musannef

Abdurrezzak

Cuma Namazı

 

ANA SAYFA      Kur’an      Hadis      Sözlük      Biyografi

 

Hutbeyi Ayakta Vermek

 

5253- Cabir b. Abdillah der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Cuma günü hutbeyi mescidde bulunan hurma kütüğünün üzerine çıkarak verirdi. Sonunda bir minber yaptırmayı düşündü ve bu durumu Müslümanlarla istişare etti. Onlar da bunu uygun görünce Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir minber yaptırdI. Cuma günü geldiğinde Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yürüyerek geldi ve minbere çıkıp oturdu. Mescid'deki hurma kütüğü bu durumu görünce inlemeye başladı ve Müslümanları korkuttu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) oturduğu yerden kalkıp kütüğün yanına geldi ve elini üzerinde gezdirdi. Bunun üzerine kütük sakinleşti ve inleme sesi kesildi. 

 

Ma'mer der ki: Bir kişinin: "Eğer Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) öyle yapmasaydı kütük kıyamet gününe kadar inleyecekti" dediğini işittim.

 

Tahric: Buhari (6/393) kütüğün inlemesi hadisini "Peygamberliğin Alametleri" bölümünde farklı kanallarla Cabir' den rivayet etmiştir.  el-İsmalli mana olarak aynısını merfu olarak Muaz hadisinden; Darimi, İbn Abbas kanalıyla ve başkaları Fethu'l-Bari'de (6/392) geçtiği üzere Enes hadisinden rivayet etmiştir.

 

 

 

5254- Cabir b. Abdillah der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hutbe verdiği zaman Mescid'in sütunlarından olan bir kütüğe yaslanırdı. Minber yapıldığında ve Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) minbere çıktığında o kütük mesciddekiler işitecek bir şekilde devenin inlemesi gibi inledi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) minberden inip onu sarınca da iniltisi kesildi." 

 

Tahric: Ebu'z-Zübeyr'in Cabir'den olan rivayetini Nesai, S. el-KUbra'da rivayet etmiş, İbn Hacer de Feth'de (6/393) bunu zikretmiştir

 

 

 

5255- Ma'mer der ki: Medine ahalisinden bir kişiye: "Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem), üzerine çıkarak hutbe verdiği kütük ne oldu?" diye sorduğumda: "Mescide gömüldü" karşılığını verdi. 

 

Tahric: İbn Huzeyme ve başkaları Fethu'l-Bari'de (6/393) geçtiği üzere Enes kanalıyla rivayet etmiştir.

 

 

 

5256- Cabir b. Semure der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Cuma günü iki hutbe arasında oturur ve (kalkarak ikinci) hutbeyi verirdi. Cuma namazında Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazı da, hutbesi de kısa idi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) minberde iken Kur'an'dan ayetler okurdu."

 

 

 

5257- Cabir b. Semure bildiriyor: "Ben, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Cuma günü hutbeyi ayakta iken verdiğini gördüm. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) birinci hutbeden sonra oturur ve bir şey konuşmazdı. Sonra da kalkıp ikinci hutbeyi verirdi. Her kim sana Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) oturarak hutbe verdiğini söylerse yalan söylüyordur."

 

Tahric: Hadisi Müslim rivayet etmiştir.

 

 

 

5258- Katade der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Ebu Bekr, Ömer ve Osman, Cuma günü hutbeyi ayakta iken verirdi. Osman sürekli olarak hutbeyi ayakta verdi. Ancak hutbeyi verirken ayakta durmakta zorlanınca oturmaya ve sonra kalkıp ikinci hutbeyi vermeye başladı. Muaviye ise halife olduğu zaman birinci hutbeyi oturarak ikinci hutbeyi de ayakta verirdi.''

 

Tahric: Tavus'tan mürsel olarak İbn Ebi Şeybe (5180), Ebü Hureyre'den Şafii (420) ve Muaviye'den İbn Ebi Şeybe (2/113) farklı metinlerle şahit olarak rivayet etmiştir.

 

 

 

5259- Süleyman b. Musa bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Ebu Bekr, Ömer ve Osman, Cuma günü. hutbeyi ayakta iken verir ve iki hutbe arasındaki süreç dışında oturmazlardı. Hutbe verirken oturan ilk kişi Muaviye'dir. Abdulmelik halife olduğu zaman hutbeyi ayakta verip ayağıyla minbere vurdu ve: "Sünnet olan budur" dedi. Ancak son zamanlarında (yaşlanınca) oturarak hutbe vermeye başladı.

 

Tahric: İbn Ebi Şeybe (s. 338) Tavus kanalıyla yakın metinle "kısa metinle" rivayet etmiştir.

 

 

 

5260- Ma'mer bildiriyor: Zühri: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Cuma günü iki hutbeyi de ayakta verirdi. Ancak iki hutbe arasında otururdu" dedi. Ona:

"Bu haberi güvenilir kişiden mi aldın?" diye sorduğumda: "Evet, dediğin gibi güvenilir kişiden aldım" karşılığını verdi. 

 

Tahric: İbn Ömer hadisinden Buhari (2/336) ve Müslim (2/589) rivayet ettiler.

 

 

 

5261- İbn Ömer der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Cuma günü iki hutbe verir ve iki hutbe arasında otururdu. ''

 

Tahric: İbn Ebi Şeybe (s. 339), Veki' kanalıyla Umeri'den; Buhari ve Müslim ise onun kardeşi kanalıyla rivayet etmiştir.

 

 

 

5262- Ebu Kaza'a der ki: "Bir ara Hz. Osman'ı bir titreme tutmuştu. Bundan dolayı Minber'e çıktığı zaman biraz dinlenir ve sonra da kalkıp hutbe verirdi."

 

 

 

5263- Muhammed b. Ömer b. Ali bildiriyor: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Cuma günü minbere çıktığı zaman oturur, oturduğu zaman da müezzin ezan okurdu. Müezzin ezanı bitirdiği zaman Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kalkıp hutbe verirdi. Birinci hutbeyi bitirdiğinde oturur ve sonra tekrar kalkıp ikinci hutbeyi verirdi. "

 

Tahric: İbn Ömer hadisinden şahidini Ebu Davud (1092) rivayet etti.

 

 

 

5264- Cafer b. Muhammed, babasından bildiriyor: "Muaviye iki hutbenin birisinde oturmak için cemaatten izin istedi ve: "Ben artık yaşlandım. Bu sebeple de iki hutbeden birini oturarak vermek istedim" dedi. Sonra da birinci hutbede oturdu."

 

Tahric: Değişik bir lafızla İbn Ebi Şeybe (s. 339) rivayet etmiştir.

 

 

 

5265- İbn Cüreyc bildiriyor: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) vefat edene kadar minberde hutbe verirken hiç oturmadı. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hutbeyi mutlaka ayakta verirdi. Sesinizi insanlara duyurmayı ne kadar da çok istiyorsunuz! Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Ebu Bekr, Ömer ve Osman minbere çıkıp hutbeyi ayakta verirlerdi. Hiçbiri minbere ne çıkarken, ne de inerken oturmazdı. iki hutbeyi de ayakta verirlerdi. Birinci hutbede bir defa şehadet getirirlerdi. Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) minberinden başka bir minber yoktu. Muaviye hacca geldiği zaman minberini de getirmişti. Geri dönerken de onu orada bıraktı ve o zamandan beri minberler üzerinde hutbe okunmaya başlandı."

 

 

 

5266- İbn Cüreyc der ki: Ata (b. Ebi Rebah)'a: "Hutbede oturan ilk kişi kimdir?" diye sorduğumda: "Yaşlılığında titremesinden dolayı son zamanlarında oturan ilk kişi Hz. Osman'dır. O hutbe verirken kısa bir zaman oturur ve tekrar kalkardı" dedi. Ona: "Oturduğu zamanda hutbesine devam eder miydi?" diye sorduğumda ise: "Bilmiyorum" karşılığını verdi.

 

 

 

5267- israil b. Yunus bildiriyor: Ebu ishak şöyle dedi: "Ben çocuk iken babamla birlikte Cuma namazına gittim. Hz. Ali gelip minbere çıktığı zaman babam: "Ey Amr! Kalk müminlerin emirine bak" dedi. Ayağa kalktığımda onun minberde ayakta durduğunu gördüm. Onun saçları ve sakalı beyazdı. Üzerinde bir izar ve bir giysi vardı. Gömlek giymemişti. Minberden inene kadar onun oturduğunu görmedim." Ebu ishak'a: "(Hutbede iken) kunut (dua) yaptı mı?" diye sorduğumda: "Hayır, yapmadı" cevabını verdi.

 

 

 

5268- İbn Cüreyc der ki: Ata (b. Ebi Rebah)'a: "ibnu'z-Zübeyr nasıl hutbe verirdi?" diye sorduğumda: "Bazen oturarak, bazen de ayakta iken hutbe verirdi. Ancak oturması, ayakta durmasından daha fazla idi" dedi.

 

 

 

5269- İbn Cüreyc, Ata (b. Ebi Rebah)'tan bildiriyor: "Cuma günü Halid b.

Said, Mahzum oğullarının kapısından çıktığı zaman Ebu Mahzure ezan okurdu. Ebu Mahzure ezan okumayı bitirene kadar Halid minbere çıkmazdı. Daha öncekiler de aynı şekilde yapmaktaydı."

 

 

 

5270- Ata (b. Ebi Rebah) der ki: "Halid b. el-As'ın mescidin duvarına yaslanarak ayakta iken hutbe verdiğini gördüm. Halid hastalanıncaya kadar hutbenin ne başında, ne de sonunda oturmaz ve sadece bir hutbe verirdi. Ancak hastalandıktan sonra bir merdiven üzerinde otururdu. işte bu şekilde yerde ve ayakta iken hutbe verirlerdi. Fakat Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kendi minberi üzerinde hutbe verirdi."

 

 

 

5271- Amr b. Şuayb der ki: Muaviye bir yıla yakın, hep ayakta iken hutbe verdi. Ona: "Hem Osman'ın kanına kan istiyor, hem de onun yaptığı gibi yapmıyorsun" denilince hem ayakta, hem de oturarak hutbe vermeye başladı.

 

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

 

İmamın Minberden indiği Zaman Rükn'ü Selamlaması