|
musannef Abdurrezzak |
Alışveriş |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Para Bozdurmak
15541- Malik b. Evs b.
el-Hadesan der ki: Talha b. Ubeydillah'ta altın karşılığı gümüş bozdurdum.
Talha: "Muhasebecimiz Gabe'den gelene kadar bekle de sana karşılığını verelim"
dedi. Bunu duyan Ömer b. el-Hattab şöyle dedi: "Vallahi olmaz! Bozukluğunu
alana kadar ondan ayrılma. Çünkü Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Peşin olmadıktan sonra altını gümüşle. buğdayı buğdayla. arpayı arpayla
hurmayı hurmayla veresiye olarak değiştirmek faizli alışveriştir"
buyurduğunu işittim."
Tahric: Buhari (4/258);
Müslim (2/24), Malik kanalıyla ve Ebu Davud (3348) rivayet ettiler.
14542- İbn Ömer der ki:
Ömer: "Sizden biri bir arkadaşında bir şey bozdurursa bozukluğunu alana
kadar ondan ayrılmasın. Hatta evine girip çıkana kadar onu bekleyecek olsa bile
beklemesin. Bunun size faiz olmasından korkmaktayım" dedi.
Tahric: Beyhakı (5/284),
Abdullah b. Dinar kanalıyla İbn Ömer'den bundan daha uzun bir metinle rivayet
etti.
14543- Katade der ki:
Eğer kişi gümüş karşılığında dinar (altın) bozduracaksa ve bozukluğu on üç
buçuk dirhem yapıyorsa sarrafın on dört dirhem verip dinar bozduranın:
"Yarım dirhemi sana sonra veririm" demesinde bir sakınca yoktur.
Sarraf dilerse o yarım dirhemi alır. Ancak bozukluk on üç buçuk dirhem ediyorsa
sarrafın on üç dirhem verip: "Yarım dirhemi sana sonra veririm"
demesi caiz değildir.
14544- Sevri der ki:
"Eğer bir dinarı on buçuk dirhem karşılığında bozduracak isen on dirhem alıp
kalan yarım dirhem ile gümüş dışında yiyecek (tahıl) veya başka bir şeyalma.
Eğer sarraf on dirhem ve iki müd tahıl karşılığında bozdururum şartını koşarsa
bunda bir sakınca yoktur."
14545- Hişam b. Amir der
ki: Resülullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Peşin olmadıktan sonra
gümüşü altın karşılığında bozdurmak faizdir" buyurdu.
Tahric: Ahmed ve Ebu
Ya'la rivayet ettiler. Heysemı (4/115).
14546- Ebü Salih der ki:
Ebü Said el-Hudrı, İbn Abbas ile karşılaştı ve ona: "Sarf hakkında
verdiğin fetvayı gördün mü? Sen bunu Allah'ın Kitab'ında veya Resülullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) sünnetinde mi buldun?" diye sordu. Bunun
üzerine İbn Abbas: "Hayır, her ikisinde de bulmadım. Siz Resülullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabısınız ve onu benden daha iyi tanırsınız.
Fakat Usame b. Zeyd'in bana bildirdiğine göre Resülullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Faiz veresiyededir" buyurmuştur" karşılığını verdi.
Ebü Said: "Ben de Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Altın
altınla misli mislince ve gümüş gümüşle misli mislince değiştirilir''
buyurduğunu işittim" dedi.
Tahric: Buhari (4/260),
İbn Cüreyc kanalıyla Amr'dan; Müslim (1596) ve Nesai (7/281) rivayet ettiler.
14547- Ebu'l-Minhal der
ki: Bir adam hac mevsiminde ödenmek üzere altını gümüş karşılığında değiştirdi.
Ona: "Bu, helal olmayan bir alışveriştir" denilince: "Ben bunu
müslümanların çarşısında sattım (bana bunun caiz olmadığını kimse
söylemedi)" karşılığını verdi. Bunun üzerine ona bu durumu Zeyd b. Erkam
ve Bera b. Azib'e sormasını söylediler. O da onlara sorunca şöyle dediler:
"Hayır (caiz değildir), biz ikimiz tüccar iken Resulullah'a (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) sarraflığı sorduğumuzda: ''Peşin olduktan sonra bir sakınca
yoktur. ancak veresiye olmaz'' buyurdu."
Tahric: Farklı
kanallarla Müslim (2/45) ve Buhari, İbn Cüreyc kanalıyla Amr'dan rivayet
ettiler.
14548- Ziyad der ki:
"ibn Abbas ile birlikte Taif'te idim. İbn Abbas vefat etmeden yetmiş gün
önce sarraflık hakkındaki görüşünden geri döndü. ''
Tahric: Buhari (3/72,
5/86); Müslim (2/27), Ebu Nadra kanalıyla Ebu's-Sahba'dan; Nesai (7/280) ve
Beyhaki: (5/282), İbn Abbas kanalıyla Ziyad'dan rivayet ettiler.
14549- Furat el-Kazzaz
der ki: Said b. Cübeyr hasta iken ziyaretine gittik.
Abdulmelik ez-Zerrad ona:
"ibn Abbas sarraflık hakkındaki görüşünden geri döndü" dedi. Bunun
üzerine Said parmaklarıyla otuz altı rakamını işaret ederek: "Onun vefat
etmeden otuz altı gece önce bu görüşünden geri döndüğüne şahit oldum"
karşılığını verdi.
14550- Said b. Cübeyr
bildirir: İbn Ömer, Allah Resulü'ne (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Gümüş
karşılığında altın almaktayım, bunun hükmü nedir?" diye sorunca:
"Onlardan (altın veya gümüşten) birini aldığın zaman alışveriş yaptığın
kişi aranızda şüphe bırakacak hiçbir şey kalmayana kadar senden
ayrılmasın" buyurdu.
Tahric: Ahmed, ravileri
Sahih'in ravileridir; farklı kanallarla Beyhaki: (5/284); Tirmizi: (2/240); Ebu
Davud (3355); Nesai: (7/282) ve İbn Mace (2262), Simak b. Harb kanalıyla
aynısını rivayet ettiler.
14551- Amr b. Dinar der
ki: İbn Ömer'in: "Paranı bozdurduğunda hakkını vermek için bir deve
sağımlığı kadar beklemeni istese bile bekleme" dediğini işittim.
14552- ikrime
bildiriyor: İbn Abbas: "Şartlı bir şekilde gümüş satışı yapma" dedi.
14553- Sevri der ki:
Sarrafın: "Eğer beğenmediğim eksik bir şey çıkarsa onu sana iade
ederim" demesinde bir sakınca yoktur. Öylesi bir şart koşulmasa bile eksik
para sahibine iade edilir. Ancak şart sarrafın: "Eğer beğenirsem alırım,
aksi takdirde iade ederim" demesiyle olur.
14554- Ma'mer bildirir:
Katade para bozdururken kişinin: "Paranın eksik çıkması durumunda
tamamlamak sana aittir" demesinden hoşlanmazdı. ikrime de aynı şeyi
söyledi. Çünkü bu şekildeki bozdurma veresiye ile bozdurma şekline girmektedir.
14555- Ma'mer
bildiriyor: Katade: "Parada bir eksiklik varsa onu değiştirmekte bir
sakınca yoktur" dedi. Hasan da aynı şeyi söyledi.
14556- Eyyub bildiriyor:
Adamın birinden sağlam olan dinarlardan yüz dinar (altın) alacağım vardı. Adam bana
(ayarı) eksik olan dinarlardan yüz dinar ödünç verdi. Bu konuda İbn Sır'in
şöyle dedi: "Ondan alacağın dinarlar sağlam ise ödünç olarak vereceği
dinarların eksik dinarlardan olmasında bir sakınca olmaz. Ancak ona eksik olan
dinarlardan borç vermişse ödünç olarak ondan sağlam dinar alman mekruh
olurdu."
14557- Abdurrezzak der
ki: Bir adamın birinden sağlam olan dinarlardan yüz dinar alacağı vardı. Borçlu
olan adam diğerine: "Bana ödünç olarak eksik olan dinarlardan yüz dinar
ver" deyince, alacaklı olan kişi: "Ben sana sağlam olan dinarlardan
yüz dinar vereyim, sonra aradaki farkın hesabını yapar öyle alırım"
karşılığını verdi. Bu konuda Sevri: "Böyle yapmanın bir sakıncası
olmaz" dedi.
14558- Ma'mer der ki:
İbn Sırın'e, yüz miskal altını, doksan dokuz miskal altın ile bir miskal altın
değerinde gümüşle değiştirmek sorulunca bunu mekruh gördü.
14559- Mansur
bildiriyor: "ibrahim(-i Nehai), diğerinden daha değerli olan Şam dinarının
Küfe dinarı ile değiştirilmesini ve aradaki değer farkının gümüş ile telafi
edilmesini mekruh gördü."
14560- Osman b. el-Esved
bildiriyor: Mücahid, birinin diğerinden daha değerli olması halinde kişinin
gümüşü gümüşle değiştirmesi hakkında:
"Aradaki değer
farkını altın olarak alır" dedi.
14561- Abdulvahid'in bildirdiğine
göre Hakem (b. Uteybe) aradaki değer farkının gümüş olarak alınmasında bir
sakınca görmezdi.
14562- Hz. Ömer der ki:
"Altını altın ve gümüşü gümüş karşılığında, misli mislince olmak kaydıyla satın.
Birini diğerinden daha değerli kılmayın ve hazır (orada mevcut) olanı gaip
olana karşılık satmayın. Eğer kişi birinizden sadece evine girip çıkana kadar
kendisini beklemesini istese bile onu beklemesin. Çünkü sizin faize
bulaşmanızdan korkmaktayım."
Tahric: Farklı
kanallarla Beyhaki (5/279, 284) rivayet etti.
14563- Nafi’ der ki: İbn
Ömer'e, Ebu Said el-Hudrl'nin sarf hakkında Allah Resulü'nden (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) bildirerek bir şeyler söylediği haberi yetişince, ben ve İbn
Ömer yanına gittik. Ebu Said el-Hudri şöyle dedi: "Ben, Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Altını altın karşılığında misli mislince
olması kaydıyla satm. Birini diğerinden eksik tutmayın ve hazır olanı gaip
olana karşılık satmayın. Kim fazla verir veya alırsa faiz vermiş veya almış
olur'' buyurduğunu şu iki kulağımla işittim ve bu gözlerimle gördüm."
Tahric: Buhari (4/260),
Ebu Said kanalıyla "kısa bir metinle" ve Müslim (2/24) EbU Said
kanalıyla daha uzun bir metinle rivayet ettiler.
14564- Nafi' der ki: Bir
kişi İbn Ömer'e gelip: "Eba Said el-Hudrı, biri diğerinden fazla olmaması
kaydıyla altını altın ve gümüşü gümüş karşılığında satabileceğimiz hakkında
fetva vermektedir" dedi. Bunun üzerine Abdullah b. Ömer adamın elini
tutarak ben de beraberlerinde Eba Said el-Hudrı'nin yanına gittik ve içeri
girdik. İbn Ömer: "Bu kişi senin Allah Resalü'nden (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) naklederek sarf hakkında fetva verdiğini söylemektedir" deyince,
Ebu Said el-Hud ri şu karşılığı verdi: "Ben, Resulullah'ın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): ''Altını altın ve gümüşü gümüş karşılığında satın. Birini
diğerinden eksik tutmayın ve hazır olanı gaip olana karşılık satmayın. Kim
fazla verir veya alırsa faiz vermiş veya almış olur'' buyurduğunu şu iki
kulağımla işittim ve bu gözlerimle gördüm."
14565- Abdurrezzak der
ki: Sevri, bir kişinin bir dinarı sekiz dirheme bozdurması, ancak içlerinden
dört dirhemin eksik olduğunu görmesi hakkında şöyle dedi: "Kişi bunları
bozdurduğu kişiden ayrıldıktan sonra eksik olduğunu görürse eksik dirhemleri
iade edip yerine yarım dinar alır. Yarım dinar almak yerine bu yarım dinarla
ondan başka bir şey de alabilir. Geriye kalan dört dirhem ise iade edilmeden
adamda kalır."
14566- İbn Sırın der ki:
Ömer b. el-Hattab: "Faiz, ancak fazladan (bir şeyler verip) borcu
ertelemeyi istemektir" dedi.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
Gümüşü Gümüş,
Altını Altın Karşılığında Satmak