musannef Abdurrezzak |
Diyetler |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Yan Yatmış Duvarın ve
Yolun Verdiği Zarar
18395- (Kadı) Şureyh,
yan yatmış olan duvarın verdiği zararla ilgili olarak: "Eğer duvarın sahibi
bundan dolayı uyarılmışsa (duvarın çöküp zarar vermesi halinde sorumlu
tutulur" demiştir.
Tahric: Veki' (2/260),
"Piryabi-Şureyh" kanalıyla başka bir lafızla rivayet etti.
18396- ibrah'im de
Şureyh gibi şöyle demiştir: Ev sahibi evi satarsa, yan yatan duvar konusunda
uyarılmayan müşterinin bundan dolayı gelecek zararı ödeme sorumluluğu yoktur.
Duvarın yatık olduğu konusunda uyarılan müşterinin, evi satan kişiye:
"Artık bu duvardan gelecek zararda senin sorumluluğun yoktur" deme
yetkisi de yoktur. Çünkü ev sahibinin duvar konusunda ona yaptığı uyarı genel
olarak tüm Müslümanlara yapılmış bir uyarıdır. Yatık duvar konusunda uyarısını
yapan satıcının da artık bir sorumluluğu kalmamıştır. Zira sattığı şeyartık
başkasının malı olmuştur."
18397- Katade, yan
yatmış olan duvar konusunda duvarın sahibinin uyarılması ve duvarın birinin
üzerine yıkılıp onu öldürmesiyle ilgili olarak: "Duvarın sahibi sorumlu
tutulur" demiştir.
18398- Ata b. es-saib
der ki: "(Kadı) Şureyh, çarşıdaki dükkanıarın damından uzanan boruların ve
gölgeliklerin verdiği zararı, bu duvar onların olmasa da, oranın sakinlerine
ödetti. Aynı şekilde olan direğin verdiği zararı da ödetti."
18398- Şa'bi der ki:
"Hz. Ali, su oluklarının ve gölgeliklerin Müslümanların yoluna uzanmasını
yasaklardı."
18400- Hz. Ali:
"Kuyu kazan veya (yola) bir direk uzatır ve bu birine zarar verirse, bunu
yapan zararı öder" demiştir .
18401- Şa'bi:
"Şureyh'in (evinin damındaki) suyun akmasını sağlayan oluk, evine
(avlusuna) akardı" demiştir.
18402- Cabir der ki:
Şa'bi, çamaşır yıkayıcısının suyu yola akıtması ve çarşı halkı veya başkasının
bu suya basıp ayağının kayması durumunda, zararı çamaşır yıkayıcısına ödetirdi.
Tahric: el-Muhalla'da
(2/220) geçtiği üzere Veki' b. el-Cerrah, "Sevri-Şa'bi:" kanalıyla
başka bir lafızla rivayet etti.
18403- Sevri:
"ibrahim(-i Nehai), (evin sahibini) evden (yola doğru) uzanan direğin
verdiği zarardan sorumlu tutardı" demiştir.
18404- ibrahim(-i Nehai)
der ki: Amr b. el-Haris bir kuyu kazdı ve yoldan geçen bir katır bu kuyuya
düştü. Amr'ı, Şureyh'e dava ettiklerinde, Amr: "Ey Ebu Umeyye! Kuyunun
sorumluluğu var mı?" diye sordu. (Kadı) Şureyh: "Hayır, ancak Amr b.
el-Haris'in sorumluluğu vardır" dedi.
Tahric: Beyhaki (8/111),
Abdullah b. el-Velid kanalıyla Sevri'den UAmr'ı bundan sorumlu tuttu. çünkü
kuyu hakkı olmayan yolda kazılmışhu ziyadesiyle rivayet etti.
18405- Eş'as bildiriyor:
iki kişi evlerinin bir yerine suyun akması için ark kazdılar. Yanında bir katır
bulunan bir kişi oradan geçerken, katırın ön ayağı arka düşüp kırıldı. iki evin
sahipleri geldiler ve katırın sahibini olanlara şahit tuttuktan sonra (Kadı)
Şureyh'e gidip şikayette bulundu. Şureyh ev sahiplerini çağırınca, bunlardan
biri: "Ey Şureyh! Ben miskin biriyim ve bunlar da (su ihtiyacı için
kullanılan) iki gözdür" dedi. Diğeri: "Kuyunun verdiği zarardan
sahibinin sorumlu tutulacağını bilmiyordum" dedi. Şureyh:
"Bilakis; onu kendi
mülkünün dışında kazmışsın" dedi. Ev sahipleri evin bir kenarına çekilip
katırın sahibine katırın bedelini ödediler. Bu iki adamdan birinin adı Haris b.
Nevfel, diğerinin adı ise Haris b. Dırar'dır.
18406- Sevri der ki:
"Ayakkabını veya terliğini mescide koyarsan ve bir kişi ona takılıp
düşerek ölürse, (ayakkabı veya terliğin sahibi) sorumlu tutulur. Çünkü mescid
yol konumundadır."
18407- Hasan(-ı
Basri)'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Kim, bir şeyi
olması gereken yerden dışarı çıkam ve bu şey bir insana zarar verirse, o kişi
sorumludur" buyurdu.
18408- Şa'bi'nin
bildirdiğine göre (Kadı) Şureyh te aynı şekilde hüküm vermiştir.
18409- ibrahım(-i Nehai)
der ki: "Kim, binasının dışında kazarsa veya tarlası dışında bina yaparsa,
verdiği zarardan sorumlu tutulur."
18410- Zühri, bir
topluluğun, kırsalda kuyu kazması, başka bir topluluğun oradan geçerken
içlerinden birinin kuyuya düşmesiyle ilgili olarak şöyle dedi: "Kuyu
sahiplerinin sorumluluğu olmadığı görüşündeyiz." Zühri, bunu Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) maden ve kuyuyla ilgili hükmüyle kıyas yaptı.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: