musannef Abdurrezzak

Oruç

ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

Kadir Gecesi

7679- İbn Abbas anlatıyor: Ömer b. el-Hattab, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabından bazılarını çağırdı ve onlara Kadir gecesini sordu. Sonunda bu gecenin Ramazan ayının son on günü içinde olduğu konusunda ittifak ettiler. Ben: "Benim bu konuda bilgim var ve sanırım tam olarak hangi gecede olduğunu biliyorum" dediğimde, Ömer: "Hangi gecede?" diye sordu. "Ramazan ayının son on günü içinden ya geçen yedinci (yirmiyedinci) ya da geriye kalan yedinci (yirmiüçüncü) gecedir" dedim. Ömer: "Böyle olduğunu nereden biliyorsun?" diye sorunca şöyle dedim: "Yüce Allah yedi kat gök ile yedi kat yer yaratmıştır. Yedi gün yaratmış, tüm zamanı da yedi gün (bir hafta) arasında döndürüp durmaktadır. insanı yedi aşamada yaratmış ve yiyeceğini de yedi şeyde kılmıştır. Secdede iken yedi uzvumuz yere değmektedir. Kabe'nin etrafında yedi defa dönülür ve (bazı şeylerden dolayı da) şeytana yedi taş atılır." Ömer bunları duyunca: "Bizim aklımıza gelmeyen şeyler senin aklına gelmiş" dedi.

Katade bunu rivayet ederken "Yiyeceğini yedi şeyden kılmıştır" sözünden sonra İbn Abbas'ın: "Sonra yeryüzünü iyice yardık. Orada taneler, üzümler, yoncalar, zeytinler, hurmalıklar, sık ağaçlı bahçeler, meyveler ve çayırlar ortaya çıkardık"[Abese, 26-31] ayetlerini okuduğunu zikreder.

Tahric: İbn Nasrı İbn Abbas'ın sözü olarak ve Beyhaki rivayet ettiler.

7680- İbn Ömer bildiriyor: Adamın biri Allah Resulü'ne (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kadir gecesinin hangi gece olduğunu rüyamda gördüm. Sanırım Ramazan ayının fılan gecesinde" deyince, Resülullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Kadir gecesinin Ramazan ayının son on günü içinde olduğu konusunda rüyalarınızın tevafuk ettiğini görüyorum. Bu geceyi bekleyenler onu son dokuz gün içinde tekli gecelerde arasınlar. ''

Tahric: Müslimı Süfyan kanalıyla Zühri'den rivayet etti.

7681- İbn Ömer'in bildirdiğine göre Resülullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Kadir gecesini Ramazan ayının son on günü ile son dokuz günü içinde tekli gecelerde arayın. ''

Tahric: Müslim rivayet etti.

7682- Ebu Hureyre der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) vefat edene dek Ramazan ayının son on günü içinde itikafa girerdi."

Tahric: Tirmizi (2/68), Abdürrezzak kanalıyla ve Buhari (4/194), "Ukayl-Hz. Aişe" kanalıyla rivayet ettiler.

7683- Ebu Said el-Hudrı der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ramazan ayının ilk on gününde itikafa girince, ona: "Aradığın şey (Kadir gecesi) ileride! Ramazan ayının ortasındaki on günde itikafa gir" denildi. Yine: "Aradığın şey ilerde! Ramazan ayının son on gününde itikafa gir" denildi. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kadir gecesini Ramazan ayının son on günü içindeki tekli gecelerde arayın" buyurdu.

Tahric: Buhari (4/142), Ebu Seleme' den rivayet etti.

7684- Sevri de Harun vasıtasıyla Ebu Said'den aynısını rivayet eder ancak: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) itikaf yapınca biz de onunla itikafa girdik" ifadesini de kullanır.

