musannef Abdurrezzak |
Alışveriş |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Ortaklıkta Emek Sahibi
Kişinin Şartların Dışına Çıkması Halinde Sorumluluğu; Böylesi Bir Durumda Kar
Kimindir?
15107- Eyyub bildiriyor:
İbn Sirin: "Mudarib kişi şartların dışına çıktığı zaman (mala gelebilecek
herhangi bir zarara karşı) sorumluluk yüklenir" dedi.
15108- İbn Tavus
babasından (Tavus'tan) mudarib hakkında şu sözünü bildiriyor: "Malın
sorumluluğu, şartların dışına çıkan kişiye aittir. Kar ise yapmış oldukları
şarta göre aralarında taksim edilir." Ma'mer de aynı şeyi söylemiştir.
15109- ibrahım en-Nehai
der ki: "Mudarib malın güvenliğinden ve bilinmeyen şeylerinden sorumlu
olduğu için (anlaştıkları oranda) kar kendisinindir. Sevri der ki: Asım, Şa’bi
kanalıyla bildirerek: "Mudarib malın güvenliğinden sorumlu olduğu için
(anlaştıkları oranda) kar kendisinindir" dedi.
15110- Ebü Kılabe der
ki: "Malın sorumluluğu, şartların dışına çıkan kişiye, kar ise mal
(sermaye) sahibine aittir."
15111- Ma'mer der ki:
Hammad (b. Ebi Süleyman)'ın: "Karı sadece bir kişinin alması caiz
değildir. Malın sorumluluğu ise şartların dışına çıkan kişiye aittir"
dediğini işittim. İbn Şübrüme de aynı şeyi söyledi.
15112- Amr bildiriyor: Hasan(-ı
BasrI) ve İbn Ski'n, mudarib (ortaklıkta işçilik payı olan) kişi hakkında:
"Şartların dışına çıktığı zaman (mala gelebilecek herhangi bir zarara
karşı) sorumluluk yüklenir" dediler.
15113- Hz. Ali der ki:
"Karda ortak olan kişinin (mala gelecek zararda) sorumluluğu olmaz."
15114- Ma'mer
bildiriyor: Katade ve Hasan(-ı Basri), mal sahibinin mudarib kişiye bir hayvan
satın aldığı zaman vadilerin içine inmesini yasaklaması hakkında: "Mudarib
kişi burada hayır kastederek inmektedir. Bu sebeple mala gelebilecek herhangi
bir zarara karşı sorumluluğu olmaz" dediler.
15115- Ebu Hureyre der
ki: "Mal sahibi, emek sahibi ortağına vadilerin içine girmemesini söylerse
ve ortağı vadiye inerse mala gelecek zarardan sorumlu olur."
15116- Ma'mer bildirir:
Zühri, şartların dışına çıkan mudarib hakkında:
"Önceleri, mal
sahibi için fayda sağlamak niyetinde olduğunu farkettiklerinde ona bir
sorumluluk yüklediklerini görmedim" dedi.
15117- Ma'mer
bildiriyor: Eyyub, bir kişinin malını yarıya vermesi, yarıya alan kişinin de
bunu (başkasına) dörtte bire vermesi hakkında şöyle dedi:
"Emek sahibi kişi
aldığı malı mudarabe usulüyle başka birine bu şekilde verdiği zaman kazancı
kendine olur. Ancak asıl mal sahibi ona nakit olarak mal vermişse başkasıyla
mudarebe yapması halinde mal sahibine de bundan payını verir."
15118- Ma'mer
bildiriyor: Katade, kişinin birinden mudarebe olarak bir mal alıp onunla
çalışması ve sonradan ona başka mal katıp sonrakine haber vermemesi hakkında:
"Eğer mal telef olursa mudarib sorumluluk yüklenmez. Eğer kar ederse
payların oranına göre taksim edilir" dedi.
15119- Başka bir kanalla
Hasan'dan bu hadisin aynısı rivayet edilmiştir.
15120- Abdurrezzak
bildiriyor: Sevri, bir kişinin malını yarıya vermesi, yarıya alan kişinin de
bunu dörtte bire başkasına vermesi hakkında şöyle dedi: "Sahibinin izni
olmadan onu bir başkasına veremez. Aksi takdirde sorumluluk yüklenmiş olur.
Ancak mal sahibi: ''Onu, dilediğin şekilde çalıştır'' derse ona izin vermiş
olur."
15121- Hasan(-ı BasrI) der
ki: "Emek sahibi, ortak emanetçi gibidir.
Şartlarına muhalif
davranıp mala zarar vermesi halinde bundan sorumlu tutulur."
15122- ibrahım b. Ömer
bildiriyor: Abdulkerim ve ibrahim(-i NehaI) mudarib hakkında: "Eğer
şartların dışına çıkarsa (mala gelebilecek herhangi bir zarara karşı)
sorumluluk yüklenir" dediler. ibrahım: "Karı sadece bir kişinin
alması caiz değildir" dedi. Hasan(-ı BasrI): "Eğer mala bir fayda
sağlamak niyetinde ise sorumluluk yüklenmez" dedi.
15123- Sevri der ki:
"Kişinin birine mudarebe olarak bin dirhem vermesi, mudaribin bununla bir
cariye satın alıp onu beğenmesi ve onunla ilişkiye girmesi sonunda ondan çocuğu
olması halinde cariyenin değerine bakılır. Eğer cariye bin dirhemden daha fazla
değerde ise mudarib cariyenin değeri ile sorumlu tutulur. Ancak cariyedeki
karını kaldırırız. Çünkü onunla ilişkiye girmiştir. Çocuk ise mudaribin olur.
Eğer cariye bin dirhemden fazla etmiyor ise mudarib açığı kapatır. Onda payı
olabilir şüphesi ile kamçılanmaktan muaf tutulur. Çocuk ta mal sahibinin olur.
Çünkü onda payı olmadığı halde onunla birleşmiştir. "
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: