|
Sahih İbn Hibban |
REKAİK |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Bab: Kur'an Okuma
732- Cundub, Hz.
Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kur'an'ı kalpleriniz onun
üzerinde birleştiği müddetçe okuyun! ihtilafa düştüğünüz (usandığınız) zaman
ise (okumayı bırakıp), hemen kalkın" buyurduğunu nakleder.
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı Müslim'in
şartınca sahih. Ahmed 4/312; Buhari 5060; Müslim 2667; Darimi 2/442.
Gizli ve Açık Kıraatin
iki Türlüsünü de Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Sevdiği için Kişinin
Kıraati Bu ikisinin Arasında Yapması
733- Ebu Katade
anlatıyor: Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem). (bir
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 1200); Şuayb:
İsnadı sahihtir. Ravileri güvenilir kimselerdir. Ebu Davud 1329; Tirmizi 447.
Kişinin Kıraati
Başkaları işitmeyecek Şekilde Sadece Kendinin işitebileceği Şekilde Yapmasının
Daha Faziletli Oluşu
734- Ukbe b. Amir'in
bildirdiğine göre Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmaktadır:
"Kur'an-ı Kerim'i açıktan okuyan, açıktan sadaka veren gibidir, gizli
okuyan da gizli sadaka veren gibidir.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 1204); Şuayb:
İsnadı hasendir. Ahmed 4/151, 4/158; Ebu Davud 1333; Tirmizi 2919; Nesai3/225.
Mustafa'nın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) Ümmetinden Bazı Kimselere Kendisine Kur'an Okumalarını
Emretmesi
735- Abdullah (b.
Mes'ud) der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana: "Bana
Kur'an oku" buyurunca: "Kur'an sana nazil oluyorken, ben mi sana
okuyacağım?" diye sordum. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Kur'an'ı benden başkasından duymak isterim" buyurunca Nisa suresini
okumaya başladım, "Her ümmetten bir şahit getirdiğimiz ve seni de onların
üzerine bir şahit yaptığımız zaman) bakalım onların hali nice olacak!''(Nisa
41) ayetine geldiğim zaman Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gözlerinden
yaş aktığını gördüm.
[Tahric:] Elbani: Sahih; Tahricu Fıkhi's-sire 192);
Şuayb: İsnadı sahihtir. Ahmed 1/380, 1/433; Buhari4582; Müslim 800; Ebu Davud
3668; Tirmizi 3028.
Kur'an'ı Muhacirlerden
iki ve Ensar'dan iki Kimseden Almanın Emredilmesi
736- Mesruk b. el-Ecda'
der ki: Abdullah b. Amr'ı işittim; dedi ki: "Abdullah b. Mes'ud'u
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onun için şöyle dediği zamandan bu
yana seviyorum: "Kur'an'ı şu dört kişiden öğreniniz: Abdullah b. Mes'ud,
Huzeyfe'nin azatlısı Salim ve Muaz b. Cebel ve Ubey b. Ka'b.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 1827);
Şuayb: İsnadı Müslim'in şartınca sahih. Ahmed 2/195; Buhari 3758; Müslim 2464;
Tirmizi3810.
Bu Ümmete Kur'an'ı Yedi
Harf (lehçe) Üzerinden Okumalarının Mubah Kılınışı
737- Ubey b. Ka'b anlatıyor:
Bir adam bir ayeti okudu; ben ise onun kıraatinden başka şekilde okudum.
"Bunu sana kim okuttu?" diye sorduğumda: "Bu ayeti bana
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) okuttu" dedi. Daha sonra
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanına geldim ve: "Ey Allah'ın
Resulü! Bu ayeti bana şöyle okutmuştun değil mi?" diye sordum.
"Evet" buyurdu. Bu defa o adam: "Bu ayeti bana şu şekilde
öğretmemiş miydin?" diye sordu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
yine: "Evet" buyurdu ve şöyle devam etti: "Cibril ve Mıkail bana
geldiler. Cibrıl sağıma, Mıkail soluma oturdu. Cibrıl ‘‘Ey Muhammed! Kur'an'ı
bir harf (lehçe) üzere oku’‘ dedi. Bunun üzerine Mıkail de bana ‘‘Bu harflerin
artırılmasını iste’‘ dedi. Ben: ‘‘Bana artır'' dediğimde Cibril ‘‘iki harf
üzere oku’‘ dedi. Mikail yine: ‘‘Bu harflerin artırılmasını iste’‘ dedi. Bu
şekilde bir harf olan Kur'an okuyuşu yedi harfe (yedi lehçeye) kadar çıkarılıp
çoğalmış oldu. Bana: ‘‘Kur'an'ı yedi harf üzeri oku. Her bir harf kati ve
şatidir (Kur'an'ın şifa oluşuna engel olmayıp yeterlidir)'' dedi."
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 1327;
es-Silsiletu's-sahiha 843); Şuayb: İsnadı Buhari ve Müslim'in şartlarına göre
sahihtir. Ahmed 5/122; Nesai 2/154.
Yedi Harf (Lehçe)den Herhangi
Biri ile Kur'an'ı Okuyanın Doğru Yaptığına Delalet Eden Haber
738- Ubey b. Ka'b'ın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Gifar oğullarının
suyunun yanındayken Cibril geldi ve: "Ey Muhammed! Allah, ümmetine bu
Kur'an'ı bir harf üzere okutmanı emrediyor" dedi. Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Allah'tan afiyette kılmasını ve
bağışlamasını veya desteğini ve afiyette kılmasını dilerim. Onlar için
hafifletme dile, çünkü ümmetimin buna gücü yetmez" karşılığını verdi. Cibril
gidip ikinci defa gelip: "Allah, ümmetine bu Kur'an'ı iki harf üzere
okutmanı emrediyor" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Allah'tan afiyetle kılmasını ve bağışlamasını veya desteğini ve afiyette
kılmasını dilerim. Onlar için hafifletme dile, çünkü ümmetimin buna gücü
yetmez" karşılığını verdi. Cibril gidip üçüncü defa dönünce: "Allah,
ümmetine Kur'an'ı üç harf üzere okutmanı emrediyor" dedi. Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Allah'tan afiyette kılmasını ve
bağışlamasını veya desteğini ve afiyette kılmasını dilerim. Onlar için
hafifletme dile, çünkü ümmetimin buna gücü yetmez" karşılığını verdi.
Cibril gidip dördüncü defa dönünce: "Allah, ümmetine Kur'an'ı yedi harf
üzere okutmanı emrediyor. Bunlardan hangisiyle okurlarsa doğru okumuş
olurlar" dedi.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 1328); Şuayb:
Ravileri güvenilir kimselerdir. Ahmed 5/128; Müslim 821; Ebu Davud 1478; Nesai
2/152.
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in Rabbinden Afiyet ve Mağfiret Dilemesinin Nedeni
739- Ubey b. Ka'b der
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Cibril ile karşılaştı ve:
"‘‘Ben, erkek çocuğu, kız çocuğu, ihtiyarı ve piri fanisi olan hiç
okumayan bir ümmete gönderildim’‘ dedi. Cibril: "Onlara Kur'an'ı yedi harf
üzere okumaların emret" dedi.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 1328); Şuayb:
İsnadı hasendir. Ahmed 5/132; Tirmizi 2944.
Yüce Allah'ın Seçilmiş
Kuluna (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ümmeti için Kur'an'ı Kıraat Hususunda Her
Dilemesinde Hafifletme ve Duasını Kabul Etme Yönünde ihsanda Bulunması
740- Ubey b. Ka'b der
ki: Mescid'deyken adamın biri (namaz kılmak için)
içeriye girdi. Kıraatini
daha önce duymadığım bir şekilde (lehçede) yaptı. Sonra başka bir adam girdi.
Bu da kıraatini diğer adamdan daha farklı bir şekilde yaptı. Namazı
bitirdiğimizde ikisi de birlikte Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
yanına girdiler. Ona: "Ey Allah'ın Resulü! Bu adam kıraatini daha önce
duymadığım bir şekilde yaptı. Bu da diğerinden daha farklı (ve bilmediğim) bir
şekilde kıraatini yaptı" dedim. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) O
iki adama bir daha okumalarını emretti. Okuduklarında da Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) onlara: "iyi yaptınız veya isabet ettiniz" buyurdu.
Bu durum ağrıma gitti. Ancak Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) içime
düşeni hissetti ve göğsüme vurdu. O anda kendimi sanki Rabbimin huzurunda
korkuyormuş gibi hissettim. Sonra Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana
şöyle buyurdu: "Ey Ubey! Kur'an'ı tek bir lehçe (harf) okumam üzere
(Cibrıl'i) bana gönderdi. Ancak, okumayı ümmetime kolaylaştır diye tekrar bir
istekte bulundum. Bunun üzerine bana: ‘‘Onu yedi lehçe üzerine okuyabilirsin ve
sana verdiğim her cevapla birlikte bir isteğin kıyamet gününde kabul görecek’‘
diye karşılık verdi. Ben de: ‘‘Allahım! Ümmetimi bağışla’‘ diye dilekte
bulundum. ikinci dileğimi de ibrahım (aleyhisselam) dahil bütün mahlukatın bana
yönelecekleri bir güne bıraktım."
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 1328); Şuayb:
İsnadı Buhari ve Müslim'in şartlarına göre sahihtir. Ahmed 5/127; Müslim 820.
741- Ömer b. el-Hattab
der ki: Hişam b. Hakım b. Hizam'ın, Furkan Suresini okurken, benim okuduğumdan
farklı bir şekilde okuduğunu işittim. Halbuki bu sureyi bana Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) okutmuştu. Neredeyse (namazda olan) adamın
üzerine gidecektim. ama namazı bitirmesini bekledim. Sonra Hişam'ın
elbisesinden tutup çekerek Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) götürdüm.
Hz. Peygamber'e (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ey Allah'ın Resulü! Sen
bana Furkan Suresini okuttun. Bu adamın, senin bana okuttuğundan değişik bir
şekilde okuduğunu duydum" dedim. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Oku!" buyurunca, Hişam daha önce okuduğu gibi okudu. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bu süre bu şekilde nazil oldu"
buyurup, bana: "Sen oku!" buyurdu. Ben de okuyunca: "Bu şekilde
nazil oldu" buyurduktan sonra: "Kur'an yedi harf (lehçe) üzere nazil
oldu. Bundan kolayınıza geleni okuyunuz" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 1325); Şuayb:
İsnadı Buhari ve Müslim'in şartlarına göre sahihtir. Muvatta 1/206; Ahmed 1/40;
Buhari 2419; Müslim 818; Nesai 2/151; Tirmizi 2943.
Yüce Allah'ın Kur'an'ı
Bilinen Harfler (Lehçeler) Üzerinde indirmesi
742- Ubey b. Ka'b der
ki: Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kur'an yedi harf
(kıraat) üzere nazil olmuştur" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 1327); Şuayb:
İsnadı Müslim'in şartınca sahih. Ahmed 5/114.
Önceki Hadiste Ne
Kastedildiğine Dair
743- Ebu Hureyre,
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu bildirir:
"Kur'an yedi kıraat
(lehçe) üzerine nazil olmuştur." "HakTmen AlTme" ifadesi
"Gafuran Rahıma" şeklinde de okunabilir.
[Tahric:] Elbani: Hasen sahih; Şuayb: İsnadı hasendir.
Ahmed 2/300, 2/332, 2/440. 3 Elbani: Sahih (el-İrva' 6/271); Şuayb: İsnadı
hasendir.
Hadisin sonundaki örnek,
ravi Muhammed b. Amr'a ait olup hadisin sonuna idrac etmiştir. Hadis-i şerif
olan metin, sadece yedi harf ifadesiyle sınırlıdır.3
Manasını idrakten Mahrum
Kaldıkları için Muattila'nın Hadis Alimlerini Tenkit Etmesine Sebep Olan Haber
744- Enes anlatıyor:
Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gelen vahyi yazan bir adam vardı.
Bakara ve AI-i imran surelerini bilirdi. Bunları bilen kişinin bizim gözümüzde
büyük bir konumu olurdu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Kur'an
yazdırırken: "Gafuran Rahıma" diye okurdu; ancak o: "Afuvven
Gafura" şeklinde yazardı. Peygamberimiz (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona
"Yaz!" deyip: "Alimen hakime" diye okurken o: "Semı'an
Basire" diye yazardı. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) de ona:
"Nasıl istiyorsan öyle yaz" derdi. Sonra adam Müslümanlıktan çıkıp
mürted oldu. Müşriklere katıldı ve onlara: "Ben Muhammed'i (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) hepinizden iyi tanırım, ben istediğim gibi yazıyordum"
dedi. Adam ölünce Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) adamın hakkında:
"Yer onu kabul etmeyecektir" buyurdu. Ebu Talha dedi ki: "Adamın
öldüğü yere gittim ve toprağın onu atmış olduğunu gördüm. ‘‘Bu adamın durumu
nedir?’‘ diye sorduğumda: ‘‘Onu gömdük; ancak yer onu kabul etmedi’‘ dediler.
[Tahric:] Elbani: Sahih (et-Ta'lik ala Sahihi'l-Mevarid
1268/1521); Şuayb: İsnadı Müslim'in şartınca sahih. Ahmed 3/120, 3/121;
Buhari3617; Müslim 2781.
Önceki Hadiste
Kasdedilen Hususu Belirten Diğer Haber
745- ibn Mes'ud'un
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"ilk kitap bir bab ve bir kıraat üzerine nazil olmuştu. Kur'an ise yedi
bab ve yedi harf üzerine nazil olmuştur. Bunlar da: Nehiyler, emirler,
helaller, haramlar, muhkemler, müteşabihler ve mesellerdir. Kuran'ın helalini
helal, haramını da haram kabul edin. Size emrettiklerini yerine getirin,
yasakladıklarından da uzak durun. Verilen mesellerden ibret alın. Muhkem
ayetleriyle amel edin, müteşabih ayetlerine iman edin ve: ‘‘Bunların hepsi
Rabbimizin katındandır. O'na iman ederiz’‘ deyin."
[Tahric:] Elbani; Metinde geçen "nehiyler"
ibaresi zayıfhr (es-Silsiletu's-sahiha 587); Şuayb: Ravileri güvenilir
kimselerdir. Beyhaki: "Mürsel ceyyiddir." Ahmed 1/445.
Kişinin Yedi Lehçeden
Dilediği ile Kıraat Edebilmesinin Mahzurlu Olmaması
746- Abdullah b. Mes'ud
der ki: Bir adamın Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bana öğrettiği
kıraatten farklı olarak bir ayeti okuduğunu işittim. Resulullah'ın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) yanına gittiğimizde Hz. Ali'nin onunla gizlice konuştuğunu
gördüm. Durumu ona zikrettiğimde Hz. Ali bize dönerek: "Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) size öğretildiği gibi okumanızı emrediyor"
dedi.
[Tahric:] Elbani: Hasen (es-Silsiletu's-sahiha 1522);
Şuayb: İsnadı hasendir. Ahmed 1/419, 1/421.
Yedi Lehçeden Biri ile
Kıraat Edeni Kusurlu Bulmanın Yasaklanışı
747- Abdullah (b.
Mes'ud) der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana Rahman suresini
okuttu.
[Tahric:] Elbani: Hasen (es-Silsiletu's-sahiha 1522);
Şuayb: İsnadı hasendir. Ahmed 1/393, 1/411, 1/412; Buhari 2410, 3476.
Niyeti Doğru Olduğunda
Kişinin Kıraatinde Nağme Yapmasının Mübahlığı
748- Muaviye b. Kurra bildiriyor:
Abdullah b. Muğaffel'in şöyle dediğini işittim: "Hz. Peygamber (Sallallahu
aleyhi ve Sellem). Fetih yılında nağme yaparak Fetih süresini okudu."
Muaviye dedi ki: "insanların başıma toplanacağından endişe etmeseydim
O'nun (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onu nasıl okuduğunu size gösterirdim."
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 1319); Şuayb:
İsnadı sahihtir. Ahmed 5/54; Buhari 4281,5034; Müslim 794; Ebu Davud 1467.
Kişinin Kur'an Okurken
Sesini Güzelleştirmesinin Mubahlığı
749- Bera b. Azib'in
bildirdiğine göre Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmaktadır:
"Kur'an'ı seslerinizle süsleyiniz.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 1320); Şuayb:
İsnadı sahihtir. Ahmed 4/296; Ebu Davud 1468; Nesai 2/179; İbn Mace 1342;
Darimi 2/474.
Ebu Hatim der ki:
"Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ifadesinde zıt anlamlı bir
kullanım vardır. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bununla sesin
Kur'an'la değil Kur'an'ın sesle süslenmesini kastetmiştir."
Bunu Bera'dan Rivayette
Abdurrahman b. Avsece'nin Tek Kaldığını iddia Edenin Kavlini çürüten Haber
750- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmaktadır:
"Kur'an'ı seslerinizle süsleyiniz."
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 1320); Şuayb:
İsnadı sahihtir.
Yüce Allah izin Verdiği
için Kur'an'ı Hüzünlü Bir Şekilde Okumanın MUbahlığı
751- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Allah, Kur'anı
teğanni ile okuyan bir Peygamber'e kulak verdiği gibi hiçbir şeye kulak
vermez.'' buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 1324); Şuayb:
İsnadı sahihtir. Buhari 5024; Müslim 792; Ebu Davud 1473; Nesai 2/180; Darimi
1/350.
Ebu Hatim der ki: Kur'an'ı
teganni ile okumaktan kasıt, nağme ile okumak değil hüzün ile okumaktır. Bundan
kasıt, nağme olsaydı "....." yerine "...." lafzı
kullanılırdı. Böylesi bir hüzün de Kur'an'ı kusursuz, güzel bir sesle ve lafzın
gerektirdiği nağme ile okuma anlamında değildir. Kur'an'ı hüzünle okuma biri
teessüf, biri de telehhüf olmak üzere iki şeyle birlikte gerçekleşir. Teessüf,
kişinin taksiratına yönelik hayıflanmasıdır. Telehhüf ise istenen saygı ve
yüceltmenin ifasının tasasını taşımaktır. Kur'an okurken kalp elem duyup acıyı
hissederse, ses de bunun üzüntüsüyle titrerse gözlerden yaş akmaya, kalpler de
parıldamaya başlar. İşte o zaman teheccüde duran kişi bunun lezzetini duyar.
Geçmiş günahlarının bağışlanması, hata ve kusurlarının görmezden gelinmesi
umuduyla insanların arasından yalnızlığa kaçmaya çalışır. Yüce Allah'tan
böylesi bir şeye bizi muvaffak kılmasını diliyorum.
Hüzünlü Bir Sesle Kur'an
Okuyanı Yüce Allah'ın Dinlemesi
752- Ebu Hureyre der ki:
Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Allah, Kur'an'ı teganni
ederek açıktan okuyan bir peygambere kulak verdiği gibi hiçbir şeye kulak
vermez" buyurdu.
[Tahric:] Elbani; Hasen sahih; Şuayb; İsnadı hasendir.
Ahmed 2/450; Müslim 792; Darimi 1/349.
Ebu Hatim der ki:
"00" ifadesinden kasıt, dinlemedir. Yüce Allah'ın Kur'an'ı okuyanı
dinlemesi anlamındadır. Kur'an'ı açıktan okumaktan kasıt, daha önce de
belirttiğimiz gibi onu hüzünle okumaktır.
Önceki iki Ebu Hureyre
Hadisinin Tevilinin Doğruluğuna Delalet Eden Haber
753- Mutarrif b.
Abdillah b. eş-Şıhhır, babasından bildiriyor: "Resulullah'ın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) yanına geldiğimde namaz kılıyordu ve ağlamaktan dolayı
göğsünden fokurdama sesi gibi bir ses geliyordu."
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 840); Şuayb:
İsnadı Müslim'in şartınca sahih.
EbU Hatim der ki:
"Bu hadis bize Yüce Allah'ın kulak verip dinlediği okumanın hem başı, hem
sonu itibariyle hüzünle yapılan okuma oldUğunu açık bir şekilde göstermektedir.
Çünkü okumanın başlangıcında yasaklanan şeylerden kaçınma azmi, sonunda da her
türlü ibadete hazır olma durumu vardır. Söz konusu hüzün, zikrettiğim başlangıç
ile sonu barındırdığı zaman Kur'an'ı hüzünle okuyan kişi kendisini mevlasına
yaklaştıracak olan şeye tutunup O'dan gayrı ne varsa terketmiş olur."
Yüce Allah'ın Zikredilen
Şeye, Cariyenin Sesini Dinleyen Sahibinden Daha Fazla Kulak Vermesi
754- Fadale b. Ubeyd'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmaktadır:
"Yüce Allah, Kur'an'ı güzel sesle (açıktan okuyan adamın sesine);
cariyesinin sesini (şarkısını) dinleyen cariye sahibinden daha iyi kulak
verir."
[Tahric:] Elbani: Zayıf (es-Silsiletu'd-daife 2951);
Şuayb: Ravileri güvenilir kimselerdir. Ahmed 6/19, 6/20; İbn Mace 1340.
Bu Ümmetten Kur'an
Okuyanlar
755- Ebu Said el-Hudri
der ki: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu işittim:
"Altmış yıl sonra gelecek olan nesil namazı bırakıp şehvetlerine uyacaklar
ve bu azgınlıklarının cezasını görecekler. Sonra öyle bir nesil gelecek ki onlar
Kur'an'ı okuyacaklar ve fakat Kur'an boğazlarından aşağıya geçmeyecek. Kur'an'ı
üç kişi okuyacak: Mümin, münafık ve facir." Beşır dedi ki: Velid'e:
"Bu üç sınıf kimdir?" diye sorduğumda: "Münafık, onu (Kur'an'ı)
inkar eder. Facir, onu geçim kaynağı yapar. Mümin ise ona iman eder"
cevabını verdi.
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahıha 3034);
Şuayb: Ravileri güvenilir kimselerdir.
Ahmed 3/38.
Kişinin Kur'an'ı Yedi
Günde Hatmetmesinin Yeterli Olması
756- Abdullah b. Amr der
ki: Kur'an'ı toplayıp her
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahıh Ebı Davud 255). Ahmed
2/199; Buhari5052; Müslim 1159/182; Ebu Davud 1388; Tirmizi 2926; Nesai 4/210;
İbn Mace 1346; Darimi 2/471.
Bu Sayıdan Daha Aşağıda
Olmamak Üzere Kur'an'ı Yedi Günde Hatmetmenin Emredilmesi
757- Abdullah b. Amr der
ki: Kur'an'ı hıfzetmiştim ve her
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 255). Bak
hadis no: 756.
Kur'an'ı Düşünerek ve
Anlayarak Okumaya Uzak Olduğu için Üç günden Daha Az Sürede Hatim Yapmanın
Kınanması
758- Abdullah b. Amr der
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Üç günden daha az zamanda
hatmeden (Kur'an'dan bir şey) anlayamaz" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 1257); Şuayb:
İsnadı Buhari ve Müslim'in şartlarına göre sahihtir. Ahmed 2/195; Ebu Davud
1394; Tirmizi 2949; İbn Mace 1347; Darimi 1/350.
759- Cundub b. Abdillah,
Hz. Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kur'an'ı kalpleriniz onun
üzerinde birleştiği müddetçe okuyun! İhtilafa düştüğünüz (usandığınız) zaman
ise (okumayı bırakıp), hemen kalkın" buyurduğunu nakleder.
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı Müslim'in
şartınca sahih. Bak hadis no: 732.
Kişiye Kur'an Okumakla
Sevabını Önceden Dünyada istemek Yerine Allah Rızası ve Karşılığını Ahirette
Bekleyerek Okumasının Emredilmesi
760- Sehl b. Sa'd
es-Saidı der ki: Biz bir gün Kur'an okurken Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) yanımıza geldi ve: "Allah'a hamdolsun, her ne kadar sizin içinizde
kırmızı, beyaz ve siyah (derili) olanı bulunuyorsa da Allah'ın Kitabı birdir.
Onu imlasına riayet ederek okuyup (fakat) sevabını dünyada alacak ve ahirete
bırakmayacak kavimler gelmeden onu (işte böyle) okuyunuz" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Hasen Sahih (es-Silsiletu's-sahiha
259; Sahih Ebu Davud 784); Şuayb: Hadis Sahihtir. Ahmed 5/338; Ebu Davud 831-
Ebu Hatim der ki:
"Hadis bu lafızla (.....) işitilmiştir. Ancak doğrusu " ....
(ok)" olmalıdır."
Kişinin "Filan
Ayeti Unuttum" Demesinin Yasaklanışı
761- Abdullah (b,
Mes'ud) der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Sizlerden
biri ‘‘Ben filan ve filan ayetleri unuttum’‘ demesin! Çünkü o unutmamıştır. (O
ayetler) kendisine unutturulmuştur."
[Tahric:] Elbani: Sahih (Zilalu'l-cenne 422); Şuayb:
İsnadı zayıfhL Ahmed 1/417; Buhari 5039; Müslim 790; Tirmizi 2942; Nesai 2/154;
Darimi 2/439,
Unutulmaması ve Akıldan
Çıkmaması için Kur'an'ın Sıklıkla Okunmasının Emredilmesi
762- Abdullah (b.
Mes'ud) der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Kur'an'ı sık sık okuyun. Çünkü Kuran'ın kişinin kalbinden çıkıp gitmesi,
devenin ipinden kurtulup gitmesinden daha kolaydır. Sizden birinizin ‘‘Şu ve şu
ayeti unuttum’‘ demesi ne kötü bir şeydir. Kendisi unutmamıştır, ancak ona
unutturulmuştur."
[Tahric:] Elbani: Sahih (et-Ta'liku'r-rağib 2/214);
Şuayb: Hadis sahihtir. Ahmed 1/382; Buhari 5032; Müslim 790/229; Nesai 2/154;
Tirmizi 2942; Darimi 2/308.
Ebu Hatim der ki:
"Said, A'meş'ten merm olarak sadece bu hadisi aktarmıştır."
Kıraatine Özen
Göstererek Kur'an'ı Sıklıkla Okumanın Emredilmesi
763- Abdullah (b.
Mes'ud) der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Kur'anı sık sık okuyun. Çünkü Kuran'ın kişinin kalbinden çıkıp gitmesi,
devenin ipinden kurtulup gitmesinden daha kolaydır. Sizden birinizin ‘‘Şöyle ve
şöyle ayet unuttum’‘ demesi ne kötü bir şeydir. Kendisi unutmamıştır, ancak ona
unutturulmuştur."
[Tahric:] Elbani: Sahih (et-Ta'liku'r-rağib 2/214);
Şuayb: Hadis Sahihtir. Bak hadis no: 762.
Ebu Hatim der ki: Bu
hadis, "yapabilme"nin (istitaa) fiilden önce değil, fiille birlikte
olduğunun delilidir.
Mustafa'nın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) Kur'an Kıraatine Tutkuyla Devam Edeni Bağlı Deve Sahibine
Benzetmesi
764- ibn Ömer,
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu nakleder: "Kur'an'ı
ezberlemiş olan kimse, bağlı devesi olan kimse gibidir. Bu adam devesine göz
kulak olursa onu elinde tutar, salıverirse deve çeker gider.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (et-Ta'liku'r-rağib 2/214);
Şuayb: İsnadı Buhari ve Müslim'in şartlarına göre sahihtir. Muvatta 2/202;
Ahmed 2/64; Buhari 5031; Müslim 789/226; Nesai 2/54; İbn Mace 3783.
Mustafa'nın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) Kur'an Okumakta Tutkulu Olanla Onu İhmal Edeni Bağlı Deveye
Benzetmesi
765- ibn Ömer der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Kur'an'ı
ezberlemiş olan kimse, bağlı devesi olan kimse gibidir. Bu adam devesine göz
kulak olursa onu elinde tutar, salıverirse deve çeker gider.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (et-Ta'liku'r-rağıb 2/214);
Şuayb: İsnadı Buhari ve Müslim'in şartlarına göre sahihtir.
Kur'an Okuyucusunun
Cennetteki Son Menzilinin, Dünyadayken Okuduğu Son Ayetin Yanında Olması
766- Abdullah b. Amr,
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu bildirir:
"Kıyamet gününde Kur'an sahibine şöyle denilecektir: Oku ve yükseL.
Dünyada tertil üzere okuduğun gibi burada da oku. Mutlaka menzilin (dünyada
iken) okumuş olduğun son ayetin yanındadır."
[Tahric:] Elbani: Hasen sahih (Sahih Ebu Davud 1317);
Şuayb: İsnadı hasendir. Ahmed 2/192; Ebu Davud 1464; Tirmizi 2914.
Yüce Allah'ın Kur'an'ı
Gereği Gibi Okuyanları Katip Meleklerle Beraber Kılması, Zorlanarak Okuyanlara
ise Sevabını Katıyla Vermesi
767- Hz. Aişe der ki:
Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) "Kur'an'ı gereği gibi güzel
okuyan kimse, şerefli ve saygılı olan katip meleklerle beraberdir. Kur'an'ı
zorlukla okuyan kimseye de iki sevap vardır" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 1307); Şuayb: İsnadı
Buhari ve Müslim'in şartına göre sahihtir. Ahmed 6/192; Buhari 4937; Müslim
798; Ebu Davud 1454; Tirmizi 2904; İbn Mace 3779; Darimi 2/444.
Allah'ın Kitabı'nı
Okuyup Aralarında Müzakere Edenleri Meleklerin Kuşatması ve O Vakitte
Üzerlerini Rahmetin de Kaplaması
768- Ebu Hureyre der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Bir cemaat,
Allah'ın mescidlerinden bir mescidde oturup Allah'ın Kitab'ını okur ve onu
aralarında müzakere eder, anlayıp kavramaya çalışırlarsa, üzerlerine (ilahi)
huzur iner ve kendilerini rahmet kaplar. Melekler onları kuşatırlar, Allah da
onları kendi nezdinde bulunanların arasında anar. Amelinin kendisini geride
bıraktığı kişiyi, nesebi öne geçirmez."
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 1308); Şuayb:
Hadis sahihtir. Ahmed 2/252; Müslim 2699; Ebu Davud 1455; Tirmizi 2945; İbn
Mace 225.
Kur'an Okuduğunda Kişiye
ilahi Huzurun inmesi
769- Bera anlatıyor: Bir
adam, Kehf suresini okuyunca bağlı olan bineği kaçmaya yeltendi. Baktığında
bulut veya sisin üzerine kapladığını gördü. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'e gelerek durumu anlattı. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) şöyle buyurdu: "Oku(mayı sürdür) ey Filan! O, Kur'an okuma
sırasında inen veya Kur'an için inen ilahı bir huzurdur.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Tirmizi 3058); Şuayb:
İsnadı Buhari ve Müslim'in şartlarına göre sahihtir. Ahmed 4/281; Buhari 3614;
Müslim 795; Tirmizi 2885.
Kur'an Okuyan Mümin ile
Günahkarın Misali
770- Ebu Musa
el-Eş'arı'nin bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu: "Kur'an okuyan mümin, tadı da, kokusu da güzel ağaç turunca
benzer. Kur'an okumayan mümin ise, tadı güzel fakat kokusu olmayan hurmaya
benzer. Kur'an okuyan facir ise, reyhana benzer ki kokusu güzel, tadı ise
acıdır. Kur'an okumayan facir ise, Ebu Cehil karpuzuna benzer ki tadı acıdır ve
(güzel) kokusu yoktur.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (Nakdu'l-Kettani s. 43;
es-Silsiletu's-sahiha 3214); Şuayb: İsnadı Buhari ve Müslim'in şartlarına göre
sahihtir. Ahmed 4/403; Buhari 5020; Müslim 797; Ebu Davud 4835; Tirmizi 2865;
Nesai 8/124,8/125; İbn Mace 214.
Kur'an Okuyan Mümin ile
Günahkarın Vasfı
771- Ebu Musa der ki:
Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Kur'an okuyan
mü min, tadı da, kokusu da güzel ağaç turunca benzer. Kur'an okumayan mümin
ise, tadı güzel fakat kokusu olmayan hurmaya benzer. Kur'an okuyan münafık veya
facir ise, reyhana benzer ki kokusu güzel, tadı ise acıdır. Kur'an okumayan
münafık veya facir ise, Ebu Cehil karpuzuna benzer ki tadı acıdır ve (güzel)
kokusu yoktUr."
[Tahric:] Elbani: Sahih (Nakdu'l-Kettani s. 43;
es-Silsiletu's-sahiha 3214); Şuayb: İsnadı Buhari ve Müslim'in şartlarına göre
sahihtir. Ahmed 4/397; Ebu Davud 4829; Nesai 8/124.
Kur'an'ın Niyetlerine
Göre Kimilerini Yüceltirken, Kimilerini de Alçaltması
772- Amr b. Vasile
bildiriyor: Nafi' b. Abdilharis Usfan'da Ömer b. elHattab'ı karşıladı. Hz. Ömer
ona: "Bu vadi halkına (Mekke ahalisine) kimi halife olarak bıraktın?"
diye sorunca, Nafi': "ibn Ebza'yı bıraktım" karşılığını verdi. Hz.
Ömer: "ibn Ebza kimdir?" diye sorunca, Nafi': "Bu, bizim
azatlılarımızdan biridir" cevabını verdi. Bunun üzerine Ömer: "Sen,
onlara bir azatlıyı mı halife kıldın?" dedi. Nafi': "Bu kişi Allah'ın
Kitab'ını bilen biridir" deyince, Hz. Ömer:
"Peygamberimiz
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ‘‘Allah bu Kur'an'la bazı kavimleri yükseltir,
bazı kavimleri de alçaltır'' buyurmadı me" karşılığını verdi.
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 2239);
Şuayb: Hadis Sahihtir. Ahmed 1/35; Müslim 817; İbn Mace 218; Darimi 2/443.
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in Abdullah b. Amr Dışında Birisine Kıraate Başlangıç Olarak
Emrettikleri
773- Abdullah b. Amr
anlatıyor: Bir adam, Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gelip: "Ey
Allah'ın Resulü! Bana Kur'an'(dan bir şey) öğret" dedi. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) de: "(Başında) Elif Lam Ra olan surelerden
üçünü oku" buyurdu. Adam: "Yaşım ilerledi, dilim ağırlaştı ve hafızam
durgunlaştı" dedi. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"(Başında) Ha-mım olan sürelerden üçünü oku" buyurdu. Adam aynı
mazeretleri yine ileri sürdü ve devamla: "O zaman bana (her türlü hayrı)
içinde toplayan bir tek sure öğret" dedi. Bunun üzerine Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona Zilzal Suresini bitirinceye kadar okuttu
(öğretti). Adam: "Seni hak ile gönderen Allah'a yemin ederim ki, Yüce
Allah'a kavuşuncaya kadar buna asla hiçbir şey ilave etmeyeceğim. Yalnız bana
öyle bir ameli haber ver ki, güç yetireceğim ameli işleyeyim" dedi.
Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Beş vakit namaz, Ramazan orucu,
Beytullah'ı hac etmek. (Ayrıca) malının zekatını ver, iyiliği emret ve
kötülükten menet" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Zayıf (Daif Ebi Davud 247); Şuayb:
İsnadı sahihtir. Ahmed 2/169; Ebu Davud 1399.
Sonraki
sayfa için aşağıdaki link’i kullan: