MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR

NAMAZ

ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

Namaz Vakitleri

2313- Şafii der ki: Yüce Allah Kitab'ında namaz vakitlerini bildirmiştir. Allah doğrusunu bilir- namaz vakitleri ile de namazları kılma vakti ve (günde) kaç defa namaz kılınacağı bildirilmektedir. Zira Yüce Allah: "Namaz şüphesiz, inananlara belirli vakitlerde farz kılınmıştır"[Nisa, 103] buyurmuştur.

2314- Genelolarak hadisçilerin namazın sayısı hakkında naklettikleri rivayetleri zikrettik. Biz de vakitlerini zikredeceğiz. (--- Şafii, el-Umm (1/71).

2315- Zühri der ki: Ömer b. Abdilazız namazını biraz geciktirince Urve, Ömer b. Abdilazız'e şöyle dedi: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Cibril indi ve bana imamlık yaptı, ben de onunla namaz kıldım. Sonra yine indi ve bana imamlık yaptı, ben de onunla namaz kıldım. Sonra yine indi ve bana imamlık yaptı, ben de onunla namaz kıldım. Sonra yine indi ve bana imamlık yaptı, ben de onunla namaz kıldım. Sonra yine indi ve bana imamlık yaptı, ben de onunla namaz kıldım'' buyurdu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu şekilde beş vakit namazı saydı." Bunun üzerine Ömer b. Abdilazız: "Allah'tan kork ve ne dediğine dikkat et, ey Urve!" deyince, Urve: "Beşır b. Ebi Mes'ud bunu bana babası kanalıyla Allah Resulü'nden (Sallallahu aleyhi ve Sellem) nakletti" karşılığını verdi. (--- Müslim, salat (1354).

2316-2317- İbn Şihab bildiriyor: Ömer b. Abdilazız bir gün namazı geciktirdi. Urve b. ez-Zübeyr yanına girip, bir gün Muğıre b. Şu'be'nin Kufe'de iken namazı geciktirdiğini ve Ebu Mes'ud el-Ensari'nin yanına girip:

"Ne oluyor ey Muğıre! Cibrıl'in inip namaz kıldığını ve Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kendisiyle namaz kıldığını, sonra tekrar inip namaz kıldığını ve Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yine onunla namaz kıldığını, sonra tekrar inip namaz kıldığını ve Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yine kendisiyle namaz kıldığını, sonra tekrar inip namaz kıldığını ve Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yine onula namaz kıldığını, sonra tekrar inip namaz kıldığını ve Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yine kendisiyle namaz kıldığını, sonra Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bununla emrolundum'' buyurduğunu bilmiyor musun?" dediğini anlattı. Ömer, Urve'ye: "Ne dediğine bak, ey Urve! Yani Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namaz vakitlerini Cibril mi belirledi?" deyince, Urve: "Beşır b. Ebi Mes'ud babasından bu şekilde anlatırdı" karşılığını verdi. (--- Müslim, salat (166,167).

2318- Urve dedi ki: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hanımı Hz. Aişe'nin bana anlattığına göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) güneş kendisinin odasında iken, henüz ışığı yükselmeden (gölge yayılmadan) kılardı.

2319- Şafii, bunu el-Kadım'de Malik b. Enes'den aktarmıştır.

Buhari, Sahih'de Ka'nebi kanalıyla Malik'ten ve Müslim ise Yahya b. Yahya kanalıyla Malik'ten tahric etmiştir.

2320- İbn Şihab'ın bildirdiğine göre Ömer b. Abdilaz!z minberde otururken ikindi namazını biraz geciktirince, Urve b. ez-Zübeyr: "Bil ki; CibrIlı Hz. Muhammed'e (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namaz vaktini bildirmiştir" dedi. Ömer: "Ne söylediğini dikkat et" karşılığını verince, Urve şöyle dedi: "Beş!r b. Ebi Mes'ud el-Ensari'nin, babasından naklederek Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Cibril inip bana namaz vakitlerini haber verince, onunla namaz kıldım, sonra yine onunla namaz kıldım, sonra yine onunla namaz kıldım, sonra yine onunla namaz kıldım, sonra yine onunla namaz kıldım'' buyurduğunu söyledi. Ebu Mes'ud böyle derken parmakları ile de beş vakit namazı sayıyordu. Ben, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) güneş zevale ererken öğle namazını kıldığını gördüm. Bazen hava sıcak olunca onu geciktirirdi. İkindiyi güneş sararmadan önce beyaz ve yüksek bir halde iken kıldığını gördüm. Bir kimse (ikindi) namazından çıkar ve güneş batmadan önce Zul-Huleyfe'ye gelirdi. Akşam namazını da güneş battığı zaman kılardı. Yatsıyı ise ufuk karardığı zaman kılardı. Bazen de insanların toplanması için geciktirirdi. Sabah namazını bir sefer gece sonu karanlığında, başka bir sefer de ortalık ağarınca kıldı. Sonra da vefat edene kadar gece sonu karanlığında kıldı ve artık gün ağarınca kılmaz oldu."

2321- Beyhaki der ki: "Namaz vakitlerini açıklama konusunda Usame'nin Ebu Mes'ud'dan rivayet ettiği budur. Cibrıl'in Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namaz kıldırmasının açıklaması İbn Abbas ve başkalarından gelen rivayetlerde geçmektedir."

2322- Ebu Bekr b. Hazmı Ebu Mes'ud'un hadisini mana olarak İbn Abbas'ın rivayeti yönünde zikretmiştir.

2323- İbn Abbas'ın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Cibril bana Kdbe'nin kapısı yanında iki defa imam oldu ve güneş zeval vaktini geçtikten sonra öğle namazını kıldırdı. Gölge nalının tasması kadar olmuştu. Sonra her şeyin gölgesi kendi boyu kadar olunca ikindi namazını kıldırdı. Oruçlu orucunu açtığı zaman akşam namazını kıldırdı. Şafak kaybolduğu zamanda yatsı namazını kıldırdı. Oruçluya yemek içmek haram olduğu imsak vaktinde de sabah namazını kıldırdı. Sonra her şeyin gölgesi kendi boyu kadar olduğunda öğle namazını kıldırdı. Sonra her şeyin gölgesi kendi boyunun iki katı kadar olunca ikindi namazını kıldırdı. Sonra ilkinde olduğu gibi geciktirmeden (oruçlu orucunu açtığı zaman) akşam namazını kıldırdı. Sonra gecenin ilk üçte biri geçtiği zaman yatsı namazını kıldırdı. Sonra tan yeri ağarınca sabah namazını kıldırdı. Sonra da bana dönüp: ''Ey Muhammed! Senden önceki peygamberlerin namaz vakti budur. (Her) namaz vakti işte böyle her iki vaktin arasındadır'' dedi. " (--- Beyhaki, es-Sünenü'l-Kübra (1/364) ile es-Sünenü's•suğra (1/11S), Şafii, el-Ümm (1/71), Ahmed, Müsned (1/333), Tirmizi (149, "hasen sahih"), İbn Huzeyme, Sahih (1/168), Darakutni, salat (1/258) ve Hakim, Müstedrek (1/193).

2324- Şafii der ki: "Biz de bununla amel etmekteyiz ve kişinin mukim olması halinde namaz vakitleri böyledir." (--- Şafii, el-Ümm (1/71).

2325- Başka bir kanalla isnad ve mana olarak bir öncekinin aynısı rivayet edilmiştir.

Ebu Davud, Sünen'de Süfyan es-Sevrı kanalıyla Abdurrahman'dan rivayet etmiştir.

2326- Cibrıl'in imam olması hakkındaki hadisi Cabir b. Abdillah, İbn Mes'ud, Abdullah b. Ömer, Ebu Hureyre ve Ebu Said el-Hudri kanalıyla da rivayet ettik. (--- Zeylai, Nasbu'r-Raye (1/221).

2327- Şafii der ki: "Yazın ikindi namazının vakti, bir şeyin gölgesi kendi boyu kadar olunca başlar. Bu vakitte öğle namazı vaktinin bittiği vakittir."

2328- İbn Abbas'ın talebelerinden birinin bana bildirdiğine göre kendisi de mana olarak benim açıklamada bulunduğum şekilde söylemiştir. İbn Abbas burada ikindi namazını ve bu vaktin öğle namazının bittiği vakitte olduğunu kastetmektedir. Çünkü Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) her şeyin gölgesi kendi boyunda olduğu vakitte yani bir şey en az kendi boyunu aşınca kılmıştır. (--- Şafii, el-Ümm (1/73).

2329- Beyhaki der ki: Tavus'un bize bildirdiğine göre İbn Abbas: "Öğle namazının vakti ikindi namazının vaktine kadardır ve ikindi namazının vakti akşam namazının vaktine kadardır" demiştir.

2330- Abdullah b. Amr b. el-As'ın bildirdiğine göre Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Öğle namazının vakti, güneş zevale erip kişinin gölgesi kendi boyu kadardan başlayıp ikindi namazına kadar sürer" buyurmuştur.

2331- Şafii der ki: Kişinin yazın veya kışın öğle namazını gölgenin iki katına çıkması zamanına kadar bırakması halinde öğle vaktini geçirmiş olur. Ancak bu durumda: "İkindi vaktini geçirmiştir" denilmez. (--- Şafii, el-Ümm (1/73).

2332- Şafii, bunu şu rivayete dayanarak söylemiştir: Ebu Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Güneş çıkmadan önce sabah namazının bir rekatına yetişen sabah namazına yetişmiş demektir. Güneş batmadan önce ikindi namazından bir rekat kılan da ikindi namazına yetişmiş demektir.''

Buhari, Sahih'de Ka'nebi kanalıyla Malik'ten ve Müslim ise Yahya b. Yahya kanalıyla Malik'ten rivayet etmiştir. (--- Buhari, salat (S) ve Müslim, salat (1/424).

2333- Şafii der ki: "Akşam namazının sadece bir vakti vardır. O da güneşin battığı zamandır. Cibril'in Allah Resulü'ne (Sallallahu aleyhi ve Sellem) imamlık etmesi hakkındaki hadiste ve başka hadislerde bunun böyle olduğu görülmektedir."

2334- Cibrıl'in Allah Resulü'ne (Sallallahu aleyhi ve Sellem) imamlık etmesi hakkındaki hadis daha önce zikredilmişti. Şafii de el-Kadim'de bunu farklı iki kanalla mürselolarak rivayet etmiştir.

2335- Ebu Bekr b. Amr b. Ebi Hazm bildiriyor: Allah Resulü'ne (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namaz vakti sorulunca akşam namazı dışında her namazın iki vakti olduğunu söyledi ve akşam namazı için: "Güneş battığı zaman (kılınıry buyurdu. (--- Abdurrezzak, Musannef (2032).

2336- İbn Uyeyne kanalıyla da bu şekilde munkati muhtasar olarak rivayet etmiştir.

2337-2339- Ebu Bekr b. Muhammed b. Amr b. Hazm'ın bildirdiğine göre Ebu Mes'ud der ki: "Cibril, Güneş'in batıya yönelmesinden sonra Allah Resulü'ne (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gelip: ''Kalk namaz kıl'' deyince Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kalkıp dört rekat öğle namazı kıldı." Ravi der ki: Sonra Ebu Mes'ud, akşam namazı dışında diğer namazları rekatlarının sayısıyla vaktin başlangıcında ve sonunda kılmasını zikretti. Birinci günkü akşam namazı hakkında ise şöyle dedi: "Cibril Güneş batınca geldi ve: ''Kalk ve akşam namazını üç rekat olarak kıl'' dedi."

Şafii el-Kadim'de şöyle demiştir: (Cibril) bir önceki gün Güneş batınca geldi ve: "Kalk ve akşam namazını üç rekat olarak kıl" dedi.

2340- Ebu Mes'ud der ki: "Cibrıl namazla Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) inip ona namaz kılmasını emredince, güneş zevale erince öğle namazını kıldı." Ravi der ki: Sonrasında söz konusu hadisi zikrederek ilk günkü akşam namazı hakkında: "Sonra güneş batınca akşam namazını kıldı" dedi.

2341- Şafii el-Kadim'de: "....." lafzı yerine: "......" lafzını kullanmıştır. Hadisin sonunda da Salih b. Keysan'ın şöyle dediğini bildirmiştir: "Ata b. Ebi Rebah, Cabir b. Abdillah kanalıyla namaz vakti hakkında Ebu Mes'ud'un hadisi yönünde rivayette bulunurdu."

2342- Salih der ki: "Amr b. Dinar ve Ebu'z-Zübeyr el-Mekkı, Cabir b.

Abdillah'tan aynısını rivayette bulunurlardı."

2343- Başka bir kanalla söz konusu hadisin aynısı rivayet edilmiştir.

2344-2346- Rivayeten güçlü olmayan Eyyub b. Utbe'nin içinde yer aldığı bir isnadla ibn Ebi Mes'ud el-Ensari, babasından bildirir: Güneş tepe noktasını aştığında Cibril, Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) geldi ve: "Kalkıp namaz kı!!" dedi. Bunun üzerine Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kalkıp namazını kıldı.

Ravi namaz vakitleriyle ilgili söz konusu rivayeti zikretti. Akşam namazı hakkında ise şöyle dedi: "Daha sonra güneş battığı zaman yanına geldi ve: ''Kalkıp namaz kıl!'' dedi. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kalkıp (akşam) namaz(ını) kıldı."

Şafii el-Kadım'de şöyle demiştir: "Sonra Güneş battığı zaman aynı vakitte geldi ve: ''Kalkıp namaz kıl!'' dedi. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kalkıp (akşam) namaz(ını) kıldı."

2347- Rekatların sayısının zikredildiğini sadece Süleyman b. Bilat'ın, Yahya b. Said kanalıyla olan rivayetinde gördüm. Bu hadis hakkında da ihtilaf edilmiştir.

2348- Urve kanalıyla Hz. Aişe'den gelen rivayet namazın ilk olarak Mekke'de ikişer rekat olarak farz kılındığına, Medine'ye hicret edince de dörder rekat olarak farz kılındığına delalet etmektedir.

2349- Hasan el-Basri'nin görüşüne göre namaz farz kılındığı zaman şimdi olduğu sayıda farz kılınmıştır. Yahya b. Said'in hadisi de buna delalet etmektedir. Ancak Hz. Aişe'nin hadisi daha sahihtir. Doğrusunu da Allah bilir.

2350- Şafii el-Kadım'de şöyle demiştir: "Bir adamın bize Burd b. Sinan kanalıyla Ata'dan bildirdiğine göre Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) akşam namazını (bir önceki günle) aynı vakitte kılmıştır."

2351- Buradaki mürsel rivayet vasledilmiştir: Cabir b. Abdillah bildiriyor: "Cibril, Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazı öğretmek için geldi. Güneş batıya meyledince geldi ve Cibril önde Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onun ardında, halk ta Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ardında öğle namazını kıldı." Sonrasında ravi söz konusu hadisi aktardı. Akşam namazı hakkında ise ilk gün için: "Sonra güneş batınca" dedi. İkinci gün için de: "Cibrıl güneş batınca aynı vakitte geldi" dedi.

2352- Cabir der ki: "Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile beraber akşam namazını kıldıktan sonra Seleme oğullarının evine gidene kadar birbirimizle ok atma yarışı yapardık. Bu sırada attığımız okun düştüğü yeri görebilirdik." (--- Şafii, el-Ümm (1/74) ve Heysemi, Mecma'uz-Zevaid (1/310).

2353- Ka'ka' b. Hakım der ki: Cabir b. Abdillah'ın yanına girdik. Cabir şöyle dedi: "Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile beraber akşam namazını kıldıktan sonra Seleme oğullarının yanına giderdik. Bu sırada ok atsak, attığımız okun düştüğü yeri görebilirdik." (--- Şafii, el-Ümm (1/74).

2354- Zeyd b. Halid el-Cühenı der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile beraber akşam namazını kıldıktan sonra çarşıya giderdik. Bu sırada bir ok atılacak olsa okun düştüğü yer görülebilirdi." (--- Şafii, el-Ümm (1/74) ve Heysemi, Mecma'uz-Zevaid (1/310).

2355- Beyhaki der ki: "Bu iki hadisi mana olarak Sünen kitabında Ebu Davud et-Tayalisı kanalıyla İbn Ebi Zi'b'den rivayet ettik. Her ikisini de mana olarak Rafi' b. Hadic'in hadisinden rivayet ettik. Bu kanalla da Buhari ve Müslim'de tahric edilmiştir." (--- Müslim, Sahih (1/441).

2356- Ebu Ubeyde b. Abdillah der ki: İbn Mes'ud, Güneş battığı zaman akşam namazını kılar ve: "Kendisinden başka ilah olmayana yemin olsun ki'" diye yemin ederek: "Yüce Allah'ın: ''Güneşin zevalinden gecenin karanlığına kadar namazı kıl''[İsra, 78] buyruğunda bahsedilen vakit budur" derdi. (--- Beyhaki, es-Sünenü'l-Kübra (1/370) ve Heysemi, Mecma'uz-Zevaid (1/311).

2357- Süfyan isnadıyla bir önceki hadisin aynısını rivayet etmiştir. Ancak rivayetinde: "Yemin ederek Yüce Allah'ın bahsettiği vakit: ''Güneşin zevalinden gecenin karanlığına kadar namazı kıl''[İsra, 78] diye buyurduğu vakittir" demiştir.

2358- ŞafiI der ki: Süfyan'dan başka hadis hafızlarından bir kişi rivayetinde İbn Mes'ud'un: "Bunun başka bir vakti yoktur" dediğini bildirmiştir. (--- Heysemi, Mecma'uz-Zevaid (1/311).

2359- Bu hadisle ve Burd b. Sinan'ın Ata kanalıyla olan hadisiyle bunun hilafına olan rivayetler zayıf addedilmiştir.

2360- Bazı kimseler: "(Akşam namazının) iki vakti vardır" demiştir. Bu konuda da bilmediğimiz hadisler rivayet etmişlerdir.

2361- İbn Mes'ud ve Ata kanalıyla merfu bir hadis rivayet edilmiştir. Ancak biz onların rivayetlerinden böyle olmadığını anladık.

2362- Rivayetini İbn Mes'ud ve Ata kanalıyla zikretmiştir.

2363- Bizim yanımızda Süleyman b. Musa'nın Ata kanalıyla Cabir b. Abdillah'tan olan rivayeti şöyledir: "Bir adam Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namaz vaktini sorunca, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Bizimle birlikte kıl'' buyurdu." Sonrasında ravi söz konusu hadisi zikredip şöyle devam etti:

"Sonra Güneş batınca akşam namazını kıldı. İkinci gün de şafak kaybolmadan önce akşam namazını kıldı."

2364- Bu iki haber bu kişinin namaz vakitlerini sormasının Cibril'in, Resulul!ah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) imamlık etmesi hadisinden başka bir hadis olduğuna delalet etmektedir.

2365- ŞafiI, el-İmla'da bu değerlendirmede bulunmuştur.

2366-2367- Şafii der ki: Bir görüş sahibi de şafak kaybolmadan akşam vaktinin girmeyeceği görüşündedir. Bu konuda huccet olarak da İbn Abbas'ın: "Diğer namaz vakti girmeden bir önceki namazın vakti geçmiş değildir" şeklindeki hadisini göstermektedir.

2368- Şafii bir önceki rivayet hakkında şöyle demiştir: "Bu sadece bir görüşten ibarettir. Çünkü sabah namazının vakti başka bir farz namaz vakti girmeden önce bitmektedir."

2369- Bizden başka biri de Allah Resulü'nün (Sallallahu aleyhi ve Sellem) akşam namazını iki vakitte kıldığı görüşündedir. Eğer bu yanımızda sabit bir hadis olsaydı biz de onu rivayet ederdik.

2370- Beyhaki der ki: "Süleyman b. Musa'nın, Ata kanalıyla Cabir'den olan rivayeti, Allah Resulü'nün (Sallallahu aleyhi ve Sellem) akşam namazını iki vakitte kıldığına delalet etmektedir."

2371- Bu konuda daha sahih olan iki hadis vardır. Bunlardan biri Süleyman b. Bureyde b. Husayb'ın babası kanalıyla olan rivayetidir. Bir diğeri de, Ebu Bekr b. Ebi Musa el-Eş'ari'nin babası kanalıyla olan rivayetidir.

2372- Süleyman b. Bureyde'nin babası kanalıyla olan rivayeti şöyledir: Bir kişi Allah ResulÜ'ne (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namaz vakitlerini sordu. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Şu iki gün bizimle birlikte namaz kıl" buyurdu. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) güneş zevale erince Bilal'e ezan okumasını emretti. Ezan okuyunca kamet getirmesini emretti ve öğle namazını kıldırdı. Sonra güneş henüz yüksek iken ezan okumasını emretti. Ezan okuyunca kamet getirmesini emretti ve ikindi namazını kıldırdı. Sonra güneş batınca kamet getirmesini emretti ve akşam namazını kıldırdı. Şafak kaybolunca kamet getirmesini emretti ve yatsı namazını kıldırdı. Sonra, tan ağarınca kamet getirmesini emretti ve sabah namazını kıldırdı. (İkinci gün) hava serinleyince kamet getirmesini emretti ve öğle namazını kıldırdı. Sonra hava iyice serinleyince ve güneş bembeyaz iken kamet getirmesini emretti ve geciktirerek ikindi namazını kıldırdı. Sonra şafaktaki kızıllık kaybolmadan önce kamet getirmesini emretti ve akşam namazını kıldırdı. Daha sonra gecenin üçte biri geçince kamet getirmesini emretti ve yatsı namazını kıldırdı. Sonra ortalık aydınlanmaya başlayınca kamet getirmesini emretti. Sonra: "Namaz vakitleri gördüğünüz gibidir" buyurdu.

Sonra Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Namaz vakitlerini soran nerede?" diye sordu. Adam: "Benim, ey Allah'ın Resulü!" karşılığını verince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Namaz vakitleri gördüğünüz bu iki vakit arasındadır'' buyurdu.

Müslim b. el-Hacca c, Sahih'de İbrahım b. Muhammed b. Ar'ara'dan rivayet etmiştir. (--- Müslim, mesacid (176).

2373- Ayrıca Süfyan es-Sevrı kanalıyla Alkame b. Mersed'den rivayet etmiştir. Biz de bunu Sünen kitabında rivayet ettik. (--- Beyhaki, es-Sünenü'l-Kübra (1/371).

2373-2375- Ebu Bekr b. Ebi Musa, babasından bildiriyor: Bir adam Allah Resulü'ne (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gelip namaz vakitlerini sorunca Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona cevap vermedi. (Bilal'e) kamet getirmesini emretti ve tan yeri ağarınca sabah namazını kıldırdı. Karanlıktan dolayı insanlar neredeyse birbirlerini tanımıyordu. Sonra güneş zeval vaktini geçince Bilal'e kamet getirmesini emretti ve öğle namazını kıldırdı. Orada içlerinde en bilgili olan biri: "Günün yarısı oldu veya olmadı" dedi. Sonra ikindi namazı için Bilal'e kamet getirmesini emretti ve ikindi namazını kıldırdı. Güneş daha yüksekti. Güneş batınca akşam namazı için kamet getirmesini emretti ve akşam namazını kıldırdı. Şafak kaybolunca yatsı namazı için kamet getirmesini emretti ve yatsı namazını kıldırdı. Sonra sabah namazını geciktirdi. Orada içlerinde en bilgili olan biri: "Güneş çıktı veya çıkmak üzere" dedi. Ertesi gün öğle namazını da ikindi vakti yaklaşıncaya kadar geciktirdi. Sonra ikindi namazını geciktirdi ve namaz bittiğinde biri: "Güneş kızıllaştı" dedi. Sonra akşam namazını şafak batmaya yakın zamana kadar geciktirdi. Yatsı namazını da gecenin üçte biri geçinceye kadar geciktirdi. Sonra: ''Soruyu soran nerede? (Her) namaz vakti işte böyle her iki vaktin arasındadır" buyurdu.

Müslim, Sahih'de Eba Bekr b. Ebi Şeybe'den rivayet etmiştir. (--- Müslim, mesacid (178).

2376- Muhammed b. Abdillah b. Numeyr, babası kanalıyla Bedr b. Osman'dan nakletmiş ve: "Sonra akşam namazını şafağın batma vakti yaklaşıncaya kadar geciktirdi" ibaresi geçmiştir.

2377- Eba Nuaym bunu Bedr b. Osman kanalıyla bu şekilde rivayet etmiştir. Öğle namazı kısmını da: "Sonra güneş zeval vaktini geçince (Bilal'e kamet getirmesini emretti ve öğle namazını kıldırdı). Orada içlerinde en bilgili olan biri: ''Günün yarısı oldu'' dedi" şeklinde aktarmıştır.

2378- Görüldüğü kadarıyla namaz vakitlerinin sorulması Medine'de gerçekleşen bir olaydır. Cibrıl'in imamlık yapması kıssası ise Mekke'de gerçekleşen bir hadisedir. Akşam namazının ikinci vakti ise Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu yöndeki ziyadesi ve ruhsatıdır. Doğrusunu da Allah bilir.

2379- Abdullah b. Amr der ki: Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namaz vakitleri sorulunca şöyle buyurdu: "Sabah namazının vakti güneşin doğmasından önceye kadardır. Öğle namazının vakti ise güneş gökyüzünün ortasından batıya doğru kaydıktan sonra başlayıp ikindi girmeden önceye kadar devam eder. İkindi namazının vakti ise güneş sararıp bir tarafı batmadan önceye kadar sürer. Akşam namazının vakti de güneş batınca başlayıp şafak kayboluncaya kadar devam eder. Yatsı namazının vakti de gece yarısına kadar devam eder."

Müslim b. el-Haccac, Sahih'de Ahmed b. Yusuf'tan rivayet etmiştir. (--- Müslim, mesacid (173).

2380- Ayrıca (Müslim) bunu Hişam ed-Destuvai, Şu'be b. el-Haccac ve Hemmam b. Yahya kanalıyla Katade'den rivayet etmiştir. Ancak Hişam kanalıyla olan rivayetinde: "Akşam namazını kıldığınız zaman, onun vakti şafak kayboluncaya kadar devam eder' ibaresi geçmektedir. (--- Müslim, mesacid (173).

2381- Şu'be kanalıyla olan rivayetinde ise: "Akşam namazının vakti de şafağın kızıllığı kayboluncaya kadar sürer'' ibaresi geçmektedir.

2382- Şu'be der ki: "(Katade) bunu bir defa Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) dayandırarakı iki defa da dayandırmadan rivayet etti."

2383- Hişam kanalıyla olan rivayetinde ise şöyle geçmektedir: "Akşam namazının vakti de şafak kayboluncaya kadar sürer. Sabah namazının vakti ise tan ağarmasından güneş doğana kadar olan süredir. Yatsı namazının vakti de gece yarısına kadardır. "

2384-2385- Bu da tercihe bağlı bir şeydir. Çünkü Ümmü Külsüm'ün bildirdiğine göre Hz. Aişe: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir gece yatsı namazını karanlık basıp gecenin çoğu geçinceye ve Mescid'dekiler uyuyuncaya kadar geciktirdikten sonra çıkıp onlara namaz kıldırdıktan sonra: ''Ümmetime meşakkat vermiş olmasam, bu namazın vakti budur'' buyurdu" şeklinde aktarmıştır. (--- Müslim, mesacid (219).

2386- Müslim, Haccac b. Muhammed kanalıyla rivayet etmiştir. Ancak İbn Ömer, Ebu Said ve Cabir bu hadisi rivayet etmişler ve rivayetlerinde vakti bildirirken gecenin yarısını geçmemişlerdir.

2387- Ebu Hureyre'nin bildirdiğine göre Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Namazın ilk ve son vakitleri vardır. '' Sonrasında ravi söz konusu hadisi zikrederek şöyle devam etti: ''Akşam namazının ilk vakti güneşin battığı zaman, sonu ise ufukta kızıllığın kaybolduğu zamandır. Yatsı namazının ilk vakti, ufuktaki kızıllığın kaybolmasıyla başlayıp gece yarısına kadar sürer. " (--- Tirmizi (ısı), Ahmed, Müsned (2/232), Beyhaki, es-Sünenü'l-Kübra (1/37S, 376) ve İbn Hazm, el-Muhalla (3/168).

2388- Yahya b. Main, Buhari, Darakutnı ve hafızlardan başkaları bu hadisi zayıf görmüş ve şöyle demişlerdir: "Sahih olanı başkasının A'meş kanalıyla Mücahid'den mürselolarak: ''Önceleri: "Namazın ilk ve son vakti vardır.'' denilirdi'' şeklindeki rivayetidir."

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

Yatsı Namazının Ateme Adından Başka Yatsı Namazı Diye Adlandırılması