|
MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR |
NAMAZ |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
İmamın Arkasında
Kıraat
3737- Yüce Allah:
"Kur'an okunduğu zaman ona kulak verin, dinleyin ki merhamet
olunasınız''[A'raf, 204] buyurmuştur.
3738- Şafii,
el-Kadim'de: "Bize göre burada kastedilen sadece işitilen okumadır"
demiştir. (--- Mücahid, Tefsir (1/254).
3739- Beyhaki der ki:
Bize rivayet olunduğuna göre Mücahid: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) namazda okurken Ensar'dan bir gencin de okuduğunu işitti. Bunun üzerine
bu ayet nazil oldu" dedi.
3740- Başka bir yolla
Mücahid'den yapılan rivayet: "(Bu ayet) Cuma günkü hutbe hakkında nazil
olmuştur" şeklindedir.
3741- Bize rivayet
olunduğuna göre Ebu Hureyre: "Müslümanlar namaz ıçinde konuşurlardı. Bunun
üzerine bu ayet nazil oldu" demiştir.
3742- Muaviye b. Kurre
de aynı şeyi söylemiştir.
3743- Başka bir yolla
Ebu Hureyre'den nakledildiğine göre o: ''Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) arkasında namaz kılanların seslerini yükseltmeleri üzerine nazil
oldu" demiştir.
3744- Ebu Musa el-Eş'ari
ile Ebu Hureyre'nin bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "İmam tekbir getirince siz de tekbir getiriniz. O okuyunca ise
susunuz" buyurdu.
3745- Hadis alimleri bu hadisteki
lafız hatasında icma etmiştir. Hadis, Yahya b. Main, Ebu Davud es-Sicistanı,
Ebu Hatim er-Razi, Ebu Ali el-Hafız,
Ali b. Ömer el-HMız ve
Ebu Abdillah el-HMız'a göre mahfuz değildir.
3746-3747- Bunu
söyleyenler şu rivayeti esas almıştır: Ebu Hureyre'nin bildirdiğine göre
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sesli bir şekilde okuduğu namazını
bitirdi ve: ''Az önce benimle birlikte kimse okudu mur diye sordu. Adamın biri:
"Evet, Ey Allah'ın Resulü!" cevabını verince: "Ben de neden
okumam karışıyor diyordum!" buyurdu. İnsanlar, Resulullah'ın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) bu sözünü işitince Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
namazda sesli bir şekilde okuduğu zaman kendileri okumaz oldular. (--- Malik,
Muvatta (1/86-87) ve Ahmed, Müsned (2/24).
3748- Beyhaki der ki:
İbn Ukeyme bu hadisi rivayette tek kalmıştır ve bu kişi meçhuldür. Zühri'nin
onun hakkında bildiği tek şey, Said b. el-Müseyyeb ile konuştuğunu görmesidir.
Bu kişinin ismi hakkında ihtilaf edilmiş, kimi "Umare" olduğunu söylerken,
kimi de "Ammar" demiştir.
3749- Beyhaki der ki:
"Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazda okuduğu zaman
kendileri okumaz oldular" sözünden kasıt, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) açıktan okuduğu namazlardır" ve hadisteki bu söz, Zühri'nin
sözüdür.
3750- Zühriyyat sahibi
Muhammed b. Yahya ez-Zühli, Muhammed b.
İsmail el-Buhari ve Ebu
Davud es-Sicistanı de aynı şeyi söylemiştir.
3751- Bu konuda delil
olarak Evzal'nin, "Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazda
okuduğu zaman kendileri okumaz oldular" sözünü hadisten ayırıp Zühri'nin
sözü olduğunu söylediği rivayeti delil gösterdiler. Ebu Hureyre, açıktan okunan
veya gizli okunan namazda olsun imama uyanın da okuması gerektiğini söylerken
böyle bir rivayette bulunması imkansızdır.
3752- Resulullah'tan
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) nakledilen hadisin Zühri'nin sözü dışındaki
kısmı, İmran b. Husayn'ın bu konuda rivayetiyle aynı manadadır ve bu hadis
Müslim'de mevcuttur.
3753- İmran b. Husayn'ın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabıyla beraber
öğle namazını kılarken: "Hanginiz (namazda) A'la Suresini okudu?"
diye sordu. Bir adam: "Ben okudum" cevabını verince Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ben onu okurken sizden birinin
karıştırmama sebep olduğunu biliyordum" buyurdu.(--- Müslim, salat
(2/432).
3754- Şu'be der ki:
Katade'ye: "Sanki Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bundan rahatsız
mı oldu?" diye sorunca: "Rahatsız olsaydı okunmasını yasaklardı"
cevabını verdi.
3755- Beyhaki der ki:
İbn Ukeyme, hadisinde bunun açıktan okunan bir namazda olduğunu söylemiştir.
Böyle bir namazda Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) arkasında namaz
kılanlardan biri hem açıktan hem gizli okunan namazda açıktan okudu. Bunun
üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hadislerde zikredilen sözü
söyledi. Hadislerin ikisinde de Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
okunmasını yasaklamadı.
3756- İmran b. Husayn
der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) imamın arkasında kıraati
yasaklardı."
3757- Sahıh olan bu
rivayette Şu'be'nin sorusu ve Katade'nin cevabında, hadiste olmayan şeyi
söyleyen ve Katade'den rivayette bulunan güvenilir ravilerin söylemediği şeyi
söyleyenleri yalanlama vardır.
3758- Bu kıssa başka bir
yolla, İmran'ın rivayetinde olmayan bir ilaveyle nakledilmiştir.
3759- Cabir b. Abdillah
der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize öğle veya ikindi namazını
kıldırdıktan sonra: "Hanginiz arkamda A'la Suresini okudu?" diye
sordu. Kimse cevap vermeyince Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) soruyu
üç defa tekrarladı. Bunun üzerine bir adam: "Ben okudum, ey Allah'ın
Resulü!" cevabını verince Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Ben okurken karıştırmama sebep olduğunu gördüm. İmamın ardında namaz
kılan için imamın okuması kendisinin okuması yerine de geçer" buyurdu.(---
Darekutn!, Sünen (123).
3760- Aynı manada bir
hadis başka bir kanalla: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) öğle
veya ikindi namazını bitirince ... " şeklinde başlayıp: "Ben okurken
Kur'an'ı karıştırmama sebep olduğunu gördüm" sözüyle hadis bitmiştir ve
diğer kısım nakledilmemiştir.
3761- Cabir b.
Abdillah'ın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namaz
kıldırırken bir kişi arkasında okumaya, bir başkası da adamın okumasına
engelolmaya başladı. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazı
bitirince adam ona engelolana gelip: "Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) arkasında okumama engel mi oluyorsun?" dedi ve tartışmaya başladılar.
Bu durum Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zikredilince: "İmamın
arkasında namaz kılan kişi için, imamın kıraatı kendisi için de kıraattir''
buyurdu.
3762- Beyhaki der ki:
Son kıssadaki bu sözü Süfyan es-Sevrı, Şu'be b. el-Haccac, Süfyan b. Uyeyne,
Ebu Avane ve bir grup hadis alimi, Musa b. Ebi Aişe kanalıyla Abdullah b.
Şeddad'dan, o da Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) mürsel olarak
nakletmiştir.
3763- Abdullah b.
el-Mübarek te bunu Ebu Hanıfe'den mürsel muhtasar olarak rivayet etmiştir.
3764- Metruk bir ravi
olan Cabir el-Cu'fı ile zayıf olan Leys b. Ebi Süleym'in, Ebu'z-Zübeyr'den,
onun da Cabir'den bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "İmamı olan kişi için, imamın kıraatı kendisi için de
kıraattir" buyurdu.(--- Ahmed, Müsned (3/339).
3765- İki rivayete de
mutabaat edenlerin tamamı, Cabir el-Cu'fı ile Leys b.
Ebi Süleym'den veya
ikisinden birinden daha zayıftır.
3766- Seleme b. Muhammed
el-Fakıh der ki: Hafız Ebu Musa er-Razi'ye, Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) nakledilen: "İma mı olan kişi için, imamın kıraatı kendisi için
de kıraattir" hadisini sorduğumda şöyle cevap verdi:
"Bununla ilgili
Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize sahıh bir şey gelmedi.
Hocalarımız bu konuda Hz. Ali, Abdullah b. Mes'ud ve sahabeden gelen
rivayetleri esas almışlardır.
3767- Ebu Abdillah der
ki: "Bunu işitmek hoşuma gitti. Çünkü Ebu Musa, yaşayanlar arasında
gördüğümüz hıfzı en sağlam olan kişidir."
3768- Beyhaki der ki: Bu
rivayetlerden herhangi biri sahıhse, ilk isnadda Ebu Hanıfe'den naklettiğimiz
rivayette geçen kıssa bu sözün söyleniş sebebini açıklamaktadır.
3769- Akabe gecesinin
nakiplerinden biri olan ve Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile beraber
Bedir'de bulunan Ubade b. es-Sam it buna benzer bir rivayette bulunmuştur.
3770- İbn Ukeyme'nin
hadisinde, Resulullah'ın: "İma mı olan kişi için, imamın kıraatı kendisi
için de kıraattir" sözünden kastedilen, Fatiha suresi değil, başka bir
sureyi açıktan okumaktır.
3771- Ubade'nin rivayeti
ise açıktır. Orada Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) okumayı ne
emrettiği, ne de yasakladığı geçmektedir.
3772- Mekkı b.
İbrahim'in rivayeti, İmran b. Husayn'ın ilk rivayetine ve diğer rivayetlere muvafakat
ettiği için, Ebu Hanıfe'den nakledilen diğer kıssadan daha sağlam olabilir.
Başkası bu hadisi mürselolarak rivayet etmiştir.
3773- Bu kıssa,
sahabenin, imamın arkasında okunmayacağını bilmesine rağmen Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) arkasında birinin okuması üzerine meydana gelen
ilk kıssadan sonra vaki olmuş başka bir kıssa olabilir.
3774- Bu kıssa Ubade b.
es-Samit ve İbn Ukeyme'nin Ebu Hureyre'den naklettikleri kıssa olabilir. Ancak
İbn Şeddad, sahabinin okumasının garipsenmesini ve böyle yapmasının
yasaklanmasını nakletmiş, ancak Fatiha Suresini zikretmemiştir.
3775- Ubade,
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) arkasında namaz kılarken okuyanı
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) engellemesini, Fatiha suresini okumasını
emretmesini, Fatiha suresini okumadan namazın caiz olmayacağını hıfzetmiştir.
Eğer kıssa başka bir kıssaysa, Ubade'nin hadisi de bu kıssayı desteklemektedir.
3776-3777- Ubade b.
es-Sam it der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize sabah
namazını kıldırdı ve (Kur'an) okudu. Fakat kıraatinde karıştıracak duruma
geldi. (Namazı) bitirince yüzünü bize doğru döndü ve: "Görüyorum ki
imamınızın arkasında siz de okuyorsunuz" dedi. Biz: "Evet, ey
Allah'ın Resulü! Öyle yapmaktayız" deyince: "Hayır, böyle yapmayın,
sadece Fatiha Suresini okuyun. Çünkü Fatiha Suresini okumayan kimsenin namazı
yoktur" buyurdu.(--- Beyhaki, es-Sünenu'l-kübra (2/164) ve Sünenu's-Sağfr
(1/209), Ebu Davud, salat (311), Darekutni, Sünen (1/318), Hakim, Müstedrek (1/238)
ve Tirmizi (2/117).
3778- Hadisin lafzı Ebu
Davud'a aittir. İbrahım b. Sa'd bunu Muhammed b. İshak'tan nakledip, İbn
İshak'ın bunu Mekhul'den işittiğini söyledi. Hadis bu şekilde mevsul sahıh
olmuştur.
3779- Zühri'nin Mahmud
b. er-Rabı kanalıyla Ubade b. es-Samit'ten onun da Resulullah'tan (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) olan: "Fatiha Suresini okumayan kimsenin namazı
yoktur" hadisi, muhtasar olsa da İbn İshak'ın rivayetine şahittir.
3780-3781- Nafi b.
Mahmud der ki: Ebu Nuaym namazda açıktan okurken Ubade b. es-Sam it, Fatiha
Suresini okudu. Ona: "Namazda bir şey yaptığını gördüm" dediğimde:
"O nedir?" karşılığını verdi. Ben: "Ebu Nuaym namazda açıktan
okurken, senin Fatiha Suresini okuduğunu işittim" deyince şöyle karşılık
verdi: "Evet. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize açıktan okunan
bir namazı kıldırdıktan sonra: ''Ben açıktan okurken, aranızda Kur'an'dan bir
şey okuyan var mı?" diye sordu. Biz: "Evet, ey Allah'ın Resulü!"
karşılığını verince Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ben de
neden okumam karışıyor diyordum. Ben açıktan okurken sadece Fatiha Suresini
okuyun" buyurdu.
Aynı hadis başka bir
kanalla nakledilmiştir. (--- Ebu Davud, salat (824), Darekutn!, Sünen (1/319)
ve Hakim, Müstedrek (1/239).
3782- Ebu'l-Hasan, bu
hadisin hasen, ravilerinin güvenilir olduğunu söylemiştir. (--- Darekutni
(1/330).
3783- Beyhaki der ki:
Aynı zamanda bu hadisi Heysem b. Humeyd, Zeyd b. Vakıd kanalıyla Mekhul'den
rivayet etmiştir.
3784-3785- Mekhul bu
hadisi Mahmud b. er-Rabı ve oğlu Nafi b. Mahmud'dan, bunların ikisi de Ubade b.
es-Samit'ten işitmişlerdir.
3786- Muhtasar'ında
Buvaytı, Rabı ve Musa b. Ebi'l-Gırud'un, Yezid b. Zurey' kanalıyla Halid
el-Hazza'dan, onun Muhammed b. Ebi Aişe'den, onun da olaya şahit olan birinden
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sahabeye: ''Ben
okuduğum halde siz de okuyor musunuz?" diye sordu. Sahabe ona bir cevap
verince Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Kişi Fatiha Suresini
içinden okusun" buyurdu. (--- Beyhaki, es-Sünenu'l-kübra (2/166).
3787- Bu hadis, Vuheyb
kanalıyla Eyyub'dan, o da Ebu Kılabe'den mürsel olarak nakledilmiştir.
3788- İbn Ebi Aişe'nin,
olaya şahit olan birinden bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) namazı bitirince: ''İmam okuduğu halde siz de okuyor musunuz?"
diye sordu. Sahabe: "Evet, öyle yapıyoruz" cevabını verince Hz.
Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Böyle yapmayın. Kişi sadece Fatiha
Suresini içinden okusun'' buyurdu.(--- Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra (2/166).
3789- Süfyan es-Sevrı,
Halid el-Hazza'dan rivayette bulunarak buna mutabaat etmiştir.
3790- Muhammed b. Ebi
Aişe'nin, sahabeden birinden bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) sahabeye: ''Görüyorum ki imamınızın arkasında siz de okuyorsunuz''
dedi. Biz: " "Evet öyle yapıyoruz" cevabını verince Hz.
Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Böyle yapmayın, Kişi sadece Fatiha
Suresini içinden okusun'' buyurdu.
3791- Eşcai ve başkası
bunu Süfyan'dan bu şekilde nakletmiştir.
3792- Bu hadisin senedi
sahıhtir ve Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabının tamamı
güvenilirdir. İsnad da isimlerinin zikredilmemesi, daha sahıh bir rivayetle
ters düşmedikçe hadisin sıhhatine zarar vermez.
3793- Eyyub bunu Ebu
Kılabe'den mürselolarak nakletmiştir. Hadisi mevsul olarak nakleden ise
huccettir.
3794- Buhari'nin
Tarih'inde geçen; "Muemmel - İsmail b. Uleyye Eyyub - Ebu Kılabe"
kanalıyla Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) nakledilen hadis te buna
şahittir.
3795-3796- İsmail'in
bildirdiğine göre Halid der ki: Ebu Kılabe'ye: "Bu Hadisi sana kim
anlattı?" diye sorduğumda: "Umeyye oğullarının azatlısı Muhammed b.
Ebi Aişe anlattı. Mervan oğulları Medine'den ayrıldıklarında onlarla
gitmişti" cevabını verdi. (--- Buhari, Tarih 1 (1/207).
3797- Buveyti'nin
Muhtasar'ında ve diğer ikisinde Şafii, Ebu Hureyre'nin Resulullah'tan
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) naklettiği şu hadisi delil göstermiştir:
''Fatiha'nın okunmadığı her sure kesiktir.'' Ebu Hureyre'den bu hadisi işiten
bir kişi: "Bazen imamın ardında namaz kılıyorum" diye sorunca:
"Ey Farisı! O zaman içinden oku" cevabını verdi. (--- Müslim, salat
(38/395
3798- Hadisi
Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) nakleden Ebu Hureyre manasını daha
iyi bilir. Çünkü hadisi bizzat ondan işitmiş ve hadis söylenirken onu
işitmeyenlerin şahit olmadığı şeye şahit olmuştur. Ebu Hureyre'nin hadisinin
isnadı önceki hadiste geçmiştir.
3799- Ala' b.
Abdirrahman'ın bildirdiğine göre babası şöyle dedi: Ebü Hureyre'ye: "Ey
Ebü Hureyre! imamın kıraatını işitiyorum" deyince: "Ey Farisı -veya
Ey ibnu'l-Farisı- onu (Fatiha Süresini) içinden oku" karşılığını verdi.
3800- Yezid b. Şerık
et-Teymı der ki: "Ömer b. el-Hattab'a: "Ey müminlerin emiri! imamın
ardında namaz kılarken okuyayım mı?" diye sorunca: "Evet"
cevabını verdi. Ben: "Sen (İmamlık yaparken) okusan bile mi?" diye
sorunca ise: "Ben okusam bile" cevabını verdi.
3801- Yezid b. Şerık'in
bildirdiğine göre Hz. Ömer'e imamın ardında namaz kılarken okumayı sorunca:
"Fatiha Süresini oku" cevabını verdi. Yezid der ki: "Sen olsan
bile mi?" diye sorunca: "Ben olsam bile" cevabını verdi. Ben:
"Açıktan okusan bile mi?" diye sorunca da: "Açıktan okusam
bile" cevabını verdi.(--- Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra (2/167).
3802- İbn Ebi Rafi'nin
babasından bildirdiğine göre Hz. Ali, imamın ardında namaz kılanın okumasını
emrederdi. Zannedersem şöyle dedi: "Öğle ve ikindi namazının ilk iki
rekatında Fatiha Süresi ve bir süre, diğer iki rekatta ise sadece Fatiha
Süresinin okunmasını emretti."(--- Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra (2/168).
3803- Ubeydullah b. Ebi
Rafi'nin bildirdiğine göre Hz. Ali şöyle dedi: -Öğle ve ikindi namazını imamın
ardında kılarken Fatiha Süresini ve bir süre oku.'' (--- Beyhaki,
es-Sünenu'l-Kübra (2/168).
3804- Yezid b. Harun bu hadisi
Süfyan b. Hüseyin'den, Ubeydullah'ın babası (RMi) zikredilmeden nakletmiştir.
Ubeydillah b. Ebi Rafi'nin Hz. Ali'den hadis dinlediği sahıhtir.
3805- Bu da Hz. Ali'den
bunun tersi yönde yapılan rivayetlerin hatalı olduğuna veya imama uyandan
istenenin sadece okurken içinden okumak olduğuna delildir.(--- Abdurrezzak,
Musannef(2/137, 138) ve Şafii, el-Ümm (7/165).
3806- Hasan'ın
bildirdiğine göre Hz. Ali: "İmamın arkasında namaz kılarken
yetiştirebildiğin kadar oku" demiştir. (--- Abdurrezzik, Musannef (2/226)
ve Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra (2/298-299).
3807- Abdullah b. Ziyad
el-Esedı der ki: Abdullah b. Mes'ud'un yanında, imam ın ardında namaz kıldım.
Onun öğle ve ikindi namazında okuduğunu işittim.'' (--- Beyhaki,
es-Sünenu'l-Kübra (2/169) ve İbn Hibban (6/444).
3808- Bu hadis, İbn
Mes'ud'un imamın ardında namaz kılarken: "Kur'an'ı dinle. Namazda (kendine
has) bir meşguliyet vardır. Bu sebeple imamın okuması senin için yeterlidir''
sözünden kastının, açıktan okunan namazlar, sure okumak veya kişinin tek başına
namaz kılarken açıktan kıraatı bırakması olduğuna delildir. (--- Buhari (3875)
ve Müslim, salat (1/382).
3809- Bize Yezid
el-Fakır'den rivayet olunduğuna göre Cabir b. Abdillah der ki: "Öğle ve
ikindi namazının ilk iki rekatında imamın ardında Fatiha suresi ve bir sure
okurduk. Diğer iki rekatta ise sadece Fatiha suresini okurduk.
3810- Bu, Vehb b.
Keysan'ın Cabir'den naklettiği: "Fatiha suresini okumadan bir rekat kılan,
eğer imamın ardında kılmıyorsa, namaz kılmamış demektir" hadisten kastedilenin,
imam ın açıktan okuduğu veya imama rükuda yetişen kişinin namazı olduğuna
delildir.
3811- Bize rivayet
olunduğuna göre Ebu'd-Derda der ki: "İmam açıktan okusun gizli okusun
Fatiha Süresini terketme."
3812- Bu hadis, Kesir b.
Murre'nin naklettiği: "Bence imamın kıraati cemaat için yeterlidir"
hadisinden kastedilen, imamın açıktan okuduğu namazdır. Veya bundan kasıt,
imamın süre okuması ve Fatiha Süresini açıktan okumasıdır.
3813- Ubade b. es-Samit,
Ubey b. Ka'b, Muaz b. Cebel, Abdullah b. Abbas, Ebü Said el-Hudri, Abdullah b.
Muğaffel, Ebü Hureyre, Enes, İmran b. Husayn ve Hz. Aişe'nin de imamın ardında
kıraatı emrettiği nakledilmiştir.
3814- Abdullah b. Amr b.
el-As ve Hişam b. Amir'in de imamın ardında okuduğu nakledilmiştir.
3815- Zeyd b. Sabit ve
İbn Ömer'in de imamın ardında okuduğu nakledilmiştir.
3816- Başka bir yolla
nakledildiğine göre İbn Ömer'e bu konu sorulunca:namaz kılıp, Fatiha Süresini
okumayacak olursam, şu kızcağızın Rabbinden utanırım" demiştir.(---
Abdurrezzak, Musannef (2/94), Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra (2/161) ve Malik,
Muvatta (1/86).
3817- Bazıları İbn
Ömer'in, öğle namazını kılarken okumamayı hoş görmediğine, sabah namazını
kılarken de okunmasını yasakladığına şahit olmuş olabilir. Sonra da sabah
namazında Fatiha Süresini bunun dışında tuttuğu işitilmediğinden imamın
arkasında Fatiha Süresini okuma konusunda ihtilaf etmişlerdir.
3818- İmamın ardında
okumanın mekruh olduğunu veya istisnasız yasaklandığını işitenlerden bazıları
bunun bütün namazlar için geçerli olduğunu söylerken, bazıları açıktan okunan
namazlar için geçerli olduğunu söylemiştir.
3819- Yasaklandığını ve
istisnayı işitenler, yasak ve keraheti açıktan bir süre okumak hakkında Fatiha Süresinin
gizlice okunan bütün namazlar için ve Fatiha dışında geçerli saymış, ancak
bütün namazlarda okunmasında sakınca görmemişlerdir.
3820- Resülullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) öğle namazında, arkasında bir kişinin okuduğunu
işitmesiyle ilgili hadisi imran b. Husayn ve başkaları nakletmiştir.
3821- Resülullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) sabah namazında, arkasında bir kişinin okuduğunu
işitmesiyle ilgili hadisi Ubade ve başkaları nakletmiştir.
3822- Bu, birinin şahit
olup diğerinin şahit olmadığı ayrı iki kıssa olabilir.
3823- Veya bazılarının
işittiği bazı sözleri diğerleri işitmemiş olabilir.
Sabah namazında bu
kıssaya şahit olanlar ve bütün sözlerini işitenler neyi yasakladığını ve neyi
istisna ettiğini hıfzetmişlerdir. Buna göre Fatiha Süresinin okunmadığı namaz
caiz değildir.
3824- Şafii der ki: imam
olsun cemaat olsun, imam açıktan okuyor olsun gizli okuyor olsun, her rekatta
Fatiha Süresini okumayanın namazı caiz değildir. İmam açıktan da okusa gizli de
okusa ona uyanın Fatiha Süresini okuması gerekir.
3825- Rabı der ki:
Şafii'nin son görüşü budur. Şafii daha önce: "imama uyan, imamın açıktan
okuduğu namazda okumaz, gizli okuduğu namazdaysa okur" derdi.
3826- Buvayti'nin
kitabında Şafii: "imama uyanın, imam sekte yapınca okumasını daha uygun
görürüm" demiştir.
3827- Beyhaki der ki:
Urve b. ez-Zübeyr, Said b. Cübeyr ve Mekhül de aynı şeyi söylemiştir.
3828- Ebü Seleme b.
Abdirrahman: "imamın iki sektesi vardır, bu sekte anında okumayı fırsat
bilin" demiştir.
3829- Semure der ki:
Allah Resülü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) biri namaza başladığı zaman, biri de
kıraatı bitirdiği zaman olmak üzere iki sekte yapardı"(--- Ahmed, Müsned
(5/ S, 7, 15,20,21,22), Darimi, Sünen (1/283), Ebu Davud, Sünen (887), Tirmizi,
salat (S 1) ve İbn Mace, salat (844).
3830- İmran b. Husayn
bunu yadırgayınca, bu durumu sormak için Ubey b. Ka'b'a bir mektup yazdılar.
Ubey de cevabında Semure'yi tasdik etti. (--- Beyhaki, es-Sünenu'l-kübra
(2/196).
3831- Aynı manada bir
hadis, iki sektenin açıklaması zikredilmeden nakledilmiştir. Said b. Ebi Arube
der ki: "İki sekte nedir?" diye sorduğumuzda: "Biri tekbir
getirince, diğeri de okumayı bitirdikten sonra rükuya gitmeden önceki
susmadır" cevabını verdi.
3832- Başka bir
defasında ise: "Sektelerden biri tekbir getirince, diğeri ise:
"Nimete erdirdiğin kimselerin yoluna; gazaba uğrayanların, ya da
sapıtanların yoluna değil"[Fatiha, 7] ayetini (yani Fatiha suresini)
okuduktan sonra" demiştir.
3833- Beyhaki der ki:
"İkinci rekatta, kıraatten önce, Fatiha Suresini bitirmeden, susmaz."
3834- Sabit bir hadiste
Ebu Zür'a kanalıyla Ebu Hureyre der ki:
"Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) ikinci rekata kalkınca sekte yapmadan kıraate
başlardı."
3835- Bundan kasıt,
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) birinci rekatta olduğu gibi sekte
yapmaması olabilir.
3836- Birince rekatta
tekbirle kıraat arasında olan sekte: Ebu Hureyre der ki: Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) namaz için tekbir getirdiği zaman kıraate başlamadan önce kısa
bir süre sekte yapardı. Kendisine: "Ey Allah'ın Resulü! Annem babam sana
feda olsun. Tekbir ve kıraat arasındaki o sektende ne okumaktasın?"
dediğimde, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ben: ''Allahım! Doğu
ilebatı arasını uzaklaştırdığın gibi benimle günahlarım arasını uzaklaştır.
Allahım! Beyaz giysinin kirden temizlendiği gibi) beni günahlarımdan temizle.
Allahım! Geçmiş günahlarımı da kar su ve dolu ile yıka'' derim"
karşılığını verdi. (--- Buhari, salat (844) ve Müslim, salat (2/828).
3837- Bu hadis, imamın
arkasında okumayı bırakan kişiye, imam içinden okusa bile susup imamın
kıraatını dinleyin dendiğine delildir. Doğruya ancak Allah ulaştırır.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: