MARİFETU

SUNEN VE’L-ASAR

NAMAZ

 

ANA SAYFA      Kur’an      Hadis      Sözlük      Biyografi

 

Namazda Yanılanın Ne Yapması Gerekir

 

4541- Abdullah b. Buhayne der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize namaz kıldırırken ikinci rekatta oturmayıp kalkınca, cemaat ta onunla kalktı. Namazın sonunda selam vermesini beklerken o tekbir getirip oturduğu yerde iki secde yaptıktan sonra selam verdi. 

Buhari bunu Sahih'te Abdullah b. Yusuf'tan; Müslim ise Yahya b. Yahya'dan, ikisi de Malik'ten rivayet etmiştir. (--- Buhari, salat (1224) ve Müslim, sehv (2/757-758).

 

4542- Şafii der ki: İbn Buhayne Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sohbetinde bulunmuştur.

 

4543- Beyhaki der ki: İbn Buhayne Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sohbetinde bulunmuş olmasaydı, hadis alimleri onun rivayetlerini huccet kabul etmezlerdi.

 

4544- İbn Buhayne; Abdullah b. Malik b. el-Kişb'dir. Annesi Buhayne binti'I-Haris b. el-Muttalib'dir.

 

4545- Buhari bunu Ali b. Abdillah b. el-Medini'den nakletmiş ve İbn Buhayne'nin künyesinin Ebu Muhammed olduğunu söylemiştir. Ondan oğlu Ali, Hafs b. Asım b. Ömer b. el-Hattab, Abdurrahman b. Hürmüz ve Muhammed b. Abdirrahman b. Sevban rivayette bulunmuşlardır.

 

4546- Şafii der ki: Başkası da aynı şeyi Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) nakletmiştir.

 

4547- Şafii der ki: Ebu Said el-Hudri, Abdurrahman b. Avf ve Muaviye b. Ebi Süfyan Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sehiv secdesini selamdan önce yaptığını nakletmişlerdir.

 

4548- Şafii der ki: İbn Buhayne'nin bu hadisinde eksiklik vardır.

4549- Ebu Said'in bu konudaki rivayetinde ise ilave vardır.

 

4550- Şafii, bütün bu rivayetlere göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) selamdan önce sehiv secdesi yapmıştır.

 

4551- Beyhaki der ki: Ebu Said ve Abdurrahman b. Avf'ın hadisini önceki konuda nakletmiştik.

 

4552- Muaviye'nin hadisini ise Şafii el-Kadim'de, bir adam kanalıyla İbn Adan'dan, o Muhammed b. Yusuf'tan, o da babasından, o da Muaviye'den muhtasar olarak rivayet etmiştir.(--- Nesai, sehv (1260).

 

4553- Hz. Osman'ın azatlısı Muhammed b. Yusuf'un babasından bildirdiğine göre Muaviye b. Ebi Süfyan kendilerine namaz kıldırırken oturması gereken yerde unutup kalkınca, namazın sonunda selamdan önce iki secde yaptı. Sonra da: "Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) böyle yaptığını gördüm" dedi.(--- Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra (2/334-335).

 

4554- Beyhaki: "Hadis kitabımda bu şekildedir" demiştir.

 

4555- Abdullah b. Salih bunu Bekr kanalıyla Amr'dan, o da Muhammed b. Adan'dan rivayet etmiştir.

 

4556- Yahya b. Eyyub ve başkası da Muhammed b. Adan kanalıyla Muhammed b. Yusuf'tan rivayet etmiştir.

 

4557- Beyhaki der ki: Ukbe b. Amir el Cühenı de aynı şeyi yapmış ve: ''Sünnet olan bu yaptığım şekildedir" demiştir.(--- Beyhaki, es-Sünenu'l-kübra (2/335).

 

4558- Muğıre b. Şu'be'den de bu kıssayla ilgi, secdeleri selamdan sonra yaptığı nakledilmiştir.

 

4559- İbn Buhayne'nin hadisinin senedi daha sahlhtir. Bu hadisle birlikte Muaviye, Ukbe b. Amir ve başkalarının hadisleri vardır ve birden çok rivayet, bir rivayetten evladır.

 

4560- Abdullah b. Cafer'in bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Namazında şüpheye düşen, selam verdikten sonra iki secde yapsın" buyurmuştur.(--- Ebu Davud, salat (1033), Nesai, salat (3/30), Ahmed, Müsned (1/204 ve Beyhaki, es-Sünenu'l-kübra (2/336).

 

 

4561- Ebu Said'in hadisinin isnadı, bundan daha sahıh ve metni daha detaylıdır. Bu sebeple bu hadisten evladır.

 

4562- Sevban'ın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Her yanılma için selamdan sonra iki secde vardır" buyurdu.(--- Ebu Davud, salat (1038), İbn Mace, salat (1219), Ahmed, Müsned (5/280) ve Abdurrezzak, musannef (3533).

 

4563- İsmail b. Ayyaş bu hadisi rivayette tek kalmıştır ve zayıftır.

 

4564- Zu'I-Yedeyn kıssasında bir namazda çok ta olsa bütün yanılmalar için iki secdenin yeterli olacağı nakledilmiştir.

 

4565- Ebu Hureyre'nin Zu'l-yedeyn kıssasındaki hadisi, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanılmadan dolayı selamdan sonra secde yapması, Abdullah b. Mes'ud'un taharriyle ilgili: "Namazı tamamladıktan sonra selam verip iki secde yapsın" demesiyle ilgili Zühri, selamdan sonra sehiv secdesi yapmanın neshedildiğini söylemiştir.

 

4566- Şafii, el-Kadım'de der ki: Zühri der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sehiv secdesini hem selamdan önce, hem de sonra yaptı. Ancak en son selamdan önce yaptı. (--- Hazimi, el-İtibar (300).

 

4567- Şafii, Muaviye b. Ebi Süfyan'ın: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sehv secdesini selamdan önce yaptı" sözüyle Zühri'nin sözünü tekid etmiştir.

 

4568- Şafii: "Muaviye'nin müslüman olup Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sohbetinde bulunması geç olmuştur" demiştir.

 

4569- Harmele'nin Sünen'inde Şafii dedi ki: Medine halkından birden çok kişi bana şöyle dedi: Ömer b. Abdilaziz, İbn Şihab'a: "Sehiv secdesi ne zaman yapılır?" diye sorunca: "Selamdan önce. Çünkü bunlar namazdandır. Namazdan olan bir şeyin de selamdan önce yapılması gerekir" cevabını verdi. Ben de bunu Ömer b. Abdilaziz'den aldım.

 

4570- Şafii der ki: Zeyd b. Eslem'in, Ata b. Yesar'dan olan rivayeti İbn Şihab'ın rivayetine ve sözüne muvafakat etmektedir.

 

4571- Beyhaki der ki: Ebu Hureyre'den nakledildiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sehiv secdesinin selamdan önce yapılmasını emretti.

 

4572- Ebu Hureyre der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize: ''Kişi namaz kılıp fazla mı eksik mi kıldığını bilmezse, oturduğu zaman iki secde yapsın, sonra selam versin" buyurdu.(--- Darekutni, Sünen (1/374).

 

4573- Abdullah b. er-Rumı hadisi Ömer b. Yunus'tan bu şekilde rivayet etmiştir.

 

4574- Yine Zühri'nin yeğeni ile Muhammed b. İshak b. Yesar da bunu Zühri kanalıyla Ebu Seleme'den, o da Ebu Hureyre'den rivayet etmiştir.(--- Ebu Davud, salat (11031 ve İbn Mace, salat (1216).

 

4575- Bazıları hadisi: ''Selam vermeden önce iki secde yapsın, sonra selam versin" şeklinde rivayet etmiştir.

 

4576- Seleme b. Safvan el-Ensari de hadisi Ebu Seleme kanalıyla Ebu Hureyre'den bu şekilde rivayet etmiştir. Ebu Hureyre'nin de müslüman olup Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sohbetinde bulunması geç olmuştur.

 

4577- Ebu Hureyre'nİn rivayeti, sahabeliği geç de olsa Muaviye'nin rivayeti ve Abdullah b. Buhayne'nin rivayeti, Mutarrif b. Mazin'in Ma'mer kanalıyla Zühri'den yaptığı rivayeti desteklemektedir.

 

4578- Ancak bazıları Zühri'nin sözünün isnadında kopukluk olduğunu söylemiştir. Sehiv secdesinin selamdan önce yapılmasıyla ilgili hadisler hem kavli, hem fiili olarak sabittir. Selamı secdeye veya secdeyi selama takdim etmekle ilgili mevsul ve sahıh bir rivayet yoktur. Ancak ikisi de caizdir.

 

4579- Sonra bazıları ihtiyatlı davranıp Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu konuda yaptığı ve söylediği her şeyi yapmak için hem selamdan önce, hem sonra sehiv secdesi yaptı. Doğruya ancak Allah ulaştırır.

 

4580- Beyhaki der ki: Şafii el-Kadim'de söylediğimizle ilgili dedi ki: Selamdan sonra sehiv secdesi yapan, teşehhüdü okuduktan sonra tekrar selam verir. Selamdan önce sehiv secdesi yapan için ise ilk teşehhüd yeterlidir. Bu sözden anlaşıldığı üzere Şafii hem selamdan önce hem sonra sehiv secdesini caiz görmüştür.

 

4581- İmran b. Husayn'ın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kendilerine namaz kıldırırken yanılınca iki secde yaptıktan sonra teşehhüdü okuyup selam verdi. (--- Müslim, sehv (2/767-768).

 

4582- Eş'as bu hadisi rivayette tek kalmıştır.

 

4583- Bir gurup Eş'as'a muhalefet edip bunu Halid'den, "yanılınca" sözü olmadan rivayet etmiştir.

 

4584- Huşeym bu hadisi Halid'den şu şekilde rivayet etmiştir: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kalkıp namaz kıldı, sonra teşehhüdü okuyup selam verdi ve iki sehiv secdesi yaptı. Sonra selam verdi. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) teşehhüdü selamdan ve sehiv secdesinden önce yaptı."

 

4585- Seleme b. Alkame der ki: Muhammed b. Sırın'e: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sehiv secdelerinden sonra teşehhüdü okudu mu?" diye sorduğumda: "Ebu Hureyre'nin hadisinde böyle yaptığını işitmedim. Ancak benim için teşehhüdü okumak daha uygundur" cevabını verdi. 

 

4586- Muğıre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sehv secdelerinden başını kaldırdıktan sonra teşehhüdü okudu.(--- Tirmizi, salat (364) ve Ahmed, Müsned (4/248).

 

4587- İbn Ebi Leyla bunu rivayete tek kalmıştır. Hıfzının kötü olması ve rivayetteki hatalarının çokluğu sebebiyle tek kaldığı rivayetler huccet kabul edilmez.

 

4588- Ebu Ubeyde b. Abdillah'ın babasından bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Namazdayken üç rekat mı, dört rekat mı kıldığından şüphe edersen ve galip zannın dört rekat olduğu şeklindeyse teşehhüdü okuduktan sonra, selam vermeden önce iki sehiv secdesi yap. Sonra tekrar teşehhüdü oku, sonra selam ver. ''(--- Ebu Davud, salat (1028) ve Nesai, S. el-Kübra (7/158).

 

4589- Hadisin Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) dayandırılmasında ve metninde ihtilaf vardır. Ravilerden Husayf zayıftır. Ebu Ubeyde'nin babasından olan rivayeti mürseldir.

 

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

 

Namazda Yanılarak Beş Rekat Kılmak