz."

6548- İbn Sırın de bu şekilde verilen selamları konuşmadan imayla alırdı.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (3/223).

6549- Hasan'ın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Cuma günü imam hutbe verirken biri aksırdığı zaman ona ''Yerhamukallah'' de" buyurmuştur.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (3/223).

6550- Beyhaki der ki: "Munkati' bir hadistir."

6551- Ebu Said'in rivayetinde Şafii der ki: Cuma günü imam hutbe verirken cemaatten olan birinin cemaate selam vermesini hoş görmem. Bu şekilde verilen selama da cemaatten sadece birisi karşılık verir. Zira selama karşılık vermek farzdır. Hutbe esnasında biri aksırdığı zaman sadece birinİn ona ''Yerhamukallah'' demesi yeterli olur. Zira aksıran birine bunu demek sünnettir. (--- Şafii, el-Ümm (1/203).

6552- Şafii el-Kadim'de şöyle der: "İmam hutbe verirken cemaat onu dinler, aksıran birine karşılık vermez, birinin verdiği selamı sadece imayla alırlar."

6553- Bu konuda el-Cedid'de söyledikleri ise - Allah doğrusunu bilirdaha doğrudur.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

Abdesti Bozulan Kişinin Ayrılmak için imamdan izin istemesi