|
MÜSNED-İ HANBEL |
İLİM |
DEVAM: 18- İlim'in
Ortadan Kalkması
5. İbn Abbas (r.a.)
778 Kabus, babasından bildirir: İbn Abbas: "Mu'min'in
çekeceği en son acı, ölümdür" dedi. İbn Abbas: "O gün gök, erimiş
maden gibi olur"[Mearic 8] ayetini açıklarken: "Zeytinyağı tortusu
gibi olur" demiştir. " .......'' [Zumer 9] ifadesini açıklarken de: "Gece yarısı
anlamındadır" demiştir. Yine: "İlmin kaldırılması ne demektir biliyor
musunuz? Yeryüzünden alimlerin gitmesidir" demiştir. [Sahih]
21942 (1)'de tekrar
edecektir.
6. Ziyad b. Lebid
(r.a.)
779 (1) Ziyad b. Lebid der ki: Resulullah (sallallahu aleyhi ve
sellem) bir şeylerden bahsetti ve: ''İşte ilmin ortadan kaybolacağı zaman bu
zamandır'' buyurdu. Biz: "Ey Allah'ın Resulü! Bizler Kur'an'ı okurken,
çocuklarımıza okuturken, çocuklarımız da kendi çocuklarına okuturken ve
kıyamete dek bu böyle sürecekken ilim nasıl ortadan kaybolur?" diye
sorduğumuzda, Allah Resulü (sallallahu aleyhi ve sellem) bana şu karşılığı
verdi:
''Annen sensiz kalsın ey
Ziyad! Seni Medine ahalisinin fakihlerinden sayardım. Yahudi ile Hıristiyanlar,
Tevrat ile İncili okumuyorlar mı? Bu okumaların onlara bir faydası oluyor mu?''
[Sahih]
780 (2) İbn Lebid el- Ensari der ki: Resulullah (sallallahu aleyhi
ve sellem): ''İşte ilmin ortadan kaybolacağı'' veya; ''Kesileceği zaman bu
zamandır'' buyurdu. Ben: "Bizler Kur'an'ı çocuklarımıza öğretirken, onlar
da kendi çocuklarına öğretecekken bu nasıl olur?" diye sorduğumda, Allah
Resulü (sallallahu aleyhi ve sellem);
''Annen sensiz kalsın ey
İbn Lebid! Seni Medine ahalisinin en akıllılarından bilirdim. Yahudi ile
Hıristiyanların da ellerinde Allah'ın Kitab'ı bulunmuyor mu?'' buyurdu.
Şu'be'nin rivayetine
göre Hz. Peygamber (sallallahu aleyhi ve sellem): ''Yahudi ile Hıristiyanlar''
veya: ''Ehl-i kitab'dan olanlar Tevrat ile İncili okumuyorlar mı? Bu okumaların
onlara bir faydası oluyor mu?'' karşılığını vermiştir. [Sahih]
Diğer tahric: Hakim
(1/100)
781 Avf b. Malik anlatıyor: Bir gün Resulullah (sallallahu
aleyhi ve sellem)'in yanında otururken bir ara gökyüzüne baktı ve:
''İlmin kaldırılma
zamanı bu zamandır'' buyurdu. Ensar'dan Ziyad b. Lebid adında biri: "Ey
Allah'ın Resulü! Elimizde Allah'ın Kitab'ı varken ve onu çocuklarımız ile
kadınlarımıza öğretmişken bu nasıl olur?" diye sorunca, Allah Resulü
(sallallahu aleyhi ve sellem) :
"Seni Medine
ahalisinin fakihlerinden sayardım'' karşılığını verdi. Sonra Allah'ın
kendilerine gönderdiği kitaplar ellerinde olmasına rağmen Yahudiler ile
Hıristiyanların nasıl saptıklarını anlattı.
Velid b. Abdirrahman
el-Curaşi der ki: Daha sonra Cubeyr b. Nufeyr namazgahta Şeddad b. Evs ile
karşılaştığında Avf b. Malik'ten bu hadisi nakletti. Şeddad: "Avf doğru
söylemiş "dedi ve bana: "İlmin kaldırılmasının ne olduğunu biliyor
musun?" diye sordu. Ben:
"Onu taşıyanların
(alimlerin) gitmesidir" karşılığını verdim. Velid: "Peki, ilk
kaldırılacak ilmin ne olduğunu biliyor musun?" diye sordu. Ben:
"Bilmiyorum"
karşılığını verdiğimde, Velid: "Haşyettir! Öyleki huşu sahibi olan tek bir
adam dahi bulamazsın" dedi. [Sahih]
Diğer tahric: Buhari,
Halk efa!i'l-ibad'da (339)
8. Ebu Umame el-BahiIi
(r.a.)
782 Ebu Umame el-Bahili anlatıyor: Veda haccı sırasında bir gün
Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) boz devesinin terkine Fadl b. Abbas'ı
bindirmişti. Bir ara durup:
''Ey insanlar! İlmi
kaldırılıp yok olmadan önce iyice öğrenin!// buyurdu. O sıralar da Allah:
"Ey inananlar! Size açıklanınca hoşunuza gitmeyecek şeyleri sormayın.
Kur'an indirilirken onları sorarsanız size açıklanır (ama üzülürsünüz). Allah
sorduğunuz şeyleri affetmiştir. Allah Bağışlayan'dır, Halim'dir"[Maide
101] ayetini indirmişti. Bundan dolayı ona gereğinden fazla soru sormayı
istemiyorduk. Bu sözü demesi üzerine de soru sormaktan çekindik. Bunun üzerine
bir bedevinin yanına geldik ve rüşvet olarak bir rida verdik. Ama adam bu
ridayı sarık yapıp başına sardı. Ucunun da sağ kaşının üzerine geldiğini
gördüm.
Bedeviye bu ridayı
verdikten sonra ona: "Peygamberimiz (s.a.v.)'e bu konuyu sor" dedik.
Bedevi: "Ey Allah'ın Resulü! Mushaflar elimizdeyken, biz onu öğrenmiş,
kadınlarımıza, çocuklarımıza ve hizmetçilerimize de öğretmişken nasıl olur da
ilim yok olur?" diye sorunca, Resulullah (s.a.v.) öfkeden yüzü kızarmış
bir şekilde başını göğe doğru kaldırdı ve:
'Annen sensiz kalsın
emi! Mushaflar (Tevrat ve İncil) Yahudilerin ve Hıristiyanların da elinde değil
mi? Oysa şimdi peygamberlerinin getirdiklerinden tek bir harfe bile tutunmuş
değiller'' karşılığını verdi ve üç defa: ''Bilin ki ilmin yok olması onu
taşıyanların (alimlerin) yok olmasıyla gerçekleşir'' buyurdu. [Hasen]
Diğer tahric: Taberani
8/25 (7867)
Heysemi (1/199) hadisin
zayıf olduğunu söylemiştir.