|
MÜSNED-İ HANBEL |
KÖLE AZADI |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
5- Azatlılara iyilikte
Bulunmak, Onlara Güzel ve Yumuşak Davranmak
1. Ebu Bekr
13840 (1) Ebu Bekr es-Sıddik der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu: ''Cimri kişi, fesatçı kişi, hain kişi ve kölelerine kötü
davranan kişi Cennete girmeyecektir. Cennetin kapısını ilk olarak çalacak
kişiler Allah'ın ve efendilerinin haklarını güzel bir şekilde ifa eden
kölelerdir.''
[Zayıf]
Diğer tahric: Tayalisı
(7-8) ve Ebu Ya'la (93) rivayet ettiler.
13841 (2)- Ebu Bekr
es-Sıddik'in bildirdiğine göre Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Kölelerine karşı kötü davranan kişi, Cennete girmeyecektir'' buyurmuştur.
[Zayıf]
13842 (3)- Ebu Bekr
es-Sıddik der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Kölelerine karşı
kötü davranan kişi Cennete girmeyecektir'' buyurdu. Adamın biri: "Ey
Allah'ın Resulü! Siz bize bu ümmetin köle ve yetimi en çok olan ümmet olduğunu
haber vermiştiniz" deyince, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Evet öyledir, onlara çocuklarınız gibi değer verin ve yediklerinizden
yedirin'' buyurdu. Oradakiler: "Bunlar bize dünyada ne gibi faydalar
sağlar?" diye sorunca, Resulullah '(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Savaş
için beslediğin bir at üzerinde Allah yolunda cihad edersin. Köle ise senin
işlerini görür. Namaz kıldığı zaman o senin kardeşindir, namaz kıldığı zaman o
senin kardeşindir'' karşılığını verdi.
[Zayıf]
2. İbn Ömer
13843 (1) Abdullah b. Ömer b. el-Hattab bildiriyor: .. Adamın biri
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gelıp: Ey Allah’ın Resulü! Benım bir
hizmetçim vardır. O kötü davranıp zulmetmektedir. Ona vurabilir miyim?"
diye sorunca: ''Her gün yetmiş defa affedersin'' buyurdu.
[sahih]
Diğer tahric: Ebu Davud
(4/506, 507), Tirmizi (3/130) rivayet ettiler.
13844 (2)- İbn Ömer der
ki: Adamın biri ResululIah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
gelip: "Ey AlIah'ın
Resulü! Köle kaç defa affedilir?" diye sorunca, Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) sustu ve bir cevap vermedi. Adam tekrar sorunca, Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) yine sustu. Adam bir daha sorunca, Allah Resulü
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Her gün yetmiş defa affedilir'' buyurdu.
[Sahih]
13845 (1)- Abdurrahman
b. Yezid, babasından bildiriyor: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem), Veda Haccında şöyle buyurdu: ''Köleleriniz! Köleleriniz! Köleleriniz!
Onlara yediklerinizden yedirin ve giydiklerinizden giydirin. Bir suçla
geldikleri zaman onları bağışlamak istemezseniz onları satın ve Allah'ın
kullarına işkence etmeyin. ''
[Hasen]
Diğer tahric:
Abdurrezzak (17935) ve Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de (22/636) rivayet
ettiler.
Heysemi (4/236):
"Hadisi Ahmed ve Taberani rivayet etmiş olup ravilerden Asım b. Ubeydillah
zayıftır" dedi.
4. Sahabeden Biri
13846 (1) Allah Resulü'nün (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabından
bir kişinin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Kardeşlerinize (kölelerinize) iyi davranın. Gücünüzü aşan işlerde onlardan
yardım alın. Onların güçlerini aşan işlerde de siz onlara yardım edin''
buyurdu. Haccac rivayetinde: "Sellam b. Amr'ın ve kavminden bir kişinin
... " ibaresi geçmiştir.
[Hasen]
13847 (2)- Allah Resulü'nün
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabından bir kişinin bildirdiğine göre
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Kardeşlerinize (kölelerinize) iyi
davranın. Gücünüzü aşan işlerde onlardan yardım alın. Onların güçlerini aşan
işlerde de siz onlara yardım edin'' buyurdu.
[Hasen]
Diğer tahric: Buhari,
el-Edebu'l-müfred'de (190) ve Ebu Ya'la. (920) rivayet ettiler.
22495 (2)'de tekrar
edecektir.
5. Ebu Zer
13848 (1) Ebu Zer bildiriyor: Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) şöyle buyurdu: ''Size itaat eden hizmetçilerinize (köleferinize)
yediklerinizden yedirin ve giydiklerinizden giydirin. Size itaat etmeyeni satın
ve Allah'ın kullarına işkence etmeyin. ''
[Sahih]
Diğer tahric: Ebu Davud
(5161) rivayet etti.
13849 (2)- Ebu Zer bildiriyor:
Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Size itaat eden
hizmetçilerinize (kölelerinize) yediklerinizden yedirin ve giydiklerinizden
giydirin. Size itaat etmeyeni satın ve Allah'ın kullarına işkence etmeyin. ''
[Sahih]
13850 (3)- Ebu Zer
bildiriyor: Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''
(Köleleriniz) Allah'ın kendilerini imtihan için sizin ellerinizin altına
(mülkiyetinize) koyduğu kardeşlerinizdir. Kimin kardeşi kendi elleri altında
ise, ona yediğinden yedirsin ve giydiğinden giydirsin. Ona gücünü aşan bir iş
yüklemesin. Eğer ona gücünü aşan bir iş yüklerse kendisine yardımda bulunsun.''
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari, iman
1/84 (30), Müslim, iman 3/1283 (1661), Ebu Davud, edeb 4/340 (5158), Tirmizi,
birr 4/334 81945, "hasen sahih") ve İbn Mace 2/216 (3690) rivayet
ettiler.
13851 (4)- Vasil
el-Ahdeb bildiriyor: Ma'rur b. Suveyd: "Ebu Zer'i üzerinde yeni bir giysi
ile gördüm" dedi. -Haccac rivayetinde: "Onu Rebeze'de gördüm.
Kölesinin de üzerinde yeni bir giysi vardı" ibaresi geçmiştir. Bir
defasında Haccac şöyle rivayet etti:- Bu durumu kendisine sorduğumda,
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında bir kişiye sövdüğünü, onu
annesiyle ayıpladığını, bu kişinin Allah Resulü'ne (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) gidip durumu anlattığını ve Nebi'in de (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurduğunu söyledi: ''Sen kendisinde Cahiliye kalıntıları bulunan bir
adamsın. Onlar sizin kardeşleriniz ve hizmetçilerinizdir. Allah onları
elleriniz altına vermiştir. Kimin kardeşi kendi elleri altında ise, ona
yediğinden yedirsin ve giydiğinden giydirsin. Ona gücünü aşan bir iş
yüklemesin. Eğer ona gücünü aşan bir iş yüklerse kendisine yardımda bulunsun.
''
[Sahih]
13852 (5)- Vasıl
el-Ahdeb bildiriyor: Ma'rur b. Suveyd: "Rebeze'de Ebu Zer'i üzerinde yeni
bir giysi ile gördüm. Kölesinin de üzerinde yeni bir giysi vardı..." dedi
ve mana olarak bir önceki hadisin aynısını aktardı.
[Sahih]
6. Ebu Umame
13853 (1) Ebu Umame bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) yanında iki köle ile birlikte Hayber'den geldi. Kölelerden birini Ali
b. Ebi Talib'e hibe etti ve kendisine: ''Ona vurma. Çünkü namaz ehline vurmayı
yasakladım. Onun da namaz kıldığını gördüm'' buyurdu. Affan hadisinde şöyle
geçer: "Ebu Galib'in, Ebu Umame'den bildirdiğine göre Allah Resulü
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanında iki köle ile birlikte Hayber'den
gelmişti. Hz. Ali: "Ey Allah'ın Resulü! Bize bir hizmetçi verebilir
misin?" deyince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''(İkisinden)
dilediğini al'' buyurdu. Ali: "(Ey Allah'ın Resulü!) Sen bana seç"
karşılığını verince, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Sen şunu al
ve ona vurma. Çünkü Hayber'den dönüşümüzde onun namaz kıldığını gördüm ve namaz
ehline vurmayı yasakladım'' buyurdu. Diğer köleyi de Ebu Zer'e verip: ''Ona iyi
davran'' buyurdu. Ebu Zer ibe onu azat etti. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) bir ara Ebu Zer'e: ''Köle ne durumdadır?" diye sorunca, Ebu Zer:
"Ey Allah'ın Resulü! Siz ona iyi davranmamı emrettiniz. Ben de onu azat
ettim" karşılığını verdi.
[Hasen]
Diğer tahric: Taberani,
M. el-Kebir 8/330 (8057) ve Beyhaki (9/127) rivayet ettiler.
Heysemi (4/237) der ki: "Hadisin
medan Ebu Galib'e aittir o da güvenilir bir kişidir."
13854 (2)- Ebu Umame
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanında iki köle ile
birlikte Hayber'den geldi. Ali: "Ey Allah'ın Resulü! Bize bir hizmetçi
verebilir misin?" deyince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''(İkisinden) dilediğini al'' buyurdu. Ali: "(Ey Allah'ın Resulü!) Benim
için sen seç" karşılığını verince, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Sen şunu al ve ona vurma. Çünkü Hayber'den dönüşümüzde onun namaz
kıldığını gördüm ve namaz ehline vurmayı yasakladım'' buyurdu. Diğer köleyi de
Ebu Zer'e verip: ''Ona iyi davran'' buyurdu. Ebu Zer de onu azat etti.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir ara Ebu Zer'e: ''Ey Ebu Zer! Sana
verdiğim köle ne durumdadır?" diye sorunca, Ebu Zer: "Ey Allah'ın
Resulü! Siz ona iyi davranmamı emrettiniz. Ben de onu azat ettim"
karşılığını verdi.
[Hasen]
7. Ebu Hureyre
13855 (1) Ebu Hureyre bildiriyor: Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Kölenin yemesi ve giyinmesi sahibine aittir. Ona gücünün yetmediği işler
yüklenmez'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari,
el-Edebu'l-müfred'de (192-3) ve Müslim (4329) rivayet ettiler.
13856 (2)- Ebu Hureyre
bildiriyor: Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Kölenin yemesi ve
giyinmesi sahibine aittir. Ona gücünün yetmediği işler yüklemeyiniz'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Şafii,
el-Umm 5/90 (2/66) ve Malik, Muvatta (980) rivayet ettiler.
13857 (3)- Ebu Hureyre
bildiriyor: Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Kölenin yemesi ve
giyinmesi sahibine aittir. Ona gücünün yetmediği işler yüklenmez'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(2/21) rivayet etti.