|
MÜSNED-İ HANBEL |
YEMİNLER VE ADAKLAR |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
13- Yemin Edenin, Daha
Hayırlı Bir Şey Görünce Yemininden Dönüp Kefaret Ödemesi
8
Ravi’den farklı hadisler
1. Abdullah b. Amr
14135 (1) Amr b. Şuayb, babasından, o da dedesinden, Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in: ''Yemin edip, başka şeyin daha hayırlı olduğunu görenin
yemininin kefareti, o yeminini terketmesidir'' buyurduğunu nakletmiştir.
[Hasen]
Diğer tahric: Ebu Davud
(3274) ve İbn Mace (2111) rivayet ettiler.
14136 (2)- Abdullah b.
Amr'ın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: ''Yemin edip, başka şeyin daha hayırlı olduğunu görenı hayırlı olan
şeyi yapsın ve yemin kefaret, ödesin. ''
[Hasen]
Diğer tahric: İbn Hibban
(4347, 4352) rivayet etti.
14137 (3)- Amr b. Şuayb,
babasından, o da dedes inden, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Yemin edip, başka şeyin daha hayırlı olduğunu görenin yemınının kefareti, o
yeminini terketmesidir'' buyurduğunu nakletmiştir.
[Hasen]
14138 (4)- Amr b, Şuayb,
babasından, o da dedesinden bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) şöyle buyurdu: ''İnsanın sahip olmadığı şeyde Alah'a isyan olan konuda
ve akrabalık bağlarını koparmada adak ve yemin yoktur. Kim bir yemin edip,
başka şeyin daha hayırlı olduğunu görürse, yemin ettiği şeyi bıraksın ve daha
hayırlı olanı yapsın. Kişinin bu durumda yeminini yerketmesi o yeminin
kefaretidir.
[Hasen]
Diğer tahric: Ebu Davud
(3274), İbn Mace (211) ve Nesai (7/12) rivayet ettiler.
14220 (4)'te tekrar
edecektir.
2. Ebu Hureyre
14139 (1) Ebu Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Kim bir yemin edip, başka şeyin daha hayırlı
olduğunu görürse, yemininin kefaretini ödeyip yemin ettiği şeyi bıraksın ve
daha hayırlı olanı yapsın."
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(4283-5), Tirmizi (1530) ve Nesai, es-Sünenu'l-kübra'da (4704) rivayet ettiler.
14140 (2)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
''AIlah'a yemin ederim, kişinin aile halkına zarar verecek şekilde etmiş olduğu
yemininde sebat göstermesi, onun için Allah nezdinde, Allah'ın kendisine farz
kılmış olduğu kefaretini ödemesinden daha bir günahtır. ''
[Sahih]
Diğer tahric: Buharl (8/128)
ve Müslim (5/88) rivayet ettiler.
14141 (3)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Kişinin aile halkına
zarar verecek şekilde etmiş olduğu yemininde sebat göstermesi, onun için Allah nezdinde,
kendisine emredilen kefaretini ödemesinden daha bir günahtır. ''
[Sahih]
Diğer tahric: İbn Mace
(2114), Buharl (11/452-453) ve Müslim (2/18) rivayet ettiler.
3. Ebu Said el-Hudri
14142- Ebu Said'in bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Yemin edip, başka şeyin daha hayırlı olduğunu gören kişi için o
yeminin kefareti, yaptığı yemini terketmesidir'' buyurdu.
[Hasen]
Heysemi (10/32), hasen
hükmü verdi.
4. Adiy b. Hatim
14143 (1) Adiy b. Hatim'in bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): ''Yemin edip, başka şeyin daha hayırlı olduğunu görenı hayırlı olan
şeyi yapsın'' buyurdu.
[Sahih]
14144 (2)- Adiy b.
Hatim'in bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Yemin edip,
başka şeyin daha hayırlı olduğunu görenı hayırlı olan şeyi yapsın ve yemininin
kertıretini ödesin'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Nesai
(7/10) rivayet etti.
14145 (3)- Adiy b.
Hatim'in bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Yemin edip, başka
şeyin daha hayırlı olduğunu görenı hayırlı olan şeyi yapsın ve yaptığı yemini
terketsin'' buyurdu.
[Sahih]
14146 (4)- Temim b.
Tarafe der ki: Adiy b. Hatim'e bir adam gelip kendisinden yüz dirhem isteyince,
Adiy: "Hatım'in oğlu olmama rağmen benden (sadece) yüz dirhem mi
istiyorsun. Vallahi, bunu sana vermem" dedi. Sonra şöyle dedi: Eğer
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: "Yemin edip, başka şeyin daha
hayırlı olduğunu görenı hayırlı olan şeyi yapsın'' buyurduğunu duymasaydım
(yeminimi terkedip sana bir şey vermezdim.
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(1651) rivayet etti.
14147 (5)- Adiy b.
Hatim'in bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Yemin
edip, başka şeyin daha hayırlı olduğunu görenı hayırlı olan şeyi yapsın ve yaptığı
yemini bıraksm'' buyurdu.
[Sahih]
14148 (6)- Abdullah b.
Amr bildiriyor: Adiy b. Hatim'e bir adam geldi ve kendisinden bir şey istedi.
Adiy, istenen şeyi az bulup vermeyeceğine dair yemin etti. Sonra şöyle dedi:
Eğer Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: "Yemin edip, başka şeyin
daha hayırlı olduğunu görenı hayırlı olan şeyi yapsın ve yemininin kefaretini
ödesin'' buyurduğunu duymasaydım (yeminimi terkedip sana bir şey vermezdim.)
Ebu Abdirrahman der ki: "Bu hadisi sadece babamdan duydum."
[Sahih]
Diğer tahric: Nesai
(7/10) rivayet etti.
5. Ebu Musa el-Eş'ari
14149 (1) Ebu Musa el-Eş'ari der ki: Eş'arilerden bir gurupla
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gidip ondan binek istedik. Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): ''Vallahi size binek veremem ve yanımda sizi bindireceğim
binek te yoktur'' dedi. Bir müddet sonra bize hörgüçleri beyazlaşmış üç dişi
deve verilmesini emretti. Allah'ın Resulü'nün (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
yanından ayrılınca, birbirimize: "Resulullah'ın yanına gidip binek
istediğimizde, bize binek veremeyeceğine dair yemin etti. Haydi, dönüp ona bu
yemini hatırlatalım" dedik. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e
gidip: "Ey Allah'ın Resulü! Bize binek vermen için geldiğimizde,
vermeyeceğine dair yemin etmiştin. Sonra ise verdin" dedik. Bunun üzerine
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Size binek hayvanlarını veren ben
değilimı bunları size Allah verdi. VaIlahi! İnşaIlah herhangi birşey için yemin
etsem, başka bir şeyin ondan daha hayırlı olduğunu görsem mutlaka, yeminimi
bozup kefaretini öderim -veya kefareti verip yeminimi bozarım-'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari,
eyman 11/517 (6623), Müslim 3/1268 (1649), Nesai (7/9) ve Beyhaki (10/26)
rivayet ettiler.
14150 (2)- Zehdem
el-Cermi der ki: Ebu Musa'nın yanındayken, sofraya tavuk eti koydu. Orada
olanlar arasında Teymullah oğullarından beyaz tenli bir kişi vardı ve galiba bu
kişi azatlıydı. Bu adam yemeğe yaklaşmayınca, Ebu Musa: "Yaklaş!
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bundan yediğini gördüm" dedi.
