|
musannef Abdurrezzak |
Cuma Namazı |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Hutbe - Hutbe Esnasında
Konuşmak, Aksırmak, Selam
Hutbenin Gerekliliği
5412- Şa’bi: "Cuma
günü az olsun çok olsun tek bir hutbe verilir" demiştir.
5413- Ata (b. Ebi
Rebah): "Cuma günü hutbe namazdan önce verilir" demiştir.
Cumayı Kesen (Sevabından
Mahrum Eden) Şey
5414- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "imam hutbe
verirken arkadaşına: ''Sus'' dersen boş konuşmuş olursun" buyurmuştur.
Tahric: Buhari ve
Müslim, Ukayl kanalıyla İbn Şihab' dan; Beyhaki, Abdürrezzak kanalıyla ve
Müslim (3/219), İbn Cüreyc kanalıyla rivayet ettiler.
5415- Abdürrezzak başka
bir kanalla yukarıdakinin aynısını bildirir.
5416- Ebu Hureyre' nin bildirdiğine
göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "imam hutbe verirken
arkadaşına: ''Sus'' dersen boş konuşmuş olursun" buyurmuştur.
Tahric: Beyhaki,
Abdürrezzak kanalıyla rivayet etti.
5417 M- Ubeydillah b.
Ubeydillah b. Utbe: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur ... " dedi ve İbn Cüreyc'in bu konudaki aynı hadisini
zikretti.
Tahric: Beyhaki (3/219),
Şafii kanalıyla Malik'ten rivayet etti.
5418- Ebü Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resülullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
Tuma günü imam hutbe
verirken ve insanlar konuşurken onlara: ''Susun'' dersen boş konuşmuş ve kendi
sevabını gidermiş olursun" buyurmuştur.
5419- Ata
el-Horasanı'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Kişi (imam hutbe
verirken arkadaşına) ''Sus'' derse boş konuşmuş olur. Boş konuştuğu zaman da
cumasın kesmiş olur" buyurmuştur.
Tahric: Hz. Ali, İbn
Mes'üd ve İbn Abbas'dan anlamını destekleyen şahitleri vardır.
5420- Yahya b. Ebi Kesır'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"Hutbeye yetişen kişi Cuma namazına yetişmiş olur. Hutbeye yetişmeyen kişi
de namaza yetişmiş olur. imama yakın oturup da hutbeyi sessiz bir şekilde
dinleyen kişiye iki kat sev ap vardır. Hutbeyi dinlemeyen ve susmayan kişiye de
iki kat günah vardır. imam hutbe verirken konuşan kişiye: ''Sus'' diyen kişi
boş konuşmuş olur. Boş konuşan kişinin de cuması fasid olur" veya-
"(cuma namazından) hiçbir sevabı yoktur. "
Tahric: Ebü Hureyre, İbn
Mes'üd Ve Hz. Ali'den anlamını destekleyen şahitleri mevuttur.
5421- Hasan(-ı BasrI)
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Cuma hutbesinde bir ayet
okudu. Bunun üzerine İbn Mes'üd: "Ey Ubey b. Ka'b! Sende bu ayeti bu şekilde
mi okuyorsun?" diye sordu. Ubey sustu ve cevap vermedi. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazı bitirdiğinde Ubey, İbn Mes'ud'a: "Bu
gün sen Cuma namazı kılmadın" dedi. İbn Mes'ud, Resülullah'a (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) gidip bu durumu sorunca, Allah Resulü: "Ubey doğru
söylemiş" buyurdu.
Tahric: Taberani ve Ebu
Ya'la, Ebu Zer ve İbn Mes'ud'un kıssasını Heysemi'nin (2/185) zikretmiş olduğu
hadise benzer bir şekilde rivayet ettiler.
5422- İbn Cüreyc der ki:
Ata (b. Ebi Rebah)'a: "Konuşmak, insanların boynu üzerinden geçmek veya
başka bir şeyle Cuma namazını bozup dört rekat kılmayı vacip kılacak bir şey
biliyor musun?" diye sorduğumda: "Hayır, bilmiyorum" karşılığını
verdi.
5423- İbn Cüreyc
bildiriyor: "Cuma günü imam hutbede iken konuşan kişinin cumadan payı
konuştuğudur. Ancak konuşmasından dolayı (bozuldu diye) namazı dört rekata
tamamlamasına gerek yoktur."
5424- Seleme b.
Abdirrahman bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Cuma günü
minberde iken bir ayet okudu. Bunu işiten Ebu Zer, Ubey b. Ka'b'a: "Bu
ayet ne zaman indirildi?" diye sordu. Ebu Zer bu soruyu üç defa sordu ve
Ubey her defasında ona karşı sessiz kaldı. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) minberden indiği zaman Ubey, Ebu Zer'e: "Bu Cumadan soruyu sorana
kadar olan kısmı senindir" dedi. Ebu Zer, Allah Resulü'ne (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) bu durumu sorunca, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Ubey doğru söylemiŞ" buyurdu.
Tahric: Farklı
kanallarla Beyhaki (3/220) "kısa metinle" rivayet etti.
5425- Tavus der ki:
"(imam hutbede iken) kişinin konuşan bir kişiye eliyle sus diye işaret
etmesi boş konuşmadan sayılır.''
5426- Nafi'nin
bildirdiğine göre İbn Ömer, Cuma günü imam hutbede iken konuşan iki kişiye
çakıl taşı atmıştır.
5427- Abdürrezzak başka
bir kanalla Cuma hutbesi sırasında konuşan iki kişi konusunda yukarıdakinin
aynısını bildirir.
5428- Eyyub bildiriyor:
"ibn Ömer, imam hutbe verirken dilenen birini gördü ve ona çakıl taşı
attı."
5429- Eyyub'un
bildirdiğine göre Nafi’, İbn Ömer'i Cuma günü imam hutbede iken birine işaret
ederken görmüştür.
5430- Ma'mer'in bir
kişiden bildirdiğine göre Hasan(-ı Basri), imam hutbe verirken dilenen birini
görüp ona sus manasında eliyle işaret etmiştir.
5431- Müslim der ki:
"Haccac(-ı Zalim) hutbe verirken Abdurrahman b.
Ebi Leyla'nın konuşan
Muhammed b. Sa'd'a sus diye işşaret ettiğini gördüm."
5432- Mücalid b. Said
bildiriyor: Haccac hutbe verirken Amir eş-Şa'bi ile Ebu Burde'nin konuştuğunu
gördüm. Haccac: "Allah yalancılara lanet etsin, Allah ... lanet
etsin" dediği sırada, onlara: "imam hutbe verirken mi
konuşuyorsunuz?" dedim. Bunun üzerine onlar: "Buna (lanet eden
Haccac'a) karşı susmakla emrolunmadık" dediler.
5433- ismail b. Ebi
Halid der ki: "Haccac zamanında Cuma günü imam hutbe verirken ibrahim
en-Nehai'nin bir kişiyi konuşturduğunu gördüm."
Tahric: İbn Ebi' Şeybe
(2/126) "kısa metinle" rivayet etti.
5434- Tavus der ki:
"Cuma günü imam hutbe verirken susayan kişi su içebilir."
Cuma Günü imam Hutbe
Verirken Aksırmak
5435- Katade der ki:
"Kişi Cuma namazında iken aksırır ve Allah'a hamd ederse sen hutbeyi
işitsen de işitmesen de ona karşılık verme ("Verhamukellah"
deme)."
5436- Ata (b. Ebi Rebah)
der ki: "Kişi Cuma namazında imam hutbe verirken aksırır ve Allah'a hamd
ederse sen hutbeyi işitiyorsan ona içinden karşılık ver. Eğer hutbeyi
işitmiyorsan ona işittirecek şekilde karşılık ver."
5437- Muğıre'nin
bildirdiğine göre ibrahım(-i Nehai) Cuma namazında aksıran kişi hakkında: "Ona
karşılık verilir" demiştir.
5438- isa b. Ebi Azze
der ki: "imam hutbe verirken Şa’bi'nin aksıran kişiye karşılık verdiğini
("Verhamukellah" dediğini) gördüm."
5439- Abdullah b. Said
b. Ebi Hind der ki: Babam beni: "imam Cuma günü hutbe verirken aksıran
kişiye karşılık vereyim mi?" diye sormam için ibnu'I-Müseyyeb'e gönderdi.
ibnu'I-Müseyyeb: "Hayır, verme" diye cevaplandırdı.
Cuma Namazında Selama
Cevap Vermek
5440- Ma'mer'in
bildirdiğine göre Hasan(-ı BasrI) ve Katade kişinin imam hutbede iken başka bir
kişiye selam vermesi hakkında: "Ona işittirecek şekilde cevap verir"
demişlerdir.
Tahric: Farklı
kanallarla ve başka bir lafızla Beyhaki (3/223) rivayet etmiştir.
5441- Şa’bi der ki:
"imam, Cuma günü hutbe verirken kişi selama cevap veremez."
5442- Cabir'in
bildirdiğine göre Şa’bi ve Salim b. Abdillah: "imam hutbe verirken selama
cevap verilir" demişlerdir. Kasım b. Muhammed ise: "Selama içinden
cevap verirsin" dedi.
Abdürrezzak da bu
görüştedir.
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(2/121), (s. 344), "Veki' - Cabir" kanalıyla: "Cuma günü (imam
hutbe verirken) selama işitilecek bir şekilde cevap verilir" lafzıyla
rivayet etti.
5443- Ata (b. Ebi Rebah)
der ki: "Cuma günü imam hutbe verirken bir kişi selam verirse ve sen
hutbeyi işitiyorsan ona içinden cevap ver. Eğer hutbeyi işitmiyorsan, ona
işittirecek bir şekilde cevap ver."
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
Cuma Günü Gelen
Mektupların Okunması -ki Gelen Mektupları Namazdan Önce Okurlardı-