musannef Abdurrezzak |
Alışveriş |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Ev Eşyası
15223- Zühri ile Eba
Kılabe: "Erkeğe has olan eşyalar dışındaki ev eşyaları kadınındır"
dediler.
15224- Hasan(-ı Basri)
der ki: "Kadının kocası öldüğü zaman kapısını üzerine kapattığı eşyaların
hepsi kendisinindir."
15225- Hasan(-ı Basri)
der ki: "Erkeğin evdeki eşyaları, ancak silahı ve giysileridir. "
15226- Katade der ki:
"Erkeğin (evlilikten) sonra aldığı ve sonra aldığına dair delil getirdiği
eşyalar erkeğin olur."
15227- ibrahım(-i Nehai)
der ki: "Erkeklerin eşyaları erkeklere, kadınların eşyaları ise kadınlara
aittir. Gelenek olarak hem erkeğin, hem de kadının kullanabileceği eşyalar
erkeklerindir. Bu eşyalar birinin ölümünden sonra diğerine kalır." Süfyan:
"Bizim bu eşyalar hakkındaki görüşümüz; yarıyarıya kadının ve erkeğin
olduğudur" dedi.
Tahric: Beyhaki,
(10/269) rivayet etti.
Kölenin Satış Yapmasına
izin Verilmesi ve Bu iznin Müddeti
15228- (Kadı) Şureyh der
ki: "Kişi kölesine sadece bir sınıf konusunda ticaret yapmasına izin verir
de sonra bu sınıfı değiştirirse olası durumlarda kölenin bir sorumluluğu
yoktur."
Süfyan(-ı Sevri) der ki:
"Bize göre ise efendisi kölenin, bir sınıf konusunda ticaret yapmasına
izin verirse insanlar genel bir izin olduğunu zannedecektir. Bundan dolayı
olası durumlarda sorumluluk kölenindir."
15229- İbn Sirin der ki:
iki kişi (kadı) Şureyh'in yanında davalaştı. Biri:
"Ben köleme
alışverişi yasakladım. Bu kişi de köleme borç vermiş" dedi. Diğeri:
"Bu kişi alışveriş yapmaktaydı ve ona karışan yoktu" deyince, Şureyh:
"Ya bu kölenin
alışveriş yaptığına dair delil getirirsin ya da kölenin sahibi, kölesine
dirhemler verip: "Bana şunu şunu al" demesi dışında ona alışveriş
yapmayı yasakladığına dair Allah adına yemin eder" karşılığını verdi.
15230- Bekkar b. Selam
der ki: Bir kişi, efendisi tarafından alışverişe gönderilen köle hakkında Hz.
Ali'nin yanında davalaştı. Hz. Ali: "Efendisi onu bir dirheme et alması
için göndermiştir" dedi ve böylesi bir şeyi caiz gördü. Süfyan der ki:
"Eğer efendisi onu büyük bir meblağla alışveriş için göndermişse: ''Ona
ticaret için izin vermiştir ve insanlar onunla aldanmıştır'' deriz. Eğer bir
iki dirhem ile göndermiş ise bu ticaret izni değildir."
15231- Zühri der ki:
Eğer efendisi köleyi borçları toplayıp getirmesi için göndermiş ise köle
kendisine ticaret için izin verilmiş konumundadır ve efendisi onun
sorumluluğunu yüklenir."
15232- Süfyan(-ı Sevri)
der ki: "Biz, ticaret yapmasına izin verilen köle şayet efendisine haraç
ödemek zorunda ise olası durumlarda sorumluluğun kölede olacağını
düşünüyoruz."
15233- Katade der ki:
"Kişi kölesinin evlenmesine izin verirse ve köle evlenirse mehir köleye aittir.
Ancak efendisi kölenin mehrini üzerine yüklenirse, mehir kölenin değerinden
daha fazla olsa bile onu ödemekle mükelleftir." Zühri ise: "Efendisi
evlenmesine izin verdiyse mehri de efendisine aittir" dedi.
Ticaret Yapmasına izin
Verilen Köle Borcuna Karşılık Satılır mı? Hür Kişi Borcuna Karşılık Satılır mı?
Efendi ve Kölenin Borçlu
Bir Şekilde Ölmesi
15234- Zühri der ki:
"Efendi kölesinin alışveriş yapmasına izin verirse onun borcundan sorumlu
tutulur. Eğer efendisi izin vermemişse borç kölenin zimmetindedir. Bu durumda
köle satılmaz."
15235- Süfyan(-ı Sevri)
der ki: "Bize göre bu durumdaki köle satılır."
15236- Katade der ki:
Kölenin borcu kendi sorumluluğundadır. Bundan dolayı borcu olan köle konusunda
efendisinin alacaklılara: "Borcunuza karşılık onu satmanıza izin
veriyorum" demesinin bir değeri yoktur. izin vermese de satılır.
15237- ibrahim(-i NehaI)
der ki: "Kölenin borcu değerinden fazla olsa bile borcuna karşılık
satılabilir. Kalan kısmı ödemek için de kölenin çalışmasına izin verilir."
İbn Ebi Leyla: "Böylesi bir durumdaki köle satılmaz" dedi.
15238- Mutarrif
bildiriyor: Hakem (b. Uteybe), ticaret etmesi ıçın kendisine izin verilen köle
hakkında: "Borç, kölenin değerine kadar indirilmeden köle satılamaz. Ancak
borç, kölenin değerine kadar indirilince satılabilir" dedi.
15239- Abdurrezzak der
ki: Süfyan(-ı Sevri), hür kişinin giysisini yırtan köle hakkında şöyle dedi:
"Köle bir malı bozar veya bir giysiyi yırtarsa bu onun üzerinde bir borç konumundadır.
Eğer birini yaralarsa efendisine: "Ya onu teslim et ya da onun yerine
diyeti öde denilir."
15240- Zühri der ki:
"Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında çok kişinin borcu
olurdu. Ancak hür kişinin borcuna karşılık satıldığını hiç görmedik."
Tahric: Ebu Davud,
Merasil'inde ve Beyhaki (6/51) değişik yollardan rivayet ettiler.
15241- ibrahım(-i Nehai)
der ki: "Kişi kölesinin ticaret etmesine izin verir de sonra onu azad
ederse ona iyilikten başka bir şeyetmiş olamaz. Alacaklılar da köleyi azadlı
olarak satarlar."
15242- Zühri der ki:
"Kişi borçlu kölesini azad ederse artık borç kölenin efendisine
yüklenir."
15243- Sevri der ki:
Arkadaşlarımız Hammad (b. Ebi Süleyman) ile başkaları: "Kişi borçlu
kölesini azad ederse kölenin değeri kadar borcu efendisine yüklenir.
Alacaklılar da onu kalan borç değerinde satarlar. Bu da iki görüşün en uygun
olanıdır. Eğer kölenin parasından bir şeyartarsa o da köleye verilir"
dediler.
15244- İbn Sirin der ki:
Bir kişi kendisine borçlu bir köle satan kişi ile (kadı) Şureyh'in yanında
davalaştı ve: "Bu kişi bana borçlu bir köle sattı" dedi. Diğeri:
"Ben onu sattığımda borçlu olduğunu bilmiyordum. Şimdi onu (köleyi iade
edip etmemekte) muhayyer bırakıyorum" deyince, Şureyh: "Kardeşinin
seni muhayyer bıraktığını görmekteyim" dedi.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: