musannef

Abdurrezzak

Zekat

 

ANA SAYFA      Kur’an      Hadis      Sözlük      Biyografi

 

"Çardaklı ve çardaksız bağları inşa eden Allah'tır. Tadlan çeşitli ekin ve hurmalan, zeytin ve nan birbirine benzer ve birbirinden farklı bir şekilde yaratan O'dur. Ürün verdiği zaman ürününden yiyin, hasat günü de hakkmı verin; israf etmeyin, çünkü Allah müsrifleri sevmez''[En'am, 141] Ayeti

 

7263- İbn Cüreyc bildiriyor: Ata (b. Ebi Rebah)'a: "Hasat günü de hakkını verin; israf etmeyin"[En'am, 141] buyruğunda verilmesi emredilen hak bütün ürünlerde midir? Aynı şekilde bu hak verilirken yasaklanan israf bütün ürünlerde mi geçerlidir?" diye sorduğumda şu karşılığı verdi: "Tüketim maddelerinden olan her şeyde israf haram kılınmıştır. "Hasat günü de hakkını verin" [En'am, 141] buyruğunda hakkı verilmesi gereken ürünler hurma, üzüm ve tahıl türünden olan bütün ürünlerdir." Ona: "Peki ya meyveler?" diye sorduğumda: "Meyvelerin de hasat zamanı hakkı verilir. Hurma, üzüm, tahıl, meyve, sebze, şeker kamışı gibi bütün ürünlerde hasat zamanı söz konusu hak her bir üründen ayrı ayrı eda edilir" karşılığını verdi. Ona: "insanların bu hakkı vermeleri vacip midir?" diye sorduğumda: "Evet!" dedi ve: "Hasat günü de hakkını verin"[En'am, 141] buyruğunu okudu. Ona: "Verilecek olan bu hakta belli bir ölçü ve miktar var mı?" diye sorduğumda: "Hayır!" dedi. Ona: "Az veya çok bu ürünlerden sadaka versem söz konusu bu hakkın yerine geçer mi?" diye sorduğumda: "Evet! Olur" dedi. Ona: "Hasat zamanı yoksul olan kişiler hazır bulunmazlarsa sonradan vermek üzere bu hakkı kaldırmalı mıyım?" diye sorduğumda: "Evet, kaldırırsın veya komşularına bir şeyler gönderirsin" dedi. Ona: "Komşularıma bir şeyler versem bu hakkı eda etmiş olur muyum?" diye sorduğumda: "Şayet komşum ihtiyaç sahibi ise eda etmiş olursun" dedi. Ona: "Darı, çavdar, hurma, arpa gibi değişik tahılların tümü bende bulunsa ve hasadını yapsam bu hakkı hepsinden ayrı ayrı mı vermem gerekir yoksa bir tanesinden versem yeterli olur mu?" diye sorduğumda: "Her tür tahıldan ayrı ayrı yedirmen gerekir" karşılığını verdi.

 

Abdürrezzak der ki: İbn Cüreyc'e: "Darı denen şey nedir?" diye sorduğumda: "raif'te yetiştirilen bir tahıl çeşididir" dedi. Ona: "$ult (çavdar) nedir?" diye sorduğumda: "Arpaya benzeyen ama kabuksuz olan bir tahıl türüdür" dedi.

 

 

 

7264- İbn Ebi Necih bildiriyor: Mücahid: "Hasat günü de hakkını verin''[En'am, 141] buyruğunu açıklarken: "Kişi ekim zamanında kabs ile, hasat zamanında ise kabd ile ürününden bu hakkı verir. Ayrıca yoksulların tarlada hasattan geriye kalanı toplamalarına izin verir" dedi. Ona: "Kabd nedir?" diye sorduğumda, Mücahid: "Tahıldan avuçla verilmesidir" dedi. Ona: "Kabs nedir?" diye sorduğumda da: "Ekeceğin zaman tohumdan parmak uçlarınla onlara vermendir" dedi ve parmaklarıyla nasıl olduğunu gösterdi. 

2

Tahric: Beyhaki (4/132), Yahya b. Adem kanalıyla İbn Uyeyne'den farklı bir lafızla rivayet etti.

 

 

 

7265- Mücahid der ki: "Hurmalarımın hasat zamanında ağaçlardan salkımlar toplanır ve oradaki insanlar yerdi."

 

 

 

7266- Katade ile Tavus: "Hasat günü de hakkını verin"[En'am, 141] buyruğunu açıklarken: "Bu haktan kasıt zekattır "demişlerdir.

 

Tahric: Beyhaki (4/132), İbnu'l-MÜbarek kanalıyla Ma'mer'den sadece Tavus'un sözÜnÜ ri vayet etti.

 

 

 

7267- Amr b. Süleym (ve başkaları) bildirir: Said b. el-Müseyyeb: "Hasat günü de hakkını verin; israI etmeyin"[En'am,141] buyruğunu açıklarken şöyle demiştir: "Bu haktan kasıt farz kılınan sadaka olan zekattır. israftan kasıt ise sadakayı vermekten kaçınıp Allah'a karşı isyan etmektir."

 

ibn Cüreyc der ki: Başkaları ise bu konuda şöyle demişlerdir: Muaz b.

Cebel hurmalarını topladığı zaman o kadar çok sadaka dağıttı ki hurmadan geriye bir şey kalmadı. Bunun üzerine: " ... İsraf etmeyin ... "[En'am, 141] buyruğu nazil oldu.

 

Tahric: Muhalla'da (5/217), Sabit b. Kays'ın böyle yapması sonucu bu ayetin nazil olduğu zikredilir.

 

 

 

7268- İbn Cüreyc bildiriyor: Ata (b. Ebi Rebah)'a: "Biri diğerinden bahçesinin tüm meyvelerini satın alsa, hasat zamanında söz konusu hakkı kimin vermesi gerekir? Satan mı, yoksa satın alan mı?" diye sorduğumda:

"Satın alan kişi verir" dedi. Aynı şeyi birkaç kez sorduğumda da hep aynı cevabı verdi. Daha sonra böylesi bir durumda zekatı kimin vermesi gerektiği konusunu ona sordum. "Şayet satışın başında bu yönde aksi bir şart koşulmamışsa zekatı satın alan kişi verir" dedi. Aynı şeyi birkaç kez sorduğumda da hep aynı cevabı verdi. Ona: "Böylesi bir hükme nasıl varılıyor?" diye sorduğumda: "Bahçeyi satın alan adam onun zekatının verileceğini de bilerek satın alıyor. Ancak satışta bu yönde aksi herhangi bir şart koşulmuşsa şarta göre zekatı verilir" karşılığını verdi. Ancak daha sonra: "Satan kişi şayet meyvelerin tümünü satıyorsa zekatı kendisi verir" dedi.

 

 

      

7269- İbn Cüreyc bildiriyor: Abdulkerim bana şöyle dedi: "Önceleri hurma hasat zamanında bahçe kapılarının kapanması yasaklanır, yoksulların girip hurma ve üzüm salkımlarından veya yere düşenlerden yemeleri için açık bırakılırdı. Ancak yere düşen hurma ve üzümün hepsini de onlara bırakmazlardı. Aynı şekilde tahıl eken kişi hasadını yaptıktan ve makul ölçüde yoksullara bir şeyler verdikten sonra yere düşen veya tarlada kalan başakları yoksulların toplaması için bırakırdI. Harman yerinden ürünü kaldırdıktan sonra yerde geriye kalanı yoksullara bırakman halinde de söz konusu hakı eda etmiş olursun."

 

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

 

Hasadı Gece Vakti Yapmak