|
musannef Abdurrezzak |
Namaz |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
İmamın Arkasında Kıraat
2765- Ebu Kılabe der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabına: "Ben okurken sizler
arkamda okuyar musunuz?" diye sordu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
üç defa sormasına rağmen sustular, sonra:" Evet ey Allah'ın Resulü!"
cevabını verdiler. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Böyle yapmayınız. Sadece sessizce içinizden Fatiha Suresini
okuyunuz" buyurdu.
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(s. 25), "Huşeym-EbU Kılabe" kanalıyla başka bir lafızla mürsel
olarak rivayet etti. Ayrıca Beyhald (2/166), Enes hadisinden Ebü Ya'la
(el-Maksad el-aliy 268), Taberani M. el-Evsat (Mecmau'l-bahreyn 1171) ve İbn
Hibban (Mevarid 458)
rivayet etti.
2766- Muhammed b. Ebi
Aişe sahabeden birinden bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
iki veya üç defa: "imam okurken siz de okuyar olmayasiniz?" diye
sorunca, sahabe: "Evet ey Allah'ın Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem)!
Böyle yapıyoruz" cevabını verdiler. Bunun üzerine Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Böyle yapmayınız. Sadece Fatiha Suresini
okuyunuz" buyurdu.
Tahric: Ahmed, Buhari:,
Beyhaki: ve İbn Ebi Şeybe, Veki' kanalıyla Sevri' den rivayet ettiler.
2767- Ebü Hureyre der
ki: Resülullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ümmü'l-Kur'an'ı okumadan
namaz kılanın namazı eksiktir, eksiktir, tamam değildir" buyurmuştur.
Ebu's-Saib der ki: Ben: "Bazen imamın arkasında duruyorum. O zaman ne
yapayım?" deyince Ebü Hureyre kolumu çimdikledi ve şöyle dedi: "Ey
bedevi! içinden oku. Resülullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurduğunu duydum:
"Yüce Allah şöyle buyuruyor: "Namazı kulumla kendi aramda iki kısma
ayırdım, yarısı benim yarısı da kulum içindir. Kuluma istediği
verilecektir." Resülullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle devam etti:
"Oku. Kul (namaza)
kalkıp: "Hamd, Alemlerin Rabbi Allah'a mahsustur" der, Allah ta:
''Kulum bana hamdetti'' buyurur. Kul: "O, Rahman ve Rahim'dir" der,
Allah ta: ''Kulum beni övdü'' der. Kul: "Din Gününün sahibidir" der,
Allah ta: "Kulum beni yüceltti. Bu, Benimle kulum arasındadır" der.
Kul: "Ancak Sana kulluk eder ve yalnız Senden yardım dileriz" der,
Yüce Allah: ''Bunun ecri kuluma aittir ve kuluma istediği verilecektir''
buyurur. Kul: "Bizi doğru yola eriştir. Nimete erdirdiğin kimselerin
yoluna; gazaba uğrayanların, ya da sapıtanların yoluna değil" der, Allah:
''Bu, kulumundur ve ona istediği verilecektir'' buyurur. "
Tahric: Müslim (1/170),
İbn Rafi' kanalıyla Abdürrezzak' dan farklı bir lafızla yine İbn Uyeyne
kanalıyla Ala' dan rivayet etti.
2768- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Fatiha Suresini okumadan namaz kilanın namazı eksiktir, eksiktir, tamam değildir."
Ebu's-Saib der ki: "Ey Ebu Hureyre! Bazen imamın arkasında kılıyorum. O
zaman ne yapayım?" diye sorduğumda kolumu çimdikleyip: "Ey Farisı! O
zaman içinden oku. Zira Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurduğunu işittim: "Yüce Allah buyuruyor ki: "Namazı kulumla kendi
aramda iki kısma ayırdım; yarısı benim, yarısı da kulum içindir. Kuluma
istediği verilecektir." Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
devam etti: "Fatiha Suresini okuyunuz. Kul kalkıp: "Hamd, Alemlerin
Rabbi Allah'a mahsustur" der, Allah ta: ''Kulum bana hamdetti'' buyurur.
Kul:
"O Rahman ve
Rahim'dir" der. Allah ta: ''Kulum beni övdü'' der. Kul:
"Din Gününün
sahibidir" der, Allah ta: "Kulum beni yüceltti. Bu benimle kulum
arasındaki müşterek ayettir. Kuluma istediği verilecektir" der. Kul:
"Ancak Sana kulluk
eder ve yalnız Senden yardım dileriz. Bizi doğru yola eriştir. Nimete
erdirdiğin kimselerin yoluna; gazaba uğrayanların, ya da sapıtanların yoluna
değil" der, Allah: ''Bütün bunlar kulumundur ve kuluma istediği
verilecektir'' buyurur."
2769- Muhammed b. Raşid
bildiriyor: "Mekhül, imamın açıktan ve gizli okuduğu bütün namazlarda
Fatiha Süresini okurdu."
2770- Ebü Umeyye el-Ezdi
der ki: ubade b. es-Sam it bana şöyle dedi:
"Bütün namazlarda -
veya her rekatta- Fatiha Süresini oku." Ben: "imamla beraber sen bu
süreyi okur musun?" diye sorduğumda: "Ne imamken, ne de imama uyarken
bu süreyi bırakmam" cevabını verdi.
2771- Reca b. Hayve der
ki: Ubade b. es-Samit'in yanında namaz kıldım ve imamın arkasında okuduğunu
duydum. Namazı bitirince: "Ey Velid'in! imamla beraber okuyor musun?"
diye sorunca, Ubade: "Yazık sana! Onsuz namaz olmaz" cevabını
verdi.
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(s. 250), Veki' kanalıyla İbn Avn'dan rivayet etti.
2772- Abdullah b. Ebi'I-Huzeyl
bildiriyor: "Ubey b. Ka'b öğle ve ikindi namazında imamın arkasındayken
okurdu.''
Tahric: Farklı
kanallarla Beyhakı, Kitabu'l-Kıraat'ta (s. 62) rivayet etti.
2773- İbn Abbas der ki:
"Açıktan okunarak kılınan olsun gizli okunarak kılınan olsun, imamın
arkasında muhakkak Fatiha Süresini okumak gerekir."
Tahric: Farklı
kanallarla İbn Ebi Şeybe (s. 62) rivayet etti.
2774- Mücahid:
"Abdullah b. Amr'ın, öğle ve ikindi namazında imamın arkasında okuduğunu
duydum" demiştir.
Tahric: Farklı
kanallarla Beyhaki (s. 65) rivayet etmiştir.
2775- Abdurrahman der
ki: Ubeydullah b. Abdillah b. Utbe'nin, öğle ve ikindi namazında imamla beraber
okuduğunu duydum. Bu durumu ibrahim(-i Nehai)'ye sorduğumda: "imam hata
yapmadıkça okuma" dedi. Mücahid'e sorduğumda ise: "Abdullah b. Amr'ın
okuduğunu duydum" dedi.
Tahric: Değişik bir
lafızla Tahavi (129); Darakutni (120) ve İbn Ebi Şeybe (s. 249) rivayet
ettiler.
2776- Yezid b. Şerik der
ki: Hz. Ömer'e: "imamın arkasında okuyayım mı?" diye sorunca:
"Evet" cevabını verdi. Ben: "Eğer sen okusan da mı ey müminlerin
emiri?" diye sorunca ise: "Evet, ben okusam bile" dedi.
Tahric: Buhari,
el-Kıraat halfe'l-imam kitabında; Tahavi (169); Darakutni (120) ve İbn Ebi
Şeybe (s. 249) rivayet ettiler.
2777- Ebü Yezid der ki:
Haris b. Suveyd ve Yezid et-Teymi: "Ömer b. elHattab, imamın arkasında
okumamızı emretti" dediler.
2778- Said b. Cübeyr:
"imamın sesi sana gelmiyorsa oku" demiştir.
2779- Ata (b. Ebi
Rebah): "imamın okuduğunu anlamıyorsan, eğer istersen oku ya da tesbih
et" demiştir.
2780- Hz. Osman:
"Duymadığı halde susup dinleyenin nasibi, duyup susanın nasibi
gibidir" dedi. İbn Cüreyc bunu Mus'ab'dan, o da Muhammed b. Osman' dan
"Ecri vardır" ibaresi ile nakletmiştir.
Tahric: Farklı
kanallarla Beyhakı, Kitabu'l-Kudat'ta (94) rivayet etti.
2781- Abdurrahman b.
Zeyd b. Eslem'in bildirdiğine göre Hz.
Peygamber (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Duymadığı halde susup dinleyenin sevabI, duyup susanın
sevabı gibidir" buyurmuştur.
Tahric: Hz. Osman'ın
sözü olarak Malik (1/104) rivayet etti.
2782-yok-
2783- Zühri der ki:
"imam, öğle ve ikindi namazının ilk iki rekatında Fatiha Süresini ve başka
bir süre okur."
2784-: Zühri der ki:
"imam açıktan okuduğu zaman sen bir şeyokuma."
2785- Ma'mer Katade'den
aynı rivayette bulunmuştur.
2786- İbn Cüreyc
bildiriyor: Ata (b. Ebi Rebah) der ki: "Ben, öğle ve ikindi namazında
imamla beraber, Fatiha Suresini ve kısa bir sure okuyorum, sonra tehlil getirip
tesbih ediyorum." Ben: "Okuduğumu yanımdakine duyurayım mı?"
diye sorunca, Ata: "imamla mı?" karşılığını verdi. Ben:
"Evet" cevabını verince, Ata: "Hayır" dedi.
2787- Abdullah b. Amr
der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) halka hutbe verip şöyle dedi:
"Kim farz veya nafile namazı kılarsa Fatiha suresini ve yanında Kur'an
(zamm-ı sure) okusun. Eğer sadece Fatiha Suresini okursa, bu kendisi için
yeterlidir. imamla beraber kılan ise ya imamdan önce okusun veya imam susunca
okusun. Kıraatsız namaz kılanın namazı eksiktir, eksiktir, eksiktir. "
Tahric: Ubade b.
es-Samit hadisinden Müslim (394), Ebü Davud (822), Tirmizi (247), İbn Mace
(837) ve Nesai (2/137) rivayet ettiler.
2788- Ata (b. Ebi Rebah)
der ki: "imam açıktan okuyorsa (ona uyan kişi) ya Fatiha Süresini acele okusun
veya imam sustuktan sonra okusun. imam okuyunca ise Yüce Allah'ın da buyurduğu
gibi (imama uyanlar) sussunlar."
2789- Said b. Cübeyr
şöyle dedi: "imamla namaz kılarken mutlaka Fatiha Süresini okuman gerekir.
Ama öncekilerde, imam tekbir getirince cemaatin Fatiha Süresini okuyacağı kadar
susulurdu."
2790- Hasan(-ı BasrI):
"imam açıktan da okusa, gizli de okusa Fatiha süresini oku. imam Fatiha
süresini okuyup bitirince sen onu okumaya başla" dedi.
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(s. 250), "Huşeym-Hasan" kanalıyla ve İbn Abdilberr, Temhıd'de
rivayet ettiler.
2791- Urve b. ez-Zübeyr
der ki: "imam, "Gazaba uğrayanların, ya da sapıtanların yoluna
değil" deyince veya Fatiha'dan sonra okuduğu süreyi bitirince Fatiha
süresini okurum.''
Tahric: Buhari,
el-Kıraat halfe'l-imam kitabında Hişam'ın babasından rivayet etti.
2792- Hasan(-ı BasrI)
der ki: Semure b. Cündüb halka imamlık yapardı.
Namazda iki defa
susardı. iftitah tekbirini getirince ve Fatiha Süresini bitirince. insanlar
onun böyle yapmasını ayıplayınca, Ubey b. Ka'b'a yazıp: "insanlar beni
ayıplıyorlar. Ben unuttum da onlar mı biliyorlar, yoksa ben biliyorum da onlar
mı unutmuş?" diye sordu. Ubey, ona yazarak: "Sen biliyorsun, onlar
unutmuş" dedi. Hasan: "imam, Fatiha süresini bitirince sen onu
okumaya başla" demiştir.
2793- Abdullah b. Amr'ın
bildirdiğine göre Resülullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"imam, ''Gazaba uğrayanların, ya da sapıtanların yoluna değil'' deyince
veya (sureyi okumayt) bitirince Fatiha Suresini oku."
2794- Said b. Cübeyr der
ki: "Fatiha Süresi mutlaka okunmalıdır. Ama öncekiler, imam tekbir
getirince, cemaatin Fatiha Süresini okuyacağı kadar bir süre susardı."
2795- Ebü Hureyre der
ki: Resülullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Bakara Süresini açıktan okuyarak
namaz kıldırdı, selam verdikten sonra insanlara dönüp: "Aranızda demin
benimle beraber okuyan uar mıydi?" diye sordu. Sahabe: "Evet ey
Allah'ın Resülü!" cevabını verince Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Ben de neden kıraatim karışıyor diyordum" buyurdu. Halk,
Allah'ın Resülü'nden (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bunu duyunca bir daha onun
sesli okuduğu namazlarda onunla beraber okumayı bıraktılar.
Tahric: Malik, Muvatta'da
ve Ebu Davud, Tirmizi, Nesai ve İbn Mace rivayet ettiler.
2796- İbn Cüreyc başka
bir kanalla aynı hadisi, "Ben de neden kıraatim karışıyor diyordum"
buyurdu; cümlesine kadar nakletmiştir.
2797- Abdullah b. Şeddad
b. el-Had el-leysı der ki: Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) öğle
veya ikindi namazını kılarken bir kişi arkasında okumaya, bir başkası da adamın
okumasına engel olmaya başladı. Namaz bitince ise okuyan kişi: "Ey
Allah'ın Resülü! Ben okuyordum, bu ise beni engelliyordu" deyince,
Resülullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "imamı olan kişi için, imamın
kıraati kendisi için de kıraattir" buyurdu.
Tahric: Farklı
kanallarla İbn Ebi Şeybe (3779). Ayrıca Cabir hadisinden İbn Ebi Şeybe (3802)
ve Tahavi (1/217) rivayet ettiler.
2798- imran b. el-Husayn
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabıyla öğle namazını
kıldı ve namazı bitirince: "Aranızda A'la Suresini okuyan var mıydı?"
diye sordu. Bir adam: "Ben okudum" cevabını verince, Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ben de neden kıraatim karlşıyor
diyordum" buyurdu.
2799- imran b. el-Husayn
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabıyla öğle namazını
kıldı ve namazı bitirince: "Aranızda A'ld Suresini okuyan var miYdı?"
diye sordu. Oradakilerden biri: "Ben okudum ey Allah'ın Resulü!"
cevabını verince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "içinizden
birinin kiraatı karlştırmama sebep olduğunu anlamıştım" buyurdu."
Tahric: Müslim ve
başkaları rivayet ettiler.
2800- Velid b. Ebi Beşir
der ki: Bir adam Resulullah'ın (-sav ) arkasında namaz kılarken A'la Suresini
okudu ve (namazdan sonra) bunu Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
söyledi. Allah'ın Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"içinizden birinin
kıraatı karlştırmama sebep olduğu söylendi" buyurdu.
Tahric: İmran b. Husayn
hadisinden Müslim'de (398) ve Cabir hadisinden Darekutni'de (1/325) şahidi
vardır.
2801- Hz. Ali:
"imamın arkasında (namaz kıldığı halde) okuyan fıtrata (sünnete) ters
hareket etmiş olur" dedi.
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(s. 251), "Muhammed b. Süleyman el-İsbehani-Ali" kanalıyla ve
Beyhaki, Kitabu'l-Kıraat'ta (132) rivayet ettiler.
2802- Zeyd b. Sabit:
"imamın arkasında okuyanın namazı yoktur" dedi.
Tahric: Beyhaki,
Kitabu'l-Kıraat'ta (147, 148), "Sevri-Zeyd b. Sabit'in babasından" ve
İbn Ebi Şeybe (s. 251) rivayet ettiler.
2803- Ebu Vail
bildiriyor: Bir adam Abdullah'a gelerek: "Ey Abdurrahman'ın babası! imamın
arkasında okuyayım mı?" diye sorunca, Abdullah: "Kur'an(ı dinlemek)
için sus. Muhakkak namaz da başka meşguliyet (yapılması ve yapılmaması gereken
şeylere dikkat etmek) vardır. imamın okuması sana yeterlidir" cevabını
verdi.
Tahric: Farklı
kanallarla Beyhaki, Kitabu'l-Kıraat'ta (117) ve İbn Ebi Şeybe (s. 251),
Ebu'lAhvas kanalıyla Mansur'dan rivayet ettiler.
2804- Ebu
ishakeş-Şeybani bir adamdan bildiriyor: Ömer b. el-Hattab, imam la beraber
okunmamasını istemiştir.
2805- Hz. Ali:
"imamla beraber okumak fıtrattan (sünnetten) değildir" dedi.
2805- Abdullah b. Ebi
Leyla: "Hz. Ali, imamın arkasında okumayı yasaklardı" demiştir.
2806- Muhammed b. Aclan
der ki: Hz. Ali: "imamın arkasında okuyan fıtrat (sünnet) üzere
değildir" demiştir. İbn Mes'ud, imamın arkasında okuyan için: "Ağzı
toprakla dolsun" demiştir. Ömer b. el-Hattab ise: "imamın arkasında
okuyanın ağzında taş olmasını isterdim(ki okuyamasın)" demiştir.
2807- Esved (b. Yezid):
"imamın arkasında okuyanın ağzının toprakla dolmasını isterdim"
demiştir.
2808- Alkame b. Kays:
"imamın arkasında okuyanın ağzının zannedersem "toprakla veya ateşte
kızdırılmış taşla- dolmasını isterdim" demiştir.
2809- Esved (b. Yezid):
"imam açıktan okurken, imamın arkasında okuyanın kor ateşi ısırmasını
isterdim" dedi.
2810- Abdurrahman b.
Zeyd b. Eslem, babasından bildiriyor: Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) imamın arkasında okumayı yasaklamıştır. Şeyhlerimizin söylediğine göre
Hz. Ali: "imamın arkasında okuyanın namazı yoktur" demiştir. Musa b.
Ukbe ise Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Hz. Ebu Bekr, Hz. Ömer ve
Osman'ın, imamın arkasında okunmasını yasakladığını söylemiştir.
Tahric: Yakın anlamı ile
Ebü Hureyre hadisinden Malik (1/86), Ebü Davud (826-7), Nesai (2/141) ve İbn
Mace (312) rivayet ettiler.
2811- Zühri bildiriyor:
Salim b. Abdillah: "imamın, namazda açıktan okuması senin için
yeterlidir" demiştir. Yine Salim'in bildirdiğine göre İbn Ömer:
"imamın açıktan okuduğu namazlarda susulur ve onunla okunmaz"
demiştir.
2812- Enes b. Sırin
bildiriyor: İbn Ömer'e: "imamla beraber okuyayım mı?" diye
sorduğumda: "Sen karnı büyük olan birisin. imamın okuması senin için
yeterlidir" cevabını verdi.
2813- Ebu ishak:
"Abdullah (b. Mes'ud)'un öğrencileri imamın arkasında okumazlardı"
demiştir.
Tahric: İbn Ebi Şeybe (s.
252), "Yezid b. Harun-Malik b. Umara" kanalıyla aynısını rivayet
etti.
2814- Zeyd b. Eslem der
ki: "ibn Ömer, imamın arkasında okunmasını yasaklamıştır."
2815- İbn Zekvan' ın
bildirdiğine göre Zeyd b. Sabit ve İbn Ömer imamın arkasında okumazlardı.
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(s. 252), "Veki'-Zeyd b. Sabit" kanalıyla yakın metinle rivayet etti.
2816- İbn Cüreyc
bildiriyor: Ata (b. Ebi Rebah): "imamın okuması, arkasındakiler için
yeterlidir" deyince ben: "Bunu nereden naklettin?" diye sordum.
Ata: "Bir yerden duydum. Ama faziletlerin alınmasını daha çok severim.
imamla okumanız benim için daha hoş bir durumdur" cevabını verdi.
2817- ibrahım(-i NehaI)
der ki: insanlar, İbn Ziyad'a kadar imamın arkasında okumazlardı. İbn Ziyad
zamanında: "imam açıktan okumuyorsa, kişi içinden okuyabilir"
denilince, insanlar okumaya başladılar.
2818- İbn Cüreyc der ki:
Ata (b. Ebi Rebah)'a: "imamın, gizli olsun açıktan olsun okuması kendisine
uyanların okuması yerine geçer mi?" diye sorunca, Ata: "Evet"
cevabını verdi.
2819- Ubeydullah b.
Miksem der ki: Cabir b. Abdillah'a: "Öğle ve ikindi namazında imamın
arkasında bir şey okuyor musun?" diye sorunca: "Hayır" cevabını
verdi.
2820- Hasan(-ı BasrI) der
ki: Murre insanlara imamlık yapardı ve iki defa susardı. Biri namaz için tekbir
getirince, diğeri de Kur'an okumayı bitirince. insanlar bu sebeple kendisini
ayıplayınca, Ubey b. Ka'b'a yazıp: "insanlar beni ayıplıyorlar. Ben
unuttum da onlar mı biliyorlar, yoksa ben biliyorum da onlar mı unutmuş?"
diye sordu. Ubey, ona yazarak: "Sen biliyorsun, onlar unutmuş" dedi.
Hasan: "imam Fatiha suresini bitirince sen onu okumaya başla"
demiştir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
Kıraatta Şaşıran
imama Hatırlatmada Bulunmak