|
Sahih İbn Hibban |
REKAİK |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Bab: Tövbe
Pişmanlığın Tövbe
Sayıldığına Delalet Eden Haber
611- Ebu Said
el-Hudri'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: "Sizden önceki ümmetlerden bir adam doksan dokuz kişiyi
öldürmüştü. Adam (tövbe etmek isteyip) yeryüzünün en alim adamını sorunca onu
bir rahibe gönderdiler. Yanına gidip: ‘‘Doksan dokuz kişiyi öldürdüm. Tövbe
etme hakkım var mı?’‘ diye sorunca, rahip: ‘‘Hayır!’‘ karşılığını verdi. Bunun
üzerine adam onu da öldürdü ve öldürdüğü kişi sayısını yüze tamamladı.
Sonrasında yeryüzü halkının en bilginini soruşturduğunda onu alim olan başka
bir adama gönderdiler. Alime gidip: ‘‘Yüz kişiyi öldürdüm. Tövbe etme hakkım
var mı?" diye sorunca, alim olan kişi: ‘‘Evet, var! Tövbe etmene ne engel
olabilir ki? Falan yere git. Orada Allah'a ibadet eden insanlar var. Onlarla
birlikte Allah'a ibadet et ve kendi mekanına bir daha dönme. Zira kötülüğü çok
olan bir mekanın var’‘ dedi. Adam denildiği gibi yola çıkınca yolun ortasında
eceli geldi. Eceli gelince ruhunu kimin alacağı konusunda rahmet melekleri ile
azap melekleri çekişmeye başladılar. Rahmet melekleri: ‘‘Adam tövbe etmiş ve
Allah'a yönelmiş bir şekilde Allah'a geldi’‘ derken, azap melekleri: ‘‘Henüz
hayırlı tek bir amelde bulunmuş değil’‘ diyordu. (Allah tarafından) adam
suretinde bir melek gelince onu aralarında hakem yaptılar. Melek: ‘‘Hangi arazi
daha yakın olduğuna bakın. Hangisine yakınsa o taraftan sayılır'' dedi. Mesafeyi
ölçtüklerinde de gittiği mekana daha yakın olduğunu gördüler. Bunun üzerine
adamın ruhunu rahmet melekleri aldı.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (et-Ta'liku'r-rağib 4/77); Şuayb: İsnadı
Buhari ve Müslim'in şartlarına göre sahihtir. Ahmed 3/20, 3/72; Müslim 2766/46;
İbn Mace 2622; Bak hadis no: 615.
Zikri Geçen Ebu Said
Hadisinin Sıhhatine Delalet Eden insanların Merfu Olarak Naklettiği Haber
612- Hayseme der ki: ibn
Mes'ud'a: "Sen, Allah Resulü'nün (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
‘‘Pişmanlık, tövbedir’‘ buyurduğunu işittin mi?" diye sorulunca:
"Evet" karşılığını verdi.
[Tahric:] Elbani: Sahih (er-Ravdu'n-nadrr 642); Şuayb: Ravileri
Sahih ricalidir. Ahmed 1/433; İbn Mace 4252; Bak hadis no: 614.
Zikrettiğimiz Hususun Doğruluğuna
Delalet Eden ikinci Haber
613- Humeyd et-Tavil der
ki: Enes b. Malik'e: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ‘‘Pişman
olmak, tövbe etmek demektir’‘ buyurdu mu?" diye sorduğumda:
"Evet" karşılığını verdi.
[Tahric:] Elbani: Sahih (er-Ravdu'n-nadır 642); Şuayb: Ravileri
Sahih ricalidir.
614- ibn Mes'ud der ki:
Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Pişmanlık, tövbedir''
buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih (er-Ravdu'n-nadir 642). Bak hadis no: 612.
Günahlarının
Bağışlanması Umuduyla Kişinin işlediği Kusurlardan Dolayı Devamlı Olarak
Pişmanlık ve Teessüf içinde Olmasının Gerekliliği
615- Ebu Said'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"israil oğullarından doksan dokuz insan öldürmüş bir adam vardı. Daha
sonra çıkıp araştırmaya başladı. Bir rahibin yanına giderek ona; ‘‘Tövbe
(etse)m kabul olur mu?’‘ sorup ta rahip: ‘‘Hayır’‘ deyince, onu da öldürdü, ama
yine araştırmaya devam etti. Bir adam ona: ‘‘Falan kasabaya git’‘ dedi. Fakat
(yolda iken) ölüm ona yetişti ve öldü. Rahmet melekleri ile azap melekleri onun
hakkında anlaşmazlığa düştü. Yüce Allah bu (taraftaki) yere: ''Yaklaş!'' diye,
ötekine de: ‘‘Uzaklaş!’‘ diye vahyetti. Sonra: ‘‘Bu ikisi arasındakini ölçün’‘
dedi. Bu (gideceği) kasabaya bir karış daha yakın olduğu görüldü. Bu sebeple
günahları bağışlandı."
[Tahric:] Elbani: Sahih (et-Ta'liku'r-rağib 610); Şuayb: İsnadı
Buhari ve Müslim'in şartlarına göre sahihtir. Buhari3470; Müslim 2766/48; Bak
hadis no: 611.
Kişiye Yanılgı ve Hatasından
Dönüp Tövbe Etmesinin Gerekmesi
616- Ebu Said
el-Hudri'nin naklettiğine göre, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu: "Mümin ile iman bir at ile bağlandığı yere benzer. At döner
dolaşır ve bağlı olduğu yere geri döner. Mümin de hata eder ve ama imana geri
döner. Yemeklerinizi takva sahiplerine yedirip iyiliklerinizi de müminlere
yapınız."
[Tahric:] Elbani: Zayıf (et-Ta'liku'r-rağib 4/74); Şuayb: İsnadı
zayıftır. Ahmed 3/55.
Kişinin Çeşitli Zaman ve
Durumlar Karşısında Tövbe Yapmayı Elden Bırakmamasının Müstehaplığı
617- Enes der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Kulunun tövbe
etmesinden dolayı Allah'ın duyduğu memnuniyet, sizden birinin ıssız çölde
kaybettiği devesini (uzun süre arayıp uyuduktan sonra) uyandığında bulduğu
zamanki sevincinden çok daha fazladır.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (Muhtasar Müslim 1917); Şuayb: İsnadı Buhari
ve Müshm'in şartlarına göre sahihtir. Ahİned 3/213; Buhari6309; Müslim 2747/8.
Üstte ki Kıssada Bahsi
Geçen Kayıp Devenin Vasfı
618- Abdullah b. Mes'ud)
der ki: Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Allah,
sizin tövbenize, ıssız bir arazide, yiyeceği azığı ve eşyaları üzerinde olan
bineğini kaybeden, ölüm kendisine gelinceye kadar onu arayıp: ‘‘Bineğimi
kaybettiğim yere dönüp orada öleyim’‘ diyerek geri dönüp uykuya dalan ve
uyandığında bineğinin üzerindeki yemeği, suyu azığı ve eşyalarıyla başucunda
durduğunu gören kişinin sevincinden daha çok sevinir,"
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Tirmizi 2628); Şuayb: İsnadı Buhari:
ve Müslim'in şartlarına göre sahihtir. Ahmed 1/383; Buhari 6308; Müslim 2744/3;
Tirmizi 2498.
Kişiye Tüm işlerinde
Tövbeyi Elden Bırakmamasının Gerekmesi
619- Ebu Zer
el-Gifari'nin Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem), O'nun da Yüce
Allah'tan naklettiğine şöyle buyurur: "Kullarım! Zulmü kendime haram
kıldığım gibi sizlere de haram kıldım. Bundan dolayı birbirinize zulmetmeyin.
Kullarım!
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı Müslim'in şartınca sahih.
Ahmed 5/160; Müslim 2577; Tirmizi 2495; İbn Mace 4257.
Yalnız Kalan Kişinin
Artık Güzel Şeyler Yapıyor Olsa da Geçmiş Hataları için Ağlamasının Gerekliliği
620- Ata anlatıyor: Ben,
Ubeyd b. Umeyr'le birlikte Aişe'nin yanına girdim. Aişe, Ubeyd b. Umeyr'e:
"Seni bizi ziyaret etmenden alıkoyan şey nedir?" diye sordu. Ubeyd b.
Umeyr: "Ey anneciğim! (Bizden) öncekiler ‘‘Az ziyaret et, çok sevilirsin’‘
demişler" karşılığını verdi. Aişe: "Şu tembelliğinizi bırakın"
diye çıkıştı. Ubeyd b. Umeyr: "Bize, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'ten görmüş olduğun en hayret verici şeyi haber ver" dedi. Ata
devamla der ki: Bunun üzerine Aişe sustu. Sonra da şöyle anlattı:
Gecelerden bir
[Tahric:] Elbani: Hasen (es-Silsiletu's-sahiha 68;
et-Ta'liku'r-rağib 2/220); Şuayb: İsnadı Müslim'in şartınca sahih.
Yüce Allah'ın Kulunun
işlediği Günahlardan Tövbe Etmesinden Ziyadesiyle Hoşnut Oluşu
621- Ebu Hureyre der ki:
Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanında sevinmekten ve yitiğini
bulan adamdan söz edildi. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) şöyle buyurdu: "Allah kulunun tövbe etmesine çölde yitiğini bulan
kişinin sevinmesinden daha fazla sevinir.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 3048); Şuayb: İsnadı
ceyyiddir. Ahmed 2/316; Müslim 2675; Tirmizi 3538; İbn Mace 4247.
Bir Günahı Defalarca
işleyip Ardından Tövbe Eden Kişinin Bu Günahta Israrcı Biri Olmayacağını
Bildiren Haber
622- Ebu Hureyre
bildiriyor: Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Adamın biri bir günah işledi ve: ‘‘Ey Rabbim! Ben bir günah işledim
-veya- Günah olan bir şey yaptım. Bu günahımı bağışla’‘ dedi. Bunun üzerine
Allah: ‘‘Kulum bir günah işledi. Ama günahları affedecek veya bu yüzden
kendisini sorgulayacak bir Rabbinin olduğunu bildi. Ben kulumu bağışladım’‘
buyurdu. Sonra adam bir günah daha işledi ve: ‘‘Ey Rabbim! Ben bir günah daha
işledim, günahımı bağışla’‘ dedi. Allah: ‘‘Kulum günahları affedecek veya bu
yüzden kendisini sorgulayacak bir Rabbinin olduğunu bildi. Ben kulumu
bağışladım’‘ buyurdu. Sonra adam bir günah daha işledi ve yine: ‘‘Ey Rabbim!
Ben bir günah daha işledim, günahımı bağışla’‘ dedi. Allah: ‘‘Kulum bir günah
işledi. Ama günahları affedecek veya bu yüzden kendisini sorgulayacak bir
Rabbinin olduğunu bildi. Kulumu affettiğime dair sizi şahit tutmaktayım. Artık
dilediğini yapsın’‘ buyurdu."
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı Buhari'nin şartınca sahihtir.
Ahmed 2/296; Buhari 7507; Müslim 2758/30; Bak hadis no: 625.
Günahına istiğfar Edip
de Akabinde Namaz da Kılan Bağışlanma Dileyen Tövbekara Yüce Allah'ın Mağfireti
623- Hz. Ali der ki: Ben
Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir hadis işittiğim zaman Yüce
Allah beni o hadisten dilediği gibi ve miktarda faydalandırırdı. Ashabdan
birileri bana Hz. Peygamber'den (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir hadis
naklettiklerinde onlara yemin ettirirdim. Eğer yemin ederlerse onlara inanır ve
o hadisi doğru sayardım. Ebu Bekr doğru bir insandı, ona yemin ettirmedim. Bir
defasında Ebu Bekr, Hz. Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurduğunu söyledi: "Kul bir günah işledikten sonra abdest alıp iki rekat
namaz kılarsa, sonra o günahından dolayı Allah'a istiğfar ederse Yüce Allah onu
mutlaka bağışlar."
[Tahric:] Elbani: Hasen sahih (Sahih Ebu Davud 1361; Mişkat 1324);
Şuayb; İsnadı hasendi!. Ahmed 1/10; EbU Davud 1521; Tirmizi 406; İbn Mace 1395.
İstiğfarının Peşinden Namaz
Kılmamış Olsa Bile Tövbekarın Günahlarını Yüce Allah'ın Bağışlaması
624- Hz. Aişe
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: "Ey Aişe! Bir
günah işlediğin zaman Allah'tan bağışlanma dileyip O'na tövbe et. Çünkü kul
günah işleyip te bağışlanma dilediğinde Allah onu bağışlar" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Fıkhu's-sire s. 292); Şuayb: İsnadı
sahihtir. Ahmed 6/264.
Ebu Hatim der ki: Vail,
babasından sadece üç hadis rivayet etti.
Bağışlanma Dilediği
Günaha Tövbe Edip Her Seferinde Tekrar işleyeni Yüce Allah'ın Bağışlamayı
Sürdürerek ihsanda Bulunması
625- Ebu Hureyre der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Rabbinden naklen şöyle buyurdu:
"Kulum bir günah işledi ve: ‘‘Ey Rabbim! Günah işledim’‘ dedi. Allah:
‘‘Kulum birgünah işledi, onu bağışlayacak ve bu yüzden kendisini sorgulayacak
bir Rabbi olduğunu bildi’‘ buyurdu. Kul bu günahı tekrar işledi ve: ‘‘Ey
Rabbim! Günah işledim’‘ dedi. Allah: ‘‘Kulum bir günah işledi, onu bağışlayacak
ve bu yüzden kendisini sorgulayacak bir Rabbi olduğunu bildi. Ne yaparsan yap,
seni bağışlarım’‘ buyurdu."
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı Müslim'in şartınca sahih.
Ahmed 2/492; Müslim 2758; Bak hadis no: 622.
Ebu Hatim der ki:
"Ne yaparsan yap" cümlesi, ardından müjde gelen bir tehdit
ifadesidir. "Ne yaparsan yap" cümlesiyle "İsyan etme!"
denilmek istenmiştir. "Seni bağışlarım" ifadesi de "Tövbe
edersen seni bağışlarım" anlamındadır.
Aralarına Şirk Perdesi
Girmedikçe Yüce Allah'ın Tövbekarın Günahlarını Her Tövbe Ettikçe Bağışlamayı
Sürdürmesi
626- Ebu Zer bildiriyor:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Perde inmedikçe Allah kulunu(n
edeceği tövbeyi kabul eder ve onu) bağışlar" buyurdu. Oradakiler
kendisine: "Ey Allah'ın Resulü! Perdenin inmesi nedir?" diye sorunca da:
"Canın müşrik olarak çıkmasıdır" karşılığını verdi.
[Tahric:] Elbani: Zayıf; Şuayb: İsnadı zayıfhr.
Mekhul'un Bu Hadisi Hem
Ömer b. Nuaym Kanalıyla Usame'den, Hem de Doğrudan Usame'den işitmiş Olması
627- Ebu Zer der ki: Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Yüce Allah kulunun tövbesini hicab
düşmedikçe kabul eder" buyurunca: "Hicabın düşmesi ne demektir?"
diye soruldu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Canın müşrik
olarak teslim edilmesi (ölmesi)dir" karşılığını verdi.
[Tahric:] Elbani: Zayıf (Mişkat 2343); Şuayb: İsnadı zayıfhr. Hakim,
Müstedrek'te (4/257 sahih hükmü vermiştir. Ahmed 5/174.
Can Boğaza Dayanmadıkça
Tövbe Eden Kişiye Allah'ın ihsanda Bulunup Tövbesini Kabul Etmesi
628- ibn Ömer. Hz. Peygamber'in
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu bildirir: "Yüce Allah
kulunun tövbesini can boğaza dayanmadıkça kabul eder.''
[Tahric:] Elbani: Sahih liğayrihi (Mişkat 2343); Şuayb: İsnadı
hasendir. Ahmed 2/132; Tirmizi 3537; İbn Mace 4253.
Kişinin Güneş Batıdan
Doğmadan Sonra Değil, Önce Yaptığı Tövbesinin Kabul Edilmesi
629- Ebu Hureyre der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kim, güneşin batıdan doğuşundan
önce tövbe ederse tövbesi kabul edilir" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Muhtasaru Müslim 1920); Şuayb: İsnadı
Müslim'in şartınca sahih. Ahmed 2/427, 2/495; Müslim 2703.
Yüce Allah'ın Tövbe
Ederek Bu Dünyadan Ayrılan Müslümana, Kıyamette Cehenneme Yerine Yahudi ya da
Hıristiyan Sokmak Suretiyle ihsanda Bulunması
630- Katade bildiriyor:
Ebu Burde'nin iki oğlu Avn ile Said'in bana bildirdiğine göre babaları Ebu
Burde, babasından (Ebu Musa'dan) naklen Ömer b. Abdilazız'e Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bir müslüman öldüğü zaman Allah onu yerine
cehenneme Yahudi veya Hıristiyan birini sokar" buyurduğunu aktarmıştır.
Ömer b. Abdilazız üç defa Ebu Burde'ye kendisinden başka ilah olmayan Allah
adına babasının bunu Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) naklen
rivayet ettiğine dair yemin etmesini isteyince de Ebu Burde bu yönde yemin
etti. Bu yemin kısmını Said bana söylemedi. Ancak Avn bunu söyleyince de ona
itiraz etmedi.
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 1381); Şuayb: İsnadı
Müslim'in şartınca sahih.. Müslim 2767/50.
Sonraki
sayfa için aşağıdaki link’i kullan: