|
MÜSNED-İ HANBEL |
ÖVME VE YERME |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
2- Caiz Olmayan Övgü
1. Ebu Bekre
24167 (1) Abdurrahman b. Ebi Bekre, babasından bildiriyor: Allah
Resulü'nün (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanında bir adamdan bahsettiler. Bir
adam: "Ey Allah'ın Resulü! Resulullahltan (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
başka şunda şunda bu adamdan daha hayırlısı yoktur" dedi. Bunun üzerine
Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Vay haline! Sen dostunun boynunu kestin''
buyurdu. Bunu birkaç defa söyledi. Sonra şöyle devam etti: ''Eğer sizden biri
mutlaka dostunu övecekse ve eğer söylediği gibi olduğuna gerçekten inanıyorsa:
''Onun şöyle (iyi) olduğunu sanırım. Ben, Allah'a karşı hiç kimseyi temize
çıkaramam. Onu hesaba çekecek olan Allah'tır. Sanırım o şöyle (iyi) dir böyle
(iyi) dir'' desin. ''
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari,
şehadet 5/273 (2662), Müslim, zühd 4/2296 (3000), Ebu Davud, edeb 4/255 (4805)
ve İbn Mace, edeb 2/1232 (3744) rivayet ettiler .
24168 (2)- Ebu Bekre der
ki: Adamın biri Allah Resulü'nün (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanında bir
adamdan övgüyle bahsetti. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Vay haline! Sen dostunun boynunu kestin'' buyurdu. Bunu birkaç defa
söyledi. Sonra şöyle devam etti: ''Eğer sizden biri mutlaka dostunu övecekse ve
söylediği gibi olduğuna gerçekten inanıyorsa: ''Onun şöyle (iyi) olduğunu
sanırım. Onu hesaba çekecek olan Allah'tır. Ben, Allah'a karşı hiç kimseyi
temize çıkaramam. Sanırım o şöyle (iyi) dir böyle (iyi)dir.'' desin."
[Sahih]
24169 (3)- Abdurrahman
b. Ebi Berke, babasından bildiriyor: Adamın biri dostunu Allah Resulü'nün
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanında övdü. Bunun üzerine Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): 'Vay haline! Sen onun boynunu kestin. Eğer mutlaka onu
öveceksen: ''Onun şöyle şöyle olduğunu sanırım. Ben, Allah'a karşı hiç kimseyi
temize çıkaramam'' de" buyurdu.
[Sahih]
24170 (4)- Ebu Bekre der
ki: Allah Resulü'nün (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanında bir adam anıldı.
Adamın biri bu kişiden hayırla bahsedince, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Vay haline! Sen dostunun boynunu kestin. Vallahi eğer dostun bunu duyarsa
asla iflah olmaz" buyurdu. Sonra şöyle devam etti: "Sizden biri (din)
kardeşini övecekse: ''Vallahi filan kişi (şöyle iyidir). Ben, Allah'a karşı hiç
kimseyi temize çıkaramam'' desin. ''
[Hasen]
24171 (5)- Ebu Bekre der
ki: Biz Allah Resulü'nün (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanında iken bir kişi
bir adamı övdü. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
''Onun belini kestin (kırdın). Sizden biri (din) kardeşini övecekse ve
söylediği gibi olduğuna gerçekten inanıyorsa ''Vallahi filan kişi (şöyle
iyidir). Ancak onu hesaba çekecek olan Allah'tır. Ben, Allah'a karşı hiç
kimseyi kesin olarak temize çıkaramam. Sanırım o şöyle (iyi) dir
böyle(iyi)dir'' desin.''
[Sahih]
2. İbn Ömer
24172 (1) Ata b. Ebi Rebah der ki: Adamın biri İbn Ömer'i övmekteydi.
Bunun üzerine İbn Ömer (adamın yüzüne toprak saçarak): "(Övenlerin) yüzüne
bu şekilde toprak saçılır" demeye başladı. Sonra da: "Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''Çok övenleri gördüğünüz zaman yüzlerine
toprak saçın'' buyurduğunu işittim'' dedi.
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari,
el-Edebu'l-müfred'de (340) ve Abd b. Humeyd (812) rivayet ettiler.
24173 (1) Meymun b. Ebi Şebib der ki: Adamın biri Hz. Osman'ın yanında
çalışan birini övmeye başladı. Bunun üzerine Mikdad adama yönelip yüzüne toprak
saçmaya başladı. Osman: "Ne oluyor?" deyince, Mikdad:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Çok övenleri gördüğünüz zaman
yüzlerine toprak saçın'' buyurdu" karşılığını verdi.
[Sahih]
Diğer tahric: Bu kanalla
Tayalisı (1159) ve Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de (20/574) rivayet ettiler.
24174 (2)- Mücahid
bildiriyor: Said b. el-As, Hz. Osman'a Irak'tan bir heyet gönderdi. Bu heyet
Osman'a birtakım övgüler yapınca, Mikdad yüzlerine toprak saçmaya başladı ve:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) üvücülerin yüzüne toprak
saçmamızı emretti" dedi. -Süfyan'ın bir rivayetinde ifade: "Mikdad
kalkıp: "Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Çok övenlerin
yüzüne toprak saçın'' buyurduğunu işittim" dedi.- Zübeyr: "Mikdad bu
konuda üzerine düşeni yaptı" dedi.
[Sahih]
24175 (3)- Abdullah el-Behiy
der ki: Bir kafile Osman b. Affan'ın yanında durup kendisini övmeye başladı.
Bunun üzerine Mikdad b. elEsved yerden bir avuç toprak alarak kafilenin yüzüne
saçtı ve: "Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Çok övenleri
işittiğiniz zaman yüzlerine toprak saçın'' buyurdu" dedi.
[Sahih]
Diğer tahric: Taberani,
el-Mu'cemu'l-kebir'de (20/582) rivayet etti.
24176 (4)- Hemmam b.
el-Haris der ki: Bir adam Hz. Osman'ın yanına gelip onu yüzüne karşı övmeye
başladı. Bunun üzerine Mikdad b. el-Esved adamın yüzüne toprak saçmaya başladı
ve: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) çok övenleri gördüğümüz
zaman yüzlerine toprak saçmamızı emretti" dedi.
[Sahih]
Diğer tahric: Bu kanalla
Müslim (7676-7) ve Ebu Davud (4804) rivayet ettiler.
24177 (5)- Ebu Ma'mer
der ki: Bir adam kalkıp valilerden bir valiyi övmeye başladı. Bunun üzerine
Mikdad b. el-Esved adamın yüzüne toprak saçmaya başladı ve: "Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) çok övenlerin yüzlerine toprak saçmamızı
emretti" dedi.3
[Sahih]
Diğer tahric: Bu kanalla
Buhari, el-Edebu'l-müfred'de (339), Müslim (7615), İbn Mace (3742) ve Tirmizi
(2393) rivayet ettiler.
24178 (6)- İbrahim
bildiriyor: Hemmam b. el-Haris: "Bir adam Hz. Osman'ı övmeye başladı"
dedi ve mana olarak Süfyan'ın rivayet etmiş olduğu hadisi aktardı.
[Sahih]
4. Mihcen b. el-Edra'
24179 (1) Reca b. Ebi Reca der ki: Bureyde mescidin kapısında iken
Mihcen yanına geldi. Sukbe ise namaz kılmaktaydı. Bureyde (Sukbe'yi kastederek)
ara sıra şakalaştığı Mihcen'e: "Sen de şunun namaz kıldığı gibi namaz
kılmaz mısın?" dedi. Bunun üzerine Mihcen şu karşılığı verdi:
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) elimi tutup Uhud dağına çıktı. Sonra Medine'ye doğru dönerek
şöyle buyurdu: "Vay yazıkı şehirler anası şehir! Ahalisi bu şehri
bulunduğundan daha hayırlı olduğu bir zamanda bırakacaktır. O şehre DeCCl:!1
geldiği zaman her kapısında bir meleğin onu kanatlarıyla kapatmış olduğunu
görünce oraya giremeyecektir. '' Daha sonra yine elimi tutarak oradan indi ve
Mescid'e girdi. Bir adamın namaz kılmakta olduğunu gördü. Bana: ''Bu adam
kimdir?'' diye sorunca, adam hakkında hayırla birtakım övgülerde bulundum.
Bunun üzerine bana: ''Sus, bunu ona duyurup da onu helak etme'' buyurdu. Sonra
eşlerinden birinin odasına girerek elimi bıraktı ve: ''Dininizin en hayırlısı
en kolay olanıdır, dininizin en hayırlısı en kolay olanıdır'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Taberani,
M. el-Kebir 18/230 (573), Hakim (4/427, sahih") ve Tayalisi (Minhe 1/25
(23) rivayet ettiler. Heysemi (9/359: "İbn Hibban'ın güvenilir bulduğu
Red. b. Ebi Red. dışındaki ravileri Sahih'in ravileridir" dedi.
24180 (2)- Reca b. Ebi
Reca el-Bahili, Eslem kabilesinden olan Mihcen'den mana olarak bir önceki
hadisin aynısını aktardı. Ancak ne Haccac, ne de Ebu'n-Nadr rivayetlerinde
"kanatlarıyla" ifadesini kullanmamıştır.
[Sahih]
24181 (3)- Mihcen b.
el-Edra' der ki: Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) beni bir ihtiyaçtan
dolayı bir yere gönderdi. Ben Medine'nin yollarından bir yolda giderken
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) karşıma çıktı. Kendisiyle birlikte
gittim ve Uhud dağına çıktık. Sonra Medine'ye doğru dönerek şöyle buyurdu:
"Vay yazıkı şehirler anası şehir! Ahalisi onu bırakacaktır.'' -Zeyd
rivayetinde: ''Meyveleri olgunlaştığı zaman (bırakacaktır) '' ibaresi
geçmiştir.Kendisine: "Ey Allah'ın Resulü! Onun meyvelerini kim
yiyecektir?" dediğimde: ''Kuşlar ve yırtıcı hayvanlar yiyecektir. Deccal
oraya giremeyecektir. Oraya her girmek istediğinde her girişte onu bir melek
karşılayıp engelleyecektir'' buyurdu. Sonra oradan geri inip Mescid'in kapısına
geldik. Bir adam Mescid'de namaz kılmaktaydı. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): ''Bu kişinin namazında ihlaslı olduğu görüşünde misin?'' buyurunca:
"Ey Allah'ın Resulü! Bu, filan kişidir. Bu, Medine ahalisinin en iyi
adamlarındandır" -veya:"Bu, Medine'nin en çok namaz kılanıdır"
dedim. Bunun üzerine Hz. Peyganıber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bunu
ona duyurup da onu helak etme'' dedikten sonra iki veya üç defa: ''Siz, sızın
için kolaylık istenen bir ümmetsiniz'' buyurdu.
[Sahih]
24182 (4)- Red. b. Ebi
Red. el-Bahili, Eslem kabilesinden olan Mihcen'den bir önceki hadisin aynısını
aktardı.
[Sahih]
24183 (5)- Reca
anlatıyor: Bir gün Mihcen ile birlikte çıktık ve Basra'da mescidin kapısına
geldik. Bureyde el-Eslemi'nin mescid kapılarından bir kapının yanında oturur
olduğunu gördük. Mescidde de Sukbe adlı bir kişi vardı. Bu kişi uzunca namaz
kılardı. Bureyde şakacı biri idi. Bureyde'nin bulunduğu kapıya geldiğimizde,
Bureyde: "Ey Mihcen! Sen de Sukbe'nin namaz kıldığı gibi namaz kılmaz
mısın?" dedi. Mihcen hiçbir cevap vermedi. Geri dönüp bana şöyle dedi:
(Bir zamanlar) Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) elimi tutup yurumeye
başladı. Uhud dağına çıkıp Medine'ye doğru dönerek şöyle buyurdu: "Vay
yazıkı şehirler anası şehir! Ahalisi bu şehri bulunduğundan daha mamur bir
şekilde bırakacaktır. O şehre Deccal geldiği zaman her kapısında bir meleğin
bulunduğunu görünce oraya giremeyecektir. '' Daha sonra oradan indi ve
Mescid'in kapısına geldi. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir adamın
Mescid'de namaz kılmakta olduğunu gördü. Bu kişi secde edip rükliya varıyor,
secde edip rükliya varıyordu. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana:
''Bu kimdir?'' diye sorunca, adamı överek: "Ey Allah'ın Resulü! Bu filan
kişidir. Bu şöyledir, bu böyledir" demeye başladım. Bunun üzerine bana:
''Sus! bunu ona duyurup da onu helak etme'' buyurdu. Sonra yürümeye başladı.
Odalarının yanına geldiğimizde elimi bıraktı. Sonra da: ''Dininizin en
hayırlısı en kolayalanıdır, dininizin en hayırlısı en kolay olanıdır, dininizin
en hayırlısı en kolay olanıdır'' buyurdu.
[Sahih]
5. Ebu Musa el-Eş’ari
24184 (1) Ebu Musa el-Eş'ari der ki: Allah Resulü (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) bir adamın birini övdüğünü işitti ve: ''Siz adamı helak ettiniz
-veya- belini kestiniz (kırdınız)'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari,
şehadet 5/276 (2663) ve Müslim, zühd 4/2297 (3001) rivayet ettiler.
6. Muaviye
24185 (1) Ma'bed el-Cuheni der ki: Muaviye, Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'den çok nadir hadis aktarırdı. Ancak Cuma günlerinde devamlı
olarak Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den naklen şu sözleri söylerdi:
''Allah kime hayır dilerse onu dinde fakih kılar. Dünya malı, tatlı ve
çekicidir. kişiye, helal yoldan kazandığı mal bereketli kılınır. Birbirinizi
gereksiz yere övmekten sakının. Zira böylesi övmeler kişiyi boğazlamak gibidir.
''
[Sahih]
Diğer tahric: İbn Mace
(3743), Tahavi, Şerh müşkili'l-asar'da (1687) ve Taberani, el-Mu'cemu'lkebir'de
(19/815) rivayet ettiler.
550 (2)'de tekrar
etmiştir.
7. Ebu Bekre
24186 (1) Ebu Bekre bildiriyor: Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) şöyle buyurdu: ''Sizden biriniz ''Ramazan ayının gecelerini ibadetle
gündüzlerini de oruçla geçirdim'' demesin. '' Allah Resulü (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) kişinin kendini temize çıkarmasını hoş görmedi diye mi, yoksa
uykudan ve istirahattan kaçış olmayacağı için mi böyle söyledi bilmiyorum.
[Sahih]
Diğer tahric: Ebu Davud
(2415), Nesai (4/130), İbn Hibban (3439) ve İbn Huzeyme (2075) rivayet ettiler.
24187 (2)- Ebu Bekre
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Sizden biriniz
''Ramazan ayının gecelerini ibadetle gündüzlerini de oruçla geçirdim'' demesin.
''
Hasan -ya da bir
defasında Yezid'in ifade ettiği gibi- Katade: "Allah Resulü (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) kişinin kendisini temize çıkarmasını hoş görmedi diye mi,
yoksa uykudan ve istirahattan kaçış olmayacağı için mi böyle söyledi
bilmiyorum. Allah daha iyi bilir" dedi.
[Sahih]
24188 (3)- Ebu Bekre
bildiriyor: Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Sizden
biriniz ''Ramazan ayının bütün gecelerini ibadetle geçirdim'' demesin. ''
[Sahih]
24189 (4)- Ebu Bekre
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Sizden biriniz
''Ramazan ayının bütün gecelerini ibadetle geçirdim'' demesin'' buyurdu.
Allah Resulü (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) ümmetinin kendilerini temize çıkarmasından mı korktu, yoksa
uykudan ve istirahattan kaçış olmayacağı için mi böyle söyledi bilmiyorum.
Allah daha iyi bilir."
[Sahih]
24190 (5)- Ebu Bekre bildiriyor:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Sizden biriniz ''Ramazan ayının
bütün gecelerini ibadetle geçirdim'' demesin'' buyurdu.
Katade der ki:
"Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ümmetinin kendilerini temize
çıkarmasından mı korktu, yoksa uykudan ve istirahattan kaçış olmayacağı için mi
böyle söyledi bilmiyorum. Allah daha iyi bilir."
[Sahih]
24191 (6)- Ebu Bekre
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Sizden biriniz
''Ramazan ayının bütün gecelerini ibadetle geçirdim'' demesin'' buyurdu.
Katade der ki:
"Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ümmetinin kendilerini temize
çıkarmasından mı korktu, yoksa uykudan ve istirahattan kaçış olmayacağı için mi
böyle söyledi bilmiyorum. Allah daha iyi bilir."
[Sahih]