MÜSNED-İ HANBEL

YİYECEKLER

 

ANA SAYFA      Kur’an      Hadis      Sözlük      Biyografi

 

23- Yemeğin Başında ve Sonunda Besmele Çekmek

 

1. Ali b. Ebi Talib

 

18717-z İbn A'bud der ki: Ali b. Ebi Talib bana: "Ey İbn A'bud!

Yemeğin hakkı nedir biliyor musun?" dedi. "Ey İbn Ebi Talib! Hakkı nedir?" diye sorduğumda: "Bismillah! Allahım verdiğin bu rızkı bize bereketli kıl, demendir" dedi ve: "Bitirdiğinde o yemeğin şükrü nedir biliyor musun?" diye sordu. "Şükrü nedir?" dediğimde: "Bize yediren ve içiren Allah'a hamdolsun, demendir" karşılığını verdi.

 

[Zayıf]

 

Heysemi (7901) der ki: "Hadisi Abdullah b. Ahmed rivayet etmiş olup, tamamını zikretmiştir. İbn A'bud hakkında İbnü'l-Medini: "Bilinen bir kişi değildir" demiştir. Diğer ravileri güvenilir kimselerdir_" 14631 (5)'te tekrar etmiştir.

 

 

2. Ömer b. Ebi Seleme

 

18718 (1) Ömer b. Ebi Seleme bildiriyor: "Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e yemek getirildiğinde bana: ''Ey Ömer! Besmele çek, sağ elinle ve hemen önünden ye '' buyurdu. Bunu dediğinden beri de yemeğimi bu şekilde yiyorum." Hişam rivayetinde ''Ey Ömer!'' lafzı yerine ''Evladım'' ibaresi geçmiştir.

 

[Zayıf]

 

Diğer tahric: Nesai, es-Sünenu'l-kübra'da (6423) rivayet etti.

 

 

 

18719 (2)- Ömer b. Ebi Seleme der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana:

''Evladım! Yemek yiyeceğin zaman Besmele çekı sağ elinle ve hemen önünden ye'' buyurdu. Bunu dediğinden beri de yemeğimi bu şekilde yiyorum."

 

[Zayıf]

 

 

 

18720 (3)- Ömer b. Ebi Seleme der ki: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana: ''Evladım! (Yemek yiyeceğin zaman) Besmele çekı sağ elinle ve hemen önünden ye '' buyurdu. Bunu dediğinden beri de yemeğimi bu şekilde yiyorum. Zira daha önce elim yemek tabağının her tarafını dolaşırdı.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Bu kanalla Buhari, et'ime (7/88), Müslim, eşribe 3/1599 (2022), Ebu Davud, et'ime 3/349 (3777) ve İbn Mace 2/1087 (3267) rivayet ettiler.

 

 

 

18721 (4)- Ömer b. Ebi Seleme der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana: '' (Yemek yiyeceğin zaman) Besmele çekı sağ elinle ve hemen önünden ye" buyurdu.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Bu kanalla İbn Mace (3265), Tirmizi (1857) ve Nesai, Amelu yevm vel-Ieyle'de (275) rivayet ettiler.

 

 

 

18722 (5)- Ömer b. Ebi Seleme der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) beni yemeğe davet etti ve: "Yaklaş! Besmele çekı sağ elinle ve hemen önünden ye" buyurdu.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Ebu Davud (3777) ve İbn Hibban (5211) rivayet ettiler.

 

 

 

18723 (6)- Ömer b. Ebi Seleme der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e yemek konulunca ashabına: "Besmele çekin ve herkes kendi önünden yesin" buyurdu.

 

[Hasen]

 

 

 

18724 (7)- Ömer b. Ebi Seleme bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana: ''Evladım, yaklaş! Besmele çek ve hemen önünden ye '' buyurdu.

 

[Sahih]

 

 

 

18725 (8)-Z Ebu Vecze es-Sa'di bildiriyor: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in üveyevladı (Ümmü Seleme'nin oğlu) Ömer b. Ebi Seleme'nin şöyle dediğini işittim: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) beni (yemeğe) davet etti ve: ''Evladım! Besmele çek ve önünden ye'' buyurdu."

 

[Sahih]

 

 

 

18726 (9)-Z Başka bir kanalla bu hadisin aynısı nakledilmiştir.

 

[Sahih]

 

 

3. Hz. Aişe

 

18727 (1) Hz. Aişe bildiriyor: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabından altı kişiyle birlikte yemek yiyordu. Ancak bedevinin biri geldi ve iki lokmada yemeği bitirdi. Bunun üzerine Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Şayet (bedevi) yemeğe başlarken Besmete çekseydi yemek hepinize yeterdi. Biriniz yemek yiyeceği zaman başlarken Besmele çeksin.

Şayet başlarken Besmele çekmeyi unutursa aklına gelince: ''Başı ve sonu için Bismillah'' desin.''

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Ebu Davud, et'ime 3/347 (3767), Tirmizi, et'ime 4/288 (1858, "hasen sahih"), İbn Mace, et'ime 2/1086 (3264), Nesai, et'ime (281) ve Darimi, et'ime 2/129 (2020) rivayet ettiler.

 

 

 

18728 (2)- Hz. Aişe'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: ''Biriniz yemek yiyeceği zaman başlarken Besmele çeksin. Şayet başlarken Besmele çekmeyi unutursa aklına gelince: ''Başı ve sonu için Bismillah'' desin. ''

 

[Sahih]

 

 

 

18729 (3)- Hz. Aişe bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabından altı kişiyle birlikte yemek yiyordu. Ancak aç bir bedevi geldi ve iki lokmada yemeği bitirdi. Bunun üzerine Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Şayet (bedevi) yemeğe başlarken Besmele çekseydi yemek hepinize yeterdi. Biriniz yemek yiyeceği zaman başlarken Besmele çeksin. Şayet başlarken Besmele çekmeyi unutursa aklına gelince: ''Başı ve sonu için Bismillah'' desin.''

 

[Sahih]

 

 

 

18730 (4)- Hz. Aişe bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabından altı kişiyle birlikte yemek yiyordu. Ancak aç bir bedevi geldi ve iki lokmada yemeği bitirdi. Bunun üzerine Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Şayet (bedevi) yemeğe başlarken Besmele çekseydi yemek hepinize yeterdi. Biriniz yemek yiyeceği zaman başlarken Besmele çeksin. Şayet başlarken Besmele çekmeyi unutursa aklına gelince: ''Başı ve sonu için Bismillah'' desin.''

 

[Sahih]

 

 

4. Huzeyfe

 

18731 (1) Huzeyfe der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile yemeğe oturduğumuzda o başlamadan bizden kimse elini yemeğe uzatmazdı. Bir defasında yine onunla birlikte yemek yerken bir cariye geldi ve sanki arkadan itilmiş gibi yemeğe elini uzatmaya kalktı. Ancak Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) elini tutup geri çekti. Aynı şekilde bedevi biri geldi ve o da sanki arkadan itilmiş gibi yemeğe elini uzatmaya kalktı. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onun da elini tutup geri çekti ve şöyle buyurdu: ''Besmelelyle başlanmamış yemeği şeytan kendine helal sayar. Şeytan önce cariyeyle bu yemeği kendine helal saymaya çalıştı, ancak elini tutup geri çektim. Sonra bedeviyle bu yemeği kendine helal saymaya çalıştı. Yine elini tutup geri çektim. Canım elinde olana yemin olsun ki şeytanın eli, ikisinin eliyle birlikte benim elimdeydi.''

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Müslim 3/1597 (2017) ve Ebu Davud 3/347 (3766) rivayet ettiler.

 

 

 

18732 (2)- Huzeyfe der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikteyken yemek getirildi. O sırada bedevinin biri geldi ve kovalanı yormuş gibi yemeğe daldı. Ancak Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) elini tutup çekti. Sonra bir cariye geldi ve o da kovalanıyormuş gibi yemeğe daldı. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onun da elini geri çekti. Sonra şöyle buyurdu: ''Sizler (Besmele çekerek) şeytanı bitkin düşürünce bedevi ve cariyenin Besmele'siz başlamasıyla yemeği kendine helal kılmaya çalıştı. Yemeğe Besmele ile başlayın. ''

 

[Sahih]

 

 

5. Umeyye b. Mahşi

 

18733- Cabir b. Subh der ki: Müsenna b. Abdirrahman el-Huzai'ye Vasit'e kadar yoldaşlık ettim. Müsenna yemek yerken ilk ve son lokmalarında: "Başında da, sonunda da Allah'ın adını anarım (=Bismillah)" diyerek Besmele çekerdi. Ona: "Yemeğe başlarken Besmele çekiyorsun da yemeğin sonunda neden ''Başında da sonunda da Allah'ın adını anarım'' diyorsun?" diye sorduğumda: "Sana bunu anlatayım" dedi ve şöyle devam etti: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in ashabından biri olan dedem ümeyye b. Mahşi'nin şöyle dediğini işittim: Adamın biri yemek yiyor, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) de onu izliyordu. Adam yemeğe başlarken Besmele çekmedi. Ancak son lokmasını alırken "Başı ve sonu için Bismillah" dedi. Bunun üzerine Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Şeytan onunla beraber yiyip duruyordui Besmele çekince şeytan karnındakileri geri kustu" buyurdu.

 

[Hasen]

 

Diğer tahric: Ebu Davud, et'ime 3/348 (3768), Hakim (4/108, "sahih"), İbnu's-Sünni (s.148, no. 455) ve Tahavi, Şerh Müşkili'l-Asar'da (2/22) rivayet ettiler.

 

 

6. Ebu Eyyub el-Ensari

 

18734- Ebu Eyyub el-Ensari der ki: Bir gün Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanındayken önümüze yemek koydu. Başlarken yemek çok bereketli iken sonunda bereketinin çok az olduğunu gördük. "Ey Allah'ın Resulü! Bu nasıloldu?" diye sorduğumuzda: ''Çünkü yemeğe başlarken Besmele çektik. Ancak daha sonra gelen biri Besmele çekmeden yemeye başlayınca şeytan da onunla yemeye başladı'' buyurdu.

 

[Hasen]

 

Diğer tahric: Tirmizi Şemail.de (188) rivayet etti. Heysemi (7908) der ki: "Hadisi İmam Ahmed rivayet etmiş olup, senedinde yer alan Raşid b. Cendel ve Habib b. Evs'ten rivayette bulunan tek bir ravi vardır. İbn Lehi'a'nın hadisi hasen olup, onun dışında isnadın geri kalanı Sagih'in ravileridir."

 

 

SONRAKİ