Adam: "Onun (tavuğun) pis bir şeyler yediğini gördüm. Bu sebeple ondan
iğrendim ve bir daha tavuk yememeye yemin ettim" deyince, Ebu Musa şöyle
karşılık verdi: Yaklaş! Sana bununla ilgili bir şey anlatacağım. Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) zekat develerini taksim ederken Eş'arilerden bir
grupla gidip kendisinden binek istedik. -Eyyub ekledi: Zanedersem Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu sırada kızgındıResulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) bize: ''Vallahi size binek veremem ve yanımda sizi bindireceğim binek
te yoktur'' dedi. Biz oradan ayrıldıktan sonra Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'e bir miktar ganimet devesi getirilince: ''O E'lariler nerede?'' diye
sordu. Yanına gittiğimizde bize hörgüçleri beyazlaşmış beş dişi deve
verilmesini emretti. Allah'ın Resulü'nün (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanından
ayrılınca, ben: "Resulullah'ın yanına gidip binek istediğimizde, bize
binek vermeyeceğine dair yemin etti. Sonra bizi çağırıp binek verdi. Bence Nebi
yaptığı yemini unuttu. Vallahi, Resulullah'ın yaptığı bu yemini duymamış gibi
davranacak olursak, bir daha iflah olmayız. Dönelim de Nebi (Sallallahu aleyhi
ve Sellem)'e yeminini hatırlatalım" dedim ve Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem)'e gidip şöyle dedik: "Ey Allah'ın Resulü! Bize binek vermen
için geldiğimizde, vermeyeceğine dair yemin etmiştin. Sonra ise verdin. Yemin
ettiğini unuttuğunu zannediyoruz." Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): ''Gidiniz. Size binek hayvanlarını Allah verdi. Vallahi!
İnşallah herhangi birşey için yemin etsem, başka bir şeyin ondan daha hayırlı
olduğunu görsem mutlaka, yeminimden dönerim ve kefaret vererek kurtulurum''
buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari
(6721), Müslim (1679) ve Nesai (7/206) rivayet ettiler.
14151 (3)- Başka bir
kanalla bu hadisin aynısı nakledilmiştir.
[Sahih]
14152 (4)- Aynı hadis
Zehdem el-Cermi'den: "Ebu Musa'nın yanındayken tavuk eti getirildi. ..
" şeklinde başka bir kanalla nakledilmiştir.
[Sahih]
14153 (5)- Zehdem
el-Cermi: "Bizimle, Eş'ariler arasında kardeşlik vardı..." şeklinde
başlayıp aynı manada bir rivayette bulundu.
[Sahih]
15769'dan sonra tekrar
edecektir.
14154 (6)- Ebu Musa el-Eş'ari
der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gidip ondan binek istedik.
Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Vallahi size binek vermem'' dedi. Bir
müddet sonra bize hörgüçleri beyazlaşmış üç dişi deve gönderdi. Birbirimize:
"Resulullah bize binek veremeyeceğine dair yemin etti" deyip yanına
giderek: "Bize binek vermeyeceğine dair yemin etmiştin" dedik. Bunun
üzerine Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Size binek hayvanlarını veren ben
değilimı bunları size Allah verdi. Yaptığım bir yeminden daha hayırlı olan bir
şey görürsem, muhakkak yeminimi bırakıp o şeyi yaparım'' buyurdu.
[Sahih]
14155 (7)- Aynı manada
hadis başka bir kanalla, Zehdem el-Cermi: "Ebu Musa'nın yanındayken bize
yemek ikram etti..." şeklinde rivayet edilmiştir.
[Sahih]
14156 (8)- Başka bir
kanalla bu hadisin aynısı nakledilmiştir.
[Sahih]
14157 (9)- Bu hadis
başka bir kanalla, Zehdem el-Cermi der ki: "Ebu Musa'nın yanındayken, yemek getirilmesini söyledi ... " şeklinde
nakledilmiştir.
[Sahih]
14158 (10)- Ebu Musa der
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den binek istemek için
gittiğimizde: "Vallahi size binek veremem'' dedi. Geri döndüğümüzde,
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize hörgüçleri beyazlaşmış üç dişi
deve gönderdi. Ben: "Resulullah bize binek veremeyeceğine dair yemin etti,
sonra binek verdi" dedim ve Nebi'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanına
giderek: "Ey Allah'ın Resulü! Bize binek vermeyeceğine dair yemin
etmiştin, ama bize binek verdin" dedik. Bunun üzerine Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Size binek hayvanlarım veren ben değilimı
bunları size Allah verdi. Vallahi, yaptığım bir yeminden daha hayırlı olan bir
şey görürse mı muhakkak yeminimi bırakıp o şeyi yaparım'' buyurdu. Ebu
Abdirrahman der ki: Babam, ravilerden Ebu's-Selil'in, Durayb b. Nukayr olduğunu
söyledi.
6. Enes b. Malik
14159 (1) Enes'in bildirdiğine göre Ebu Musa, Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in meşgulolduğu bir sırada ondan binek istedi, ama Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Vallahi sana binek veremem'' dedi. Ebu
Musa geri dönünce ise onu çağırıp bir binek verdi. Ebu Musa: "Ey Allah'ın
Resulü! Bana binek vermeyeceğine dair yemin etmiştin" deyince, Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ben (şimdi de) sana binek vereceğime dair
yemin ediyorum'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric:
Diyau'l-Makdisi, Muhtare'de (1988) rivayet etti. Heysemi (6938) der ki:
"Hadisi Ahmed ve Bezzar rivayet etmiş olup Ahmed'in ravileri, Sahih'in
ravileridir."
14160 (2)- Enes'in
bildirdiğine göre Ebu Musa, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
meşgulolduğu bir sırada ondan binek istedi, ama Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Vallahi size binek vermem'' dedi. Ebu Musa geri dönünce ise onu
çağırıp bir binek verdi. Ebu Musa: "Ey Allah'ın Resulü! Bize binek
vermeyeceğine dair yemin etmiştin" deyince, Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): ''Ben (şimdi de) size binek vereceğime dair yemin ediyorum''
buyurdu ve onlara binek verdi.
[Sahih]
14161 (3)- Enes'in
bildirdiğine göre Ebu Musa der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den
binek istedik, ama vermeyeceğine dair yemin etti. Sonra bize binek verince:
"Ey Allah'ın Resulü! Bize binek vermeyeceğine dair yemin etmiştin"
deyince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ben (şimdi de) size binek
vereceğime dair yemin ediyorum'' buyurdu.
[Sahih]
14162 (4)- Enes'in
bildirdiğine göre Ebu Musa el-Eş'ari, "Hz. Nebi'den (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) meşgulolduğu bir sırada binek istedik, ama Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): "Vallahi sana binek vermem'' dedi. Ebu Musa geri dönünce ise
onu çağırdı. Ebu Musa: "Ey Allah'ın Resulü! Bana binek vermeyeceğine dair
yemin etmiştin" deyince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ben
(şimdi de) sana binek vereceğime dair yemin ediyorum'' buyurdu.
[Sahih]
14163 (5)- Enes'in
bildirdiğine göre Ebu Musa der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den
binek istediğimizde, vermeyeceğine dair yemin etti, sonra verdi. Ben: "Ey
Allah'ın Resulü! Bana binek vermeyeceğine dair yemin ettin ama verdin"
deyince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ben (şimdi de) size binek
vereceğime dair Allah adına yemin ediyorum'' buyurdu.
[Sahih]
7. Abdurrahman b.
Semure
14164 (1) Abdurrahman b. Semure der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) bana şöyle buyurdu: ''Ey Abdurrahman b. Semure! Yemin ettiğin zamanı
başka bir şeyin daha hayırlı olduğunu görürsen, hayırlı olanı yap ve yemininin
kefaretini öde. ''
[Sahih]
14165 (2)- Abdurrahman
b. Semure der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana şöyle buyurdu:
''Ey Abdurrahman! Emirliği (valiliği) isteme. Çünkü eğer sen istedin diye
emirlik sana verilecek olursa, sen o işinle başbaşa bırakılırsın. Şayet o
emirliği istemeksizin sana verilecek olursa, o göreve karşı sana yardım olunur.
Yemin ettiğin zaman, başka bir şeyin daha hayırlı olduğunu görürsen, hayırlı
olanı yap ve yemininin kefaretini öde. ''
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari
11/517 (6622), Müslim (4742, 4294,4743), Ebu Davud (2929,3277-8) ve Tirmizi
(1529) rivayet ettiler.
27125 (l)'de tekrar
edecektir.
14166 (3)- Abdurrahman
b. Semure el-Kureşi der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana şöyle
buyurdu: "Ey Abdurrahman! Emirliği isteme. Çünkü eğer sen istedin diye emirlik
sana verilecek olursa, sen o işinle başbaşa bırakılırsın. Şayet o emirliği
istemeksizin sana verilecek olursa, o göreve karşı sana yardım olunur. Yemin
ettiğin zaman, başka bir şeyin daha hayırlı olduğunu görürsen, hayırlı olanı
yap ve yemininin kefaretini öde. ''
[Sahih]
14167 (4)-Z Aynı hadis,
başka bir kanalla Abdurrahman b. Semure'den rivayet edilmiştir.
[Sahih]
14168 (5)- Abdurrahman
b. Semure el-Kureşi der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: ''Emirliği isteme. Çünkü sen istemeden emirlik sana verilecek olursa,
o göreve karşı sana yardım olunur. Eğer sen istedin diye emirlik sana verilecek
olursa, sen o işinle başbaşa bırakılırsın. Yemin ettiğin zamanı başka bir şeyin
daha hayırlı olduğunu görürsen, hayırlı olanı yap ve yemininin kefaretini öde.
''
[Sahih]
14169 (6)- Abdurrahman
b. Semure'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona
şöyle buyurdu: ''Ey Abdurrahman! Emirliği isteme. Çünkü eğer sen istedin diye
emirlik sana verilecek olursa, sen o işinle başbaşa bırakılırsın. Şayet o
emirliği istemeksizin sana verilecek olursa, o göreve karşı sana yardım olunur.
Yemin ettiğin zamanı başka bir şeyin daha hayırlı olduğunu görürsen, yemininin
kefaretini öde ve hayırlı olan işi yap. ''
[Sahih]
14170 (7)- Abdurrahman
b. Semure der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana şöyle buyurdu:
''Ey Abdurrahman! Emirliği isteme. Çünkü eğer sen istedin diye emirlik sana
verilecek olursa, sen o iş in le başbaşa bırakılırsın. Şayet o emirliği
istemeksizin sana verilecek olursa, o göreve karşı sana yardım olunur. Yemin
ettiğin zaman, başka bir şeyin daha hayırlı olduğunu görürsen, yemininin
kefaretini öde ve hayırlı olan işi yap. '' Affan ve Esved, rivayetlerinde:
''Yemininin kefaretini öde, sonra daha hayırlı olan işi yap" geçerken
Ebu'lEşheb, Hasan'ın da bu hadiste önce kefareti zikrettiğini söyledi.
[Sahih]
14171 (8)- Hasan:
Kabil'deyken Abdurrahman b. Semure: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
bana: "Ey Abdurrahman! Emirliği isteme ... '' deyip aynı rivayette
bulundu.
[Sahih]
8. Ebu'l-Ahvas'ın
Babası
14172- Ebu'l-Ahvas'ın bildirdiğine göre babası anlatıyor:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanına gittiğimde bakışlarını bana
çevirip (kılığımın dağınık olduğunu görünce): "Sen deve veya koyun sahibi
misin?'' deyince ben: "Allah hepsinden bana çokça ve güzelinden
verdi" cevabını verdim. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
''Onlar kulakları ve gözleri sağlam olarak doğurduğu zaman sen de bunlardan
bazısının kulağını kesip: ''Bu kulaksızdır -sonra Süfyan, anlamadığım bir söz
söyledi. Bu, bahire'dir'' demiyor musun? Şunu bil ki Allah'ın bileği daha güçlü
ve onun usturası daha keskindir. Eğer Allah isteseydi, bu hayvanları sana kulaksız
da verebilirdi'' buyurdu. Ben: "Neye davet ediyorsun?" diye sorunca,
Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Allah'a ve akrabalık bağlarını
koparmamaya'' cevabını verdi. Ben: "Amcam oğullarından biri bana gelince,
ona bir şey vermeyeceğime dair yemin ediyorum, sonra veriyorum" deyince,
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Yemininin kefaretini öde ve daha
hayırlı olan şeyi yap. Sence, iki kölen olsa, bunlardan biri sana itaat ediyor
ve isyan etmiyorsa, yalanlamıyorsa, diğeri ise ihanet edip yalanlıyorsa,
hangisini daha çok seversin?'' buyurdu. Ben: "İhanet etmeyen ve
yalanlamayan ve bana doğru söyleyeni daha çok severim" deyince, Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Siz de Rabbiniz katında aynısınız'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Taberani
(19/283) ve Humeydı (390/883) rivayet ettiler.
Heysemi (10/232)
Taberani ve Ahmed'in bu hadisi değişik senetlerle rivayet ettiğini senetlerden
birincisinin (bu rivayetin) ravilerinin güvenilir olduğunu söyledi.