|
MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR |
TAHARE |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Taharetlenmenin
Gerekliliği, Taharette Kullanılması Caiz Olan ve Olmayan Şeyler
846- Ebu Hureyre
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ben (size gerekli şeyleri
öğreten) babanız gibiyim. Biriniz küçük veya büyük abdest için helaya çıktığı
zaman kıbleyi önüne veya arkasına almasın. Taharetlenmeyi de üç taşla
yapsın" buyurdu. Bunun yanında taharetlenmede tezek veya kemik kullanmayı,
tahareti de sağ elle yapmayı yasakladı.
Ebu Davud, Sünen'de
İbnu'l-Mübarek kanalıyla İbn Aclan'dan rivayet etmiştir. (--- Ebu Davud,
taharet (8), Nesai, taharet (1/38), İbn Mace, taharet (313), Şafii, el-Ümm
(1/22) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (1/9).
847- Şafii
Kitabu'l-Kadim'de bunu aynı isnadla İbn Aclan'dan muhtasar bir şekilde,
taharetlenmeyi üç taşla yapma, tezek ve kemik kullanmama konusunda rivayet
etmiştir.
848- Yahya b. Said mana
olarak aynısını Süfyan'ın isnadıyla rivayet etmiş ancak burada "Size
gerekli şeyleri öğreten" lafzını kullanmış, küçük ve büyük abdest
ifadelerini zikretmemiştir.
Şafii bunu
Kitabu'l-Kadim'de rivayet edip: "Sabit ve kendisiyle amel ettiğimiz bir
hadistir" demiştir.
849- Şafii der ki: Kemik
(rimme) konusunda şair şöyle der: "Kemikleri çürüyüp gidecek Etleri ise
yağ olacaktır."
850- Şafii der ki:
"Rimme'den kasıt kemiktir." (--- Şafii, el-Ümm (1/22).
851- Beyhaki der ki:
Selman el-Farisl, Cabir b. Abdillah, Abdullah b. Mes'ud ve Ebu Hureyre'nin bildirdiklerine
göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kemikle taharetlenmeyi
yasaklamıştır. (--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (1/107) ve Şafii, el-Ümm (1/18).
852- Ruveyti' b. Sabit
der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana: "Hayvan tezeğiyle
veya kemikle taharetlenen kişilerden Muhammed'in beri olduğunu insanlara
bildir" buyurdu. (--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (1/110).
853- Bütün bu hadisler
de bize kemik veya tezekle taharetlenen kişinin temizlenmiş olmayacağını
göstermektedir.
854- Kemik ve tezekle
taharetlenmeyi yasaklaması, kemiklerin cinlerin yiyeceklerinden, tezeği ise
cinlerin hayvanlarının yeminden olmasından dolayıdır. Pis olmasından dolayı
tezek taharetlenmeye, kemik de yağından dolayı temizlemeye elverişli değildir.
855- Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) bunlarla taharetlenmeyi yasaklamış, Cinlerin
yemeklerinden olmalarından dolayı da Ruveyfi'nin hadisinde bunlarla
taharetlenmenin vebalini bildirmiştir. Bu da bunların temizlemeye elverişli
olmadıklarını gösterir. Doğrusunu da Allah bilir.
856- Bunların
taharetlenmeye uygun olmayışları konusunda Tahavi'nin iddiasına da bu şekilde
cevap verilmiş olur. (--- Tahavi, Şerh müşkili'l-asar (1/74) der ki:
"Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kemikle taharetlenmeyi
yasaklaması taş gibi temizleme özellikleri olmadığı için değil, cinlerin
yemeklerinden olmasından dolayıdıL"
857- Hişam b. Urve,
babasından bildiriyor: Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) taharetlenme
konusu sorulunca: "Kişi bunun için üç tane taş da mı bulamaz?"
karşılığını verdi. (--- Malik, taharet (1/28),
858- Şafii bunu
Kitabu'l-Kadim'de Malik'ten rivayet etmiştir ve mürsel bir hadistir. Umara b.
Huzeyme b. Sabit, babasından bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) taharetlenme(de kullanılacak taş miktarı) konusunda: "İçlerinde
tezek olmayan üç taşla olur" buyurdu. (--- Şafii, el-Ümm (1/18).
859- Süfyan bunu rivayet
ederken bu şekilde "Ebu Vecze" demiştir, ancak hata etmiştir. Doğrusu
İbn Huzeyme'dir, ismi de Amr b. Huzeyme'dir.
860- Cemaat de bunu
Hişam b. Urve, Veki', ıbn Numeyr, Ebu Usame, Ebu Muaviye, Abde b. Süleyman ve
Muhammed b. Bişr el-Abdi'den bu şekilde rivayet etmiştir. (--- Bakın: İbn Mace,
taharet (1/114), Ahmed, Müsned (S/2l3, 214) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-Kübra
(1/103).
861- Ali b. el-Medını
der ki: Süfyan şöyle demiştir: "Ebu Vecze kim?'' diye sorduğumda, bana:
"Burada bir şairdir" dediler. Ancak yanına gitmiş değilim.
Ali der ki: "Ebu
Vecze, Ebu Huzeyme'dir ve ismi Amr b. Huzeyme'dir Ancak Süfyan böyle demiştir.
Benim yanımda doğrusu Amr b. Huzeyme'dir."
862- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Biriniz
taharetlenirken taşları tekli sayıda yapsın. Abdest alan da burnuna su alıp
sümkürsün" buyurmuştur.
863- Sünen Harmele'de
geçtiği gibi Şafii bunu Süfyan b. Uyeyne'den rivayet etmiştir.
Müslim de Sahih'de
Kuteybe'den aktarmıştır.
864- Seleme b. Kays'ın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Taharetlenmede taşları tekli sayıda kullan. Abdest alırken de sümkürüp
burnunu temizle" buyurmuştur.
865- Sünen Harmele'de
geçtiği gibi Şafii bunu Süfyan b. Uyeyne'den rivayet etmiştir.
866- Beyhaki der ki:
Abdullah b. Mes'ud'un bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) taharetlenmesi için kendisine üç taş getirmesini söylemiş, ona iki taş
ve bir tezek getirince Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) taşları alıp
tezeği atmış ve: "Bu pistir" buyurmuştur.
Başka bir kanalla
Abdullah'tan rivayet edilirken Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
taşları alıp tezeği attığı ve: "Bana bir taş getir" buyurduğu
zikredilmiştir. (--- Ahmed, Müsned (6/146-147).
867- Tezeğe yönelik
herhangi bir açıklama gelmemiş olsa da en makul haber budur.
868- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Taharetlenecek olan kişi bunu tekli sayıda taşla yapsın. Böyle yapan en
iyisini yapmış olur. Yapmayan kişi için de bir mahzuru yoktur"
buyurmuştur.
Bu hadisi her ne kadar
Ebu Davud, Sünen'de zikretmiş olsa da rivayeten güçlü değildir. (--- Ebu Davud,
taharet (35).
869- Şayet sahih bir
hadis ise de üç taştan sonra tekli sayıda taş kullanma olarak anlaşılmalıdır.
870- Abdurrahman b.
Yezid bildiriyor: (Müşrikler) Selman'a: "Peygamberiniz (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) size her şeyi, hatta def-i hacetin bile nasıl yapılması gerektiğini
öğretiyor" deyince, Selman şu karşılığı verdi: "Evet! Büyük veya
küçük abdesti bozarken kıbleye doğru dönmememizi emretmiştir. Yine
taharetlenmeyi sağ elle yapmamızı, taharetlenmeyi üçten daha az taş
kullanmamızı ve tezek ile kemik kullanmamızı yasaklamıştır."
Müslim, Sahih'de Yahya
b. Yahya'dan rivayet etmiştir. (--- Müslim) taharet (595).
871- Şafii der ki:
''Kişi su olsa da, olmasa da taharetlenmeyi taşla yapabilir. Taşla taharetlendikten
sonra suyla yıkaması da benim için daha iyidir.'' (--- Şafii, el-Ümm (1/lB-19).
872- Rivayet edildiğine
göre Ensar'dan bazıları su ile taharetlenince "Onda temizlenmeyi seven
adamlar vardır. Allah temizlenenleri sever"[Tevbe, 108] ayeti nazil
olmuştur.
Mücahid'in bildirdiğine
göre İbn Abbas "Onda temizlenmeyi seven adamlar vardır"[Tevbe, 108]
ayeti hakkında şöyle demiştir: ''Bu ayet nazil olduğu zaman Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem), Uveym b. Saide'yi çağırdı ve: ''Yüce Allah'ın
sizleri övdüğü bu temizlik de ne oluyor?'' diye sordu. Uveym: ''Ey Allah'ın
Resulü! Erkek olsun, kadın olsun bizden biri heladan çıktığı zaman makadını
mutlaka su ile yıkar'' deyince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''O
zaman budur!'' buyurdu.'' (--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (1/105), Şafii,
el-Ümm (1/19) ve Suyuti, ed-Dürrü'l-mensur(3/27B).
873- Enes b. Malik'in de
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) su ile
taharetlenmiştir. (--- Buhari, taharet (ıs) ve Müslim, taharet (608).
874- Mücahid, Sakif
kabilesinden Hakem veya Ebu'I-Hakem adında bir adamdan, o da babasından
bildiriyor: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) abdest aldı ve avret
yerine su serpti."
Vuheyb de bunu
Mansur'dan bu şekilde rivayet etmiştir. (--- Tayalisi, Müsned (s. 179),
875- Mücahid, Hakem b.
Süfyan adında bir adamdan, o da babasından bildiriyor: "Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) avret yerine su serpti."
876- Ebu İsa et-Tirmizi
(isnadıyla) aktarmıştır: Mücahid, Sakif kabilesinden bir adamdan, o da
babasından bildiriyor: "Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
bevlettikten sonra abdest aldığını, abdestte avret yerine su serptiğini
gördüm."
Süfyan, Hakem b. Süfyan
veya Süfyan b. el-Hakem'dir. (--- İbn Mace, taharet (1/157) ve Ahmed, Müsned
(3/410).
877- Mücahid, Sakıf
kabilesinden bir adamdan, o da babasından bildiriyor: "Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) bevlettikten sonra aYret yerine su serptiğini
gördüm."
878- Hadisin Mansur'dan
rivayetinde ihtilaf edilmiştir. Doğrusu ise Şu'be, Vuheyb ve İbn Uyeyne'den
rivayet edilendir. Buhari böyle demiştir. (--- Bakın: İbn Ebi Hatim, İlel
(1/46).
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
Büyük ve Küçük
Abdest Bozma ile Yellenme Sonrası Abdest Alma