musannef Abdurrezzak |
Namaz |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Namaz Giysisi Tür ve
Şekli
Namaz için Yeterli Olan
Giysi
1364- Ebu Hureyre
bildiriyor: Adamın biri: "Ya Resulallah! Kişi tek parçalık bir giysiyle
namaz kılabilir mi?" diye sorunca, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Niye sizin iki giysiniz mi var?" karşılığını verdi.1 İbn
Cüreyc bunu rivayet ederken: "Ben de giysilerimi askıda bırakır ve tek
parçalık giysimle namazımı kılarım" demiştir.
1365- Amr b. Ebi Seleme
der ki: "Resulullah'ı (Sallallahu aleyhi ve Sellem) tek parçalık giysi
içinde, giysinin iki ucunu omuzlarında bağlamış bir şekilde namaz kılarken
gördüm." Sevri bunu rivayet ederken: "Ümmü Seleme'nin evinde"
ifadesini de zikreder.
Tahric: İbn Ebi Şeybe'yi
kaynak göstermiştir. Farklı kanallarla Buhari (1/320), Leys kanalıyla Urve' den
Tirmizi (1/277) ve farklı kanallardan Müslim rivayet ettiler.
1366- Cabir b. Abdillah
der ki: "Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) tek bir parçalık giysi
içinde, giysinin iki ucunu omuzlarında bağlamış bir şekilde namaz kıldığını
gördüm."
Tahric: Buhari (1/320),
Muhammed b. el-Münkedir kanalıyla Cabir'den, Ebu'z-Zübeyr kanalıyla da Müslim
rivayet ettiler.
1367- Enes b. Malik der
ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) son namazını tek parçalık
giysi içinde, giysinin iki ucunu birbirine bağlamak suretiyle Ebu Bekr'in
arkasında kıldı.''3
Tahric: İbn Hibban,
"Süleyman b. Bilal-Sabit" kanalıyla rivayet etti. Tirmizi (1/289) de
Muhammed b. Talha kanalıyla bu şekilde rivayet edip şöyle demiştir: "Bunu
birden fazla kişi Humeyd kanalıyla Enes'ten rivayet etti. Ancak isnadında
Sabit'i de zikreden rivayetler daha doğru olan rivayetlerdir."
1368- Muhammed b. Ali
der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) son namazını, iki ucunu
omuzlarında bağlamak suretiyle sarıya boyanmış bir çarşaf içinde kıldı. "
Tahric: Önceki iki
rivayet, bunun şahididir. Enes hadisinden Beğavi (Şerhu's-sünne 514) ve Esma
hadisinden Ebü Ya'la (1/51) rivayet ettiler.
1369- İbn Abbas
bildiriyor: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) soğuk bir günde
yerin soğuğundan korunmak için iki ucunu birbirine bağladığı tek parçalık geniş
bir giysi içinde namaz kıldı."
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(s. 182, 210), "Şerik-İbn Abbas" kanalıyla ve farklı bir lafız ile
farklı kanallarla Ahmed rivayet ettiler.
1370- Muhammed b. Mesh
bildiriyor: Yolculuklarından birinde Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
gece yarısı bir su başında konakladı. Muaz b. Cebel de yayan bir şekilde gelip
aynı suyun başında konakladı. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onu
farkedince hemen uyanıp: "Kim o?" diye sordu. Muaz: "Ben Muaz'
ım" karşılığını verdi. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Ey Muaz! Senin deven yok mu?" diye sorunca, Muaz: "Hayır,
yok" dedi. Sonrasında Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kalkıp
abdest aldı ve namazı kıldı. Namaz kılarken üzerindeki giysi bedenini tam
kapatmaya yetmeyince onu izar şeklinde bağlayarak kıldı. Namazını kıldıktan
sonra: "Ey Muaz! Kalk ve yola çık. Heybeni güzelce hazırla ve kendin için
oturacak bir yer ayarla" buyurdu. Muaz: "Ya Resulallah! Neyi
hazırlayayım?" diye sorunca, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
kalkıp eşyalarını bineğine yükledi ve terkisinde oturması için Muaz'a bir yer
açtı.
1371- Ali b. Ebi
Talib'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Giysin geniş ve büyük ise uçlarını omuzlarında toplamak suretiyle namaz
kıl. Giysi küçük ise izar şeklinde bağlayıp namazını öyle kıl"
buyurmuştur.
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(s. 210), Abdusselam b. Harb kanalıyla İshak b. Abdillah'tan ve Mecma'da (2/51)
geçtiği üzere Bezzar rivayet ettiler.
1372- Zühri bildiriyor:
Ömer b. el-Hattab tek parçalık giysisine sarınıp öyle namaz kılan birini
görünce: "Yahudilere benzemeye çalışmayın! Biriniz tek parça giysiden
başka bir şey bulamıyorsa onu izar şeklinde bağlayıp öyle namazını kılsın"
dedi.
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(s. 213), Ma'mer kanalıyla Zühri'den rivayet etti.
1373- Kays b. Talk
bildiriyor: Adamın biri: "Ya Resulallah! Bazen tek parça giysi içinde
namaz kılıyorum" deyince Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) adama
herhangi bir cevap vermedi. Namaz için kamet getirilince Allah Resulü
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) iki giysisini tek parça olacak şekilde birbirine
ekleyip bu şekilde namazını kıldı." Abdürrezzak der ki: Ma'mer'e bunu
aktardığımda: "Ben de Yahya'nın bunu zikrettiğini işitim" dedi.
Tahric: Farklı kanallar
ve farklı lafızlada Tahavi (1/222), farklı bir lafızla İbn Ebi Şeybe (s. 210),
Abdullah b. Bedr kanalıyla Kays'tan ve Beyhaki (2/240), Abdullah b. Bedr
kanalıyla rivayet ettiler.
1374- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Biriniz tek
parçalık bir giysi içinde namaz kılacağı zaman iki ucunu boynunda
bağlasın" buyurmuştur.
Tahric: Tahavi (1/223),
Hişam kanalıyla Yahya'dan ve Buhari (1/321), Şeyban kanalıyla Yahya' dan
rivayet ettiler.
1375- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kişi bir
ucunu boynuna bağlamiyorsa tek parçalık giysi içinde namaz kılmasın"
buyurmuştur.
Tahric: Müslim, İbn Ebi
Şeybe kanalıyla Süfyan'dan ve Buhari (1/32), Malik kanalıyla Ebu'z-Zinad'dan
rivayet ettiler.
1376- Ebu Hureyre
bildiriyor: "Kişinin tek parçalık giysisi, uçları boyna bağlanamayacak
kadar küçük ise izar şeklinde bağlayıp namazını kılsın, denilirdi. "
1377- İbn Cüreyc
bildiriyor: Ata'nın: "Kişi maddi durumu iyi olsa dahi tek parçalık giysi
ile namaz kılabilir, ancak uçlarını boynuna bağlasın. Benim için ise en güzeli
kişinin rida ve izarla namaz kılmasıdır" dediğini işittim. Sonrasında Ata,
Muhammed b. Ali'den naklen bize şunu anlattı:
"Resülullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabı içinde en son vefat edenlerden biri olan
Cabir b. Abdillah'ın evine giderdik. Bir defasında birkaç kişiyle Seleme
oğulları içinde olan evine gittiğimizde bize namaz kıldırdı. Ridası askıda
asılı olmasına rağmen tek parçalık kumaştan bir giysi aldı. Zar zor omuzlarına
yetişen iki ucunun boynuma bağladı ve namazı bize öyle kıldırdı. Anladığım
kadarıyla böylesi bir giysiyle namaz kılmada bir sakıncanın olmadığını bize
göstermek istemişti." İbn Cüreyc der ki: Ata'nın bildirdiğine göre Cabir:
"Ben, babam ve
dayım Akabe'de Resülullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) biat edenlerin
içindeydik" demiştir.
Tahric: İbn Ebi
Şeybe'nin (s. 212), Şerik kanalıyla Ebu İshak'tan bildirdiğine göre Ebu Cafer:
"Cabir b. Abdillah, iki ucunu omuzlarında bağlamak suretiyle tek parçalık
giysi içinde bize namaz kıldırdı" demiştir.
1378- Abdullah b.
Muhammed b. Akil bildiriyor: "Cabir b. Abdillah tek parçalık bir giysi
içinde bize namaz kıldırdı." Ma'mer der ki: "Sanırım Abdullah,
Cabir'in bu giysiyi izar olarak bağladığını da söyledi."
1379- Abdullah b. Miksam
bildiriyor: Cabir b. Abdillah'ın tek parçalık giysi içinde namaz kıldığını
gördüm. Ona: "Giysilerin yan tarafında duruyorken tek parçalık bir
giysiyle mi namaz kılıyorsun?" dediğimde: "Evet! Senin gibi
anlayışsızlar için öyle yapıyorum" karşılığını verdi.
Tahric: Müslim, Sahih'de
soruyu soran kişi Ubade b. el-Vel'id olarak geçer.
1380- ibnu'l-Münkedir
bildiriyor: "Cabir b. Abdillah'ın, iki ucunu omuzlarında bağlamak
suretiyle tek parçalık giysi içinde namaz kıldığını gördüm."
Tahric: Mana olarak aynısını
Buhari (1/319), Vakıd b. Muhammed kanalıyla İhnu'lMünkedir' den rivayet etti.
1381- Said b. Cübeyr
bildiriyor: "ibn Abbas, iki ucunu omuzlarında bağlamak suretiyle tek
parçalık giysi içinde bize namaz kıldırdı."
1382- Mes'ud b. Hiraş bildiriyor:
"Ömer b. el-Hattab, iki ucunu omuzlarında bağlamak suretiyle tek parçalık
giysi içinde bize namaz kıldırdı."
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(s. 211), "Hafs-Mes'ud b. Hiraş" kanalıyla rivayet etti.
1383- Kays b. Hazım
bildiriyor: "Halid b. el-Velid, iki ucunu omuzlarında bağlamak suretiyle
tek parçalık giysi içinde bize namaz kıldırdı."
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(s. 211), farklı kanallar ve lafızlarla, Tahavi (1/224), farklı kanal ile
farklı lafızlarla ve Mecma'da (2/51) geçtiği Üzere Ebu Ya'la ile Taberani, M.
el-Kebir rivayet ettiler ki Heysemi isnadının zayıf olduğunu söylemiştir. Ancak
müellifin isnadının bir kusuru yoktur.
1384- Hasan(-ı BasrI)
bildiriyor: Ubey b. Ka'b ile İbn Mes'üd kişinin tek parçalık bir giysi içinde
namaz kılması konusunda ihtilafa düştüler. Ubey:
"Kişi tek parçalık
bir giysi içinde namaz kılabilir" derken, İbn Mes'üd: "iki parçalık
giysi içinde kılmalıdır" diyordu. Ömer bunu duyunca ikisini yanına çağırdı
ve şöyle dedi: "Bir konu hakkında ihtilafa düştünüz ve bir karara varmadan
ayrıldınız. Siz bu şekilde dağılınca sizi dinleyenler bu konuda nasıl
davranacaklarını öğrenemediler. Oysa yanıma gelseydiniz bu konuda gerekli
bilgiyi bulurdunuz. Bu konuda isabetli görüş Ubey'yin görüşüdür zira İbn
Mes'üd'un dediğini herkes yapamaz.''
1385- Hasan bildiriyor:
Ubey b. Ka'b ile İbn Mes'ud kişinin tek parçalık bir giysi içinde namaz kılması
konusunda ihtilafa düştüler. Ubey: "Kişinin tek parçalık bir giysi içinde
namaz kılmasında bir sakınca yoktur. Çünkü Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) de tek parçalık giysi içinde namaz kılmıştır, dolayısıyla caizdir"
derken, İbn Mes'ud: "insanlar yokluk içinde oldukları için zamanında tek
parçalık giysi içinde namaz kılmışlardı. Kişinin imkanı varsa iki parçalık
giysi içinde namazını kılmalıdır" diyordu. Bunun üzerine Ömer minbere
çıktı ve: "Bu konuda isabetli görüş Ubey'yin görüşüdür, zira İbn Mes'ud'un
dediğini herkes yapamaz" dedi.
Tahric: Abdullah b.
Ahmed, Müsned'in zevaidi olarak (5/140) ve Ebü Said hadisinden Hakim (2/238) rivayet
ettiler.
1386- İbn STrın
bildiriyor: Adamın biri kalktı ve Peygamberimize (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Ya Resulallah! Kişi tek parçalık giysi içinde namaz kılabilir mi?"
diye sordu. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Yoksa hepiniz iki
parçalı giysi bulabilir misiniz?" karşılığını verdi. Daha sonra Ömer'in
hilafeti zamanında adamın biri kalktı ve: "ikindi namazını tek parçalık
giysi içinde kılabilir miyim?" diye sordu. Ömer şu karşılığı verdi:
"Yüce Allah size bolluk verdiği zaman siz de giysinizi bol tutun. Kişi bol
elbisesini üzerinde toplayarak namaz kılabilir. Kişi izar ve rida ile, gömlek
ve izar ile, izar ve üstlük ile, şalvar ve üstlük ile namaz kılabilir."
Ravi der ki: Sanırım Ömer ayrıca: " ... Kişi kısa don ve rida ile, kısa don
ve gömlek ile, kısa don ve üstlük ile de namaz kılabilir" dedi.
Tahric: Buhari (1/324)
rivayet etmiştir.
1387- İbn Cüreyc der ki:
Ata (b. Ebi Rabah)'a: "Nafile namazı kılarken giyebileceğim en küçük giysi
nedir?" diye sorduğumda, Ata: "Tek parçalık giysi" dedi. Ona:
"Bu giysinin uçlarını bağlayacak mıyım?" diye sorduğumda:
"Evet!" dedi.
1388- Abdullah b. Ebi
Bekr bildiriyor: Resülullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Amr b. Hazm'a
gönderdiği mektupta: "iki ucunu bağlamadıktan sonra içinizden hiç kimse
tek parçalık giysi ile namaz kılmasın" yazılıydı.
Tahric:Buhari (1/160)
rivayet etti.
1389- Hz. Aişe
bildiriyor: Resülullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) üzerinde çizgiler bulunan
bir giysiyle namaz kıldı. Namazı bitirdikten sonra da: "Bunu altp EbU Cehm
b. Huzeyfe'ye götürün yerine sade bir aba getirin zira desenleri namazda
dikkatimi dağıttı" buyurdu.
Tahric: Buhari (1/328),
İbrahim b. Sa'd kanalıyla Zühri'den ve MÜslim rivayet ettiler.
1390- Nafi' bildiriyor:
Henüz çocukken İbn Ömer bana iki parçalık bir giysi giydirdi. Bir ara Mescid'e
girip tek parçalık giysi ile namaz kıldım. İbn Ömer beni görünce: "Giymek
için iki parçalık elbisen yok muydu?" diye sordu. "Evet, var"
karşılığını verdim. Bana: "Şimdi seni şu evin arka tarafına göndersem
giysilerinden ikisini de giymez miydin?" diye sorunca: "Evet,
giyerdim" karşılığını verdim. "Peki kendisine karşı süslenmeye Yüce
Allah mı, yoksa insanlar mı daha fazla layıktır?" diye sorunca, ben:
"Tabi ki Yüce Allah buna daha layıktır" dedim. Bunun üzerine İbn
Ömer, Resülullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) veya Ömer'in (ravi der ki:
Nafi' kimden olduğu konusunda emindi ve sanırım İbn Ömer bunu Resülullah'tan
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) naklen aktardı): "içinizden kimse Yahudiler
gibi tek parçalık giysisine sarinip namazı kılmasin. iki parçalık giysisi olan
kişi bunları giysin ve namazını öyle kılsın" dediğini aktardı. " İbn
Cüreyc der ki: "Nafi'nin bana bildirdiğine göre Abdullah b. Ömer kişinin
izar ve şalvar olmadan namaz kılamayacağını düşünürdü. izar ve şalvar yoksa da
cübbe ve izarın da bunların yerine geçeceğini söylerdi."
Tahric: Beyhakı (1/236),
Said ve Hammad b. Zeyd kanalıyla Eyyub' den rivayet etti.
1391- Nafi' bildiriyor:
İbn Ömer benim tek parçalık giysi içinde namaz kıldığımı görünce: "Sana
giymen için iki parçalık giysi vermedim mi?" diye sordu. "Evet,
verdin" dedim. Bana: "Seni fılan kişiye gönderseydim namazda giydiğin
bu giysinle mi giderdin?" diye sorduğunda: "Hayır!" karşılığını
verdim. Bunun üzerine: "Birine karşı süsleneceksen buna en layık olanı
Yüce Allah'tır" dedi.
1392- İbn Cüreyc der ki:
Ata (b. Ebi Rabah)'a: "Giysimi sarınarak giyebilir miyim?" diye
sorduğumda: "iki ucunu bağlaman örtünme bakımından daha uygun olur. izarı da
avret yerinin üzerinden iki defa geçirirsin" dedi. Ata da izarın küçük
olması durumunda sadece onunla namaz kılmayı kerih görürdü. Ona: "iki adam
olsa ve bu iki adamın iki izarı ile bir ridası bulunsa, namaz kılmak isteseler
senin için o ridayı aynı anda üzerlerine koyarak namaz kılmaları mı daha iyidir
yoksa ridayı bırakıp sadece izarlarıyla namaz kılmaları mı?" diye
sorduğumda şöyle dedi: "izarlarını giyip o ridayı da aynı anda üzelerine
atıp namazı öyle (cemaat olarak birlikte) kılmaları benim için daha
iyidir."
1393- Ubade b. es-Sam it
bildiriyor: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) uçlarını birbirine
bağladığı bir kumaş parçası veya hırka içinde namaz kıldı."
1394- İbn Uyeyne
bildiriyor: Mis'ar: "Kişinin, edeb yerinin üzerinden iki kat geçirdikten
sonra tek parçalık giysi içinde namaz kılmasında bir sakınca olmaz" derdi.
Gömlek ile Namaz Kılmak
1395- Ma'mer (b. Raşid)
bildiriyor: "ibn Tavus'un, altında izar veya ridası olmadan sadece cübbe
ile namaz kıldığını gördüm. Bana bildirdiğine göre de babası (Tavus) kişinin
vücut hatlarını açığa çıkarmadıktan sonra sadece cübbe ile veya gömlek ile
namaz kılmasında bir sakınca görmezdi."
1396- İbn Cüreyc
bildiriyor: Tavus'a tek parçalık giysi içinde namaz kılma konusu sorulunca:
"Herkes iki parçalık giysi bulamaz!" karşılığını verdi. Bu yönde
Tavus şöyle derdi: "Şayet kumaşı kalın ise kişi sadece cübbe veya sadece
gömlek ile namazı kılabilir. izar da uçları boyna bağlanamayacak kadar küçük
ise peştamal olarak bağlanıp namaz kılınabilir."
1397- İbn Cüreyc der ki:
Ata (b. Ebi Rabah)'a: "Sadece gömlekle namaz kılabilir miyim?" diye
sorduğumda: "Şayet kumaşı kalın ise kılabilirsin" dedi. Ona:
"Kürkle namaz kılabilir miyim?" diye sorduğumda da: "Evet!
Tabaklandığı için bir sakıncası yoktur" dedi.
1398- ibrahım(-i NehaI)
der ki: "Gömlek avret yerlerini açığa çıkarmayacak şekilde dar ise kişinin
sadece onunla namaz kılmasında bir sakınca olmaz."
1399- sabbah bildiriyor:
Ata ile Mücahid, Abdulhamıd b. Abdillah b. Amr'ın yanına girdiklerinde
Abdulhamıd onlara kişinin sadece (uzun) gömlekle namaz kılması konusunu sordu.
Ata: "Kılabilir" derken, Mücahid: "Gömleğin göbek kısmını bir
şeyle bağlaması benim için daha uygundur" karşılığını verdi.
1400- israil, adını
verdiği bir adamdan, o da babasından bildirir: Cabir b.
Abdillah üzerinde izar
veya rida olmadan sadece bir gömlekle bize namaz kıldırdı ve:
"Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) de (uzun) gömlekle namaz kıldığını
gördüm" dedi.
Tahric: Başka bir
kanalla ve lafızla Ebu Davud, SÜnen ve Beyhaki (2/239) rivayet ettiler.
Üstlük ve Şalvar ile
Namaz Kılmak
1401- İbn Cüreyc der ki:
Ata (b. Ebi Rabah)'a: "Kişi sadece üstlük ile namaz kılabilir mi?"
diye sorulduğunu işittim. Ata: "Üstlük tek başına kişinin ayret yerini
açığa çıkarır. Ama üstlüğün yanında altına izar da giysin" dedi. Ata'ya:
"Kişi sadece şalvar ile namaz kılabilir mi?" diye sorduğumda:
"Kılamaz! Ama şalvardan başka bir şey bulamadığı taktirde kılabilir"
dedi. Abdürrezzak der ki: "Ma'mer'in Eyyub vasıtasıyla İbn Sırın'den, onun
da Amr' dan bildirdiği hadiste ise sadece üstlük veya şalvar ile namaz
kılınacağına dair cevaz vardır."
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
Temiz mi Pis mi
Olduğu Bilinmeyen Giysiyle Namaz Kılmak