MÜSNED-İ HANBEL

KURBANLAR

 

ANA SAYFA      Kur’an      Hadis      Sözlük      Biyografi

 

18- Bu Yöndeki Yasağın Neshedilmesi

 

1. Ebu Said el-Hudri (r.a.)

 

12567 (1) Ebu Said el-Hudri bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kurban etlerinin üç günden daha fazla yenmesini yasaklamıştı. Anneden kardeşim olan Katade b. en-Nu'man, bir yolculuk dönüşünde evde önüne kurban etlerinden bir yemek koydular. Katade: "Bu et kurban etinden mi?" diye sorunca: "Evet!" dediler. "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) böylesi (üç günü geçmiş) bir eti yasaklamadı mı?" deyince, ona: "Bu konuda yeni bir emir geldi Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) daha önce kurbanlık eti üç günden daha fazla elimizde tutmamızı yasaklamıştı. Ancak sonra üç günden sonra da bu etten yememiz ve azık olarak da kaldırmamız konusunda ruhsat verdi" dedim.

 

[Sahih]

 

 

 

12568 (2)- Abdurrahman b. Ebi Said el-Hudri'nin, babasından ve amcası Katade'den bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Kurbanlarınızın etlerinden yiyin ve azık olarak da kaldırın'' buyurmuştur.

 

[Hasen]

 

 

 

12569 (3)- Ebu Kıtibe ile Ebu Said el-Hudri aynı hadisi Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den, biri: ''Daha önce kurban etlerinden üç gÜnden daha fazla yemenizi yasaklamıştım. Ama şimdi istediğiniz gibi yiyebilir, azık ve zahire olarak da kaldırabilirsiniz'' lafzıyla, diğeri de: ''Daha önce kurban etlerinden Üç gÜnden daha fazla yemenizi yasaklamıştım. Ama şimdi istediğiniz gibi yiyebilir, başkasına yedirebilir ve azık olarak da kaldırabilirsiniz'' lafzıyla rivayet etti.

 

[Sahih]

 

 

 

12570- Ebu Said der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kurban etlerinin üç günden daha fazla yenmesini yasakladı. Bazıları: "Ey Allah'ın Resulü! Çoluk çocuğumuz var" deyince, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''O zaman yiyin, azık olarak kaldırın ve (başkalarına ikram ederek) iyilikte bulunun'' buyurdu.

 

[Sahih]

 

 

2. Cabir b. Abdillah

 

12571 (1) Cabir der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında Mekke'de kestiğimiz kurbanların etini kaldırır Medine'ye kadar azık olarak kullanırdık."

 

[Sahih]

 

 

 

12572 (2)- Cabir b. Abdillah der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikte Medine'de, Mekke'de kesilip getirilen kurbanlıkların etlerinden yedik."

 

[Sahih]

 

 

 

12573 (3)- Cabir bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kurban etlerinin üç günden daha fazla yenmesini yasakladı. Daha sonra ise: ''Yiyebilir, azık ve zahire olarak da kaldırabilirsiniz'' buyurdu.

 

[Sahih]

 

 

 

12574 (4)- Cabir b. Abdillah der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikte Mekke'de kestiğimiz kurbanların etini kaldırır, Medine'ye kadar azık olarak kullanırdık."

 

[Sahih]

 

 

 

12575 (5)- Cabir b. Abdillah der ki: "Önceleri kestiğimiz kurbanların etlerinden üç günden daha fazla yemezdik. Ancak daha sonra Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Yiyebilir ve azık olarak kaldırabilirsiniz'' buyurarak bu yönde ruhsat verdi. Bunun üzerine biz de üç gün sonrasında bile yedik ve azık olarak da kaldırdık."

İbn Cureye der ki: "Ata'ya: "Mekke'den Medine'ye ulaşana kadar mı azık olarak kaldırılmasına izin verildi?" diye sorduğumda: "Hayır!" dedi.

 

[Sahih]

 

 

 

12576 (6)- Cabir b. Abdillah der ki: "Önceleri kestiğimiz develerin etlerinden sadece Mina'da kaldığımız üç gün boyunca yerdik. Ancak daha sonra Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Yiyebilir ve azık olarak kaldırabilirsiniz'' buyurarak bu yönde ruhsat verdi." Haccac rivayet ederken Cabir'in: "Bunun üzerine biz de üç gün sonrasında bile yedik ve azık olarak da kaldırdık" dediğini de zikreder.

 

[Sahih]

 

 

 

12577 (7)- Cabir der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikte Mekke'de kestiğimiz kurbanların etinden kaldırıp Medine'ye ulaşana kadar azık olarak kullandık."

 

[Sahih]

 

 

3. Hz. Aişe (r.anha)

 

12578 (1) Hz. Aişe der ki: Kurban bayramı yaklaştığı zaman bedevilerden bir topluluk geldi. Bundan dolayı Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Kestiğiniz kurbanların etinden sadece üç gün yiyebilir ve kaldırabilirsiniz'' buyurdu. Daha sonraki Kurban bayramında ise insanlar: "Ey Allah'ın Resulü! Daha önce insanlar kestikleri kurbanların etlerinden uzun süre faydalanırlar, yağlarını eritir, derilerinden su tulumları yaparlardı" dediler. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Bunu neden diyorsunuz?'' diye sorunca: "Ama kurban etlerini üç günden fazla elimizde tutmamızı yasakladın" dediler. Bunun üzerine Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ben o zaman dışardan gelen bedeviler de faydalansm diye yasaklamıştım. Ama şimdi yiyebilir, sadaka olarak dağıtabilir ve azık olarak da kaldırabilirsiniz'' buyurdu.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Buhari, adahi 3/557 (1719), Müslim, adahi 3/1561 (1971), Ebu Davud, adahi 3/99 (2812) ve Tirmizi, adahi 4/94 (1510, "hasen salıih") rivayet ettiler.

 

 

 

12579 (2)- Abis b. Rabia der ki: Aişe'ye: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kurban etlerinin üç günden fazla elde tutulmasını yasaklamış mıydı?" diye sorduğumda: "Hayır!" dedi ve şöyle devam etti: "O zamanlar kurban kesen azdı. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kesenler kesmeyenIere et yedirsin diye bunu yapmıştı. Daha sonra ise kurbanlarımızın paçalarını kaldırıp saklar, on gün sonrasında bile bunlardan yerdik."

 

[Sahih]

 

 

 

12580 (3)- Abdurrahman b. Abis bildiriyor: Hz. Aişe: "Muhammed'in ailesi üç gün üst üste buğday ekmeğine doymuş değildir" dedi. Yine şöyle dedi: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in kurban etlerinin üç günden daha fazla elde tutulmasını yasaklaması insanların içinde bulunduğu maddi sıkıntıdan dolayıydI. Ancak daha sonra buna ruhsat verdi."

 

[Sahih]

 

 

 

12581 (4)- Yezid b. Ebi Yezid el-Ensari, karısından bildiriyor: Hz. Aişe'ye kurban etlerini sorduğumda şöyle dedi: "Ali bir yolculuk dönüşünde yanımıza geldiğinde ona kurban etinden koyduk. Ancak: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e sormadan bundan yemem" dedi. Sorunca da Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Zilhicce ayından diğer Zilhicce ayına kadar (istediğiniz kadar) yiyebilirsiniz'' buyurdu.

 

[Sahih]

 

 

 

12582 (5)- Süleyman b. Ebi Süleyman, annesi Ümmü Süleyman'dan bildiriyor: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in hanımı Aişe'nin yanına girdim ve kurban etlerini sordum. Aişe şöyle dedi: "Önceleri Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu etlerin üç günden fazla elde tutulmasını yasaklamıştı, ancak daha sonra buna izin verdi. Ali b. Ebi Talib bir yolculuktan dönünce eşi Fatıma ona yemek olarak kurban eti getirdi. Ali: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bunu yasaklamamış mıydı?" deyince, Fatıma: "Daha sonra izin verdi" dedi. Ali, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanına girip bunu sorunca da: IIZilhicce ayından diğer Zilhicce ayına kadar (istediğiniz kadar) yiyebilirsiniz'' buyurdu.

 

[-Sahih-]

 

Heysemi (5998) der ki: "Hadisi Ahmed ve el-Mu'cemu'l-evsat'ta Taberani rivayet etmiş olup Taberani şöyle demiştir: "Ümmü Süleyman bundan başka hadis rivayet etmemiştir." Ben derim ki: Müsned'de nakledildiği gibi onu güvenilir kabul edenler de vardır. Ahmed'in geri kalan ravileri güvenilir kimselerdir."

 

 

 

12583 (6)- Abis b. Rabia der ki: Hz. Aişe'ye: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kurban etinden üç günden daha fazla yenmesini yasaklamış mıydı?" diye sorduğumuzda: "İnsanların açlık çektiği bir zamanda bunu yasaklamıştı. Bu şekilde zengin olan, fakire olana et verirdi. Ancak daha sonra kurbanlıkların paçalarını kaldırır, on beş gün sonra onları yerdik" dedi. Ona: "Neden öyle yapardınız?" diye sorduğumda ise güldü ve: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) vefat edene kadar ailesi üç gün üst üste ekmeğe doymuş değildir" dedi.

 

[-Sahih-]

 

 

 

12584 (7)- Abdurrahman b. Abis, babasından bildiriyor: Aişe'nin yanına girdim ve: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kurban etinden üç günden daha fazla yenmesini yasaklamış mıydı?" diye sordum. Aişe: "Evet, insanların sıkıntı çektiği bir zamanda bunu yasaklamıştı. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) de bu şekilde zenginlerin fakirlere et yedirmesini hedeflemişti. Ancak daha sonra Muhammed (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ailesinin kaldırdıkları kurbanlık paçalarını on beş gün sonra yediklerini de gördüm" dedi. Ona: "Neden öyle yapardınız?" diye sorduğumda da güldü ve: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) vefat edene kadar ailesi üç gün üst üste ekmeğe doymuş değildir" dedi.

 

[Sahih]

 

 

4. Sevban

 

12585 (1) Sevban der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) (Mekke'de) kurbanlığını kestikten sonra: ''Ey Sevban! Bu koyunun etinden azık kaldır'' buyurdu. Bu şekilde Medine'ye ulaşana kadar ona bu etten yedirdim.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Müslim, adahi (1975) ve Ebu Davud, adahi (3/243) rivayet ettiler. Hakim (4/230) sahih olduğunu söylemiş, Zehebi bu hükmünde onu onaylamıştır.

 

 

 

12586 (2)- Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in azatlısı Sevban der ki:) Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) (Mekke'de) kurbanlığını kestikten sonra: ''Ey Sevban! Bu koyunun etinden azık kaidır'' buyurdu. Bu şekilde Medine'ye ulaşana kadar ona bu etten yedirdim.

 

[-Sahih-]

 

 

5. Bureyde

 

12587- Abdullah b. Bureyde'nin, babasından bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Ben size mezarları ziyaret etmeyi yasaklamıştım. Artık mezarları ziyaret edebilirsiniz. Çünkü size dhireti hatırlatır. Size testide şıra yapmayı yasaklamıştım. Bütün kaplarda şıra yapın, ancak sarhoşluk verici her şeyden uzak durun. Size kurban etlerini üç günden sonra yemenizi ve saklamanızı yasaklamıştım. Ondan dilediğiniz zamana kadar yiyin ve saklayıp kaldırın. ''

 

[-Sahih-]

 

Diğer tahric: Müslim (977) rivayet etti.

8989 (3)'te tekrar etmiştir.

 

 

6. Ebu Hureyre

 

12588- Ebu Hureyre'nin bildirdiğine gör& Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Biriniz kurban kestiği zaman onun etinden yesin'' buyurmuştur.

 

[Sahih]

 

Heysemi, Mecmau'z-Zevaid'de (1/121): "Ravileri Sahih'in ravileridir" demiştir.

 

 

7. Nubeyşe el-Hüzeli

 

12589 (1) Nubeyşetu'l-Huzeli'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Daha önce herkes faydalansın diye kurbanlarınızın etlerinden Üç gÜnden fazla yememenizi söylemiştim. Şimdi ise Allah sizlere bolluk vermiştir. Artık kurbanlarınızın etlerinden dilediğiniz kadar yiyebilir, kaldırabilir ve (sadaka olarak dağıtarak) sevap kazanabilirsiniz. Bilin ki bu gÜnler (teşrik gÜnleri) yeme içme ve Allah'ı zikretme günleridir''

 

[Sahih]

 

 

 

12590 (2)- Nubeyşetu'l-Huzeli'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Daha önce herkes yararlansın diye kurbanlarınızın etlerinden üç gÜnden fazla yememenizi söylemiştim. Şimdi ise Allah sizlere bolluk vermiştir. Artık kurbanlarınızın etlerinden dilediğiniz kadar yiyebilir, kaldırabilir ve (sadaka olarak dağltarak) sevap kazanabilirsiniz. Bilin ki bu günler (teşrlk günleri) yeme içme ve Allah'ı zikretme günleridir. ''

 

[-Sahih-]

 

 

 

12591 (3)- Ashabdan ve Hüzeyl kabilesinden biri olan Nubeyşe bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Daha önce herkes faydalansın diye kurbanlarınızın etlerinden üç günden fazla yememenizi söylemiştim. Şimdi ise Allah sizlere bolluk bahşetmiştir. Artık kurbanlarınızın etlerinden dilediğiniz kadar yiyebilir, kaldırabilir ve (sadaka olarak dağltarak) sevap kazanabilirsiniz. Bilin ki bu günler (teşrlk günleri) yeme içme ve Allah'ı zikretme günleridir. ''

Adamın biri: "Ey Allah'ın Resulü! Cahiliye'deyken Receb ayında atire denilen bir kurban keserdik. Bu konuda bize ne emredersin?" deyince, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Allah için herhangi bir ayda kesebilirsiniz. Ancak sadece Allah için kesin ve başkalarına da yedirin'' buyurdu. Başka bir adam: "Ey Allah'ın Resulü! Cahiliye'deyken fera' denilen bir kurban keserdik. Bu konuda bize ne emredersin?" deyince Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Her saimede (yılın çoğunda kırda otlatılan sürüde) koyunlarının (sütüyle) beslediği bir yavrusu (fera') vardır. Bu yavru, yavrulayacak bir yaşa geldiği zaman keser ve etini sadaka olarak yolculara dağıtırsın. Böyle yapman daha hayırlı olur''

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Müslim (1141), Ebu Davud, eşribe 2/33 (3698), Tirmizi, adahi 4/94 (1510, "hasen sahih"), Nesai, tera' (7/170), İbn Mace, adahi 2/1055 (3160) ve Tayalisi 2/386 (807) rivayet ettiler.

 

 

SONRAKİ