|
MÜSNED-İ HANBEL |
BORÇ |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
7- Borçlu Ölenin
Cenaze Namazı; Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in Ölenin Borcunu üstlenmesi
1. Seleme b. el-Ekva'
15895 (1) Seleme der ki: Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile
oturmuşken bir cenaze getirildi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Geride borç bıraktı mı?'' diye sorunca: "Hayır, bırakmadı"
dediler. "Geride mal bıraktı mi?'' diye sorunca yine: "Hayır"
dediler. Bunun üzerine Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazını
kıldırdI. sonrasında bir cenaze daha getirildi. Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Geride borç bıraktı mi?'' diye sorunca: "Hayır" dediler.
''Geride mal bıraktı mı?'' diye sorunca: "Evet, üç dinar bıraktı"
dediler. Bunun üzerine parmaklarıyla (kıyamet gününde) üç yerinden
dağlanacağını işaret etti. sonrasında bir cenaze daha getirildi. Hz. Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Geride borç bıraktı mi?'' diye sorunca:
"Evet" dediler. ''Geride mal bıraktı mi?'' diye sorunca:
"Hayır" dediler. Bunun üzerine Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''O zaman namazını siz kılın'' buyurdu. Ensar'dan bir adam:
"Borcunu ben öderim" deyince Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
onun da namazını kıldırdı.
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari
(2295) rivayet etti.
15896 (2)- Seleme b.
el-Ekva' der ki: Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile beraberken bir
cenaze getirildi ve: "Ey Allah'ın Resulü! Namazını kıldır" denildi.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Geride mal bıraktı mı?'' diye
sorunca: "Hayır, bırakmadı" dediler. ''Geride borç bıraktı mı?'' diye
sorunca yine: "Hayır" dediler. Bunun üzerine Hz. Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) namazını kıldırdı. Sonrasında bir cenaze daha getirildi.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Geride borç bıraktı mı?'' diye
sorunca: "Hayır" dediler. ''Geride mal bıraktı mı?'' diye sorunca:
"Evet, üç dinar bıraktı" dediler. Bunun üzerine: ''O zaman (kıyamet
gününde bunlardan dolayı) üç defa dağlanacaktır'' buyurdu. Sonrasında bir
cenaze daha getirildi. Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Geride borç
bıraktı mı?'' diye sorunca: "Evet" dediler. ''Geride mal bıraktı
mı?'' diye sorunca: "Hayır" dediler. Bunun üzerine Hz. Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): ''O zaman namazını siz kılın'' buyurdu. Ensar'dan Ebu Katade
adında bir adam: "Ey Allah'ın Resulü! Borcunu ben öderim" deyirıce
Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onun da namazını kıldırdı.
[Sahih]
2. Ebu Katade
15897 (1) Abdullah b. Ebi Katade, babasından bildirir: Hz. Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e bir cenaze getirildi ve namazını kıldırması
istendi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Borcu var mı?'' diye
sorunca: "Evet, iki dinar borcu var" denildi. ''Bunların ödenmesi
için mal bıraktı mı?'' diye sorunca: "Hayır" dediler. Bunun üzerine
Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''0 zaman namazını siz kılın'' buyurdu.
Ebu Katade: "Ey Allah'ın Resulü! Borcunu ben öderim" deyince Hz. Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazını kıldırdı.
[Sahih]
Diğer tahric: Bu kanalla
İbn Hibban (3058) rivayet etti.
15898 (2)- Abdullah b.
Ebi Katade (babasından) bildirir: Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e
Ensar'dan bir adamın cenazesi getirildi ve namazını kıldırması istendi.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Namazını siz kılını çünkü borcu
var'' buyurdu. Ebu Katade: "Ey Allah'ın Resulü! Borcu benimdir"
deyince Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Sen mi ödeyeceksin?'' diye
sordu. Ebu Katade: "Ben ödeyeceğim" deyince de Hz. Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) namazını kıldırdı. Adamın da on sekiz veya on dokuz dirhem
(gümüş) borcu vardı.
[Sahih]
Diğer tahric: Bu kanalla
Darimi (2593), İbn Mace (2407), Tirmizi (1069) ve Nesai (4/65) rivayet ettiler.
15899 (3)- Abdullah b.
Ebi Katade (babasından) bildiriyor: "Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e
Ensar'dan bir adamın cenazesi getirildi..." Sonrasında ravi bir önceki
hadisin aynısını aktarır, ancak şu ifadeleri kullanır: Ebu Katade: "Ey Allah'ın
Resulü! Adama ben kefilim" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Borcunu sen mi ödeyeceksin?'' diye sorunca, Ebu Katade: "Ben
ödeyeceğim" dedi." Haccac rivayetinde ise Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi
ve Sellem)'in: ''Ben de ona kefilim'' buyurduğu ibaresi geçmiştir.
[Sahih]
15900 (4)- Abdullah b.
Ebi Katade (babasından) bildirir: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e
namazını kıldırması için bir cenaze getirildi. Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Borcu var mı?'' diye sorunca: "Evet, iki dinar borcu var"
denildi. ''Bunların ödenmesi için mal bıraktı mı?'' diye sorunca:
"Hayır" dediler. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''O zaman namazını siz kılın'' buyurdu. Ebu Katade: "Ey Allah'ın
Resulü! Borcunu ben öderim" deyince Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
namazını kıldırdı.
[Sahih]
15901 (5)- Abdullah b.
Ebi Katade (babasından) bildirir: Ensar'dan bir adam vefat edince namazılli kıldırması
için Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e getirdiler. Hz. Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Geride mal bıraktı mı?" diye sorunca:
"Hayır, vallahi bir şey bırakmış değil" dediler. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Geride borç bıraktı mı?" diye
sorunca: "Evet, on sekiz dirhem borç bıraktı" dediler. Hz. Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bunların ödenmesi için mal bıraktı
mı?" diye sorunca: "Hayır, Vallahi bir şey bırakmış değil"
dediler. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "O zaman namazını siz
kılın'' buyurdu. Ebu Katade: "Ey Allah'ın Resulü! Borcunu ben ödesem
namazını kılar mısın?" diye sorunca, Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Şayet borcunu tamamen kapatırsan namazını kıldırırım" buyurdu.
Bunun üzerine Ebu Katade gidip adamın borcunu ödedi. Geri dönünce Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Borcunu kapattın mı?" diye sordu. Ebu
Katade: "Evet, kapattım" deyince Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) cenazenin getirilmesini istedi ve namazını kıldırdı.
[Sahih]
3. Cabir b. Abdillah
15902 (1) Cabir anlatıyor: Adamın biri vefat edince yıkadık,
kokulandırdık ve kefenledik. Sonra namazını kıldırması için Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e getirdik ve: "Namazını kıldırır
mısın?" dedik. Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) birkaç adım attı,
sonra durup: ''Borcu var ml?'' diye sordu. "İki dinar borcu" var
dediğimizde Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) oradan ayrıldı. Bu borcun
ödenmesini Ebu Katade üstlenince tekrar yanında geldik. Ebu Katade: "Bu
iki dinan ben ödeyeceğim" deyince, Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Alacaklı bunu artık senden mi alacak? Ölenin üzerinden düştü mü?'' diye
sordu. Ebu Katade: "Evet!" deyince Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) namazını kıldırdı.
Bundan bir gün sonra
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''O iki dinara ne oldu?'' diye
sorunca, Ebu Katade: "Adam daha dün öldü" dedi. Diğer gün yine sordu.
Ebu Katade: "Ödedim" deyince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''İşte şimdi adamın bedeni serinledi'' buyurdu.
[Hasen]
Muaviye b. Amr bunu
rivayet ederken sadece "Yıkadık" ifadesini kullanır. Ayrıca
"Namazını kıldırır mısın?" ifadesi yerine "Namazını kılalım
mı?" dediklerini zikreder.
[Hasen]
Diğer tahric: Beyhaki
(6/75) rivayet etti.
15903 (2)- Cabir b.
Abdullah der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) borç bırakıp da ölen
kişinin cenaze namazını kıldırmazdı. Bir defasında bir cenaze getirildi.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Borcu var mı?" diye sorunca: "Evet,
iki dinar borcu var" denildi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"O zaman arkadaşınızın namazını siz kılın" buyurdu. Ancak Ebu Katade:
"Ey Allah'ın Resulü! Bu borcu ben üstleniyorum" deyince Allah Resulü
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazım kıldırdı. Daha sonraları Allah fetihler
(ve ganimetler) nasip edince Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Ben her mümine kendi nefsinden daha öncelikliyim. Bundan dolayı borç
bırakarak ölen kişinin bu borcunu ödemek bana düşer. Mal bırakarak ölmüşse de
bu mal varislerinindir" buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Ebu Davud
(2956) ve Nesai (4/65) rivayet ettiler.
15904 (3)- Ma'mer
bildiriyor: Zühri: "Nebi, müminlere kendi canlarından daha önce gelir
''[Ahzab 6] ayetini açıklarken şöyle
demiştir: "Ebu Seleme'nin Cabir'den bildirdiğine göre Hz. Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Ben her mümine kendi nefsinden daha öncelikliyim.
Bundan dolayı borç bırakarak ölen kişinin bu borcunu ödemek bana düşer. Mal
bırakarak ölmüşse de bu mal varislerinindir" buyururdu."
[Sahih]
15905 (4)- Cabir der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ben müminlere kendi
nefislerinden daha öncelikliyim. Bundan dolayı kişi ölür de geriye mal
bırakırsa bu mal ailesinindir. Borç ve çoluk çocuk bırakarak ölen kişinin bu
borcunu ödemek ve çoluk çocuğu na bakmak bana düşer. Çünkü ben müminlere kendi
nefislerinden bile daha öncelikliyim'' buyururdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Ebu Davud
(2954), İbn Huzeyme (1785), İbn Hibban (3062) ve Hakim (4/523) rivayet ettiler.