Sahih

İbn Hibban

 

ADAKLAR

 

ANA SAYFA      Kur’an      Hadis      Sözlük      Biyografi

 

Adaklar

 

4375- ibn Ömer'in bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) adak adamayı yasakladı.

 

[Tahric:]  Elbani: Sahih (el-İrva: 8/208/2585 "Buhari ve Müslim"); Şuayb: Buhari ve Müslim'in şartlarına göre sahih. Ahmed 2/61; Buhari 6608; Müslim 1629/2; Ebu Davud 3287; Nesai 7/15; İbn Mace 2122

 

 

 

Adak Adamanın Yasaklanış Nedeni

 

4376- Ebu Hureyre der ki: Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Adak adamayın, çünkü adak kaderi geri çevirmez. Ancak adakla cimri olanın elinden mal çıkarılmış olur.''

 

[Tahric:]  Elbani: Sahih (el-İrva' 8/208/2585 "Buhari ve Müslim"); Şuayb: Müslim'in şartlarına göre sahih. Ahmed 2/412; Buhari 6694; Müslim 1640/5; Ebu Davud 3288; Tirmizi 1538; Nesai 7/16; İbn Mace 3123

 

 

 

Önce Zikredilen Nedeni Açıklayan ikinci Haber

 

4377- ibn Ömer der ki: Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kuşkusuz adak kaderden bir şeyi değiştirmez. Ancak adakla cimri olanın elinden mal çıkarılmış olur" buyurdu.

 

[Tahric:]  Elbani: Sahih (el-İrva' 8/208/2585 "Buhari ve Müslim"); Şuayb: Buhari'nin şartlarına göre sahih. EbU Davud 3287; Darimi 2/185

 

 

 

Kişinin Mümkün Olduğunca Adağı Vesile Kılmamasının Gerekliliği

 

4378- Said b. el-Haris der ki: Abdullah b. Ömer b. el-Hattab'ın yanındayken bir adam geldi ve: "Ey Ebu Abdirrahman! Oğullarımdan biri Pers bölgesindeyken veba baş gösterdi. Yüce Allah'ın oğlumu kurtarması halinde de oğlumun Kabe'ye kadar yürümesini adadım. Oğlum da geldikten sonra öldü" dedi. Abdullah: "Adağını yerine getir!" karşılığını verdi. Adam: "Ama oğlumun yürümesini adadım! Oğlum da öldü" deyince, Abdullah kızdı ve: "Adak adamamanız söylenmedi mi! Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ‘‘Adak bir şeyi ileri geri götürmez! Yüce Allah adakla sadece cimriden mal çıkarın'' buyurduğunu işittim" dedi.

 

Bu durumu gördüğümde adama: "Said b. el-Müseyyeb'e gidip bunu ona sor" dedim. Adam Said'e gidip aynı şeyi sordu. Sonra da yanımıza geldi. Ona:

"Said sana ne dedi?" diye sorduğumda şöyle dedi: "Oğlumun yerine yürümemi söyledi. Ona: ‘‘Benim yürümem geçerli olur mu7’‘ dediğimde, Said: ‘‘Oğlunun borcu olsa ve o borcu sen ödesen geçerli olmaz mıydı?’‘ diye sordu. ‘‘Tabi ki olurdu’‘ karşılığını verdiğimde, Said: ‘‘O zaman oğlunun yerine sen yürü’‘ dedi."

 

[Tahric:]  Elbani: Sahih (el-İrva' 2585); Şuayb: İsnadı kavıdir. Ahmed 2/118; Buhari 6692; Müslim 1623/17

 

 

 

Kişinin Cahiliye Döneminde Yaptığı Adağını Yerine Getirmesinin MUbahlığı

 

4379- ibn Ömer'in bildirdiğine göre Hz. Ömer, Cahiliye döneminde, Mescid-i Haram'da bir gece itikafa girmeyi adamıştı. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: "Adağını yerine getir" buyurdu.

 

[Tahric:]  Elbani: Sahih (Nesai 3821 "Buhari ve Müslim"); Şuayb: Buhari ve Müslim'in şartlarına göre sahih. Buhari 2042; Müslim 1656/27; İbn Mace 2129; Darimi 2/183

 

 

 

Söz Konusu Durumun Doğruluğunu ifade Eden ikinci Haber

 

4380- ibn Ömer'in bildirdiğine göre Hz. Ömer: "Ey Allah'ın Resulü! Cahiliye döneminde, Mescid-i Haram'da bir gece itikafa girmeyi adamıştım" deyince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Adağını yerine getir" buyurdu.

 

[Tahric:]  Elbani: Sahih (Nesai 3821 "Buhari ve Müslim"); Şuayb: Buhari ve Müslim'in şartlarına göre sahih. Ahmed 1/37; Buhari 2032; Müslim 1656/27; Ebu Davud 3325; Tirmizi 1539

 

 

 

İlimde Derinliği Olmayanlarca Önceki iki Habere Aykırı Gibi Görünen Bir Haber

 

4381- ibn Ömer der ki: Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Huneyn'den geri döndüğü zaman Hz. Ömer kendisine Cahiliye döneminde bir gün itikafa çekilmeyi adadığını ve ne yapması gerektiğini sordu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kendisine adağını yerine getirmesini emretti. Bunun üzerine Ömer çekip gitti. Huneyn'de ele geçirdiği bir cariyeyi benimle gönderdi. Konakladığım zaman onu bedevilerden bir kişinin evinde bıraktım. Bir de baktım ki Huneyn'de ele geçirilen esirler çıkmış: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bizi azat etti" demekteydi. Bunun üzerine Ömer, Abdullah'a: "Git onu serbest bırak" dedi. Ben de gidip onu serbest bıraktım.

 

[Tahric:]  Elbani: Sahih (Kıyamu Ramadan 34; Sahih Ebu Davud 2836-7); Şuayb: Buhari ve Müslim'in şartlarına göre sahih. Ahmed 2/35; Buhari 3144; Müslim 1656/28; Nesai 7/21

 

 

Ebu Hatim der ki: Yukarıdaki hariç İbn Ömer'in hadislerinde bir gece itikaf yapmayı adadığı geçmektedir. Yukarıda bir gün itikaf yapmayı adadığı zikredilmiştir. Şayet hadis bu lafızla sahih ise bunu şöyle tevil etmek mümkündür. Üstte geçen gün ibaresiyle gecesiyle birlikte bir gün; gece ibaresiyle de gündüzüyle birlikte bir gece kastedilmiş görünmektedir. Bu durumda bu iki haber arasında bir tezat söz konusu değildir.

 

 

 

Kabe'ye Yürümeyi Adayan Kimsenin Oraya Binekle Gitmesinin Mubahlığı

 

4382- Enes b. Malik der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) iki kişi ile koltuklanarak götürülen bir adama rastladı ve ne olduğunu sordu. Sahabe: ''Ey Allah'ın Resulü! Yürüyerek Kabe'ye gitmeyi adamış" cevabını verince Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Allah'ın, bunun kendine eziyet etmesine ihtiyacı yoktur'' buyurup adamın bineğe binmesini emretti.

 

[Tahric:]  Elbani: Sahih "Buhari ve Müslim"; Şuayb: Ravileri Sahih ricalidir. Ahmed 3/271; Tirmizi 1537; Nesai 7/30

 

 

Ebu Hatim der ki: Leys, Hıkl ve Evzai, hepsi akran kimselerdir. Abdurrahman b. el-Beylamani, Yahya b. Said ve Humeyd de birbirleriyle akrandır. Ama birbirlerinden rivayette bulunmuşlardır.

 

 

 

Yüce Allah'ın Beyt'ine Yürümeyi Adayanın Bineğe Binmesinin Mubahlığı

 

4383- Enes b. Malik anlatıyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) iki kişi arasında götürülen bir adamı görünçe: "Bunun neyi var?" diye sordu. Ona: "Yürüyerek hacca gitmeyi adamış" cevabını verdiler. Bunun üzerine Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Yüce Allah'ın bu kimsenin bu şekilde yürümesine ihtiyacı yoktur. Ona binmesini söyleyin" buyurdu.

 

[Tahric:]  Elbani: Sahih "Buhari ve Müslim"); Şuayb: Buhari ve Müslim'in şartlarına göre Sahih. Ahmed 3/114; Buhari 1865; Müslim 1642; Ebu Davud 3301; Tirmizi 1537; Nesai 7/30.

 

 

 

Hacca Yürüyerek Gitmeyi Adayanın Kefaretini Verip Bineğe Binmesinin Emredilmesi

 

4384- ibn Abbas der ki: Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir adam gelip: "Kız kardeşim yürüyerek hac yapmayı adadı" deyince Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Emret binerek hacca gitsin, sonra (adağının) kefaretini ödesin" buyurdu.

 

[Tahric:]  Elbani: Zayıf (İbn Mace 2134); Şuayb: Buhari ve Müslim'in şartlarına göre sahih. Ahmed 1/310; Ebu Davud 3295; Darimi 2/183

 

 

Ebu Hatim der ki: Öyle görünüyor ki bu durum hacca yürüyerek gitmeyi yeminle birlikte adayan kadın için söz konusudur.

 

 

 

Allah'a itaate Yönelik Bir Adağı Olanın Bunu Yerine Getirmesinin Emredilmesi

 

4385- ibn Abbas der ki: "Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hutbe verirken adamın birini Güneş'in altında ayakta dururken gördü. Dediler ki: "Bu Ebu israil'dir. Güneşte ayakta durup oturmamayı, gölgelenmemeyi, konuşmamayı ve oruç tutmayı adadı." Bunun üzerine Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi ve Sellem) buyurdu ki: "Ona söyle otursun, gölgelensin, konuşsun ve orucunu da bozsun!"

 

[Tahric:]  Elbani: Sahih (el-İrva' 8/218 "Buhari güneşte lafzı olmadan); Şuayb: İsnadı sahihtir, Malik 2/475; Ahmed 4/168; Buhari 6704; EbU Davud 3300; İbn Mace 2136

 

 

 

Haram Kılınmamış Bir Hususta Adağı Olanın Bunu Yerine Getirmesinin Mubahlığına Delalet Eden Haber

 

4386- Bureyde anlatıyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gazvelerinden birinden dönmüştü. Derken siyahı bir kadın geldi ve: "Ey Allah'ın Peygamberi! Allah, seni (Medine'ye) sapasağlam geri getirirse ben, senin huzurunda def çalmayı adamıştım. (Bu hususta ne dersin?)" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Eğer (böyle bir) adakta bulunduysan o halde (onu) yap. Yoksa yapma!" buyurdu. (Siyahı kadın devamla) der ki: Ben de adağımı yerine getirdim.

(Hadisin ravisi de der ki:) Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) oturdu. Siyahi kadın da def çaldı.

 

[Tahric:]  Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 2261); Şuayb: İsnadı sahihtir. Ahmed 5/356; Ebu Davud 3312; Tirmizi3690

 

 

 

Allah'ın Razı Olmadığı Bir Hususta Adağı Olanın Bunu Yerine Getirmesinin Helal Olmadığı Hakkında

 

4387- Hz. Aişe'nin bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Allah'a itaat etmeyi adayan kimse (adağını yaparak) O'na itaat etsin. Allah'a isyan etmeyi adayan da (adağından vazgeçsin ve) O'na karşı gelmesin.''

 

[Tahric:]  Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 2261 "Buhari"); Şuayb: Buhari'nin şartınca sahih. Malik 2/476; Ahmed 6/36, 41; Buhari 6696; Ebu Davud 1526; Nesai 7/17; İbn Mace 2126. Bak hadis no: 4388-9, 3890

 

 

 

Allah'a isyan içeren Bir Hususta Adağı Olanın Bunu Yerine Getirmesinin Yasaklanışı

 

4388- Hz. Aişe'nin bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Allah'a itaat etmeyi adayan kimse (adağını yaparak) O'na itaat etsin. Allah'a isyan etmeyi adayan da (adağından vazgeçsin ve) O'na karşı gelmesin."

 

[Tahric:]  Elbani: Sahih (el-İrva' 4/967 "Buhari") Şuayb: İsnadı hasendir. Ahmed 6/208. Bak hadis no: 4387

 

 

 

Allah'a isyan içeren Bir Adağı Olanın Bunu Yerine Getiremeyeceği Hakkında

 

4389- Hz. Aişe'nin bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Allah'a itaat etmeyi adayan kimse (adağını yaparak) O'na itaat etsin. Allah'a isyan etmeyi adayan da (adağından vazgeçsin ve) O'na karşı gelmesin."

 

[Tahric:]  Elbani: Sahih (el-İrva' 4/967 "Buhari") Şuayb: Buhari'nin şartınca sahih. Bak hadis no: 4387

 

 

 

Üstte ki Hadisi Talha b. Abdilmelik'in Rivayette Tek Kaldığını iddia Edenin Kavlini çürüten Haber

 

4390- Hz. Aişe'nin bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Allah'a isyan etmeyi adayan (adağından vazgeçsin ve) O'na karşı gelmesin."

 

[Tahric:]  Elbani: Sahih (el-İrva' 4/967 "Buhari") Şuayb: İsnadı sahihtir.

 

 

 

Kişinin Masiyet içeren ve Adama Esnasında Malik Olmadığı Bir Şeyde Adak Adamasının Yasaklanışı

 

4391- imran b. Husayn'ın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Günah olan bir şeyde yapılan adak ile kişinin -veya:- Adem oğlunun sahip olmadığı bir şeyi adaması halinde adağın yerine getirilmesi söz konusu olmaz" buyurdu.

 

[Tahric:]  Elbani: Sahih (es-Silsiletu'd-daife 6549 "Müslim"); Şuayb: Müslim'in şartınca sahih. Ahmed 4/430; Müslim 1641; Ebu Davud 3316; Nesai 7/19; İbn Mace 2124

 

 

 

Malik Olmadığı Bir Şey Hakkında ve Masiyet içeren Bir Hususta Yapılan Adağı Yerine Getirmenin Caiz Olmayışı

 

4392- imran b. Husayn anlatıyor: Müslümanlardan bir kadını müşrikler esir almıştı. Diğer taraftan daha önce Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in devesini de ele geçirmişlerdi. Topluluğun gafletinden yararlanan kadın (deve ile kaçıp) kurtuldu. Fakat üzerinde iken Allah onu esaretten kurtarırsa deveyi kurban etmeyi adadı. Böylece Medine'ye geldi. Deveyi kesmeye yeltenince insanlar ona engel oldular. Durum Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e anlatılınca: "Ona ne kötü bir mükatatvereceksin. Allah'a isyan olan bir şeyde yapılan adak ile kişinin sahip olmadığı bir şeyi adaması halinde adağın ifası olmaz" buyurdu.

 

[Tahric:]  Elbani: Sahih (es-Silsiletu'd-daife 6549 "Müslim"); Şuayb: Hadis sahihtir. Ravileri gÜvenilirdir.

 

 

 

Adağı Olup ta Yerine Getirmeden Ölen Kimse Adına Adağın Kaza Edilmesinin Emredilmesi

 

4393- ibn Abbas bildiriyor: SaId b. Ubade, Allah Resulü'ne (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Annem adağı olduğu halde onu yerine getiremeden öldü" deyip bu konuda fetva isteyince, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Onun yerine adağını yerine getir" buyurdu.

 

[Tahric:]  Elbani: Sahih (et-Ta'lik ala Zevaidi'l-Bezzar 1347 "Buhari ve Müslim"; Şuayb: Buhari ve Müslim'İn şartlarına göre sahih. Malik 2/472; Ahmed 1/219; Buhari 2761: Müslim 1638; Nesai6/253

 

 

 

Adağı Olup ta Yerine Getirmeden Ölen Kimse Adına Kişinin Bu Adağı Kaza Etmesinin MUbahlığı

 

4394- ibn Abbas bildiriyor: SaId b. Ubade, Allah Resulü'ne (Sallallahu aleyhi ve Sellem); adağı olduğu halde onu yerine getiremeden ölen annesi konusunda fetva isteyince, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Onun yerine adağını yerine getir'' buyurdu.

 

[Tahric:]  Elbani: Sahih (et-Ta'lik ala Zevaidi'l-Bezzar 1347 "Buhari ve Müslim"; Şuayb: Buhari ve Müslim'in şartlarına göre sahih. Buhari 6959; Müslim 1638; Tirmizi 1546; Nesai 7/21; İbn Mace 2132

 

 

 

Adağını Yerine Getirmeden Ölen Kimse Adına Kişinin Bunu Kaza Etmesinin Mubahlığı

 

4395- ibn Abbas der ki: Sa'd b. Ubade, Allah Resulü'ne (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gelerek: "Annem adağı olduğu halde onu yerine getiremeden öldü" deyince, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Onun yerine adağını yerine getir" buyurdu.

 

[Tahric:]  Elbani: Sahih (et-Ta'lik ala Zevaidi'l-Bezzar 1347 "Buhari ve Müslim"; Şuayb: Müslim'in şartlarına göre sahih. Ahmed 6/7; Müslim 1638; Nesai 7/21

 

 

 

Oruç ta Dahil Adağı Olup ta Yerine Getirmeden Ölen Kimse Adına Bir Akrabasının Bunu Kaza Etmesi Hakkında

 

4396- ibn Abbas bildiriyor: Kadının biri Allah Resulü'ne (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gelip: "Annem adak oruç borcu olduğu halde öldü (onun yerine bunu ben tutabilir miyim?)" dedi. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Şayet annenin borcu olsaydı sen bu borcu onun yerine öder miydin?" diye sorunca, kadın: "Tabi ki, öderdim" dedi. Bunun üzerine Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "O halde onun yerine oruç tut" buyurdu.

 

[Tahric:]  Elbani: Sahih "Buhari ve Müslim": Şuayb: İsnadı hasen li-ğayrihi. Müslim 1148/156Bak hadis no: 3530, 3570

 

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

 

Hadleri Uygulamak