7685- Ebu Seleme b. Abdirrahman der ki: Kureyş'ten birkaç kişiyle Kadir gecesi hakkında müzakerede bulunduk. Sonra dostlarımdan biri olan Ebu Said el-Hudrı'nin yanına geldim ve: "Hurmalığa doğru çıkalım mı?" dedim. Çıktık, Ebu Said'in üzerinde desenli yünden bir giysi vardı. Ona:

"Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Kadir gecesi hakkında bir şeyler dediğini işittin mi?" diye sorduğumda şöyle cevap verdi:

Evet, bu konudan bahsetti. Bir defasında Ramazan ayının ortasındaki on günde Resulullah'la (Sallallahu aleyhi ve Sellem) birlikte itikafa girdik. Yirminci günün sabahında da itikaftan çıktık. Ancak çıkışımızdan hemen sonra Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize şöyle buyurdu: "Kadir gecesinin hangi günde olduğunu gördüm; fakat unutturuldum. Siz onu Ramazan ayının son on günü içinde ve tekli gecelerde arayın. O gecede suyun ve çamurun içinde secde ettiğimi de gördüm. Benimle birlikte itikafa girmiş olanlar son on günü de geçirmek üzerine yerlerine dönsünler. "

Geri döndüğümüzde gökyüzünde tek bir bulut dahi yoktu. Ancak o günü sabah namazı sırasında bir bulut geldi ve yağmur yağdı. Mescid'in tavanı çıplak hurma dallarıyla kaplı olduğu için yağmur suyu Mescid'in içine de sızdı. Sonrasında kamet getirilip namaza duruldu. Yirmibirinci günün gecesinde namaz sonrası Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kulak memeleri ile alnına çamur bulaştığını gördüm.

Tahric: Buhari, farklı kanallardan ve Müslim, Yahya kanalıyla rivayet etti.

7686- Ubeydullah b. Ebi Yezid der ki: "ibn Abbas, Ramazan ayının yirmiüçüncü gecesinde uyumamaları için ailesinin üzerine su serperdi."

Tahric: İbn Ebi Şeybe (s. 607), Yahya b. Said kanalıyla İbn Cüreyc'den ve İbn Nasr (s. 107) rivayet ettiler.

7687- ibnu'l-Müseyyeb der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), ashabından bir grupla beraberken: "Kadir gecesinin hangi gece olduğunu size söyleyeyim mi?" diye sordu. Ashab: "Tabi ki söyle ya Resulallah!" dediklerinde Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir süre sustu. Sonra da: "Az önce Kadir gecesi konusunda size bir şeyi sorarken hangi gece olduğunu biliyordum. Biliyordum, ancak bana da unutturuldu" buyurdu ve bir gazveyi kastederek: "Filan yerde bulunduğumuz gün hangi gündü?" diye sordu. Ashab: "Filan zamanda çıktık, şunu yaptık ... " diyerek en son o gecenin Ramazan ayının yirmiüçüncü gece olduğu konusunda karara vardılar.

Tahric: Ebü Said hadisinden Buhari (3/100) rivayet etti.

7688- İbn Ömer der ki: Adamın biri Allah Resulü'ne (Sallallahu aleyhi ve Sellem) geldi ve: "Ya Resulallah! Rüyamda Kadir gecesini gördüm ve sanırım geriye kalan yedinci gecedeydi" dedi. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kadir gecesinin Ramazan ayının geriye kalan yedinci (yirmiüçüncü) gecede olduğu konusunda rüyalarınızın tevafuk ettiğini görüyorum. Bu gecenin beklentisi içinde olanlar onu geriye kalan yedinci (yirmiüçüncü) gece içinde beklesinler" buyurdu.

Tahric: İbn Hacer, Fethu'l-Btiri'de (4/188), buradan naklen zikretmiştir.

7689- Ma'mer, Eyyub ve başkalarından bildirir: Cuheyne kabilesinden olan adam Allah Resulü'ne (Sallallahu aleyhi ve Sellem) geldi ve: "Ya Resulallah! Benim çiftliğim ve sürülerim var (her zaman burada bulunamam). Kadir gecesinin hangi gece olduğu konusunda bana bir şey söyle de o geceyi ibadetle geçireyim" deyince, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bu konuda sanaiki gece söylesem?" karşılığını verdi. Adam: "Hayır, tek gece olsun" deyince, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) adama gizlice bir şeyler söyledi ki oradakilerin hiç biri Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) adama ne söylediğini anlayamadılar. Bunun üzerine oradakiler: "Cuheyneli bu adamın hangi geceyi ibadetle geçireceğini gözleyin" dediler. Ramazan ayının yirmiüçüncü gecesinde Cuheyneli adam ailesinin yanına evine geldi ve aynı geceyi ibadetle geçirdi.

7690- İbn Cüreyc bildiriyor: Cuheyneli biri olan Abdullah b. Uneys, Allah Resulü'ne (Sallallahu aleyhi ve Sellem) geldi ve: "Ya Resulallah! Çiftliğim ve yeterince meşguliyetim var (her zaman burada bulunamam). Kadir gecesinin hangi gece olduğu konusunda bana bir şey söyle" dedi ki adamın ekinleri vardı. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bu konuda sana iki gece söylesem?" diye sorunca, adam: "Hayır, tek gece olsun" dedi. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) adama iki veya üç defa gizlice bir şeyler söyledi. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) adama Ramazan ayının yirmiüçüncü gecesini ihya etmesini söyledi ki bundan dolayı adam yirmiüçüncü geceyi Mescid'de geçirir, sabaha kadar oradan çıkmazdı. Adam Ramazan ayının önceki ve sonraki günlerinde Mescid'e gelmezdi. Hatta Ramazan bayramında dahi bulunmazdı.

7691- Ebu'n-Nadr bildiriyor: Abdullah b. Uneys el-Cuheni: "Ya Resulallah! işlerimden dolayı evimde devamlı kalamıyorum. Kadir gecesinin hangi gece olduğu konusunda bana bir şey söyle de o gece şehre ineyim" deyince, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ramazan ayının yirmiüçüncü gecesinde gel" buyurdu .

7692- isa b. Abdillah b. Uneys, babasından bildirir: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ramazan ayının yirmiüçüncü gecesinde (Kadir gecesi için) şehre gelmemi söyledi."

7693- Muhammed b. Raşid bildiriyor: Mekhul, Kadir gecesinin Ramazan ayının yirmiüçüncü gecesinde olduğunu düşünürdü. Hasan b. el-H ur ona Abde b. Ebi Lubabe'nin: "Kadir gecesi yirmiyedinci gecededir" dediğini, bunu yıldızlara bakarak da çıkardığını söylemesine rağmen Mekhal buna pek itibar etmedi.

7694- Atiyye b. Abdillah b. Uneys, babasından bildirir: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ramazan ayının yirmiüçüncü gecesinde (Kadir gecesi için) şehre inmemi söyledi."

7695- Esved (b. Yezid) der ki: "Hz. Aişe, Kadir gecesi için bizleri Ramazan ayının yirmiüçüncü gecesinde uyandırırdı."

Tahric: İbn Ebi Şeybe (s. 607), "Hüseyin b. Ali-Mansur" kanalıyla rivayet etti.

7696- Cafer b. Muhammed, babasından bildirir: "Hz. Ali, Kadir gecesini Ramazan ayının ondakuzuncu, yirmibirinci ve yirmiüçüncü gecelerinde arardı."

7697- Abdullah b. Mes'ud: "Kadir gecesini Bedir savaşının da yapıldığı Ramazan ayının onyedinci gecesinin sabahında veya yirmibirinci gece veya yirmiüçüncü gecede arayın" demiştir.

Tahric: Tahavi: (2/54), Huceyr et-Tağlebi kanalıyla Esved'den; İbn Nasr (s. 108), farklı kanallar ve farklı lafızlada; Beyhaki: (4/310), İbn Mes'ud'dan ve İbn Ebi Şeybe (s. 606), Ebu Muaviye kanalıyla Nmeş'ten farklı bir lafızla rivayet ettiler.

7698- Ma'mer bildiriyor: işiten birinin bildirdiğine göre Hasan(-ı BasrI) şöyle demiştir: "Yirmi yıl boyunca güneşin doğuşunu gözlemledim. Ramazan ayının yirmidördüncü gecesinin sabahında ışığı parlak değil sönük olarak doğduğunu gördüm."

7699- Ebu Kılabe der ki: "Kadir gecesi Ramazan ayının son on günündeki tekli gecelerde dolaşıp durur.''

Tahric: Tirmizi: (2/69), Abd b. Humeyd kanalıyla Abdürrezzak'tan rivayet etti.

7700- Zir b. Hubeyş bildiriyor: Ubey b. Ka'b'a: "Ey Ebu'I-Munzir! Bana Kadir gecesinin hangi gece olduğu konusunda bilgi ver. Zira Abdullah b. Mes'ud (ibn Ümmü Abd), bir yılın tüm gecelerini tamamıyla ihya eden kişinin ancak Kadir gecesine rastlayabileceğini söylüyor" dediğimde, Ubey: "Allah, Ebu Abdirrahman'a merhamet etsin! Kendisi de bu gecenin Ramazan ayında olduğunu biliyor, ama insanlar bu geceye dayanıp ibadette gevşek daranmasınlar diye böyle demiştir. Kitab'ı, Muhammed'e (Sallallahu aleyhi ve Sellem) indirene yemin olsun ki bu gece Ramazan ayındadır ve bu ayın yirmiyedinci gecesindedir" karşılığını verdi. Ona: "Ey Ebu'I-Munzir! Bunu neye dayanarak söylüyorsun?" diye sorduğumda, Ubey: "Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize bildirdiği alamete dayanarak söylüyorum ki biz bu alameti gördük. Kadir gecesi bu gecededir!" dedi ve bu konuda emin olduğunu ifade etti.

Ravi Asım der ki: Zir'e: "Bu alamet nedir?" diye sorduğumda: "Kadir gecesinin sabahında güneş bir tabak gibi beyaz renkte, parlak olmayan sönük bir ışıkla doğar" karşılığını verdi.

Tahric: İbn Nasr (s. 107), Muhammed b. Yahya kanalıyla Abdurrezzak'tan ve Müslim (1/370), Abde ve Asım kanalıyla Zir' den rivayet ettiler.

7701- Abdullah b. Şerik bildiriyor: Haccac(-ı Zalim) minberde Kadir gecesi konusunda konuşurken: "Bazıları Kadir gecesi hakkında bir şeyler diyorlar ... " derken Zir b. Hubeyş de ayağa kalkıp konuşmak istiyor ve oradakiler de onu tutuyorlardı. Ancak Zir: "Kadir gecesi Ramazan ayının yirmiyedinci gecesindedir. Bu geceyi idrak eden kişi yıkansın, akşamında süt ile iftarını yapsın. Asıl iftarını da sahur vakti yapsın" dedi.

Tahric: İbn Ebi Şeybe (s.607), İbn Mehdi ve Veki kanalıyla Sevri'den rivayet etmiş, ancak Haccac kıssasını zikretmemiştir.

7702- Hz. Aişe der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ramazan ayının son on gününde geceleri ailesini ibadet için uyandırır ve izarını sıkı tutardı." Süfyan der ki: "izarı sıkı tutmaktan kasıt eşleriyle cinsel ilişkiden uzak durmasıdır."

7703- Hz. Ali der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ramazan ayının son on gününde geceleri ailesini ibadet için uyandırırdı."

Tahric: Tirmizi (2/69), Vekı kanalıyla Sevri'den rivayet etti.

7704- Hz. Aişe der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ramazan ayının son on gününde gecelerini ibadetle ihya eder, bunun için ailesini de uyandırır ve eşleriyle cinsel ilişkiden uzak dururdu.''

Tahric: Buhari (4/192), İbnu'l-Medini kanalıyla İbn Uyeyne' den rivayet etti.

7705- Avvam b. Havşeb der ki: "ibrahım en-Nehai, Ramazan ayında her üç günde bir Kur'an'ı hatmederdi. Son on günü girince Kur'an'ı iki günde bir hatmeder, her gece yıkanırdı."

7706- Ebü Zer anlatıyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikte Ramazan ayında oruca başladık. Son yedi güne kadar bize gece namazı kıldırmadı. Ancak yedinci gecede bize gece namazı kıldırdı ve gecenin üçtebiri geçinceye kadar ibadet ettik. Sonra son dört gün kalana kadar bize gece namazı kıldırmadı. Son dördüncü gün ile bir sonraki günün gecesinde yine bize gece namazı kıldırdı. Bu son gecede gece yarısına kadar ibadet ettik. Sonrasında: "Ya Resülallah! Gecenin kalan yarısını ibadetle geçirsek nasıl olur?" diye sorduğumuzda: "Kişi imam gidene kadar onunla birlikte ibadet ettiği zaman gecenin tümünü ibadet etmiş gibi olur" buyurdu. Son ikinci günde bize gece namazı kıldırmadı. Ancak son günde bize gece namazı kıldırırken ailesine de haber gönderip gelmelerini istedi. Herkes Mescid'de toplanınca geç vakte kadar ibadet ettik ki Felah'ı kaçırmaktan korktuk."

Sevri der ki: Ravi Davud'a: "Felah nedir?" diye sorduğumda: "Sahurdur" dedi.

Tahric: Ebu Davud (s. 195), Yezid b. Zuray' kanalıyla Davud'dan ve Tirmizi (2/72), Muhammed b. Fudayl kanalıyla Davud'dan ve başkaları rivayet ettiler.

7707- Abdullah b. Yuhannes der ki: Ebu Hureyre'ye: "Kadir gecesinin kaldırıldığını söylüyorlar" dediğimde: "Bunu söyleyen yalan söylemiş!" karşılığını verdi. Ona: "Bu gece gelecek bütün Ramazan aylarında var mıdır?" diye sorduğumda da: "Evet, var" dedi.

7708- İbn Abbas der ki: "Kadir gecesi gelecek bütün Ramazan aylarında vardır." Ravi der ki: Yezid b. Abdillah b. el-Had'in de bana bildirdiğine göre Resülullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem); "Kadir gecesi peygamberler hayatta iken var olan, onların ölümüyle de kaldırılan bir gece midir yoksa onlardan sonra da her sene bu gece var mıdır?" diye sorulunca: "Aksine bu gece her yıl vardır! Bu gece her yılda vardır" buyurdu.

Tahric: Şahidi olarak Ebu Zer hadisinden Beyhaki (4/307) ve Hakim (1/437) rivayet ettiler.

7709- İbn Cüreyc bildiriyor: Medine ahalisinden yaşlı biri Ebü Zer'e:

"Kadir gecesi kaldırıldı mı, yoksa gelecek bütün Ramazan aylarında da var mı?" diye sorunca, Ebü Zer şu karşılığı verdi: "Ben de: "Ya Resülallah! Kadir gecesi kaldırıldı mı?" diye sorduğumda, Allah Resülü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Aksine her sene bu gece vardır" buyurmuştu."

Tahric: Başka kanalla Ebü Zer' den Tanavı (2/50), Hakim (Müstedrek 1/437) ve Beyhaki (4/307) rivayet ettiler.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

Ramazanda Tutulmayan Günleri Zilhicce Ayının ilk On Gününde Kaza Etmek