musannef Abdurrezzak |
Oruç |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Ramazan Gecelerinde
ibadet Etmek
7719- Ebu Hureyre
bildiriyor: Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem), zorlamaksızın
Müslümanları Ramazan gecelerini ihya etmeye teşvik eder ve: "iman ederek
ve karşılığını Allah'tan bekleyerek Ramazan gecelerini ihya eden kişinin geçmiş
günahları bağışlanır" buyururdu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
vefat edene dek Ramazan ayına yönelik bu durum devam etti. Ebu Bekr'in hilafeti
boyunca ve Ömer'in hilafetinin başlarında da aynı şey devam etti.
Tahric: Buhari; Müslim;
Tirmizi (2/76), Abd b. Humeyd kanalıyla Abdurrezzak'tan ve Ebu Davud (s, 194),
farklı kanallardan rivayet ettiler.
7720- Humeyd b.
Abdirrahman'ın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"iman ederek ve karşılığmı Allah'tan bekleyerek Ramazan gecelerini ihya
eden kişinin geçmiş günahları bağışlanır" buyurmuştur.
Tahric: Malik, "İbn
Şihab-Ebu Hureyre" kanalıyla ve Malik'ten de Buhari (4/179) rivayet ettiler,
7721- Ata el-Horasani
der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ramazan ayının son üç
gecesini Müslümanlarla birlikte ibadetle geçirdi."
Tahric: Ahmed (5/159), Ebu
Davud (1375) ve İbn Mace (1327), EbU Zer hadisinden uzun metinle rivayet etti.
7722- Arfece der ki:
"Hz. Ali, Ramazan ayında Müslümanların gecelerini ibadetle ihya etmelerini
söyler bu yönde erkeklere ayrı, kadınlara ayrı imam tayin ederdi. Onun emriyle
de kadınlara ben imamlık yaptım."
7723- Urve b. ez-Zübeyr
bildiriyor: Hz. Ömer'in hilafeti döneminde Abdullah b. el-Erkam ile birlikte
beytülmala bakan Abdurrahman b. Abdilkari'nin bildirdiğine göre Ramazan ayında
bir gece Ömer b. el-Hattab, Abdurrahman b. Avf ile birlikte Mescid'e geldiler.
Mescid'de herkesin ayrı ayrı namaz kıldığını, bazılarının tek bir kişiye
imamlık yaptığını gördüklerinde Ömer b. el-Hattab: "Bunları tek bir imamın
arkasında toplasak daha iyi olur diye düşünüyorum" dedi ve Ubey b. Ka'b'ın
imamlığında onları bir araya getirdi. Bir gece Mescid'e çıktığında herkesin tek
bir imamın arkasında namaz kıldığını gördü. Bunun üzerine: "Ne güzel bir
bidattır bu! Ancak uykuyla geçirdiğiniz zaman ibadetle geçirdiğiniz zamandan
daha değerlidir" dedi. Zira gecenin başlangıcında ibadet eder, sonunda ise
uyurlardı.
Tahric: Buhari (4/179)
rivayet etti.
7724- İbn Sirin der ki:
Hz. Ömer'in hilafeti döneminde Ramazan aylarında Müslümanlar gece ibadetlerini
Ubey'in imamlığında yaparlardı. Ramazan ayının ortasına geldikleri zaman
rükulardan sonra kunut ederlerdi. Ramazan ayından yirmi gün geçtikten sonra da
Ubey evine gider yerine kurradan (hafızlardan) biri olan Muaz geçerdi. Muaz da
Ramazan'ın son on gününde kunutu açıktan yapar arkasındaki cemaat onu işitirdi.
Hatta Muaz:
"Allahım! Yağmuru
onlardan kes!" deyince, cemaat: "Amin!" karşılığını verirdi.
Muaz da: "Ne çabuk Amin diyorsunuz! Bırakın da duamı edeyim" derdi.
7725- Hasan(-ı BasrI)
der ki: "Ubey b. Ka'b üç rekatlık vitir namazı kılar ve akşam namazında
olduğu gibi sadece üçüncü rekatta selam verirdi.''
Tahric: İbn Nasr (s.
122) rivayet etti.
7726- İbn Şihab der ki:
"Ramazan ayında kılınan vitir namazlarında eller (kunut için)
kaldırılmazdı."
7727- Saib b. Yezid bildiriyor:
"Hz. Ömer, Ramazan ayında insanların gece ibadetlerini (teravih namazını)
Ubey b. Ka'b ve Temim ed-Dari'nin arkasında yapmalarını istedi. Ubey de üç
rekatlık vitir namazı kılardı."
7728- Ata (b. Ebi Rebah)
der ki: "Ramazan ayında kunut eden ilk kişi Ömer b. el-Hattab'tır. Kunutu
Ramazan ayının ikinci yarısında rüku ile secde arasında yapmıştır."
Tahric: İbn Nasr (s,
131), Said b. Cübeyr' den buna işaret eden bir rivayet zikretmiştir.
7729- Zühri der ki:
"Ubey b. Ka'b, Ramazan ayının ikinci yarısında rüku'dan sonra kunut
yapardı." Ma'mer der ki: işiten birinin bana bildirdiğine göre ibrahım:
"ibn Mes'ud yılın tümünde kunut ederdi" demiştir.
Tahric: İbn Nasr, Esved
(b, Yezid) kanalıyla İbn Mes'ud'dan rivayet etti.
7730- Saib b. Yezid
bildiriyor: "Hz. Ömer, Ramazan ayında insanların gece ibadetlerini
(teravih namazını) Ubey b. Ka'b ve Temim ed-Dari'nin arkasında yirmibir rekat
olarak kılmalarını istedi. Bu namazlarda Ubey ile Temim, Miun denilen (ayet
sayısı yüz ayet kadar olan) sürelerden okurlar ve şafak sökmeye yakın namazları
bitiriderdi."
7731- Hasan(-ı Basri)
der ki: "Önceleri Ramazan ayında gece ibadetlerinde (imamlar) her rekatta
kimisi otuzdokuz, kimisi de kırkbir ayet okurdu. Mekke'deki Müslümanlar ise tek
başlarına namaz kılarak tavaf ederlerdi. Sonunda el-Kasrı (Halid b. Abdillah
el-Kasrl) ibadet konusunda onları bir imamın arkasında topladı."
7732- Ebu Osman der ki:
Hz. Ömer, Ramazan ayında gece ibadeti (teravih) için üç tane kurra (imam)
görevlendirdi. Hızlı okuyana her rekatta otuz ayet, normal okuyana otuz ayet,
yavaş okuyana ise yirmi ayet okumasını söyledi."
Sevri der ki: "Bu
imamlar da Ramazan ayında her üç günde bir biraraya gelerek tek bir kişinin
arkasında namazı kılarlardı."
Tahric: İbn Nasr (s.
1912), Asım kanalıyla Ebu Osman'dan rivayet etti.
7733- Saib b. Yezid der
ki: "Hz. Ömer zamanında gece ibadetini şafak sökmeye yakın bir zamana
kadar yapardık. Onun zamanında gece namazları (teravih) yirmiüç rekat olarak
kılınırdı."
7734- Abdurrahman b. Hürmüz
der ki: "Sahabe zamanında ashabın Ramazan ayında namazlarında (kunutta)
kafirlere lanet okuduklarına şahit oldum. O zamanlar kurra (imamlar) Bakara
Suresi'ni (bölerek) sekiz rekatta okurlardı. Zira imam bu sureyi oniki rekatta
bitirdiği zaman namazı cemaate kısa kıldırmış diye düşünürdü."
Tahric: Malik (1/138)
rivayet etti.
7735- İbn Cüreyc der ki:
"Ata (b. Ebi Rebah)'ın bana bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) zamanında Ramazan aylarında Müslümanlar gece ibadetlerini yalnız
başlarına veya ikişerli cemaatler halinde kılarlardı. Onları tek bir imamın
arkasında toplayan Hz. Ömer olmuştur. Amr b. Dinar da gece ibadetlerinde
Müslümanları tek bir imamın arkasında toplayan kişinin Hz. Ömer olduğunu
söyledi. ''
Tahric: Mana olarak
destekleyen mevkuf bir Ömer hadisini Buhari (3/39) rivayet etti.
7736- Süleyman b. Musa
der ki: "Gece ibadeti sırasında tavaf da ettikleri için Hz. Ömer, Mekke
Müslümanlarını tek bir imamın arkasında toplamadı. isteyenin tavaf da etmesi
için gece cemaatle namaz kılma konusunda onları serbest bıraktı."
7737- Ata (b. Ebi Rebah)
bildiriyor: Valilerimizden biri -Muaviye veya bir başkası- Ramazan ayında gece
ibadeti için Mekke Müslümanlarını tek bir imamın arkasında toplamak istedi.
Korumalarından biri olan Kernebes: "Bunu yapma! Bırak dileyen tek başına
kılıp tavafını da yapsın, dileyen de bir imam arkasında namazını kılsın"
deyince, vali korumasının dediği gibi yaptı.
7738- İbn Cüreyc der ki:
"Bana bildirilene göre Ömer b. el-Hattab zamanında Ramazan ayında gece
ibadetlerinde Müslümanlara ilk imamlık yapan kişi Zeyd b. Kunfuz b. Zeyd b.
Cud'an'dır. Dileyen onun arkasında, dileyen tek başına namaz kılmış, dileyen de
namaz arasında tavafını yapmıştır. "
7739- Hasan(-ı BasrI)
der ki: "Önceleri Müslümanlar Ramazan ayında gecenin dörttebiri geçtikten
sonra yatsı namazını kılar, (gece ibadetinden sonra) geri evlerine dönerlerken
de gecenin dörttebiri kalmış olurdu."
Tahric: İbn Nasr (s. 92,
93), farklı kanal ve farklı lafızlarla rivayet etti.
7740- Tavus, İbn
Abbas'tan bildirir: Ramazan ayında Ömer b. el-Hattab, sahuru yanında yapmam
için beni davet etti. Müslümanların gece ibadetinden sonra Mescid'den çıkarken
ürperten sesler çıkardıklarını işitince:
"Bu da ne?"
diye sordu. Ona: "insanlar Mescid'den çıkıyorlar" karşılığını
verdiğimde: "Geceden geriye kalan benim için geçip gidenden daha
iyidir" dedi.
Tahric: İbn Nasr (s. 93)
ve İbn Ebi Şeybe (s. 484), aynı isnadla rivayet ettiler.
7741- Zeyd b. Vehb der
ki: "Abdullah (b. Mes'ud), Ramazan ayında bize namazı kıldırır ve henüz
gece iken evine dönerdi.''
Tahric: İbn Nasr (s. 91)
ve İbn Ebi Şeybe (s. 484), Ebu Muaviye kanalıyla Nmeş'ten rivayet ettiler.
7742- Mücahid der ki:
Adamın biri İbn Ömer'e geldi ve: "Ramazan ayında gece namazını imamın
arkasında kılayım mı?" dedi. Abdullah: "Kur'an okumayı biliyor
musun?" diye sorunca, adam: "Evet!" karşılığını verdi. Bunun
üzerine Abdullah: "(imamın arkasında bir şey bilmeyen) merkep gibi durup
susacak mısın? Namazını evinde kılsana!" dedi.
Tahric: İbn Nasr (s. 96)
ve İbn Ebi Şeybe (s. 485), Veki kanalıyla Sevri'den rivayet ettiler.
7743- Nafi' bildiriyor:
"ibn Ömer, Ramazan aylarında gece namazlarını imamın arkasında
kılmazdı."
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(s.485), "Ibn Numeyr-Ibn ümer" kanalıyla rivayet etti.
7744- ibrahim(-i Nehai)
der ki: "Sadece iki sure bilsem dahi (gece namazında tek başıma) bunları
tekrar edip durmam, benim için bir imamın arkasında namazı kılmamdan daha
iyidir.''
Tahric: İbn Ebi Şeybe (s.
485), Veki kanalıyla Sevri' den rivayet etti.
7745- ibrahim(-i Nehai)
der ki: "Öncekiler, imam önde gece namazını cemaate kıldırırken kişinin
mescidin arka tarafında tek başına namazı kılmasında bir sakınca
görmezlerdi."
Tahric: İbn Nasr (s.96),
farklı bir lafızla ve İbn Ebi Şeybe (s. 486), farklı kanallardan rivayet
ettiler.
7746- Hz. Aişe
bildiriyor: Ramazan ayında bir gece Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
gece namazını Mescid'de ashabından bir grupla kıldı. ikinci gece kıldığında Mescid'e
bir önceki geceden daha fazla insan geldi. Üçüncü veya dördüncü gece ise Mescid
dolup taştı, hatta insanları sığmaz oldu. Ancak bu gecede Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanlarına Mescid'e çıkmadı. insanlar da sabaha
kadar Allah Resulü'ne (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Namaz! Namaz!"
diye seslenip durdular. Sabah olunca Ömer b. el-Hattab: "Ya Resulallah!
insanlar dün gece seni sabaha kadar beklediler" deyince, Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Beni beklediklerini bilmiyor değildim;
ancak bu şekilde devam etmem halinde (nafile olan) bu namazın onlara farz
kılınmasından çekindim" buyurdu.
Tahric: Malik (1/134) ve
onun kanalıyla Ebu Davud (s. 194) rivayet ettiler .
7747- Hz. Aişe der ki:
Bir gece Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gece yarısı Mescid'e çıktı ve
namaz kıldı. orada bulunan birkaç kişi de onunla birlikte namaz kıldılar. Sabah
olunca insanlar kendi aralarında Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
gece Mescid'de namaz kıldığını konuştular. Gece olunca Mescid'de o kadar insan
toplandı ki artık sığamaz oldu. Ancak Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
o gece evinde oturdu ve Mescid'e çıkmadı. Bazılarının Mescid'in içinde Allah
Resulü'ne: "Namaz!" diye seslendiklerini işittim. Ancak Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) yanlarına çıkmadı. Sabah namazını kıldırdıktan sonra cemaate
döndü, şehadet getirdikten sonra da şöyle buyurdu: "Dün geceki
bekleyişinizi bilmiyor değildim; ancak (nafile olan) bu namazın sizlere farz
kılınmasından ve bunu kaldıramamanızdan çekindim."
7748- (Allah Resulü'ne
yetişmiş birisi olan) Abdullah b. Ukeym el-Cuheni bildiriyor: Ömer b.
el-Hattab, Ramazan ayının ilk günü olduğu zaman akşam namazını kılar, namaz
sonrası oturup cemaate kısa bir konuşma yapardı. Konuşmasında şöyle derdi:
"Bu ayda oruç tutmanız size farz kılındı, ancak gecelerini ibadetle
geçirmeniz farz kılınmadı. Bu ayın gecelerinde ibadet etmeye gücü olanlar
gecelerini ihya etsin. Zira bu gecelerde kılınan namazlar Yüce Allah'ın da
belirttiği gibi hayırlı olan nafile ibadetlerdendir. Gecelerini namazla geçirme
gücünü bulamayanlar da uyusunlar. Ancak: "Filan kişi oruç tutarsa ben de
tutarım! Filan kişi gece namazına kalkarsa ben de kalkarım!" demekten
sakının! Biriniz oruç tutacaksa bunu sadece Allah'ın rızası için tutmalıdır!
Bilmelisiniz ki kişi namazı beklediği sürece namaz kılıyor gibidir."
Sonrasında iki veya üç defa: "Allah'ın evlerinde (mescitlerde) boş
konuşmaları azaltın" derdi. Yine üç defa: "Ramazan'ı karşılama
babında kimse oruca birkaç gün öncesinden başlamasın!" der ve şöyle devam
ederdi: "Ramazan hilalini görmeden oruca başlamayın. Ancak hava kapalı
olup da hilali göremezseniz içinde bulunduğunuz ayı otuza tamamlayın. Karanlık
ufka çökmeden de iftarınızı yapmayın."
7749- ismail b.
Abdilmelik der ki: "Ramazan ayında (gece namazlarında) Said b. Cübeyr
bizlere imamlık yapardı. Said imamlığı sırasında Kur'an'ı her iki kıraatte de
yapardı. Bir gece İbn Mes'ud'un kıraatiyle okur(ken başka bir gece başka
birinin kıraatiyle okur)du. Gece namazını beş defa istirahat (ara) vererek
kıldırırdı. Ramazan ayının son on gününe girdiğimiz zaman ise altı defa
istirahat (ara) vererek kıldırırdı."
Tahric: İbn Nasr (s. 91)
kısa bir metinle rivayet etti.
7750- Ma'mer'in
bildirdiğine göre Hasan(-ı Basri) ile Katade şöyle demişlerdir: "Kişi
Ramazan ayında gece namazı (teravih) sırasında verilen arada namaz kılarken
rükuya varmadan imam tekbir getirip namaza başlarsa rükuya varmayıp namazını
imama uyarak kılmasında bir sakınca olmaz."
Tahric: İbn Nasr (s.
100), Hasan kanalıyla Katade'den rivayet etti.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: