|
Sahih İbn Hibban |
SAHABE’NİN MENKIBELERİ |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Talha, Zübeyr Ve Sa'd
b. Ebi Vakkas
Talha b. Ubeydillah
6979- Abdullah b.
ez-Zübeyr, babasından nakleder: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile beraber
gitmiştik ve Uhud dağına tırmanıyorduk. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) bir kayanın üzerine çıkmak istemişti, ancak buna gücü yetmemişti. Talha
b. Ubeydillah, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) altına eğildi ve
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sırtına basarak o kayanın üstüne çıkıp
oturdu. Orada Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Cennet
Talha'ya vacip oldu" buyurduğunu işittim. Sonra Resulullah'ın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) emri üzerine Ali b. Ebı Talib, Mihres'ten deri bir kırba ile
su getirdi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bundan içmek istedi, ancak
kokusu olduğunu görünce vazgeçti ve bu su ile yüzündeki kanı yıkadı. Yüzünü
yıkarken de: "Resulünün yüzünü kanatan kişiye Allah'ın öfkesi arttı"
diyordu.
[Tahric:] Elbani: Hasen (es-Silsiletu's-sahiha 945);
Şuayb: İsnadı kavıdir. Ahmed 1/165; Tirmizi 1692.
Talha'nın Uhud Gününde
Mustafa (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile Beraberken Aldığı Yaralar
6980- Hz. Aişe, Ebu
Bekr'den şöyle nakleder: insanlar Uhud savaşında Resulullah'ın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) yanından kaçarken Hz. Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) yanına yetişen ilk kişi bendim. Hz. Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) önünde savaşan ve onu korumaya çalışan adama baktım ve iki defa:
"Anam babam sana feda olsun, bu kişi Talha olsun" dedim. Sonra
arkamdan bir kişi kuş gibi süzülüp bir anda yanımda durdu. Bu kişi de Ebu
Ubeyde b. el-Cerrah'tı. Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) doğru
geldiğimizde Talha, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) önünde
yığılmıştı. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kardeşinize dikkat
edin, Cennet ona vacib oldu" diyordu. Talha alnından ve yanağından
vurulmuştu. Alnındaki oku çıkarmak için elimi uzattığımda, Ebu Ubeyde bana:
"Allah için ey Ebu Bekrl Onu çıkarmayı bana bırak" dedi. Ben de
bırakınca Ebu Ubeyde oku ağzıyla tuttu ve sallamaya başladı. Bu arada
Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) eziyet etmek istemiyordu. Sonra oku
ağzıyla çıkardığında ben Talha'nın yanağındaki oku çıkarmak için elimi uzattım.
Ebu Ubeyde bana: "Allah için ey Ebu Bekr! Oku çıkarmayı bana bırak"
dedi. Ben de bırakınca Ebu Ubeyde oku ağzıyla tuttu ve çekiştirmeye başladı.
Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ise eziyet etmek istemiyordu. Oku
ağzıyla çıkardı. Talha, Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) daha fazla
yara almıştı ve Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Talha'dan daha
kuvvetli biri idi. Talha mızrak, kılıç ve ok yarası olmak üzere otuzdan fazla
yerinden yaralanmıştı.
[Tahric:] Elbani: Çok zayıf; Şuayb: İsnadı zayıfhr.
Talha'nın Çolak
Kalmasının Nedeni
6981- Kays der ki:
"Talha b. Ubeydillah'ın elini gördüm, çolaktı. Uhud günü onunla
Resülullah'ı (Sallallahu aleyhi ve Sellem) (gelen bir oka elini uzatarak) korumuştu."
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı Buhari ve
Müslim'in şartlarına göre sahihtir. Ahmed 1/161; Buhari 4063; İbn Mace 128.
Zübeyr b. el-Avvam
6982- Hişam b. Urve,
babasından naklediyor: Abdullah b. ez-Zübeyr babasına: "Babacığım! Sahabenin
bütün çocukları babalarından bir şeyler anlatırlar. Sen de bana Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) hakkında bir şeyler anlat da ben de senden
bahsedeyim" dedi. Bunun üzerine babası dedi ki:
Evladım! Kim ki
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile dostluk edip sohbet ettiyse ben de
onun kadar veya ondan daha fazla dostluk edip sohbet etmişimdir. Evladım!
Biliyorsun ki, annen Esma binti Ebı Bekr'dir. O nikahım altında idi. Biliyorsun
ki, Aişe binti Ebı Bekr senin teyzendir. Biliyorsun ki, annem Safiyye binti
Abdilmuttalib'dir. Dayılarım Hamza b. Abdilmuttalib, Ebu Talib ve Abbas'tır.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ise dayım oğludur. Biliyorsun ki,
Hatice binti Huveylid halamdır. O da Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) nikahı altındaydı. Hatice'nin kızı, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) kızı Fatıma'dır. Biliyorsun ki Resulullah'ln (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) annesi, Amine binti Vehb b. Abdimenaf b. Zühre'dir. Safiyye ve
Hamza'nın annesi, Hale binti Vehb b. Abdimenaf b. Zühre'dir. Allah'a hamd olsun
ki ona en güzel şekilde arkadaşlık ettim ve onun: "Benim söylemediğim şeyi
söyleyip de bana isnad eden kişi cehennemde oturacağı yeri hazırlasın"
buyurduğunu işittim.
[Tahric:] Elbani: Merru olması dışında zayıf (es-Silsiletu's-sahiha
310); Şuayb: Hadis sahihtir. Ahmed 1/165, 1/167; Buhari 107; Ebu Davud 3651;
İbn Mace 36.
Zübeyr b. el-Avvam'ın
Şehit Olacağının Tesbiti
6983- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Hıra dağının üzerine
çıktı. Dağın üzerinde yanında Ebu Bekr, Ömer, Osman, Ali, Talha ve Zübeyr ve
bulunuyorlardı. Bu halde iken dağ sarsıldı. Bunun üzerine Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Sakin ol Hıra! Senin üzerinde ancak bir
Peygamber yahut sıddik ya da bir şehid bulunmaktadır" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 875);
Şuayb: İsnadı Müslim'in şartınca sahih. Ahmed 2/419; Müslim 2417/5;
Tirmizi3696.
Mustafa'nın (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) Anne Babasını Zübeyr b. el-Avvam'a Feda Kılması
6984- Abdullah (b.
ez-Zübeyr), babasının şöyle dediğini nakleder: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) Kureyza günü annesi ve babasını bir arada zikrederek: "Babam ve
annem sana feda olsun" dedi.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Tahricu't-Tahaviyye 486/724);
Şuayb: İsnadı Buhari ve Müslim'in şartlarına göre sahihtir. Ahmed 1/164; Buhari
3720; Müslim 2416/49; Tirmizi 3743; İbn Mace 123.
Zübeyr b. el-Avvam'ın
Mustafa'nın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Havarisi Sayılması
6985- Cabir b.
Abdillah'ın bildirdiğine göre, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Hendek
savaşı sırasında: "Kim bize Kurayza oğullarından haber getirir?" diye
sorunca, Zübeyr: "Ben getiririm" dedi. Atıyla gitti ve onlar hakkında
gerekli bilgileri elde edip geri geldi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) ikinci kez aynı Soruyu sorunca, Zübeyr yine: "Ben getiririm"
dedi ve gitti. Üçüncü defa aynı şey tekrarlanınca, Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Her peygamberin bir havarisi vardır, benim de havarim
Zübeyr'dir" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahıha 1873;
Tahricu't-Tahaviyye 486/723); Şuayb: İsnadı Müslim'in şartınca sahih. Ahmed
3/314; Buhari 2846; Müslim 2415; Tirmizi 3745; İbn Mace 122.
Sa'd b. Ebı Vakkas
ez-Zühri
6986- Hz. Aişe der ki:
Bir
[Tahric:] Elbani: Sahih (Tahr!cu't-Tahaviyye 486/719; Sahihu'l-Edebi'l-müfred
662); Şuayb: İsnadı Buhari ve Müslim'in şartlarına göre sahihtir. Ahmed 6/141;
Buhari 2885; Müslim 2410.
Sa'd'ın Uhud Gününde
Cibrıl ile Mıkail'i Görmesi
6987- Sa'd der ki:
"Uhud günü Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sağında ve solunda
beyaz elbiseli iki adam gördüm. Onları daha önce görmemiştim ve daha sonra da
görmedim. Yani onlar Cibril ile Mikail'di.
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı Buhari ve
Müslim'in şartlarına göre sahihtir. Ahmed 1/177; Buhari 5826; Müslim 2306/46.
Mustafa'nın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) Anne Babasını Sa'd b. Ebı Vakkas'a Feda Kılması
6988- Hz. Ali der ki:
"Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Sa'd'dan başka hiç kimseye anne
ve babasını birlikte feda ettiğini duymadım. Uhud savaşında, Sa'd'a:
"Okunu at, ey Sa'd! Anam babam sana feda olsun!" diyordu.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Tahricu Fıkhi's-sire 259;
Tahricu't-Tahaviyye 486/720); Şuayb: İsnadı sahihtir. Ahmed 1/144; Buhari4058;
Müslim 2411; Tirmizi 2828; İbn Mace 129.
Sa'd b. Ebi Vakkas'ın
Araplar Arasında Allah Yolunda ilk Ok Atan Kişi Olması
6989- Sa'd der ki:
"Vallahi! Araplar içinde Allah'ın yolunda ilk ok atan kişi benim.
Resulullah'la (Sallallahu aleyhi ve Sellem) birlikte savaşa çıktığımızda
yanımızda yiyecek olarak asma ve dikenli çöl ağacı yapraklarından başka bir
şeyin bulunmadığı zamanları da bilirim. Hatta bu yüzden dışkılarımız koyun
dışkısı gibi çıkmaya başladı. Bu dıkkı katlığından dolayı birbirine karışmazdı.
Oysa şimdi Esed oğulları din konusunda beni beğenmiyorlar. Dedikleri gibiyse
ben hüsrana uğramış, amellerim de heba olmuştur.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (Muhtasaru'ş-Şemail 114);
Şuayb: İsnadı Müslim'in şartınca sahih. Ahmed 1/174, 1/181; Buhari 3728; Müslim
2966/12; Tirmizi 2366; İbn Mace 131; Darimi 2/208.
Mustafa'nın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) Sa'd'a Her Dua Ettiğinde icabet Olunması için Dua Etmesi
6990- Sa'd'ın
bildirdiğine göre, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Allahım!
Eğer (Sa'd) sana dua ederse onun duasını kabul eyle" diye dua etmiştir.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Mişkat 6116); Şuayb: İsnadı
Buhari ve Müslim'in şartlarına göre sahihtir. Tirmizi 3751.
Sa'd b. Ebi Vakkas'ın
Cennetlik Olduğunun Tesbiti
6991- ibn Ömer der ki:
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanında oturmuşken: ''Şu kapıdan
cennet ahalisinden olan biri girecektir" buyurdu. Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu sözü üzerine oradakilerden her biri kapıdan
girecek kişinin kendi ailesinden olmasını temenni etti. Ancak Sa'd b. Ebı
Vakkas kapıdan girdi.
[Tahric:] Elbani: Münker (es-Silsiletu'd-daife 6772).
Sa'd b. Ebi Vakkas'ın
Nüzulüne Sebep Olduğu Ayetler
6992- Mus'ab b. Sa'd,
babasından naklediyor: Benim hakkında dört ayet nazil oldu. (Birincisi) Bedir
savaşı sonrasında elde ettiğim bir kılıcı alıp Allah Resulü'ne (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) gittim ve: "Ey Allah'ın Resulü! Bu kılıcı bana hibe et''
dedim. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Onu (yerine) bırak"
buyurdu. Sonra bir daha: "Ey Allah'ın Resulü! Bu kılıcı bana hibe et"
dedim. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yine: "Onu aldığın
yerine bırak" buyurdu. Bunun üzerine: "Sana ganimetler hakkında
soruyorlar. De ki: "Ganimetler, Allah'a ve Resulüne aittir" (Enfal 1)
ayeti nazil oldu.
(ikincisi) Ensar'dan bir
adam yemek yapıp bizi davet etti. Yiyip şarap içtik ve sarhoş oldu. Ensar ve
Kureyşliler birbirlerine karşı övünmeye başladı. Ensar övünerek: "Biz
sizden daha hayırlı kişileriz" dediler. Kureyşliler de: "Biz sizden
daha üstün kişileriz" dediler. Bunun üzerine Ensar'dan bir kişi bir deve
çenesi kemiği ile üstün Sa'd'ın burnuna vurdu ve burnunu kırdı. -Sa'd burnu
kırılmış biriydi- Bu sebeple de: "Ey iman edenler! Şarap, kumar, dikili
ıaşlar (putlar), fal ve şans okları birer şeytan işi pisliktir; bunlardan uzak
durun ki kurtuluşa eresiniz" (Maide 90) ayeti nazil oldu.
(Üçüncüsü) Sa'd'ın
annesi: "Allah onlara akrabalık bağlarını gözetmeyi ve anne babaya iyiliği
emretmiyor mu? Vallahi ölene kadar veya Muhammed'i inkar edene kadar bir şey
yemeyecek ve bir şey içmeyeceğim'' dedi. Ona bir şeyler yedirmek istedikleri
vakit ağzını açmak için bir tahta parçası sokar ve yiyecek koyarlardı. Bunun
üzerine: "Biz insana, ana babasına iyi davranmasını tavsiye etmiş izdir.
Çünkü anası onu nice sıkıntılara katlanarak taşımıştır. Sütten ayrılması da iki
yıl içinde olur. (İşte bunun için) önce bana, sonra da ana-babana şükret diye
tavsiyede bulunmuşuzdur" (Ankebut 8) ayeti nazil oldu.
(Dördüncüsü) Ben hasta
iken Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) beni ziyaret için yanıma girdi.
Ben: "Ey Allah'ın Resulü! Malımın hepsini vasiyet etmek istiyorum"
deyince, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Hayır"
karşılığını verdi. Sa'd:
''Üçte ikisini"
deyince yine: "Hayır" karşılığını verdi. "Yarısını" deyince
yine: ''Hayır'' dedi. "Üçte birini" deyince de, Allah Resulü
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) sustu.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 2446); Şuayb:
İsnadı hasendir. Ahmed 1/181, 1/185; Müslim 1748/34; Ebu Davud 208; Tirmizi
3189.
Sonraki
sayfa için aşağıdaki link’i kullan:
Said b. Zeyd,
Abdurrahman b. Avf Ve Ebu Ubeyde b. el-Cerrah