|
Sahih İbn Hibban |
YASAKLAR VE MUBAHLAR |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Bab: Tevazu, Kibir ve
Kendini Beğenme
Kişinin Allah'ın
Kullarına Karşı Kibir ve Büyüklenmeyi Bırakıp Tevazulu Olmasının Gerekliliği
5671- Ebu Hureyre'nin bildirdiğine
göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Allah:
‘‘Büyüklük benim ridam, ululuk ise izarımdır. Her kim bu ikisinde bana kafa
tutarsa (bu sıfatları kendine yakıştırırsa) onu cehennem ateşine atarım’‘
buyurur."
[Tahric:] Elbani: Sahih liğayrihi
(es-Silsiletu's-sahiha 541); Şuayb: İsnadı kavıdir. Bak hadis no: 328.
Bu Hadisi Rivayette
Selman el-Eğarr'ın Tek Kaldığını iddia Edenin Kavlini çürüten Haber
5672- Abdullah b. Abbas
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Yüce Allah'tan naklen
şöyle buyurmaktadır: "Kibriya / büyüklük, ridamdır. Azamet / izzet,
izarımdır.2 Kim bu(nlardan herhangi biri hususunda) benimle çekişirse onu
cehenneme sokarım.''
[Tahric:] Elbani: Sahih liğayrihi (es-Silsiletu's-sahiha
541). İbn Mace 4175.
Kişinin Otururken
Büyüklenmeye Sebep Olacak Şeylerden Uzak Durup Tevazulu Olmasının Müstehaplığı
5673- Ubey b. Ka'b der
ki: "Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem), (hiçbir şeye) dayanmaksızın (secdeye
giderken) dizlerinin üzerine çöktü."
[Tahric:] Elbani: Zayıf (es-Silsiletu'd-daife 929).
Kişinin Otururken Arkaya
Koyduğu Sol Eline Yaslanmasının Yasaklanışı
5674- Amr b. eş-Şerid,
babası Şerid b. Suveyd'den nakleder: Ben sol elimi arkama koyup yaslanmışken
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanıma geldi: ''Kendilerine gazab
edilenler gibi mi oturuyorsun?" dedi. ibn Cüreye: "Bunun üzerine
Şerid b. Suveyd iki elinin avuç içi arkasına gelecek şekilde yere koyarak
oturdu" dedi.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Hicabu'l-mer'e 2/100). Ahmed
4/388; Ebu Davud 4848.
Başkalarına Göre Büyük
Görülse de Kişinin Evde Basit Şeyleri Yapmaktan Geri Durmamasının Müstehaplığı
5675- Umra der ki: Hz.
Aişe'ye: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) evinde ne
yapardı?" diye sorulduğunda, Hz. Aişe: "O da diğer insanlar gibi bir
insandı. Giysisini temizler, koyununu sağar ve kendi işlerini kendisi
yapardı" dedi.
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 671);
Şuayb: Müslim'in şartınca sahih. Ahmed 6/206; Buhari 676; Tirmizi 335; Bak
hadis no: 5676, 5677.
Zikredilen Hususun
Doğruluğunu Bildiren ikinci Haber
5676- Urve der ki: Hz.
Aişe'ye: ''Ey müminlerin annesi! Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) senin
yanında olduğu zaman ne yapardı?'' dediğimde, Aişe: ''O herhangi birinizin
evinde yaptığını yapardı. Ayakkabısını onarır, elbisesini diker ve kovasına
yama atardı" cevabını verdi.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Mişkat 5922); Şuayb: İsnadı
sahihtir. Ahmed 6/167; Bak hadis no: 5675.
Yapacak Başkaları
Bulunsa Dahi Kişinin Evinde Büyüklenmeden Kendi Hizmetini Kendisinin Görmesinin
Müstehaplığı
5677- Hişam b. Urve,
babasından naklediyor: Hz. Aişe'ye: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) evde iş yapar mıydı?" diye sorulunca, Hz. Aişe: "Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) kendi elbisesini dikerdi, ayakkabısını onarırdı
ve erkeklerin evlerinde yaptığı gibi o da bir şeyler yapardı" karşılığını
verdi.
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: Buhari ve Müslim'in
şartlarına göre sahihtir. Ahmed 6/121, 6/260; Bak hadis no: 5675, 5676.
Yüce Allah'ın Kullarına
Karşı Kibirleneni Alçaltması ve Onlara Karşı Tevazu Göstereni ise Yüceltmesi
5678- Ebu Said el-Hudri
der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Kim
Allah'a karşı bir derece tevazu gösterirse, Allah onu İlliyyun'un en yüksek
yerinde kılmak için bir derece yükseltir. Kim de Allah'a karşı bir derece
kibirlenirse, Allah onu Esfel-i satilın'de kılmak için bir derece indirir. Eğer
biriniz insanlardan gizli bir şeyi, kapısı ve penceresi olmayan sert bir
kayanın içinde yapsa bile, Allah onu olduğu gibi açığa çıkarır."
[Tahric:] Elbani: Zayıf (es-Silsiletu's-sahiha 2328
altında); Şuayb: İsnadı zayıftır İbn Mace 4176; Bak hadis no: 3248.
Ebü Hatim der ki:
Resülullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), "Kim Allah'a karşı bir derece
tevazu gösterirse" sözüyle, Allah için insanlara karşı tevazu göstermeyi
kastetmiştir. Burada insanlar gizli bırakılmıştır. "Kim de Allah'a karşı
bir derece kibirlenirse" sözüyle de Allah'ın kullarına karşı kibri
kastetmiştir. Burada da insanlar gizli bırakılmıştır. Zira Allah'a karşı
kibirlenen kişi, kafir olur.
Allah'ın Lütfuyla
Bağışlanmadığı Taktirde Kaba Kibirli Kimsenin Cehenneme Girmeyi Hak Etmesi
5679- Harise b. Vehb der
ki: Resulullah'ı (Sallallahu aleyhi ve Sellem) işittim şöyle buyurdu:
"Cennet ahalisinin kimlerden oluştuğunu size söyleyeyim mi? Onlar guçsuz
ve zayıf görülen kişilerdir ki bunlardan biri Allah adına yemin edecek olsa
Allah onun bu yeminini boşa çıkarmaz. Cehennem ahalisinin de kimlerden
oluştuğunu size söyleyeyim mi? Onlar da kaba, kibirli ve kendini beğenmiş
kimselerdir."
[Tahric:] Elbani: Sahih (Tahricu müşkileti'l-fakr 125);
Şuayb: Buhari ve Müslim'in şartlarına gore sahihtir. Ahmed 4/306; Buhari
6657/46; Müslim 2853/46; Tirmizi 2605; İbn Mace 4116.
5680- Abdullah der ki
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: ''Kalbinde bir
hardal tanesi ağırlığında kibir bulunan kişi cennet'e giremez. Kalbinde bir
hardal tanesi ağırlığında iman bulunan kişi de cehennem'e girmez.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (Gayetu'l-meram 89/114); Şuayb:
İsnadı sahihtir. Bak hadis no: 224.
Ebu Hatim der ki: Bu
hadisin iki anlamı vardır. Birincisi -ki hadisin normal anlamından bizim
çıkardığımız diğer bir anlamdır- "Kalbinde bir hardal tanesi ağırlığında
kibir bulunan kişi cennete giremez" sözü, kibirli olmayanların gireceği
cennete giremeyeceği anlamındadır. "Kalbinde bir hardal tanesi ağırlığında
iman bulunan kişi de cehenneme girmez" sözü de Müslüman olmayanların
girdiği cehenneme girmeyeceği anlamındadır. İkinci manasına göre "Kalbinde
bir hardal tanesi ağırlığında kibir bulunan kişi cennete giremez"
sözündeki kibirden kasıt şirktir. Zira müşrik hiçbir surette cennete giremez.
"Kalbinde bir hardal tanesi ağırlığında iman bulunan kişi de cehenneme
girmez" sözü de böylesi bir kişinin cehennemde ebedi olarak kalmayacağı
anlamındadır. Bu şekilde her iki mana da sahih olmaktadır.
Giysisini Kibirlenerek
Yerde Sürüyene Yüce Allah'ın Nazar Etmemesi
5681- ibn Ömer der ki:
Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kim kibirlenerek giysisini
yerde sürürse, Allah kıyamet gününde ona (rahmet bakışıyla) bakmayacaktır"
buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: Müslim'in şartınca
sahih. Bak hadis no: 5443, 5444.
Zikrettiklerimiz Dışında
Yasaklanan Bazı Şeyler
5682- Abdullah b. Mes'ud
bildiriyor: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), (kibirle) izarı
yerde sürümekten, uygun olmayan kimselere ziynetlerini göstermesinden, azil
yapmaktan, zar atmaktan, (sarı renkli bir koku olan) haluk sürünmekten, ağarmış
saçların rengini değiştirmekten, nazar boncukları takmaktan ve Muavvizatlar
(sığındırma sure ve duaları) dışında bir şeyler okuyarak efsun yapmaktan
hoşlanmazdı."
[Tahric:] Elbani: Münker (Mişkat 4397). Ahmed 1/380,
1/397; Ebu Davud 4222; Nesai 8/140, 5683.
Bu Hadisi Rivayette
Mu'temir b. Süleyman'ın Tek Kaldığını iddia Edenin Kavlini çürüten Haber
5683- Abdullah b. Mes'ud
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), on şeyi mekruh görmüştür.
Bunlar da beyaz kılları değiştirme (boyama), altın yüzük takınma, (tavla
oynamak için) zar taşları atma, Muavvizeteyn'in (Felak ile Nas surelerinin)
dışında bir şeyle efsun yapma, nazar boncuğu takma, izarı yerde sürüme, sufrayı
yani (zafiranla karıştırılmış boyalı güzel bir koku olan) halük kokusu sürünme,
ziyneti caiz olmayan yerde gösterme ve meniyi de caiz olmayan yerde akıtma
(azil yapma)dır."
[Tahric:] Elbani: Münker. Bak hadis no: 5682.
Kişinin Fani Dünya Malı
Olarak Kendisine Verilenleri Beğenip Bunlarla Böbürlenmesinin Yasaklanışı
5684- Ebu Rafi'
bildiriyor: Kureyşli bir genç giydiği kaftanla kibirlenerek Ebu Hureyre'nin
yanına geldi ve: -"Ey Ebu Hureyre! Sen çok hadis rivayet ediyorsun. Benim
bu kaftanım hakkında Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den bir Hadis
işittin mi?" diye sordu. Bunun üzerine Ebu Hureyre dedi ki:
"Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu işittim: "Sizden
önceki kavimlerden bir adam omzuna sarkan saçları ve giydiği kaftanını çok
beğendiği için kibirleniyordu. Bu sebeple Allah onu yere batırdı. Kıyamet
gününe kadar da orada batıp duracaktır.''
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: Müslim'in şartınca
Sahih. Ahmed 2/413; Buhari 5789; Müslim 2088/50.
Sonraki
sayfa için aşağıdaki link’i kullan:
Bab: Mekruh
Sayılan Dinleme, Suizan, Öfke ve (Söz ve Fiilde) Çirkinlik