|
Sahih İbn Hibban |
REKAİK |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Bab: Fakirlik, Zühd ve Kanaat
668- Semure
b. Sehm der ki: Ebu Haşim
b. Utbe b. Rabia veba hastalığına yakalandığı zaman
yanında misafir olmuştum. Bir ara Muaviye yanına
geldi. Ebu Hişam ağlayınca,
Muaviye: "Dayıcığım! Seni ağlatan nedir?
Rahatsızlığından dolayı bir acı mı, yoksa dünyaya olan bağlılığın mı?"
diye sordu. Ebu Haşim şöyle karşılık verdi:
"ikisi de değil! Ancak Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
bana: ‘‘Umulur ki bazı malların Müslümanlar arasında dağıtılacağı bir zamana
ulaşırsın. Mal olarak sana bir hizmetçi ile Allah yolunda kullanacağın bir
binek yeter’‘ diye bir vasiyet etmişti ki b
[Tahric:] Elbani: Hasen
liğayrihi (es-Silsiletu's-sahiha 2202 altında: Mişkat
5185); Şuayb: İsnadı zayıftır. Ahmed
3/443; Tirmizi 2327; Nesai
8/218; İbn Mace 4103.
Kulunu Seven Yüce
Allah'ın Onu Dünyadan Himaye Etmesi
669- Katade
b. Nu'man, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurduğunu bildirir: "Allah kulunu sevdiği zaman, hastanızı nasıl
iyileşmesi için sudan uzak tutuyorsanız, Allah da bu kulunu dünya sevgisine
karşı öyle korur ve ondan uzak tutar.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (Mişkat 5250); Şuayb: İsnadı
Müslim'in şartınca sahih. Tirmizi 2036.
Bu Fani Dünyada Kimlerin
Kurtuluşta Olduğu Hakkında
670- Abdullah b. Amr b. el-As'ın Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
bildirdiğine göre o: "Müslüman olan, kendisine yetecek kadar rızık verilen ve buna sabreden kişi kurtuluşa
ermiştir" buyurmuştur.
[Tahric:] Elbani: Hasen
(es-Silsiletu's-sahiha
129); Şuayb: Hadis sahihtir. Ahmed
2/168, 2/172; Müslim 1054; Tirmizi 2348; İbn Mace 4138.
Bu Dünyada Yüce Allah'ın
Yaşantılarını Hoş Kıldıkları
671- Ebu'd-Derda, Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
bildiriyor: "Kim sağlıklı, güvenli bir şekilde uyanır ve o gün kendisine
yetecek kadar bir mık yanında bulunursa dünya kendisinin gibi olur.''
[Tahric:] Elbani: Hasen
liğayrihi (es-Silsiletu's-sahiha 2318); Şuayb: İsnadı çok zayıfhr.
Dünyayı Hatırlatan ve
insanları Kendine Çeken Fuzuli Şeyleri Terketmenin
Emredilmesi
672- Aişe
der ki: Kapımın üzerinde resimler olan nakışlı bir perdemiz vardı.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bunu gördü ve şöyle buyurdu: "Kaldır onu!
Çünkü bana dünyayı hatırlatıyor.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (Gayetu'l-meram 136); Şuayb:
İsnadı Müslim'in şartınca sahih. Müslim 2107/88; Tirmizi
2468; Nesai 8/213.
Kişiye, Bu Fani Dünyada
Fuzuli Şeylerden Uzak Durmasının Müstehaplığı
673- Cabir b. Abdillah'ın bildirdiğine Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Bir yatak kocaya, bir yatak karısına, üçüncü yatak da misafiredir. Ancak
dördüncü bir yatak şeytan içindir" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı sahihtir. Ahmed
3/293, 3/324; Müslim 2084; Ebu Davud
4142; Nesai 6/135.
Ahirette Haram Yemenin Cezasından Kurtulma Umuduyla Kişinin Fazla
Yiyecekten Kaçınmasının Gerekliliği
674- Mikdam
b. Ma'dikerib'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmaktadır: "Ademoğlu
mideden daha kötü bir kap doldurmuş değildir. Kişiye kendisini ayakta tutacak
kadar yiyecek yeterlidir. Bundan fazlası kaçınılmaz ise midesinin üçte birini
yiyeceğine, üçte birini içeceğine, üçte birini de nefesine ayırsın."
[Tahric:] Elbani: Sahih liğayrihi (el-İrva' 1983; es-Silsiletu's-sahıha 2265); Şuayb: İsnadı Müslim'in şartınca sahih. Ahmed
4/132; Tirmizi 2380; İbn Mace 3349.
Bu Dünyada Zengin
Olanların Kıyamette Cennete Girmeden Önce Bir Müddet Bekletilmeleri
675- Usame b. Zeyd'in bildirdiğine göre Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurmuştur: "Cennetin kapısında durduğumda içeriye girenlerin
çoğunluğunun yoksullar olduğunu gördüm. Zenginlere gelince, içlerinden sadece
cehennemlik olanların cehenneme girmeleri emredilmiş, diğerleri ise
bekletiliyordu. Cehenneme baktığımda içeriye girenlerin çoğunluğunun
kadınlardan oluştuğunu gördüm."
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu'd-daife 2800); Şuayb: İsnadı Buhari ve Müslim'in
şartlarına göre sahihtir. Ahmed 5/205, 5/209; Buhari 5196; Müslim 2736.
Ebu Hatim der ki: "Bu hadisi rivayette İmran b. Müsa'ya Said b. Zeyd de eşlik etmiştir."
Yüce Allah'ın Bu Ümmetin
Sabırlı Fakirlerini Zenginlerinden Belirli Bir Süre Önce Cennete Sokmakla
Onurlandırması
676- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurmuştur: "Mümin fakirler, zenginlerden yarım gün, yani dünya
zamanıyla beş yüz sene önce Cennete girerler."
[Tahric:] Elbani: Hasen
sahih (Mişkat 5243); Şuayb:
İsnadı hasendir. Ahmed
2/296; Tirmizi 2353; İbn Mace 4122.
Yüce Allah'ın
Muhacirlerin Fakirlerini Zenginlerinden Belirli Bir Süre Önce Cennet Sokmakla
Onurlandırması
677- Abdullah b. Amr anlatıyor: Ben Mescid'de
otururken fakir muhacirler de halka şeklinde oturmuşlardı. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)
gün ortasında içeri girdi ve yanlarına gidip onlarla oturdu. Hz. Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
yanlarında oturduğunu görünce ben de yanına gittim. Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)
hadisinden şu sözlere yetiştim: "Fakir muhacirleri müjdele. Onlar
zenginlerden kırk yıl önce Cennete gireceklerdir."
[Tahric:] Elbani: Sahih (et-Ta'liku'r-rağib 4/87); Şuayb: İsnadı Müslim'in şartınca sahih. Darimi
2/339; Bak hadis no: 678.
Üstteki Hadiste Geçen
Sayı, Resulullah'ın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) Bunun Ötesini Dile Getirmesine
Engel Değildir
678- Abdullah b. Amr der ki: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Muhacirlerin fakirleri, kıyamet gününde zenginlerden yetmiş ya da kırk
yıl önce cennete girerler" buyurduğunu işittim.
[Tahric:] Elbani: Sahih (et-Ta'liku'r-rağib 4/87); Şuayb: İsnadı Müslim'in şartınca sahih. Bak hadis no: 677.
Fani Dünya Malı Fazla
Olan Kişiye Fakir, Malı Olmayan Kişiye de Zengin Denilebileceğini Gösteren
Haber
679- Ebu
Hureyre'nin naklettiğine göre, Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu: "Zenginlik, mal çokluğuyla olan bir şey değildir. Esas
zenginlik, gönül zenginliğidir."
[Tahric:] Elbani: Sahih (Tahricu'l-Mişkat 16); Şuayb: İsnadı Müslim'in şartınca sahih, Ahmed
2/243; Buhari 6446; Müslim 1051; Tirmizi
2373; İbn Mace 4137.
Önceki Hadiste Geçen
Zenginliğin Vasfı
680- Abdurrahman
b. Eban yoluyla babası Eban
(b. Osman) bildiriyor: Zeyd b. Sabit, gün ortasına
doğru Mervan'ın yanından çıktı. Ben de: "Bu
saatte, kendisine bazı sorular sorulmasaydı Mervan'ın
yanında bulunmazdı" dedim.
Bunun üzerine (kalktım
ve) ona (Mervan'la konuştuğu) şeyi sordum. O da şu
ki: "Evet, Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'den duyduğumuz bazı hadisleri bize
sordu. Ben de Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in şöyle dediğini işittim:
"Bizden bir hadis duyup da onu bir başkasına aktarmak için (onu
ezberleyen) kimsenin yüzünü Allah (kıyamet günü) ağartsın. Nice fıkıhi bilgilere sahip olup da onu kendisinden daha
kavrayışlı bir kişiye aktaran kimseler vardır. (Bu bilgiyi aktardığı kimseler
de onun inceliklerini kavrayıp halka açıklar.) Yine nice fıkıh / dini bilgilere
sahip olup da (onun inceliklerine nüfuz edecek şekilde) fakih / kavrayışlı
olmayan kişiler de vardır.
Üç şey var ki, Müslümanın kalbi onlar(ın doğru olduğund)a yanılmaz: Allah için samimiyetle amel etmek;
yöneticilere nasihat etmek ve (islam) cemaatinin
gerekliliği. Onların daveti, kendilerinden sonra gelenlere de faydalı olur.
Kimin niyeti de dünyalık kazançsa Allah onun kayıplarını artırır, gözünde fakir
kalma duygusu yaratır ve (ne kadar hırslı olursa olsun) ancak takdir edilen
kadar kendisine dünyalık ulaşır. Kimin niyeti de, ahiret
kazancı olursa Allah onun kazancını toplar (bereketlendirir), kalbinde kanaat
yaratır ve istemediği halde kendisine dünyalık ulaşır" dedi.
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 950; et-Ta'liku'r-rağib 1/64); Şuayb: İsnadı sahihtir.
Bazı Durumlardaki Kimi
Fakirlerin Bazı Durumlardaki Kimi Zenginlerden Üstün Sayılmaları
681- Ebu
Zer der ki: Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) ile beraber Mescid'de
iken bana: "Ey Ebu Zer! Sence Mescid'de en üstün görünen kimdir bak" buyurdu.
Birileriyle konuşan yeni elbiseli bir adam gördüm ve: "Budur" dedim. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu kez: "Sence Mescid'de
en fakir olarak görünen kimdir bak" buyurdu. Eski giysili miskin bir
adamcık gördüm: "Budur" dedim. Hz. Peygamber (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): Bu fakir kişi kıyamet gününde,
Allah katında diğerinden yeryüzü dolusunca daha hayırlıdır" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih (et-Ta'liku'r-rağıb 4/92); Şuayb: İsnadı Müslim'in şartınca sahih.
Ahmed 5/157, 5/170.
Suffe Ashabının Vasfı
682- Ebu
Hureyre anlatıyor: "Suffa'da
kalanlardan yetmiş kişi gördüm ve hiçbirinin de ridası
yoktu. Ya izarları ya da boyunlarına bağladıkları tek
parçalık bir giysileri vardı ki bu giysiyi de (elleriyle) arkalarında
toplarlardı.''
[Tahric:] Elbani: Sahihi Şuayb: İsnadı Buhari ve Müslim'in
şartlarına göre sahihtir. Buhari 442.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in Zamanında islamiyet'in
Başlangıç Döneminde insanların Ekseriyetle Yedikleri Şeyler
683- Ebu
Hureyre der ki: "Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)
zamanında iki siyah olan hurma ve su dışında başka da yiyeceğimiz yoktu.''
[Tahric:] Elbani: Sahih liğayrihi (Muhtasaru'ş-Şemail
77/111)i Şuayb: İhtilaflı Davud
hariç ravileri güvenilir kimselerdir. Muvatta 3/116; Ahmed 2/298,
2/4051 Tirmizi 3357i Bak
hadis no: 5786.
Anlatılan Şeyin Ashabda Olmasının Nedeni
684- Hz. Aişe der ki: "Her kim size hurmaya doyduğumuzu
söylerse size yalan söylemiş olur. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Kurayza'yı fethettiği zaman hurma ve yağlı etten az bir şey
almıştık."
[Tahric:] Elbani: Sahih et-Ta'liku'r-rağib 4/112); Şuayb: İsnadı kavidir. Bak
hadis no: 729.
Fani Maldan Mahrum
Kalmaya Karşılık Olarak Fakirliğine Sabreden Müslümana
Yüce Allah'ın iyilik Sevabı Yazması
685- Ebu
Zer der ki: Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Ey Ebu
Zer! Malın çokluğunu zenginlik olarak mı sayıyorsun?" diye sorunca:
"Evet, ey Allah'ın Resulü!" dedim. "Malın azlığını da fakirlik
olarak mı görüyorsun?" diye sorunca da: "Evet, ey Allah'ın
Resulü!" cevabını verdim. Bunun üzerine: "Esas zenginlik gönül
zenginliği, asıl fakirlik de gönül fakirliğidir" buyurdu. Sonra bana Kureyşli biri için: "Filan kişiyi tanıyor musun?"
diye sordu. Ben: "Evet, tanıyorum ey Allah'ın Resulü!" deyince:
"Onu nasıl biri bilirsin veya sana nasıl biri olduğu söylenir?" diye
sordu. Ben: "Bir şey istediğinde verilir, bir yere gittiği zaman da davet
edilir" dedim. Sonra Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana
Suffe ahalisinden biri için: "Filanı tanıyor
musun?" diye sordu. "Ey Allah'ın Resulü! Vallahi onu
tanımıyorum" diye cevap verdim. O kişiyi tanıyana kadar bana onu vasfedip anlatınca: "Onu tanıdım, ey Allah'ın
Resulü!" dedim. Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Onu nasıl biri bilirsin veya
sana nasıl biri olduğu söylenir?" diye sorunca: "O Suffe ahalisinden miskin biridir" karşılığını verdim.
Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bu kişi yeryüzü dolusunca diğerinden daha
hayırlıdır" buyurdu "Ey Allah'ın Resulü! Ona bir şeyler verildiği
gibi buna da verilmiyor mu?" diye sorduğumda: "Bu kişiye (Allah
tarafından) mal verilirse o malın hakkını verir, verilmediği zaman da kendisine
bir iyilik sevabı yazılır" karşılığını verdi.
[Tahric:] Elbani: Sahih (et-Ta'liku'r-rağıb 4/92-3); Şuayb: İsnadı Müslim'in
şartınca sahih. Bak hadis no: 681.
Bazı Fakirlerin Bazı
Zenginlerden Üstün Olmalarının Bir Nedeni
686- Ebu'd-Derda'nın bildirdiğine göre Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurmaktadır: "Güneşin doğduğu her seferinde mutlaka iki tarafında
şöyle seslenen iki melek bulunur: "Allahım!
(Yolunda) infak edene hemen arkasından onun yerini tutacak olanı ver. Cimrilik
edenin de malını derhal telef et.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 920; Tahricu Fıkhi's-sire 3319); Şuayb: İsnadı
sahihtir. Bak hadis no: 3330.
Yüce Allah'ın Dünyayı
Kendisine itaat Edene Zindan, isyan Edene Bahçe Kılması
687- Ebu
Hureyre der ki: Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu: "Dünya müminin zindanı, kafirin
ise Cennetidir."
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı Müslim'in şartınca sahih. Ahmed
3/323, 2/485; Müslim 2956; Tirmizi 2324; İbn Mace 4113; Bak hadis no: 688.
Müslümanların, Dünyada
Canlarının Çektiği Şeyleri Terk Etmek Suretiyle Ahirette
Cennetleri Elde Etmek için Dünyalarını Zindana Çevirmeleri
688- Ebu
Hureyre der ki: Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu: "Dünya müminin zindanı, kafirin
ise Cennetidir."
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı Müslim'in şartınca sahih. Bak hadis no: 687.
Fani ve Geçici Dünyada
Her Şeyin Zamanla Değişip Dönüşebilmesi
689- Ebu'd-Derda, Hz. Peygamber'in (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "....O,
her gün yeni bir iştedir''[Rahman, 29] ayeti hakkında: "Bir günahı
bağışlaması, bir üzüntüyü gidermesi, bir kavmi yükseltip bir kavmi alçaltması
O'nun işlerindendir" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih(Zilalu'l-cenne 301); Şuayb: Ravileri güvenilir
kimselerdir. İbn Mace 202.
Bu Dünyadan Ekseri
Vakitlerinde Mihnet ve Belaların Kaldığı Hakkında
690- Ebu
Abdi Rab der ki: Muaviye şu minberde, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): "Dünyadan geriye bela ve fitneden
başka bir şey kalmamıştır" buyurduğunu söyledi.
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı kavidir. Ahmed
4/94; İbn Mace 4035; Bak
hadis no: 339, 392,2899.
Kişiye, Bu Fani ve
Gidici Dünyadan Kendisine Verilenlere Kendini Fazla Kaptırmamasının Gerekliliği
691- Ümmü
Seleme der ki: Bir
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: Sahih'in şartlarına göre sahihtk
Muvatta 2/913; Ahmed 6/297;
Buhari 115; Tirmizi 2196.
Bu Dünyada Kendisine
Verilen Kadınlar ve Nimetlere Aldanmasının Kişiye Yasaklanışı
692- Usame b. Zeyd b. Harise'nin bildirdiğine
göre Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Cennetin
kapısında durduğumda içeriye girenlerin çoğunluğunun yoksullar olduğunu gördüm.
Zenginlere gelince, içlerinden sadece cehennemlik olanların cehenneme girmeleri
emredilmiş, diğerleri ise bekletiliyordu. Cehennemin kapısında durduğumda da
içeriye girenlerin çoğunluğunun kadınlardan oluştuğunu gördüm."
[Tahric:] Elbani: Sahih.
Ebu Hatim der ki: Usame b. Zeyd
hadisini rivayette İmran b. Müsa'ya Said b.
Zeyd eşlik etmiştir. Mu'temir ise İbn Süleyman'dır.
Kişinin Nefsinin Mubah
Olsa Dahi Dünyanın Geçici ve Aldatıcı Lezzetlerine Sevkeden
Şeylerden Yüz Çevirmesinin Gerekliliği
693- Nafi
der ki: ibn Ömer bir çobanın çaldığı kaval sesini
işitti ve parmaklarını kulaklarına koyup yolun dışına çıkarak: "Ey Nafi! Halen sesi duyuyor musun?" demeye başladı. Ben:
"Evet" karşılığını verdiğim müddetçe kulaklarını tıkamaya devam etti.
Artık sesi duymadığımı söyleyince tekrar yola dönüp: "Resulullah'ın
da (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
böyle yaptığını gördüm" dedi.
[Tahric:] Elbani: Hasen
sahih (Mişkat 4816); Şuayb:
Ravileri Sahih ricalidir. Ahmed
2/8, 2/38; Ebu Davud 4924.
Müminin Fani Dünyanın
Mallarına Tamah Etmeden Kendisini Allah'a Yaklaştırmayacak Şeylerden Nefsini
Korumasının Gerekliliği
694- Ebu
Musa der ki: Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Bu dinar ile
dirhemler sizden öncekileri helak etmişti, sizleri de helak edeceklerdir"
demiştir.
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 1703); Şuayb: İsnadı Buhari ve Müslim'in
şartlarına göre sahihtir.
Kişinin Fani ve Geçici
Dünya Mallarından Sadece ihtiyacı Kadarını Alıp Kalanı Başkalarına infak
Etmesinin Müstehaplığı
695- Enes b. Malik
bildiriyor: "(Annem) Ümmü Süleym,
Hz. Peygamber'e (Sallallahu aleyhi ve Sellem) başörtüsü içinde yaş hurma gönderdi. Resulullah da (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) hurmadan avuçlayarak hanımlarına
göndermeye başladı. Kendisinin de canı çektiği halde hurmayı hanımlarına
gönderiyordu. Yine başka bir zaman kendisinin canı çektiği halde öyle yaptı (ve
hurmaları hanımlarına gönderdi)."
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı Buhari ve Müslim'in
şartlarına göre sahihtir. Ahmed 3/125,3/269.
Kişinin Kötü
Sonuçlarından Korkulan Şeylerden Ailesini Korumasının Müstehaplığı
696- ibn
Ömer bildiriyor: Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir gazveye gideceği zaman son uğradığı kişi Fatıma olurdu. Bir gazveden geldiği zamanda ilk uğradığı kişi
yine Fatıma olurdu. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)
Tebuk gazvesine Ali ile beraber gidince, Fatıma evine bir halı açıp kapısına da bir örtü astı ve baş örtüsünü de zafiran ile
boyadı. Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) gazveden geri dönünce Fatıma'nın yaptıklarını gördü ve geri dönüp Mescid'de oturdu. Fatıma, Bilal'ı
çağırttı ve: "Ey Bilal! Babama git ve sor, onu kapımdan geri çeviren şey
nedir?" dedi. Bilal, Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
gidip sorunca, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Onun orada değişiklikler yaptığını
gördüm" buyurdu. Bunun üzerine Fatıma kapıdaki
örtüyü çekip halıyı kaldırdı ve boyadığı o baş örtüsünü
çıkararak eskilerinden bir tane giydi. Bilal de gidip durumu Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) haber verdi. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem),
Fatıma'ya gitti ve boynuna sarılıp: "Annem babam
sana feda olsun, sürekli öyle ol" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Zayıf (es-Silsiletu'd-daife 6269); Şuayb: İsnadı zayıftır. Ahmed
2/21; Ebu Davud 4149, 4150.
Fani ve Gidici Bu
Dünyada Yaşayan Kimseye Gerekenler
698- ibn
Ömer der ki: Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) omzumdan tuttu ve: "Dünyada
bir yabancı gibi veya gelip geçen bir yolcu gibi ol" buyurdu.
Mücahid der ki: ibn Ömer de şöyle derdi:
"Sabahı ettiğin zaman akşamı, akşamı ettiğin zaman da sabahı bekleme!
Hasta düşmeden önce sağlığını iyi değerlendir. Ölmeden önce de hayatta olduğun
zamanı iyi değerlendir."
ishak dedi ki: Hasan b. Kaza'a:
"Yahya b. Main benden sadece bu hadisi sordu"
dedi.
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 1157); Şuayb: Ravileri güvenilir
kimselerdir. Ahmed 2/24; Buhari6416; Tirmizi 2333; İbn Mace 4114.
Bu Fani ve Gidici Dünya
Ehlinin Değer Verdiği Şeyler
699- Bureyde
der ki: Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmaktadır: "Dünya
ehlinin en çok değer verdikleri şeyler, (şu dünya) malıdır."
[Tahric:] Elbani: Sahih (el-İrva' 6/271); Şuayb: İsnadı hasendir. Ahmed 5/361; Nesai6/64;
Bak hadis no: 700.
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) "Dünya Ehlinin En Çok Değer Verdiği Şeyler (şu
dünya) Malıdır" Sözünde Kastettiği Kişilerin Mal Peşinde Koşan Kimseler
Olması
700- Bureyde'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmaktadır: "Şu
dünyanın peşinden götürerek en çok rağbet ettirdiği (en çok saygınlık
uyandıran) şeyler, şu (dünya) malıdır.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (el-İrva' 6/271); Şuayb: İsnadı
Müslim'in şartınca sahih. Ahmed 5/353; Bak hadis no:
699.
İnsanların Değer Verdiği
Malların Akıbeti
701- Mutarrif
b. Abdillah'ın bildirdiğine göre babası dedi ki: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) yanına vardığım zaman, onun: "Çokluk
ile böbürlenmeniz, sizi öylesine ayaladı ki;
kabirleri bile ziyaret ettiniz''(Tekasur 1) okuduğunu
gördüm. Sonra buyurdu ki: "Ademoğlu: ‘‘Malım,
malım’‘ der. Malından sana yiyip bitirdiğinden veya giyip eskittiğinden ya da tasadduk edip gönderdiğinden başkası var mı ki!"
[Tahric:] Elbani: Sahih (Müşkiletu'l-fakr 113); Şuayb: İsnadı Müslim'in şartınca sahih. Ahmed
4/24; Müslim 2958; Nesai 6/20,8;
Tirmizi 2342; Bak hadis no: 3327.
Yüce Allah'ın
insanoğlunun Yediğinden Çıkanı Dünyaya Misal Olarak Göstermesi
702- Ubey
b. Ka'b'ın bildirdiğine göre, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu: "Dünya (malı), insanoğlunun yemesi sonrası bıraktığı
dışkıya benzetilmiştir. Kişi yiyeceğini baharatlayıp tuzlasa da sonunda ne
oluyor ona bir bak!"
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 382); Şuayb: Hadis sahihtir. Ahmed
5/136.
Fani Dünyanın Kiri
Olarak Yaratılması Hasebiyle Değer Verilen Bu Tür Şeylerin Nihayetinde
Değersizleşmesi
703- Enes der ki: Hz.
Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Adba adında bir devesi
vardı. Yarışmalarda onu kimse geçemezdi. Bir bedevi, genç bir deve getirip
yarışarak Resulullah'ın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) devesini geçince, bu Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in ashabının ağırına gitti. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
sahabenin yüzlerindeki üzüntüyü görünce: "Dünyada her yükselen şeyi
(oradan tekrar) aşağı indirmek Allah'ın kanunudur" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahıha 3525); Şuayb: İsnadı Müslim'in şartınca sahih. Ahmed
3/103; Buhari6501; Ebu Davud
4803; Nesai 6/227.
Hayrın ve
Hayırseverlerin Akıbetini Düşünerek Kişinin Fani ve Geçici Dünya Malına Karşı Kanaatkar Olmasının Gerekliliği
704- Hz. Aişe anlatıyor: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
hurma liflerinden örülmüş bir yatağı, hurma lifinden içini doldurduğumuz siyah
kumaştan bir döşeği vardı. Ebu Bekr
ve Ömer yanına girdiklerinde Hz. Peygamber (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) O yatakta uyuyordu. Onları
gördüğünde kalkıp oturdu. Yatağın izi Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yan
tarafına çıkmıştı. Ebu Bekr
ve Ömer bunu görünce ağlayarak: "Ey Allah'ın Resulü! Karyola ve döşeğin
sertliğinin sana eziyet verdiğini görüyoruz. Oysa Kisra
ve Kayser ipekli kumaş ve saf ipekten yataklar üzerinde yatıyorlar"
dediler. Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Öyle demeyin, Kisra ve Kayser'in yatakları cehennemdedir. Benim yatağımın
ve döşeğimin beni götüreceği yer ise Cennettir"
buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Zayıf (et-Ta'liku'r-rağib 4/114); Şuayb: Madi isimli ravi dışında rayileri güvenilir
kimselerdir. Ahmed 3/139, 140; Buhari
2468; Müslim 1479; Ebu Davud
5191; Tirmizi 3315; Nesai
4/137, 4/138.
islam ve Sünnetle Birlikte Kişinin Dünyadan Elde Ettiğiyle
Yetinmesinin Müstehaplığı
705- Fadale
b. Ubeyd'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurmuştur: "islam'la müşerref olup da
sadece geçinecek kadar malı olan ve Yüce Allah'ın onu bununla kanaat ettirdiği
kişiye ne mutlu!''
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 1506); Şuayb: İsnadı Sahihtir. Ahmed
6/19; Tirmizi 2349.
Dünyaya Yüzçevirmenin ve Ancak Yolcunun ihtiyacı Olan Kadarıyla
Yetinmenin Emredilmesi
706- Amir b. Abdillah anlatıyor: Selman el-Hayr
(el-FarisT) ölüm anı geldiği zaman onun korku içinde
olduğunu gördüler. "Ey Ebu Abdillahi
Seni korkutan nedir? Senin hayır işlerinde bayağı bir geçmişin vardır. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile beraber bir çok gazve
ve güzel fetihlerde bulundun" dediklerinde:
"Habibim Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
vefat edeceği zaman bize: ‘‘Birinize (dünyalık olarak) bir yolcu azığı kadarı
yeter’‘ diye vasiyet etmişti. Benim korkum budur" karşılığını verdi.
Selman'ın malı toplandığında onbeş dinar değerinde
olduğu görüldü.
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 1716); Şuayb: İsnadı sahihtir. Ahmed
5/438; İbn Mace 4104.
Ebu Hatim der ki: "Amir, Amir b. Kays'tır;
Selman el-Hayr ise Selman el-
Farisi'dir."
Kişinin Amacına
Ulaşamaması Durumunda Fazla Tasalanmamasının Gerekliliği
707- Abdullah (b. Mes'ud) der ki: Biz Hz. Peygamber (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) ile bir mağaradayken Mürselat Suresi nazil olunca, onu Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)
ağzından dinleyip öğrenmeye başladım. Hz. Peygamber (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) henüz sureyi okurken "Onlar
artık bundan (Kur'an'dan) sonra hangi söze
inanacaklar'' (Mürselat 50) ayetine mi yoksa ''Onlara
‘‘Rüku edin’‘ denildiğinde rükua varmazlar'' (Mürselat 48) ayetine mi yetişti bilmiyorum, bir yılan
önümüzden kaçarak bir deliğe girdi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Hem siz onun şerrinden korundunuz, hem o sizin şerrinizden korundu"
buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Nesai 2700); Şuayb: İsnadı hasendir. Ahmed 1/377; Bak hadis
no: 708.
708- Abdullah (b. Mes'ud) der ki: Hz. Peygamber (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) ile bir mağaradayken Mürselat Suresi nazil olmuştu ve onu Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)
okurken ağzından dinleyerek öğreniyorduk. Hz. Peygamber (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) henüz sureyi okuyorken bir yılan
bize doğru fırladı. Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Onu öldürün!" buyurdu.
Öldürmek için davrandık, ama elimizden kaçtı. Bunun üzerine Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Sizin onun şerrinden korunduğunuz gibi, o da sizin şerrinizden
korundu" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı sahihtir. Ahmed
1/428; Buhari 1830; Müslim 2234; Nesai
S/208.
Kendini Dünyaya Adamanın
Ahirete, Ahirete Adamanın
ise Dünyanın Gereksiz Şeylerine Zarar Vermesi
709- Ebu
Musa'nın bildirdiğine göre, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu: "Dünyasını seven kişi ahiretine, ahiretini seven kişi de dünyasına zarar verir. Siz kalıcı
olanı fani olana tercih edin."
[Tahric:] Elbani: Zayıf (es-Silsiletu'd-daife 5650); Şuayb: İsnadı kopukluk nedeniyle zayıflır.
Ahmed 4/412.
Allah'ın Koruduğu
Kimseler Hariç, Dünyaya Rağbet Ettireceği için Arazi Edinmenin Yasaklanışı
710- Abdullah b. Mes'ud, Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle bildirir: "Tarıma ve çiftçiliğe kendinizi kaptırmayın, sonra dünyaya
meyledersiniz."
Abdullah der ki:
"Böylesi bir durumda Medine ahalisinin hali ne olacak? At sahiplerinin
hali ne olacakı"
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 12). Ahmed 1/377, 1/426; Tirmizi 2328.
Kişiye Dünya işlerinde
Konum Olarak Kendinden Aşağı Olanları Nazarı itibara Almasının Emredilmesi
711- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurmuştur: "Biriniz yaradılış (güzellik) ve rızık
bakımından kendisinden daha üstte olanlara baktığı zaman aynı hususlar
bakımından kendisinden daha altta olanlara da baksın."
,
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı hasendir. Bak hadis
no: 712, 713, 714.
Kişiye Mal ve Yaradılış
Olarak Kendinden Üstün Olanları Değil Aşağı Olanları Nazarı itibara Almasının
Emredilmesi
712- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurmuştur: "Biriniz mal ve güzellik bakımından kendisinden daha
üstte olanlara baktığı zaman mal ve güzellik bakımından kendisinden daha altta
olanlara da baksın.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha; Şuayb: Hadis sahihtir. Ahmed
2/314; Müslim 2963.
Kişiye Dünya işlerinde
Konum Olarak Kendinden Üstün Olanları Nazarı itibara Almasının Yasaklanışı
713- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Allah'ın size bahşettiği nimetleri değersiz görmemeniz için bu konuda
sizden daha üstte olanlara değil, sizden daha aşağıda olanlara bakın"
buyurmuştur.
[Tahric:] Elbani: Zayıf (es-Silsiletu'd-daife 633; er-Ravdu'n-nadır 604); Şuayb: İsnadı Buhari'nin şartınca
sahihtir. Ahmed 2/254, 2/482; Müslim 2963/9; Tirmizi 2513; İbn Mace 4142.
Zikredilen Ebu Salih Hadisinde Geçen Üsttekilerin Vasfı
714- Ebu
Hureyre der ki: Hz. Peygamber (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Mal ve
soyluluk konusunda sizden daha üstte bulunanlara değil, sizden mal ve soyluluk
konusunda daha aşağıda olanlara bakın."
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı Müslim'in şartınca sahih. Ahmed
2/243; Buhari 6490; Müslim 2963/8; Bak hadis no: 711,
712, 713.
Kişinin Fani ve Geçici
Dünyadan Hesaba Çekilmeyecek Şekilde Mal Edinmeden Ayrılmasının Müstehaplığı
715- Hz. Aişe der ki: Yanında yedi ya da dokuz dinar (altın) olduğu
halde Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in ağrısı şiddetlenince: "Ey Aişe! Şu altınları ne yaptın?" diye sordu. Ben:
"Yanımda duruyorlar" deyince: "Onları tasadduk
et" buyurdu. Ancak meşguliyetimden dolayı yapamadım. Daha sonra yine:
"Ey Aişe! Şu altınları ne yaptın?" diye
sorunca "Yanımda duruyorlar" dedim. "Onları bana getir"
buyurunca getirdim. Onları alıp avucuna koydu ve şöyle buyurdu: "Muhammed,
bunlar yanındayken, Allah'a kavuşacak olsa (hayır namına) ne bekler. Muhammed,
bunlar yanındayken, Allah'a kavuşacak olsa (hayır namına) ne bekler."
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 1414)i Şuayb: İsnadı hasendir. Ahmed 6/49, 6/182.
Kişiye Yüce Allah'ın
Rızası için Zorluklara Katlanma ile Zevklere Karşı Kendini Yermesinin Gerekmesi
716- Enes b. Malik'in
bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Cennet zorluklarla, cehennem ise
şehvetlerle çevrelenmiştir" buyurmuştur.
[Tahric:] Elbani: Sahihi Şuayb: İsnadı Müslim'in şartınca sahih. Ahmed
3/153; Müslim 2822; Tirmizi 2559; Darimi
2/339; Bak hadis no: 718.
Diliyle insanları Alt
Eden Değil, Şehvetler ve Kuruntular Konusunda Kendine Hakim
Olan Kimsenin Gerçek Güçlü Sayılması
717- Ebu
Hureyre, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurduğunu bildirir: "Kuvvetli olan kişi başkalarına galip gelen
kişi değildir. Kuvvetli olan kişi nefsine hakim olan
kişidir."
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahihu'l-Edeb 997); Şuayb: İsnadı Müslim'in şartınca sahih. Muvatta
3/98,3/99; Ahmed 2/236;
Buhari6114; Müslim 2609.
Kişiye Cehennemden
Korunmak için Dünyada Zevklerinden Uzak Durmasının Gerekmesi
718- Enes b. Malik der
ki: Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Cennet hoşa gitmeyen şeylerle, cehennem ise
şehvetlerle çevrelenmiştir" buyurmuştur.
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı Müslim'in şartınca sahih. Bak hadis no: 716.
Zikrettiğimiz Hususun
Doğruluğuna Delalet Eden ikinci Haber
719- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Cehennem
şehvetlerle ve Cennet zorluklarla çevrelenmiştir" buyurmuştur.
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı Buhari ve Müslim'in
şartlarına göre sahihtir. Ahmed 2/260; Buhari 6487; Müslim 2823; Ebu Davud 4744; Tirmizi 2560; Nesai 7/3.
Sonraki
sayfa için aşağıdaki link’i kullan: