musannef Abdurrezzak |
Namaz |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Mukimken Kılınması
Gereken Bir Namazı Unutmak ve Seferdeyken iki Namazı Cem etmek
4388- Sevri der ki:
"Mukim iken unuttuğu (dört rekatlık) namazı seferdeyken hatırlayan, bu namazı
dört rekat olarak kılar. Seferdeyken unuttuğu namazı ise mukim iken hatırlayan
iki rekat olarak kılar."
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(s. 412), Veki' kanalıyla Sevri'den daha kısa bir lafızla rivayet etti.
4389- Hasan(-ı Basri)
der ki: "Mukim iken unuttuğu (dört rekatlık) namazı seferdeyken
hatırlayan, bu namazı dört rekat olarak kılar. Seferdeyken unuttuğu namazı da
mukim iken hatırlayan dört rekat olarak kılar."
Hammad (b. Ebi Süleyman)
ise: "iki rekat olarak kılar" demiştir. Ma'mer, Hasan(-ı Basri)'nin
sözünü tercih etmiş ve: "içinde şüphe kalmaması için namazı tam
kılar" demiştir.
Tahric: Farklı
kanallarla ve başka bir lafızla İbn Ebi Şeybe (s. 312) rivayet etti.
4390- Hammad (b. Ebi
Süleyman): "Mukim iken kılması gereken namazı seferdeyken hatırlayan, bu
namazı dört rekat olarak kılar" demiştir.
4391- Katade, bilmediği
için misafirken, yurduna dönene kadar akşam namazını iki rekat olarak kılan
kişi hakkında: "Hatırladığı zaman (bu şekilde kıldığını bildiği namazları)
iade eder" demiştir.
4392- İbn Ömer der ki:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yolculukta acele ettiği zaman
akşam ve yatsı namazlarını cem ederdi."
Tahric: Ahmed (4/148),
Abdürrezzak kanalıyla rivayet etti.
4393- Başka bir kanalla
bu hadisin aynısı rivayet edilmiştir.
Tahric: Buhari (2/392),
İbnu'l-Medını kanalıyla İbn Uyeyne'den ve Müslim, İbn Ebi Şeybe ve başkaları
kanalıyla İbn Uyeyne' den rivayet ettiler.
4394- Başka bir kanalla
bu hadisin aynısı rivayet edilmiştir.
4395- Enes b. Malik der
ki: "Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) seferdeyken öğle ile
ikindi ve akşam ile yatsı namazını cem ederdi. ''
Tahric: Ahmed (3/138),
Abdürrezzak kanalıyla; Buhari (2/392), "İbrahım b. Tahman-Yahya b. Ebi
Kesır" kanalıyla ve İbn Ebi Şeybe (s. 519), "Yezid b.
HarÜn-Hafs" kanalıyla rivayet ettiler.
4396- ikrime der ki:
"Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) seferdeyken gündüz, öğle ile
ikindi namazını cem etti."
4397- Ebu Hureyre der
ki: "Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Tebük gazvesinde öğle ile
ikindi ve akşam ile yatsı namazını cem etti."
4398- Muaz b. Cebel der
ki: "Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Tebük gazvesinde öğle ile
ikindi ve akşam ile yatsı namazını cem etti. ''
Tahric: Farklı
kanallarla Müslim (1/246) rivayet etti.
4399- Muaz b. Cebel der
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile beraber Tebük gazvesine
gidince, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) öğle ile ikindi ve akşam
ile yatsı namazını cem ediyordu. Bir gün namazı geciktirdi, sonra çıkıp öğle
ile ikindi namazını beraber kıldı. Sonra bir daha çıkıp akşam ile yatsı
namazlarını beraber kıldıktan sonra şöyle dedi: "inşallah yarın Tebük su
kaynağına varacaksmız ve oraya vardığmızda kuşluk vakti gelmiş olacak. Oraya
varınca ben gelmeden kimse o kaynağın suyuna dokunmasın." Kaynağın yanına
vardığımızda iki kişi aceleyle suyun yanına gitmişler. (Biz vardığımızda)
kaynak iplik kalınlığında zayıf akıyordu. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) bu iki adama: "Suyuna dokundunuz mu?" diye sorunca, onlar:
"Evet"
cevabını verdiler. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
onlara ağır sözler sarfetti ve Allah'ın dilediği bir şeyler söyledi. Sonra
(sahabe) elleriyle su alıp bir kapta topladılar. Sonra Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu suyla yüzünü ve ellerini yıkadı ve suyu tekrar
kaynağın gözesine döktü. Bunun üzerine kaynağın suyu çok akmaya başladı ve
insanlar su ihtiyaçlarını giderdiler. Sonra Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Ey Muaz' Ömrün kifayet ederse buraların yemyeşil bahçeler haline
geldiğini göreceksin" buyurdu .
4400- Nafi, İbn Ömer'den
bildiriyor: İbn Ömer'in hanımı Safıyye binti Ebi Ubeyde vefat ederken, İbn Ömer
namazı geciktirdi; hatta namazı unuttuğunu zannettik ve: "Namaza!"
demeye başladık; ama bize cevap vermedi. Gecenin dörtte birine yakın bir süre
veya ağır ağır yürüyen birinin Arafaftan Müzdelife'ye gideceği bir süre geçince
inip akşam namazını kıldı ve bize dönüp: "Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) yolculukta acele etmek zorunda kalınca veya yola devam etmek
isteyince bu iki namazı cem ederdi" dedi ve yatsı namazını da kıldı.
Tahric: Ebu Davud,
Eyyub, kanalıyla Nafi'den; farklı kanallarla Tahavı (1/95-97) ve farklı
kanallarla Nesai (1/69) rivayet ettiler.
4401- Nafi der ki: İbn
Ömer sadece bir defa iki namazı cem etti. (Karısı) Safiyye binti Ebi Ubeyd'in
hastalandığını öğrenince, ikindi namazını kılıp hızlı bir şekilde gitti. Akşam
namazı vakti gelince, arkadaşlarından biri: "Namaza!" diye seslendi;
ama İbn Ömer ona cevap vermedi. Sonra bir kişi daha ona seslendi; ama yine
cevap vermedi. Sonra bir kişi daha seslendi; ama ona da cevap vermedi. Başka
biri seslenince ise şöyle dedi: "Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) acele ettiği zaman bu namazı geciktirdiğini ve ikisini (akşam ile
yatsıyı) cem ederek kıldığını gördüm."
Tahric: Ahmed (2/150),
Abdürrezzak kanalıyla rivayet etti.
4402- Nafi der ki: İbn Ömer
bir seferdeyken hanımının hasta olduğu haber verilince akşam namazını
geciktirdi. Kendisine: "Namaza!" denilince sustu ve şafak kaybolup
gecenin bir kısmı geçtikten sonra bineğinden inip akşam ve yatsı namazlarını
birlikte kıldıktan sonra: "Allah'ın Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem),
yolculuk kendisini zorladığı zaman böyle yapardı" dedi.
Tahric: Nesai'nin
(1/70), "Abdürrezzak-Nafi'" kanalıyla bildirdiğine göre İbn Ömer:
"Yolculuk ResUlullah'ı (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zorladığı zaman veya
sıkışık olduğu bir zamanda akşam ve yatsı namazlarını cem ederdi" dedi.
4403- Nafi der ki: İbn
Ömer seferdeyken her namazı vaktinde kılardı.
Ancak sadece hanımının
hasta olduğu söylenince akşam ve yatsı namazlarını cem ederek kıldı. Kendisine
bunun sebebi sorulunca ise şöyle dedi: "Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) böyle yapardı. Yolculuk kendisini zorladığı zaman akşam ve yatsı
namazlarını cem ederdi. ''
Hadislerden birinde ise
İbn Ömer'in bu namazları gecenin üçte birine kadar geciktirdiği nakledilmiştir.
Tahric: Farklı
kanallarla Müslim (1/245) ve Buhari (2/392), Zühri kanalıyla Salim'den rivayet
ettiler.
4404- İbn Abbas der ki:
"Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) seferdeyken, düşmanı peşinden
gitmediği ve düşmanın da kendisinin peşinde olmadığı halde, öğle ile ikindiyi
ve akşam ile yatsıyı cem ederek kılardı."
4405- ikrime ve Kureyb
der ki: İbn Abbas: "Resülullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
seferdeyken nasıl namaz kıldığını size haber vereyim mi?" diye sorunca:
"Olur"
cevabını verdik. İbn Abbas şöyle anlattı:
Eğer evindeyken güneş
batıya meylederse, bineğine bin med en önce öğle ile ikindiyi cem ederdi. Eğer
güneş batıya meylederken yola çıkmışsa, ikindi vakti gelince öğle ile ikindiyi
cem ederdi. Evindeyken akşam vakti olursa, akşam la yatsı namazını cem eder,
evden çıktıktan sonra akşam vakti girince ise bineğine biner ve yatsı vakti
akşamla yatsıyı cem ederdi. (Abdürrezzak der ki) Mikdam, bana: "Biz bunu
İbn Cüreyc'den duymadık ve bunu senden başkası nakletmedi" dedi.
Tahric: Darakutni (160),
Abdürrezzak kanalıyla rivayet etti.
4406- Ebü Osman en-Nehdi
der ki: "Ben ve Sa'd b. Ebi vakkas, heyet olarak Küfe'den Mekke'ye kadar
beraber yolculuk yaptık. Sa'd, Mekke'ye varıncaya kadar öğle ile ikindi namazını
ve akşam ile yatsı namazını, birini biraz geciktirerek, diğerini de erkene
alarak cem ederek kıldı. ''
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(s. 519), Abde -Asım kanalıyla Ebu Osman' dan rivayet etti.
4407- Ebu Osman der ki:
"Said b. Zeyd ve Usame yolculuğa çıkınca, öğle ile ikindi namazını ve
akşam ile yatsı namazını cem ederek kıldılar. ''
Tahric: İbn Ebi Şeybe,
"Esbat b. Muhammed-Ebu Osman" kanalıyla başka bir lafızla rivayet
etti.
4408- İbn Abbas:
"Seferdeyken öğle ile ikindi namazını cem ederek kılardık" demiştir.
4409- Ata (b. Ebi Rebah)
der ki: "ibn Abbas memleketinden çıkınca, akşam ile yatsı namazını cem
ederek kıldı.
Bu namazları cem
edenler, öğle namazını geciktirir, ikindi namazını da biraz erkene alır, akşam
namazını geciktirir, yatsı namazını da erkene alır ve bu şekilde cem
ederdi."
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(s. 519), "Yezi'd b. Harun-İbn Abbas" kanalıyla "kısa bir
metinle" rivayet etti.
4410- İbn Cüreyc der ki:
Ata (b. Ebi Rebah)'a: "Bu namazları, vakitlerden birinde cem ederek kılsa
olur mu?" diye sorunca: "Böyle yapmasında bir sakınca yoktur"
cevabını verdi.
4411- İbn Tavus der ki:
Tavus, (Yemen'deki) Cend'den Mekke'ye varıncaya kadar namazları cem eder, bu
namazlarla beraber ve aralarında mukim iken kıldığı namazları (sünnetleri)
kılardı.
4412- İbn Abbas der ki:
"Bir topluluk seferdeyken konaklayacakları uygun bir yer bulamazlarsa,
konaklama için uygun bir yer bulana kadar namazlarından birini geciktirirler. Konakladıklarında
da geciktirdikleri namazla diğerini cem ederler. Yolculuk sırasında konaklama
yerine geç varmaları halinde de aynı şeyi yaparlar."
4413- Amr b. Katade der
ki: "Salim b. Abdillah'ın yanında işçiydim. Salim, Medine'den Mekke'ye
gitmek için yola çıkarken, hanımlarına öğle ve ikindi namazlarını cem
etmelerini emrederdi. Ben hanımlarını alıp Mekke'ye yola çıkarken kendisi evde
kalır bizimle hemen yola çıkmazdı. Ben, bu sırada kendisinin ne yaptığını
(namazları cem edip etmediğini) bilmezdim."
4414- İbn Şihab der ki:
Salim b. Abdillah'a: "Seferdeyken öğle ile ikindi cem edilebilir mi?"
diye sorunca: "Bunda bir sakınca yoktur. insanların Arafafta nasıl namaz
kıldıklarını görmüyor musun?" cevabını verdi.
Tahric: Muvatta (1/160).
4415- ibrahım b. Meysere
der ki: Bir kadın Tavus'a gelerek: "Babamı sevmiyorum. Beni iki namazı cem
etmeye zorladı" deyince, Tavus: "Bunun sana zararı yok. insanların,
Arafafta sıcağın şiddetli olduğu zamandaki namazla (öğle namazı) ikindi namazını,
Müzdelife denilen yerde de akşam ile yatsı namazını cem ettiklerini görmüyor
musun?!" karşılığını verdi.
4416- Ümmü Zerre
bildiriyor: "Hz. Aişe seferde, kadınların iki namazı cem etmelerini
emrederdi."
4417- Ma'mer der ki:
Duyduğuma göre namaz, "Güneşin batıya yönelmesinden gecenin kararmasına
kadar namaz kıl"[İsra, 78] buyruğuna dayanılarak cem edilmiştir. Gecenin
kararmasından kastedilen akşam ve yatsıdır."
4418- İbn Cüreyc
bildiriyor: Ata (b. Ebi Rebah)'a: "Hacda, umrede veya savaşta olmadıkları halde
bir topluluk namazı cemederek kılıyor?" dediğimde Ata: "Sübhanallah!
Olabilir, ben de burada yedi şavt tavaf yapıyorum, sonra yatsı veya yedileri
(akşam namazının üç rekatı ve yatsının dört rekatı) cemederek kılıyorum"
cevabını verdi.
4419- İbn Tavus der ki:
"Babam, ikindi vakti girinceye kadar inip güneşi gözetlerdi. "
4420- İbn Mes'ud der ki:
"Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem), hiçbir namazı vakti dışında
kıldığını görmedim. Sadece Arafat'ta öğle ile ikindi namazını ve Müzdelife'de
akşam ile yatsı namazını bir arada kıldı."
4421- Başka bir kanalla
bu hadisin aynısı rivayet edilmiştir, ancak bu rivayette: "O gün sabah
namazını vaktinden önce kıldı" ibaresi yer almıştır.
Tahric: Farklı
kanallarla İbn Ebi Şeybe (s. 519) ve Müslim (1/417), Cerir kanalıyla rivayet
ettiler.
4422- Ebu'l-Aliye der
ki: Hz. Ömer, Ebu Musa'ya: "Özürsüz olarak iki namazı cem ederek kılmanın,
büyük günahlardan olduğunu bil" diye yazdı.
Tahric: İbn Ebi Şeybe,
"Veki'-Ömer" kanalıyla; Beyhakı (3/169), "Said-Ebu'ı-Aliye"
kanalıyla ve yine İbn Ebi Şeybe (s. 520), "Vekı'-Ebu Musa" kanalıyla
yakın metinle rivayet ettiler.
4423- Eyyub ve Katade
bildiriyor: "Ebu'I-Aliye seferdeyken her namazı vaktinde kılardı."
4424- Hammad (b. Ebi
Süleyman) bildiriyor: "Esved (b. Yezid), bineğinden birinin kucağında
(yardımıyla) inecek olsa bile her namazı vaktinde kılardı."
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(s. 520), Veki' kanalıyla Sevri'den başka bir lafızla, yine İbn Ebi Şeybe,
"Ebu Halid el-Ahmer-Esved" kanalıyla rivayet etti.
4425- Abdurrahman b.
el-Esved bildiriyor: "Esved, seferdeyken her namazı vaktinde
kılardı."
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(s. 520), "Cerir-İbrahım" kanalıyla başka bir lafızla rivayet etti.
4426- Hasan(-ı Basri):
"Her namazı kendi vaktinde kılın" derdi.
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(s. 520), Abdu'l-A'la kanalıyla Yunus'tan başka bir lafızla rivayet etti.
4427- Başka bir kanalla
bu hadisin aynısı rivayet edilmiştir.
4428- Muhammed b. Raşid
der ki: "Mekhul seferdeyken iki namazı cem etmeyi mekrih görmüştür."
4429- ibrahım( -i Nehai)
der ki: "Onlar (Sahabe ve Tabiun) seferdeyken namazları cem etmezler ve
sadece iki rekat kılarlardı."
4430- Salim b. Abdillah'ın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Allah, Abdullah b. Revaha'ya merhamet etsin. Seferdeyken her namaz vakti
konaklar ve namazı kendi vaktinde kılardı. "
Tahric: İbn Ömer
hadisinden Taberan! (13241) rivayet etti.
4431- Yahya b. Said der
ki: Salim'e: "ibn Ömer'in, akşam namazını geciktirdiği (yatsı ile
cemederek kıldığı) en uzun mesafe nedir?" diye sorunca: "
Zatu'c-Ceyş'te, Zatu's-Sufük arası kadardır ve bu mesafe sekiz mildir"
cevabını verdi.
4432- Cabir bildiriyor:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Serif'teyken güneş batınca, Mekke'ye
girinceye kadar akşam namazını kılmadı.'' Başka bir kanalla bu hadisin aynısı
rivayet edilmiştir.
Tahric: Beyhakı, Malik
kanalıyla Ebu'z-Zübeyr'den rivayet etti.
4433- Yahya b. Abdillah
ve başkaları bildiriyor: Vehb b. Münebbih, Rahbe adlı köydeyken güneş batardı.
Kendisi ise bineğine binip San'a'daki evine gelir ve orada namazı kılardı.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: