musannef

Abdurrezzak

Vasiyetler

 

ANA SAYFA      Kur’an      Hadis      Sözlük      Biyografi

 

Kişi, Malının Ne Kadarını Vasiyet Edebilir?

 

16357- Amir b. Sa'd b. Ebi Vakkas, babasından bildirir: Veda haccında Resülullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikteydim, Yakalandığım ve ölmeye yaklaştığım hastalığımda Resülullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ziyaretime geldi. "Ya Resulallah! Malım çok, ama mirasçı olarak sadece bir tane kızım var. Malımın üçteikisini vasiyet edeyim mi?" diye sordum. "Hayır!" karşılığını verdi. "Yarısını edeyim?" dediğimde yine: "Hayır!" karşılığını verdi. "Üçte birini edeyim mi?" dediğimde de şöyle buyurdu: "Üçte biri de fazla! Ey Sa'd! Mirasçılarını zengin yapman, onları insanlara el açan yoksul bir şekilde bırakmandan daha hayırlıdır. Ey Sa'd! Yüce Allah'm rızasını umarak yapacağın her infakla derecen ve değerin artar. Belki (Medine'ye dönmeyip) burada kalırsan bazı topluluklar senden faydalanırken bazılan da senden zarar görür. Allahım! Ashabımın hicretini tamamına erdir ve onları gerisin geriye döndürme!" Fakat zavallı Sa'd b. Havle, Mekke'de vefat ettiği için Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona çok üzüldü.

 

Tahric: Buhari (5/87,7/155,8/187); Müslim (2/40) ve Ahmed, MÜsned (1/176) rivayet ettiler.

 

 

 

16358- Amir b. Said bildiriyor: Sa'd (Veda haccına geldiğinde) Mekke'de hastalandı ve kendisinden hicret ettiği bir yerde ölmekten yana endişeye düştü. Hastalığı sırasında Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onu ziyaretine gelince:

"Ya Resulallah! Malımın tümünü vasiyet edeyim mi?" diye sordu. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Hayır!" karşılığını verdi. Sa'd: "Yarısını edeyim mi?" diye sorunca, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yine: "Hayır!" karşılığını verdi. Sa'd: "Üçtebirini edeyim mi?" diye sorunca da Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Üçtebir olur, ancak o da çoktur. Mirasçılarını zengin yapman, onları insanlara el açan yoksul bir şekilde bırakmandan daha hayırlıdır. Yaptığın her bir harcaman. hatta karının ağzına koyduğun lokma bile senin için sadaka sayılır. ''

 

Tahric: Buhari (5/233), Ebu Nuaym kanalıyla Sevri'den ve Müslim (1628), "Süfyan-Sa'd" kanalıyla rivayet ettiler.

 

 

 

16359- Ebu Bekr b. Hafs der ki: Sa'd b. Ebi vakkas, veda haccı sırasında Mekke' de hastalandI. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) haccını yaptıktan sonra Sa'd'ın yanına ziyarete geldi. Sa'd: "Ya Resulallah! Beni Mekke'de mi bırakacaksın?" deyince, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir gün daha bekledi. Diğer günün sabahında yine yanına gelip selam verdi. Sa'd: "Ya Resulallah! Ben Mekke'de mi öleceğim?" diye sorunca, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem):

"Yüce Allah senin elinle bazı topluluklara fayda, bazdarma da zarar verene kadar Mekke'de ölmemeni diliyorum" buyurdu. Sa'd: "Ya Resulallah! Erkek olsun kız olsun varisim bulunmuyor. Malım da çok. Malımın üçteikisini Muhacir kardeşlerime vasiyet edebilir miyim?" diye sorunca, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Hayır!" karşılığını verdi. Sa'd: "Yarısını edeyim mi?" diye sorunca, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yine: "Hayırı" karşılığını verdi. Sa'd:

"Üçtebirini edeyim mi?" diye sorunca Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Üçtebiri olur, ama o da çoktur" buyurdu.

 

 

 

16360- Ata (b. Ebi Rebah) bildiriyor: Sa'd b. Ebi vakkas: "Ya Resulallah!

Malım var, varis olacak kız veya erkek evladım da yok. Malımın üçteikisini vasiyet edeyim mi?" diye sorunca, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bu kadarı çok olur" buyurdu. Sa'd: "Yarısını edeyim mi?" diye sorunca, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yine: "Bu da çok olur" buyurdu. Sa'd: "Üçteikisini edeyim mi?" diye sorunca, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) herhangi bir karşılık vermedi. Vasiyet konusunda uygulanan sünnet de bu (üçtebir) oldu.

 

 

 

16361- Hz. Ali der ki: "Malımın beştebirini vasiyet etmem benim için dörttebirini vasiyet etmemden daha iyidir. Dörttebirini vasiyet etmem de üçtebirini vasiyet etmemden daha iyidir. Malının üçtebirini vasiyet eden kişi de bu konuda üzerine düşeni tamamıyla yapmış olur. ''

 

Tahric: Beyhakİ (6/270), Züheyr kanalıyla Ebu İshak'tan daha kısa bir metinle rivayet etti.

 

 

 

16362- ibrahim(-i Nehai) der ki: "Malımın beştebirini vasiyet etmem benim için dörttebirini vasiyet etmemden daha iyidir. Dörttebirini vasiyet etmem de üçtebirini vasiyet etmemden daha iyidir. Malının üçtebirini vasiyet eden kişi de bu konuda üzerine düşeni tamamıyla yapmış olur."

 

 

 

16363- Katade der ki: Hz. Ebu Bekr malının beşte birini vasiyet etti. Bu konuda: "Yüce Allah'ın kendi için razı olduğu miktarı vasiyet ediyorum" dedi ve: "Bilin ki, ganimet olarak aldığınız herhangi bir şeyin beşte biri mutlaka Allah'a, Peygamber'e, onun yakınlarına, yetimlere, yoksullara ve yolculara aittir"[Enfal, 41] ayetini okudu.Hz. Ömer ise malının dörttebirini vasiyet etti.

 

Tahric: Beyhakı (6/280), Şeyban kanalıyla Katade' den rivayet etti.

 

 

 

16364- Sevri bildiriyor: işiten birinin bildirdiğine göre Hasan( -I Basri) ile Ebu Kılabe: "Hz. Ebu Bekr malının beşte birini vasiyet etti" demişlerdir.

 

 

 

16365- ibrahım(-i NehaI) der ki: "Öncekiler malın beştebirinin vasiyet edilmesini dörttebirinin vasiyet edilmesinden, dörttebirinin vasiyet edilmesini de üçtebirinin vasiyet edilmesinden daha uygun görürlerdi."

 

Tahric: Said b. Mansur (3/335), "Huşeym-İbrahim" kanalıyla rivayet etti.

 

 

 

16366- İbn Tavus, babasından (Tavus'tan) bildirir: "Kişinin varisleri azsa malının üçtebirini vasiyet etmesinde bir sakınca olmaz."

 

 

 

16367- İbn Ömer der ki: "Malın üçtebirini vasiyet etmek normaldir; ne çok, ne de azdır."

 

Tahric: Beyhaki (6/269), aynısını Hz. Ömer'den rivayet etti.

 

 

 

16368- Ma'mer naklediyor: Katade'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ey insanlar! (Cehhennem ateşine karşı) canlarınızı Rabbinizden satın alı(p kurtarı)n! Bilin ki (dünyada) insana ait olan hiçbir şey yoktur! Malında Yüce Allah'm verilmesini emrettiği haklara karşı cimri davranan nice kişiler tanıyorum ki ölüm anı geldiğinde malını şuraya buraya saçarak dağıtmaya başlıyor!" buyurmuştur.

Katade bunu zikrettikten sonra da şöyle derdi: "Yazıklar olsun sana ey Ademoğlu! Yaşarken pek cimri ve eli sıkı davranırdın. Ancak ölüm anı geldiğinde malını saçıp dağıtmaya başladın! Ey Ademoğlu! Allah'tan kork! Allah'a karşı takvalı ol! Biri yaşarken, biri de ölüm anında olmak üzere malına yönelik iki kötü davranışı bir araya getirme! Muhtaç durumda olan ve sana varis olamayan akrabalarına bak ve uygun ölçülerde onlara malından vasiyette bulun!"

 

 

 

16369- (Kadı) Şureyh der ki: "Kişinin malının üçtebirini vasiyet etmesi çoktur, ama caizdir."

 

Tahric: Darimİ (s. 414), Sevri kanalıyla ve Said b. Mansur (3/339), Huşeym kanalıyla rivayet ettiler.

 

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

 

Miras Alana Vasiyette Bulunmak; Malın Tümünü Vasiyet Etmek