|
MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR |
CEMAATLE NAMAZ |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
İmam ve Cemaatin
Namazda Duracağı Yerler
5786- İbn Abbas
bildiriyor: "Bir gece Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) eşi ve
teyzem olan Meymune'nin yanında kaldım. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) ile eşi (teyzem) yastığa uzunlamasına başlarını koyunca ben de kenarına
başımı koyup uyudum. Gece yarısı veya ondan az önce veya sonrasında Hz.
Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kalktı. Oturup elleriyle gözlerini
ovuşturdu. Ardından AI-i İmran Suresi'nin sonlarındaki on ayeti okudu. Sonra
asılı duran su tulumuna kalkıp güzelce abdestini aldı.
Ardından namaza durdu.
Ben de kalkıp aynısını yaptım ve gelip yanında namaza durdum. Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) sağ elini başıma koydu, sonra sağ kulağımdan tutup büktü. Hz.
Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) iki rekar namaz kıldı. Ardından iki
rekat daha kıldı. Ardından iki rekat daha kıldı. Ardından iki rekat daha kıldı.
Ardından iki rekat daha kıldı. Ardından vitri kılıp uzandı. Müezzin sabah
namazı için gelince kalkıp kısa iki rekat daha kıldı ve çıkıp cemaate namazı
kıldırdı."
Buhari, Sahih'de Ka'nebi
ve başkası kanalıyla Malik'ten ve Müslim ise Yahya b. Yahya kanalıyla Malik'ten
rivayet etmiş ve: "İki rekat daha kıldı" diyerek 12 rekat kıldığını
söylemiştir.(--- Buhari, taharet (183), salat (992) ile tefsir (4570) ve
Müslim, salat (1758).
5787- Kureyb bildiriyor:
"İbn Abbas, teyzesi Meymune'nin sırasında bir gece Resulullah'ın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) yanında kaldı. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
gece vakti kalkıp asılı olan bir su tulumundan abdest aldı. İbn Abbas bize
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) abdesti nasıl aldığını ve fazla su
kullanmadığını eliyle işaret ederek gösterdi. Ardından İbn Abbas kalkıp
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yaptığının aynısını yaptı."
İbn Abbas gerisini şöyle
anlatır: "Ben de gelip sol tarafında durdum, ancak arkasından beni sağ
tarafına geçirdi. Namazı kıldıktan sonra uzanıp horlayacak kadar uyudu. Bilal
sabah namazı için gelince kalkıp abdestini tazelemeden namazı kıldırdı."
5788- Süfyan der ki:
"Zira bize bildirildiği ne göre Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) gözleri uyur, ancak kalbi uyumazdı."
Buhari ve Müslim,
Sahih'lerinde Süfyan kanalıyla rivayet etmişlerdir.(--- Buhari, tahliret (138),
salat (859), tefsir (4569), edeb (6215), da'vat (6316) ile tevhid (7452) ve
Müslim, salat (1762).
5789- Abdullah b. Ebi
Talha der ki: "Bizim evde ben ve yanımızda bulunan yetim bir çocuk
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) arkasında, Ümmü Süleym de bizim
arkamızda durup namaz kıldık."
5790- Beyhaki der ki:
Hadisi bu lafızla Müzenı ile Harmele'nin rivayetinde Şafii, Süfyan'dan rivayet
etmiştir.
5791- Abdullah b. Ebi
Talha bildiriyor: Amcam Enes b. Malik'in şöyle dediğini işittim: "Bizim
evde ben ve yanımızda bulunan yetim bir çocuk Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) arkasında, Ümmü Süleym de bizim arkamızda durup namaz kıldık."(---
Buhari, salat (727).
5792- Sahih olanı da
budur. Malik'in hadisi daha açıktır ve Ümmü Süleym zikredilmemiştir.
5793- Rabi' başka bir
yerde her ikisini de sahih bir şekilde rivayet etmiştir.
5794- Rabi'nin
zikrettiğine göre Şafii, Sehl b. Sa'd'ın minber hakkındaki hadisini ve
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) minbere çıkışını da zikretmiştir.
Daha sonra bu hadis isnadıyla birlikte gelecektir.
5795- Ebu Said'in
rivayetiyle Şafii şöyle demiştir: Bütün bu hadisler de farz namazda olsun,
nafile namazda olsun imamlığın caiz olduğunu, imamın da cemaatin önüne tek
başına duracağını bize göstermektedir.
5796- İmam sadece bir
kişiye imamlık yapacaksa onu sağ tarafında durdurur.
5797- el-Kadim'de ise:
"Şayet yanlarında kadın da varsa bu kadın arkalarında durur"
eklemesini yapmıştır.
5798- Abdurrahman b.
el-Esved, babasından bildiriyor: Abdullah (b. Mes'ud) bana ve Alkame'ye namaz
kıldırırken birimizi sağ tarafında, birimizi de sol tarafında durdurdu ve:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) böyle yapardı" dedi.
5799- ŞafiI der ki:
Ancak onlar (Iraklılar) böyle demezler. Bu konuda biz de onlar gibi düşünüyor
ve iki kişilerse imamın arkasında durmaları gerektiğini söylüyoruz. Biz bunda
Enes'in şu rivayetine dayanıyoruz:
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) bize: "Kalkın da size namaz kıldırayım" buyurdu.
Bunun üzerine kalktım ve bir hasırın üzerine su serptim. Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) hasırın üzerinde durdu. Ben ve yetim çocuk
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) arkasında, yaşlı kadın (ninem) de
bizim arkamızda durdu. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize iki
rekat kıldırdıktan sonra evden ayrıldı.(--- Buhari, salat (1471).
5800- Ubeydullah b.
Abdillah, babasından bildiriyor: "Öğle vakti Ömer'in yanına girdiğimde
nafile namaz kıldığını gördüm. Ben de arkasında durunca beni çekip sağ
tarafında durdurdu. Yerfa' gelince ben de geriye çekildim ve arkasında
durduk."(--- Malik, salat (32), Abdurrezzak, Musannef (2/410) ve Beyhaki,
es-Sünenü'l-kübra (3/96).
5801-5802- Beyhaki der
ki: Ubade b. el-Velid b. Ubade'nin vasıtasıyla sabit bir hadisle bize
bildirildiğine göre Cabir şöyle demiştir: "Bir savaşa çıkmışken
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanında yolculuk ettim. Hz.
Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namaza kalkınca ben kalkıp solunda
durdum. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) elimden tutup beni sağ
tarafına geçirdi. O arada İbn Sahr gelip Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) solunda durdu. Bunun üzerine Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) elleriyle her ikimizi de geriye ittirince arkasında durduk."
Müslim, Muhammed b.
Abbad'dan rivayet etmiştir. (--- Ebu Davud, salat (634).
5803- Bu ve daha önce
İbn Abbas ile Enes b. Malik'in rivayetlerine dayanarak şunu diyoruz:
5804- Bu konuda İbn
Mes'ud'dan gelen rivayet hakkında Muhammed b. Sirin şöyle demiştir: "0
zamanlarda Mescid dardı. İbn Mes'ud, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) Mescid'de namaz kıldığını, Ebu Zerin de sağında durduğunu gördü. Her
biri de kendi başına namaz kılıyordu. İbn Mes'ud arkalarında durunca Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) soluna geçmesi için ona işaret etti. Abdullah
bununla bu konudaki sünnetin bu olduğunu zannetti. Oysa Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) onlara imamlık yapmadığını bilmiyordu. Sonunda
Ebu Zer ona her birinin kendi başına namaz kıldığını söyledi."
5805- Çoğunluk ise daha
fazla kişi rivayet ettiği için başkasının rivayetini Abdullah'ın rivayetine
tercih etmiştir. Abdullah b. Mes'ud hadisinde böylesi bir uygulamayı
zikretmiştir, ancak baştaki uygulamalardan biridir. Belki de başlarda böylesi
bir uygulama vardı ve sonradan neshedildi. Ömer, Ali ve ashabın geneli de bu
konuda bizim gibi düşünmektedir. Doğrusunu da Allah bilir.
Sonraki sayfa için aşağıdaki
link’i kullan:
Namazda Erkeklerin
ve Kadınların Safları